Septemba

Be yo ma Jehova gi Yesu tiyogo matek nyiso ni ok onego wayuega? Ok en kamano. Jehova ok olga, omiyo, ok ochuno ni oyue bang’ tiyo matek. Kata kamano, Muma wacho ni bang’ ka Jehova nosechueyo polo gi piny, noyueyo. (Wuok 31:17) Mano nyiso ni Jehova noweyo tij chuecho kuom kinde mondo orang ber mar gik ma nosechueyo. Bende, kata obedo ni Yesu notiyo matek ka ne en e piny ka, pod nokawoga thuolo mondo oyue kendo ochiem kanyachiel gi osiepene. (Mat. 14:13; Luka 7:34) Muma jiwo jotich Nyasaye ni giher tich. Ok onego gibed josamuoyo. (Nge. 15:19) Nyalo bedo ni nitie tij yuto moro mitimo mondo ipidhgo joodi. Bende, jolup Kristo duto omi tij yalo wach maber mar Pinyruoth. Kata kamano, pod dwarore ni wamanyga thuolo mag yueyo. w19.12 2 ¶2; 3 ¶4-5

Kik iher goyo mbekni mag jochiende. Onego waluw ranyisi mar Yesu. (1 Pet. 2:21) Ka ne Yesu pok obiro e piny ka, nodak e polo kendo nong’eyo weche mathoth e wi Satan kod jochiende. Kata kamano, ne ok ogoyo ne ji mbekni mag jochiende kata gik ma jochiende nosetimo. Yesu ne dwaro chiwo neno e wi Jehova to ok Satan. Ka wadwaro luwo ranyisi mar Yesu, ok onego wago mbekni mag jochiende. Kar mano, weche ma wawacho onego onyis ni wail mana gi adiera. (Zab. 45:1) Kik iluor jochiende. E piny marachni, gik maricho nyaloga timore. Aksident, tuoche, kata mana tho nyalo monjo ng’ato sa asaya. Be onego wapar ni jochiende e ma kelo masiche duto? Muma wacho ni nitie gik ma nyalo timore apoya sa asaya. (Ekl. 9:11) Jehova osenyiso ni en gi teko mang’eny moloyo jochiende. w19.04 24 ¶13-14

Be jodongo luwo chike ma sirkal oketo ma dwaro ni ng’ato ogo ne sirkal ripot sama oyudo wach ni onjaw nyathi moro? Ee. E pinje ma nigi chike ma kamago, jodongo temo ahinya luwo chikego kuom goyo ripot ka ng’ato onjawo nyathi. Chikego ok tuomre gi chike Nyasaye. (Tich 5:28, 29) Omiyo, ka jodongo owinjo wach ma kamano, gipenjo ofiswa ma ni e pinygi mondo onyisgi weche monego giluw sama gitero wachno ka sirkal. Jodongo paronega nyathi monjaw, jonyuolne, kod jomamoko mong’eyo wachno ni gin gi ratiro mar goyo ripot ka sirkal. To nade ka ng’at motimo tim marachno en ng’ama ni e kanyakla, to wachno landore e gweng’ duto bang’ kosego ripot ka sirkal? Be Jakristo ma nogoyo ripodno onego opar ni oketho nying Jehova? Ooyo. Ng’at monjawo nyathino e moketho nying Jehova. w19.05 10 ¶13-14

Muma nyiso dichwo gi dhako mokendore ni gimire luor kendo girit singo ma ne gitimo ka ne gikendore. Ojiwo joma okendore mondo gisik kanyachiel. Owacho kama: “Dichwo nowe wuon gi min, mi nopadre gi chiege: mi ginibedi ringruok achiel.” (Cha. 2:24) Joma luwo riekni mag pinyni to wacho ni dichwo onego obed modich mana gi dwache owuon, to dhako bende kamano. Buk moro ma wuoyo kuom ketho kend chuth (divorce) wacho ni e nyasi moko mag kend, “singo ma ji wachoga ni gibiro dak kanyachiel ‘e ngimagi duto’ tinde jomoko oseloko ni gibiro dak kanyachiel ‘tek mana ni pod giherore.’” Paro marach kamano oseketho udi mang’eny kendo kelo lit modhuro. Kuom adier, nenore maler ni paro mobam ma jopinyni nigo e wi kend en fuwo lilo. w19.05 23 ¶12

