Julai

Gik ma Yesu nowacho kod ma notimo moriwo nyaka honni, nonyiso e yo makare chuth kaka Wuon-gi paro kod kaka owinjo. (Joh. 14:9) Ang’o ma wanyalo puonjore kuom honni ma Yesu notimo? Yesu kod Wuon-gi oherowa ahinya. Ka ne Yesu nie piny ka, nonyiso okang’ ma noherogo dhano kuom tiyo gi teko ma ne en-go mar timo honni e tiekonegi chandruogegi. Chieng’ moro muofni moko ariyo nokok matek ka gikwayo Yesu mondo okonygi. (Mat. 20:30-34) Yesu “nokechogi” mochangogi. Wach molok kae ni ‘kecho’ e dho Grik tiende en winjo lit ahinya ne ng’at ma chandore. Lit ma kamano e ma nomiyo Yesu opidho ji ma ne ni kech kendo chango jodhoho. Mano nonyiso kaka noherogi. (Mat. 15:32; Mar. 1:41) Wanyalo bedo gadier ni Jehova ‘Nyasachwa ma kechowa’ kod Wuode oherowa ahinya kendo giwinjo malit sama wachandore. (Luka 1:78; 1 Pet. 5:7) Mano nyiso kaka gigombo ahinya tieko chandruoge duto mag dhano! w23.04 3 ¶4-5

Wanyalo kawo okenge ma dwarore mondo wageng’ paro ma ok owinjore ma piny Satanni jiwo ahinya. Wanyalo pong’o pachwa gi gik mabeyo kuom somo Muma kendo timo puonjruokwa wawegi. Bende, dhi e chokruoge kod tij lendo biro rito pachwa. Jehova singo ni ok obi yie mondo temwa mokalo ma wanyalo nanoe. (1 Kor. 10:12, 13) Dwarore ni ng’ato ka ng’ato kuomwa otim kinda mar lemo e ndalo matekgi moloyo kinde moro amora mosekalo. Jehova dwaro ni ‘waolne gik manie chunywa.’ (Zab. 62:8) Pak Jehova kendo igone erokamano kuom gik motimoga. Kwaye mondo omiyi chir mar lendo. Saye mondo okonyi nyagori maber gi chandruoge kod tembe minyalo romogo. Kik iyie mondo gimoro amora omoni wuoyo gi Jehova pile ka pile. w23.05 7 ¶17-18

Ang’o momiyo wadhiga e chokruogewa mag kanyakla? Gima duong’ en ni mondo wapak Jehova. (Zab. 26:12; 111:1) Gimachielo ma miyo wadhiga e chokruogewa en ni mondo wajiwre e kinde matekgi. (1 The. 5:11) Sama wating’o badwa e chokruok ma wachiwo paro, wakonyo e chopo weche ariyogo. Kata kamano, sama wachiwo paro, wanyalo bedo gi pek moko. Kuom ranyisi, chiwo paro nyalo kelonwa luoro, kata wanyalo gombo ahinya chiwo paro, to ok yierwa sama wating’o badwa. Ang’o ma wanyalo timo e chal kaka mago? Jaote Paulo nowacho ni onego waket pachwa kuom ‘jiwruok.’ Sama wafwenyo ni paro ma wachiwo e chokruok jiwo Jokristo wetewa, kata ka en mana paro machuok, ok wabi luor chiwe. To kata ka ok omiwa thuolo mang’eny mag chiwo paro kaka dwaher, pod wabiro bedo mamor ni jomamoko bende oyudo thuolo mar timo kamano.​—1 Pet. 3:8. w23.04 20 ¶1-3