Gima ne chando Paulo en ni Jokristo moko nosechako bedo gi paro maricho kendo luwo puonj mag dhano ma Satan e ma ne chwalo. (Efe. 4:17-19) Gima kamano nyalo timore ne ng’ato ang’ata kuomwa. Satan ma e nyasach pinyni tiyo gi yore mopogore opogore mondo otem golowago kuom Jehova Nyasaye. Kuom ranyisi, ka po ni wagomboga bedo gi huma kata bedo joma idewo e wang’ pinyni, obiro tiyo gi thuolono mondo ogolwa kuom Jehova. Onyalo kata tiyo gi yo ma ne wapon-go, kit ogandawa, kata sombwa e chochowa mondo warwak pache. Be nyalore mondo wamuk “gik mogurore motegno” e pachwa? (2 Kor. 10:4) Weche ma Paulo nondiko miyowa dwoko mar penjono. Nondiko niya: “Wamuko paro ma ji nigo kod gik moko duto ma kedo gi ng’eyo mar Nyasaye; kendo waketo paro duto e tuech ka wamiyo giluwo kaka Kristo chiko.” (2 Kor. 10:5) Ee, Jehova nyalo konyowa muko paro maricho ma wanyalo bedogo. w19.06 8 ¶1-3

Kata obedo ni Hanna, Daudi, kod Jandik Zaburi moro noromo gi gik ma ne chando chunygi, jotich Jehova adekgo duto notenore kuom Jehova mondo okonygi. Ne ginyiso Jehova gik ma ne chando chunygi kokalo kuom lamo. Ne ginyiso Jehova gimomiyo gigo ne chando chunygi ma ok gipando gimoro amora. Bende, ne ok giweyo dhi kama nilamoe Jehova. (1 Sa. 1:9, 10; Zab. 55:22; 73:17; 122:1) Jehova nohoyo jotichnego duto kendo nokonyogi. Hanna nobedo gi kue e chunye. (1 Sa. 1:18) Daudi nondiko niya: ‘Weche ma sando ng’at matir ng’eny; to Jehova gole kuomgi duto.’ (Zab. 34:19) Bang’e, jandik-zaburi ma ne wuok e anyuola mar Asaf nowacho ni Jehova ‘nomako luete ma korachwich’ ka otaye kendo ka ong’adone paro mabeyo. (Zab. 73:23, 24) Ranyisi mag jotich Nyasaye ma wanenogo puonjowa ang’o? Kinde ka kinde, wan bende wabiro bedo gi pek moko ma miyo chunywa chandore ahinya. Wanyalo nyagore maber ka waparo kaka Jehova osekonyo jomamoko, ka watenore kuome e lamo, kendo ka waluwo gik monyisowa ni watim.—Zab. 143:1, 4-8. w19.06 17 ¶14-15

Kik iyie mondo gimoro amora ma jopiny wacho kata timo omi ine wich-kuot ni in Janeno mar Jehova. (Mika 4:5) Par ane ranyisi ma joote ma ne ni Jerusalem noketo mana kinde machuok bang’ tho Yesu. Ne ging’eyo maber ni jotend dinde mag Jo-Yahudi nosin kodgi. (Tich 5:17, 18, 27, 28) Kata kamano, pod ne gidhi nyime dhi e hekalu pile ka pile, kendo wacho e lela ni ne gin jopuonjre Yesu. (Tich 5:42) Ne ok giyie mondo luoro ologi. Wan bende wanyalo loyo luoro ka wahulo e lela ni wan Joneno mag Jehova bed ni wan e tich, e skul, kata kuonde ma wadakie. (Tich 4:29; Rumi 1:16) Ang’o ma ne miyo joote bedo ma mor? Ne ging’eyo maber gimomiyo ji nosin kodgi kendo ne gineno ni ne en gima ber ka ji sandogi mana nikech ne gitimo dwach Jehova. (Luka 6:23; Tich 5:41) Ka wang’eyo ni ji ochayowa mana nikech watimo gik mabeyo, ok wabi yie ngang’ mondo achayagino omiwa luoro mi wawe timo tich ma Jehova osemiyowa. w19.07 7 ¶19-20

Yesu gi jolupne ma Jo-Yahudi ne ritoga Sabato nikech ne gin e bwo Chike Musa. Kata kamano, weche ma Yesu ne wacho kod gik ma notimo nonyiso maler ni ne ok rach ka ng’ato okonyo jowetene chieng’ Sabato. (Mat. 12:9-11) Ne ok one ni konyo ji chieng’ Sabato ne en ketho chik. Gik ma Yesu ne timo ne nyiso maler ni nong’eyo gimomiyo Nyasaye nonyiso jotichne ni giyue chieng’ Sabato. Nikech jotich Nyasaye ne weyo tijegi mamoko e odiechieng’no, mano ne miyo giketo pachgi duto e weche Nyasaye. Ot ma Yesu noponie ne en ot ma ji ne tiyo maber gi thuolo mar yueyo chieng’ Sabato e tego winjruokgi gi Nyasaye. Wanyalo neno mano e weche ma wasomo e wi Yesu ka ne en e taondgi ma Nazareth. Ndiko wacho kuome kama: “Kaluwore gi kaka nojatimo chieng’ Sabato, nodonjo e sunagogi kendo ne ochung’ mondo osom.” (Luka 4:15-19) Jopuonjre Yesu bende nochiwo luor matut ne chik mar Sabato, kendo mano nomiyo giweyo loso ringre Yesu nyaka Sabato rum.—Luka 23:55, 56. w19.12 4 ¶10

Jakristo ka Jakristo nigi ting’ mar konyo joma gombo ng’eyo Nyasaye. Wanyalo pimo tijno gi manyo nyathi molal. E yo mane? Par ane gima notimore ne nyathi moro ma jahigni adek ma nolal. Ji ma dirom 500 nokonyo e manyo nyathino. Bang’ seche 20, achiel kuom joma ne manyego noyude e i puoth bando. Ng’atno ne ok dwar ni ji opake ni en e ma noyudo nyathino. Nowacho niya: “Nyathino oyudore mana nikech ji mang’eny nochiwore mondo omanye.” Ji mang’eny chalo gi nyathino. Gineno ni gilal. Gionge gi geno moro amora, to gigombo ni mondo okonygi. Joneno mag Jehova mokalo milion 8 timo kinda ahinya e manyo joma kamago. Samoro pok iyudo ng’at ma dwaro ni ipuonje Muma e alworau. Kata kamano, jalendo machielo to nyalo yudo ng’ama diher puonjore Muma e alwora achiel achielno. Sama owadwa kata nyaminwa moro oyudo ng’at ma dwaro puonjore Muma mi okonye mobedo Jakristo, jolendo duto bedo ma mor. w19.07 16-17 ¶9-10

Jaote Paulo noparone kanyakla ma Filipi gimomiyo ne dwarore ni gidhi nyime nano e ng’wech. Sand nochakore e kinde ma Paulo gi Sila nodhi Filipi e higa mar 50 kama, ka ne onyis Paulo e fweny ni ‘odhi Makedonia.’ (Tich 16:9) Ka ne gin kuno, ne giyudo dhako moro ma nyinge Lidia. Norwako wach maber kendo “Jehova noyawo chunye ahinya” mondo owinj tiend wechego. (Tich 16:14) Mapiyo nono, nobatise kaachiel gi joode duto. Kata kamano, Satan nochako kelo chandruok. Jo taondno ne oywayo Paulo gi Sila mi giterogi e nyim jotelo kendo ne gihangonegi ni ne gikelo koko e taon. Mano nomiyo ogo Paulo gi Sila mi otuegi, kae to bang’e nonyisgi ni giwuog e taondno. (Tich 16:16-40) Be ne giol ma giwere gi tij Nyasaye? Ooyo! To nade owete gi nyimine ma ne ni e kanyakla ma Filipi ma e ka ne ochakoreno? Gima ber en ni gin bende ne gidhi nyime nano! Nyaka bed ni ranyisi maber ma Paulo gi Sila noketonegi nojiwogi ahinya. w19.08 2 ¶1-2

“Olemo makare” oriwo hero Jehova kod joge. Oriwo bende wuoyo gi jomamoko e wi yie ma wan-go kuom Yesu kod geno ma wan-go. Sama watimo tij lendo gi kinda, wanyago “olemo makare.” (Mat. 28:18-20) Bed ni wadak e chal mane, pod wanyalo rieny kaka ler e piny. Seche moko, gik ma nenore ni nyalo monowa lendo nyalo yawonwa thuolo maber mar lendo. Kuom ranyisi, jaote Paulo ne ni e tuech Rumi e kinde ma ne ondiko barua ne Jo-Filipi. Kata kamano, nyoroche ma notueyego ne ok omone lendo ne askeche kod welo ma ne dhiga lime. Kata obedo ni weche ne tek, Paulo nodhi nyime lendo gi kinda, to mano nojiwo owete gi nyimine mondo gin be ‘giyal wach Nyasaye ka gionge luoro.’—Fil. 1:12-14; 4:22. w19.08 12 ¶15-16

Gima duong’ momiyo watimo kinda ahinya mondo wabed joma obolore en nikech Jehova ohero joma obolore. Jaote Petro noketo wachno maler ka nondiko weche ma ni e ndiko ma kawuono. Buk miluongo ni ‘Njoo Uwe Mfuasi Wangu’ sula mar 3, paragraf mar 23 wuoyo kuom weche Petrogo kowacho niya: “Sunga en sum. Onyalo hinyo ng’ato kata nege. En kido ma nyalo miyo kata mana ng’at molony mogik obed manono ahinya e wang’ Nyasaye. Bolruok to nyalo miyo kata mana ng’ama ni piny mogik obed ng’ama Jehova tiyogo e yo malach. . . . [Jehova] biro guedhi nikech bolruok minyiso.” Kuom adier, be nitie gima chielo ma dwagomb moloyo moro chuny Jehova? (Nge. 23:15) Nitie ber mamoko ma bende wayudo sama watimo kinda mondo wabed joma obolore. Ka wabolore, ji biro dwaro bedo machiegni kodwa. Mondo iwinj tiend wachno maber, penjri ane niya: ‘An daher bedo machiegni gi joma chalo nade? Joma obolore koso ma sungore?’—Mat. 7:12. w19.09 4 ¶8-9

Jodong-kanyakla tiyo matek e konyo owete gi nyimine. Bende, ok giyie mondo teko momigi omi gibed jong’ayi. Kar mano, gidembo ji duto e kanyakla. (1 The. 2:7, 8) Hera ma giherogo ji kod bolruok margi miyo giwuoyo gi ji e yo ma muol. Andrew ma en jaduong’-kanyakla wacho kama: “Asefwenyo ni kinde mang’eny owete gi nyimine winjoga maber sama jaduong’-kanyakla timo gik ma nyiso ni ong’won kendo oherogi. Kido ma kamago jiwo jo kanyakla mondo oluw kaka jodongo tayogi.” Tony ma osebedo jaduong’-kanyakla kuom thuolo malach wacho kama: “Atemoga ahinya tiyo gi puonj ma ni e Jo-Filipi 2:3 mondo kinde duto ane ni jomamoko oloya gi ber. Mano konya mondo kik achun ji oluw kaka adwaro.” Jodongo onego obolre mana kaka Jehova. Kata obedo ni Jehova e Jaloch e wi polo gi piny, okulore mondo ‘ogol jachan e buru.’ (Zab. 18:35; 113:6, 7) Adier, Jehova osin gi josunga kod joma ng’awore. w19.09 16-17 ¶11-12

Mondo wayud yueyo e jok mar Yesu, nyaka wati gi chuny achiel. Watimo tij Jehova, kendo nyaka watim tijno mana kaka en owuon odwaro. Wan wasumbni, to Jehova e wuon tich. (Luka 17:10) Ka po ni watemo timo tijno ka watiyo gi yorewa wawegi, biro bedo ka gima wakedo gi jok motuewae. Kata kamano, ka po ni waluwo kaka Jehova chikowa, wabiro timo gik madongo e tij Jehova kendo wabiro loyo pek ma wanyalo romogo. Ket e paro ni onge ng’at ma nyalo tamo Jehova timo dwache! (Rumi 8:31; 1 Joh. 4:4) Dwachwa maduong’ en miyo Wuonwa ma Jehova duong’. E kinde Jokristo mokwongo chuny joma ne timo mana dwachgi nonyosore mi giweyo bedo e jok mar Yesu. (Joh. 6:25-27, 51, 60, 66; Fil. 3:18, 19) Mopogore gi jogo, joma nohero Nyasaye gi dhano wetegi ne odhi nyime bedo e jok mar Yesu kinde duto ma ne gidak e piny, ka gigeno ni gibiro dhi locho gi Kristo e polo. Mana kaka jogo, wan be wabiro bedo ma mor e bwo jok mar Yesu ka waketo dwach Jehova obed motelo. w19.09 20 ¶1; 24-25 ¶19-20

Par ane gueth mang’eny miseyudo nikech iseweyo puonj mag miriambo ma ne imakorigo chon. Donge imor ni in thuolo? Machiegnini, ibiro ketwa thuolo chuth. Yesu biro tieko dinde mag miriambo kaachiel gi joloch ma osebedo ka hinyo dhano. Nyasaye biro rito ‘oganda mang’ongo’ ma tiyone kendo obiro miyogi gueth mathoth e paradiso e piny. (Fwe. 7:9, 14) Ibiro chier ji tara gi tara mondo gin bende gibi giyud thuolo mar dak ma onge richo mar Adam. (Tich 24:15) E kinde loch Kristo mar higni aluf achiel, Kristo gi joma obiro lochogo biro konyo oganda dhano mondo gibed gi ngima maber chuth kendo gibed gi winjruok makare chuth gi Nyasaye. Kindeno biro chalo mana gi kinde ma niketoe Jo-Israel thuolo bang’ higni 50 ka 50. Ji duto ma biro tiyo ne Jehova e piny ka e kindeno, biro bedo ma onge richo moro amora kata matin. Ee, gibiro bedo thuolo chuth! w19.12 12-13 ¶14-16

E kinde Jokristo mokwongo, ng’at moro mang’won miluongo ni Josef (ma bende niluongo ni Barnaba) nochiwore mondo Jehova oti kode. (Tich 4:36, 37) Bang’ ka Saulo noselokore mobedo Jakristo, pod owete mang’eny noluore nikech chon nosandogi. Kata kamano, Barnaba nokonyo Saulo kendo nohoye. (Tich 9:21, 26-28) Kinde moko bang’e, jodongo ma ne ni Jerusalem noneno ni ber mondo odhi ojiw owete ma ne ni Antiokia e piny Siria. Jodongogo ne ooro ng’a? Ne gioro Barnaba. Ne giyiero ng’at mowinjore ndi! Muma wacho ni Barnaba “nochako jiwogi giduto mondo gidhi nyime siko e Ruoth gi chuny motegno.” (Tich 11:22-24) E kindewagi bende, Jehova nyalo tiyo kodwa e hoyo Jokristo wetewa kendo jiwogi mana kaka notiyo gi Barnaba. Kuom ranyisi, onyalo tiyo kodwa e hoyo joma wedegi kata osiepegi otho. Kata, onyalo chwalowa mondo walim Jakristo wadwa ma tuore kata ma nigi parruok, kata goyone simu ka wahoye. Be ibiro yie mondo Jehova oti kodi kaka notiyo gi Barnaba?—1 The. 5:14. w19.10 22 ¶8

Kinde mang’eny sama watiyo kanyachiel gi osiepewa, wang’eyo kuonde ma gitimoe maber kod nyawo maggi bende. Ere kaka wanyalo nano gi nyawo maggi? Ok onego wagen ni owetewa gi nyiminewa biro timo gik moko duto e yo makare kinde te. Nikech mano, sama wasebedo osiepegi, onego watem matek mondo wane ni osiepno odhi nyime. Ka osiepwa otimo gimoro marach, seche moko nyalo dwarore ni wakwere, to watim kamano e yo mang’won ka watiyo gi Wach Nyasaye. (Zab. 141:5) Bende, ka osiepewa ochwanyowa, onego wawenegi kethogi. Ka waseweyonegi, ok onego wamul wachno kendo chieng’ machielo kata pimo ne ng’ato. Magi e kinde monego waketie pachwa moloyo kuom kido mabeyo ma owetewa gi nyiminewa nigo, to ok nyawogi! Mano biro miyo osiep ma ni e kindwa kodgi omed bedo motegno, to mano biro konyowa ahinya e kinde masira maduong’. w19.11 6 ¶13, 16

Sama wapuonjo ji Muma, nyaka watem matek mondo ‘walokgi gibed jopuonjre kendo wakonygi rito weche duto ma Yesu nochiko.’ Onego wakonygi mondo ging’e gimomiyo onego giti ne Jehova kod Pinyruodhe. Mano nyiso ni wabiro temo matek mondo wajiwgi giti gi gik ma gipuonjore, gichiw ngimagi ne Jehova, kendo obatisgi. Mano kende e yo ma ginyalo resogo ngimagi e odiechieng’ mar Jehova. (1 Pet. 3:21) Thuolo modong’ nok. Tijwani onego otim mapiyo! Omiyo, ok wanyal dhi nyime puonjore gi joma ok dwar bedo jopuonjre Yesu. (1 Kor. 9:26) Pod nitie joma pok owinjo wach Pinyruoth monego okony ka sa pok olewo. w19.10 11-12 ¶14-15

E Odiechieng Pwodhruok higa ka higa, oganda mar Jo-Israel ne chokorega kanyachiel kendo ne gichiwo misengni mag le. Misengnigo ne paro ne Jo-Israel ni ne gin joricho kendo ni ne dwarore ni opwodhgi. Kata kamano, jadolo maduong’ ne chako gi olo ubani e wi chuk mach mondo i odno opong’ gi suya mamit. Wachno puonjowa ang’o? Muma wacho ni sama jotich Jehova wuoyo kode e lamo, gichalo joma otero ubani e nyime. (Zab. 141:2; Fwe. 5:8) Jadolo maduong’ ne tero ubani e nyim Jehova konyiso luor matut. E yo ma kamano, sama walemo, wanyiso luor matut e nyim Jehova. Wamor ahinya ni Jachuechwa oyienwa mondo wadhi e nyime kendo wasud machiegni kode, mana kaka nyathi matin dhiga ir wuon mare. (Jak. 4:8) Ee, oyienwa bedo osiepene! (Zab. 25:14) Waneno ni Jehova odhialowa ahinya ma ok dwaher timo gimoro amora ma nyalo chwanye. w19.11 20-21 ¶3-5

Ji mang’eny nenoga tich nade e alworau? E pinje mang’eny, ji tinde tiyo matek ahinya kendo kuom seche mang’eny. Thothne, joma tiyoga mokalo tong’ odichga ma ok giyud kata mana thuolo mar yueyo, mar budho kanyachiel gi joodgi, kata mar puonjore weche Nyasaye. (Ekl. 2:23) Nitie bende joma ok ohero tich kata matin, kendo gin gi yore moko ma girendorego mondo kik giti. (Nge. 26:13, 14) Jehova gi Yesu to ok oluoro tich, to be ok giti mokalo tong’. Yesu nowacho niya: “Wuora osebet ka tiyo nyaka sani, an bende pod atiyo.” (Joh. 5:17) Par ane tich maduong’ ma Nyasaye notimo sama nochueyo malaike kod gik moko duto ma ni e kor polo. Pinywani bende opong’ gi gik mabeyo ma nyiso maler kaka Nyasaye notiyo matek e chueyo piny. w19.12 2 ¶1-2

Ang’o ma ne Daudi otimo mondo obed osiep Jehova? Daudi ne opuonjore e wi Jehova kokalo kuom chuech. Ka ne Daudi pod rawera, notiyo gi thuolo mang’eny e kwayo rombe mag wuon-gi. Nyalo bedo ni kindego e ma nochako paroe matut e wi gik ma Jehova nochueyo. Kuom ranyisi, ka norango sulwe ma ni e kor polo gotieno, ne ok one anea ni mago sulwe to oweyo kamano, kar mano, nofwenyo nyaka kido mag Jal ma nochueyo sulwego. (Zab. 19:1, 2) Ka ne Daudi oparo matut kuom kaka Jehova nochueyo dhano, noneno mana rieko lilo! (Zab. 139:14) Kaka Daudi ne medo paro matut kuom tije miwuoro mag Jehova, e kaka nomedo fwenyo ni otin ahinya e wang’ Nyasaye. (Zab. 139:6) En puonj mane ma wayudo? Parga matut kuom lum, yiende, le, kod dhano, kendo ine gik ma gigo puonji e wi Jehova. Kitimo kamano, pile ka pile ibiro puonjori weche manyien e wi Wuonu ma jahera. (Rumi 1:20) Kendo pile ka pile, hera miherogo Jehova biro mana medo bedo motegno. w19.12 19-20 ¶15-17

Musa noyiero tiyo ne Jehova bang’ puonjore. Ka ne Musa jahigni 40 kama, ne otamore ni kik luonge ni “wuod nyar Farao,” kar mano, noyiero riwore gi Jo-Hibrania wetene ma ne tiyo ne Nyasaye. Ne oweyo nyadhi ma ne en-go. Musa nong’eyo maber ni yiero ma notimo mar riwore gi wasumbni ma Jo-Hibraniago ne dhi tugo mirimb Farao, to Farao ne en ruoth ma ji noluoro ahinya kendo ma Jo-Misri ne neno ka nyasaye. To mano kaka Musa nonyiso yie motegno! Musa nogeno Jehova. Mano e ma nomiyo obedo gi winjruok maber gi Jehova e ngimane duto. (Nge. 3:5) En puonj mane ma wayudo? Mana kaka Musa, waduto wan gi yiero monego watim: Nyaka wayier ka be wabiro tiyo ne Jehova kendo riwore gi joge. Nyalo dwarore ni watuonre gik ma wahero mondo wati ne Jehova, kendo mano nyalo miyo joma ok ong’eyo Jehova okwedwa. Kata kamano, ka wageno kuom Jehova, wanyalo bedo gadier ni ok obi weyowa. w19.12 17 ¶5-6

Kata obedo ni nochuewa gi buch lowo, e wang’ Jehova, nengowa duong’ ahinya moloyo lowo. Ne ane moko kuom gik momiyo wan gadier gi wachno. Nochueyowa gi nyalo mar bedo gi kido kaka mage. (Cha. 1:27) Kuom timo kamano, Nyasaye nochueyowa e rang’iny ma malo moloyo chuech mamoko duto ma ni e piny, kendo nomiyowa migawo mar rito piny kod le. (Zab. 8:4-8) Kata mana bang’ ka Adam nosetimo richo, Jehova pod nodhi nyime neno dhano kaka chuech makende. Ogenowa e okang’ ma nomiyo oyie chiwonwa Wuode mohero mondo otho nikech richowa. (1 Joh. 4:9, 10) Jehova biro tiyo gi nengo mar misango Wuode e chiero jomotho—“jo ma kare gi jo ma ok kare.” (Tich 24:15) Muma ma en Wachne nyisowa ni ogenowa ahinya kata obedo ni watuore, wan gi pek mag yuto, kata wasebedo moti.—Tich 10:34, 35. w20.01 15 ¶5-6

Ng’ato ok wal mondo odhi e polo mana nikech oa e anyuola moro. Mani en pok ma Nyasaye miye. (1 The. 2:12) Onego watang’ mondo kik wapenj penjo ma nyalo chwanyo jomamoko. Kuom ranyisi, ok onego wapenj chi Jakristo moro mowal ni owinjoga nade sama oparo ni obiro dak e piny ka nyaka chieng’ to chwore ni e polo. Onego wabed gadier chuth ni e piny manyien, Jehova biro ‘yawo lwete kendo miyo gik mangima duto gik ma gidwaro.’ (Zab. 145:16) Nitie obadho moro ma wanyalo po ka wadonjoe ka wang’awo Jokristo mowal malo kata neno gi gibeyo moloyo jomamoko. En obadho mane? Muma nyisowa ni Jokristo moko mowal samoro ok bi chung’ motegno nyaka giko. (Mat. 25:10-12; 2 Pet. 2:20, 21) Omiyo, onego watang’ mondo kik waluw aluwa jomamoko mana nikech owalgi, kata gin joma ong’ere ahinya, kata nikech gisebedo ka gitiyo ne Jehova kuom kinde malach. (Juda 16) Timo kamano biro konyowa chung’ motegno kata ka joma kamago oweyo tiyo ne Jehova. w20.01 29 ¶9-10

Kaka nyithindo ma Jehova ohero, onego waluw timne. Watimo mano kuom hero jomamoko, bedo mang’won kodgi, kendo weyonegi kethogi. Sama joma ok ong’eyo Jehova oneno timbewa mabeyo, mano nyalo chwalogi mondo gin be gidwar ng’eyo Jehova. (1 Pet. 2:12) Jonyuol ma Jokristo onego oluw ranyisi mar Jehova sama girito nyithindgi. Mano nyalo jiwo nyithindogo mondo gidwar mako osiep gi Jehova Wuonwa ma jahera. Wan be wahero Wuonwa ma ni e polo, kendo wadwaro ni ji ong’eye. Wawinjo e chunywa mana kaka Ruoth Daudi ne winjo ka ne ondiko niya: “Abiro dendo Jehova.” (Zab. 34:2) To nade ka waluor wuoyo gi ji e wi Jehova? Wanyalo yudo chir kanye? En kuom keto pachwa e wi kaka Jehova nyalo bedo ma mor sama wawuoyo kuome, kod ber ma joma winjowa nyalo yudo ka gipuonjore e wi Jehova. Jehova biro miyowa chir ma dwarore. Mana kaka nokonyo Jokristo mokwongo, e kaka wan be obiro konyowa.—1 The. 2:2. w20.02 11-13 ¶12-13

Ji mang’eny ma puonjore Muma timoga dongruok ma batisgi. Kata kamano, nitie jomoko ma puonjore kodwa to gidigni e kawo okang’ mar batiso. Gihero puonjruok, kata kamano, ok gitim dongruok mondo obatisgi. Ka ipuonjori gi ng’ato Muma, wang’eyo ni igombo ahinya mondo ikonye tiyo gi gik ma opuonjore e ngimane kendo otim dongruok mi obed japuonjre Kristo. Jehova dwaro ni ji otine nikech gihere. Omiyo, dwarowa maduong’ en konyo jopuonjre mondo ging’e ni Jehova dewogi kendo oherogi. Dwaher konyogi mondo gine Jehova kaka “wuon nyithi kiye kendo jang’ad-buch mond liete.” (Zab. 68:5) Kaka joma ipuonjo Muma medo hero Jehova, e kaka gibiro medo neno kaka Jehova oherogi, kendo gin be gibiro medo here. Kuom mano, kony jopuonjreni mondo ging’e ni Nyasachwa ma jahera dwaro ni giyud ngima ma nyaka chieng’, kendo oikore konyogi yudo ngimano. w20.01 3 ¶7-8

Jaote Paulo ne nigi kido mar bolruok. Nong’eyo maber ni osiepene e ma ne nyalo hoye sama chunye ne chandore, kuom mano, ne omanyoga osiepene sama en gi parruok. Ne ok oluor ni inyalo nene kaka ng’at ma yom-yom sama odhi mondo osiepene ohoye kinde ma nochandore. (Kol. 4:7-11) Ka wabolore kendo wayie ni wan bende wadwaro hoch, owetewa gi nyiminewa biro bedo thuolo hoyowa sama chunywa chandore. Paulo nong’eyo ni nonyalo yudo hoch e Ndiko. (Rumi 15:4) Ndikogo bende ne dhi miye rieko sama okalo e tembe. (2 Tim. 3:15, 16) Ka ne en e tuechne mar ariyo Rumi, nong’eyo ni nochiegni tho. Nokwayo ni Timotheo odhi ire mapiyo kendo oterne “buge modol.” (2 Tim. 4:6, 7, 9, 13) Nikech ang’o? Nenore ni buge modolgo noting’o Ndiko mag Dho-Hibrania, kendo Paulo ne nyalo tiyo kodgi e puonjruok ma mare owuon. Ka waluwo ranyisi mar Paulo mar puonjore Muma pile, Jehova biro tiyo gi Muma e hoyowa kata bed mana ni wakalo e tem mane. w20.02 23-24 ¶14-15

Elifaz, Bildad, gi Zofar ne ok oling’ ka giparo kaka ne ginyalo konyo Ayub; kar mano, ne giparo mana kaka ne ginyalo nyiso ni Ayub notimo gima rach. Kata obedo ni moko kuom weche ma ne giwacho ne gin adier, thothne to ne gihango ne Jehova kod Ayub kendo wuoyo marach kuomgi. Ne ging’ado ne Ayub bura ang’aya. (Ayub 32:1-3) Jehova nowinjo nade? Iye nowang’ gi chwo adekgo. Noluongogi ni joma ofuwo, kendo nonyisogi ni gikwa Ayub olemnegi. (Ayub 42:7-9) Ranyisi marach mar Elifaz, Bildad, gi Zofar nyalo puonjowa weche moko. Mokwongo, ok onego wang’ad ne owetewa bura. (Mat. 7:2-5) Kar mano, onego wachiknegi itwa maber ka pok wawachonegi gimoro amora, nono to ok wabi ng’eyo gik ma gikaloe. (1 Pet. 3:8) Mar ariyo, sama wawuoyo, nyaka wati gi weche mang’won kendo wawach adier. (Efe. 4:25) Mar adek, Jehova okawo mapek gik ma wanyiso jowetewa. w20.03 22-23 ¶15-16

Samoro amora ma wapuonjo ji e wi Jehova, wayudoga thuolo mar medo ng’eye maber. Kuom ranyisi, e tij lendo wanenoga achiel kachiel kaka Jehova kecho ji sama otayowa mondo wayud joma chunygi ni kare. (Joh. 6:44; Tich 13:48) Wanenoga kaka Wach Nyasaye nigi teko sama waneno ka joma wapuonjorego Muma weyo timbe maricho kendo gibedo gi kido mabeyo. (Kol. 3:9, 10) Wanenoga bende kaka Jehova hore gi joma ni e alworawa komiyogi thuolo mar ng’eye mondo gibi giyud resruok. (Rumi 10:13-15) Kata kamano, bed ni wasetiyo ne Jehova kuom kinde ma romo nade, kinde duto onego wagen osiep ma ni e kindwa kode. Achiel kuom yore ma wanyalo nyisogo ni wageno osiep ma ni e kindwa gi Jehova en wuoyo kode e lamo. Mondo osiep ma ni e kind ji ariyo odhi maber, nyaka giwuoga. Omiyo, wuo gi Jehova pile, kendo kik iluor nyise weche duto ma chandi. w19.12 19 ¶11, 13-14

Ng’eyo wachno hoyo chunywa ahinya, donge! Nikech Yesu osebedo Ruoth e Pinyruodh Nyasaye, obiro tieko gik maricho duto ma Satan kod pinye marachni osekelonwa. (Isa. 65:17; 1 Joh. 3:8; Fwe. 21:3, 4) To mano doko wach ma miyowa geno! Kendo kata obedo ni Yesu osemiyowa migawo ma ok yot, en kodwa ka osirowa e ndalo mag gikogi. (Mat. 28:19, 20) Donge ng’eyo mano miyo wabedo gi chir? Kuom adier, hoch, geno, kod chir gin moko kuom gik ma konyowa mondo wabed gi chuny mokue. Kuom mano, ere kaka inyalo siko ka in gi chuny mokue sama iromo gi tembe mager? Inyalo siko ka in gi chuny mokue mana kitimo gik ma Yesu notimo. Mokwongo, lemga, kendo idhi nyime lemo kata bed ni ang’o ma timore. Mar ariyo, winj Jehova kendo iyal wach maber kata mana sama timo mano ok yot. Mar adek, yie mondo osiepeni okonyi sama iromo gi tembe. Ka watimo kamano, kue mar Nyasaye biro rito pachwa kod chunywa. (Fil. 4:6, 7) Mana kaka Yesu, in be ibiro loyo tem moro amora ma inyalo romogo.—Joh. 16:33. w19.04 13 ¶16-17