Jo-Yahudi nosebedo e tuech Babulon kuom higni 70. Kata kamano, nochopo kinde ma ruoth nogolo chik ni koro ne ginyalo dok thurgi Israel. (Ezra 1:2-4) Jehova kende e ma ne nyalo miyo wach ma kamano otimre. Jo-Babulon ne ok hinyga gonyo joma ne gimako e tuech. (Isa. 14:4, 17) Kata kamano, gie kindeno, noselok loch mar Babulon kendo ruoth manyien nonyiso Jo-Yahudi ni koro ne gin thuolo wuok. Ja-Yahudi moro amora, to ahinya-ahinya joma ne gin wiye udi, nonego otim yiero moro: Gidog Israel koso gidong’ Babulon. Mano ne ok en yiero mayot timo. Nitie joma hikgi noseniang’ ma wuodhno ne nyalo bedonegi matek. Bende, nikech thoth Jo-Yahudi ne onyuol Babulon, nenore ni ne giseng’iyo gi pinyno. Ne gineno Israel mana kaka piny kweregi. Jo-Yahudi moko to ngimagi kod ohandgi ne dhi maber, kendo ne nyalo bedonegi matek dok e piny ma ne ok ging’iyogo. w23.05 14 ¶1-2

Wach Nyasaye jiwowa ni wadhi nyime nano, kecho jowetewa, kendo herogi. Luka 21:19 wacho kama: “Ubiro reso ngimau ka unano.” Jo-Kolosai 3:12 wacho kama: “Rwakuru hera ma kecho jomamoko.” To 1 Jo-Thesalonika 4:9, 10 wacho niya: “Un uwegi Nyasaye puonjou ni uherru. . . . Kata kamano, owetena, wasayou ni udhi nyime timo kamano moloyo.” Wechegi nondik ne Jokristo ma nosebedo ka nano, ka kecho jowetegi, kendo ka nyiso hera. Kata kamano, nonego gidhi nyime nyago kidogo. Wan be dwarore ni watim kamano. Nono kaka Jokristo mokwongo nonyiso kidogo biro konyi mondo in bende ibed gi kido kaka mago. Kae to timo kamano biro konyi luwo ranyisigi mondo ibed moikore ne masira maduong’. To ka masira maduong’ biro chakore, biro yudo ka isepuonjori nano kendo ibiro bedo gi chir mar dhi nyime nano. w23.07 3 ¶4, 8

Bed ni wan Jokristo mowal kata “rombe mamoko,” dwarore ni wasik e “Ndara Maler” ma kalo kodwa e paradiso mar ranyisi ka terowa nyaka e piny manyien ma wabiro yudoe gueth mathoth e bwo Pinyruodh Nyasaye. (Joh. 10:16) Chakre higa mar 1919, ji mang’eny moriwo chwo, mon, kod nyithindo, osewuok e Babulon Maduong’ ma en dinde duto mag miriambo koriwgi kanyachiel, kendo gisechako wuotho e “Ndara Maler.” Jehova noneno ni ogol gimoro amora ma ne nyalo chwanyo Jo-Yahudi e yo ka ne giwuok Babulon. (Isa. 57:14) To nade “Ndara Maler” ma wawuothoe e kindegi? Higni mang’eny ka pok nochopo higa mar 1919, Jehova notiyo gi joma noluore e iko yo ma wuok e Babulon Maduong’. (Pim gi Isaya 40:3.) Ne gitimo kinda e iko yo ne joma chunygi ni kare mondo giwuog e Babulon Maduong’ ka gidonjo e paradiso mar ranyisi, kama osedwokie lamo maler mar Jehova. w23.05 15-16 ¶8-9.

Jehova dwaro ni watine ka wamor, kendo ma ok ochunwa. (2 Kor. 9:7) Omiyo, sama ok wawinj ka wamor gi gimoro ma wagombo timo e tij Nyasaye, be onego wadhi nyime timo kinda mondo wachope? Ee. Ne ane ranyisi mar jaote Paulo. Nowacho kama: “Asiko ka agoyo ringra kendo chike kaka misumba.” (1 Kor. 9:25-27) Paulo notemo matek mondo otim gik makare kata mana sama timo kamano ne ok more. Be Jehova ne mor gi gik ma Paulo notimo e tije? Ee, kendo Jehova noguedhe ahinya. (2 Tim. 4:7, 8) Mana kaka Jehova ne mor gi Paulo, e kaka wan be omor kodwa sama watimo kinda mondo wachop gombo ma wan-go e tije, kata mana sama timo mano ok morwa. Omor nikech ong’eyo ni nitie sama watimoga gimoro, ok nikech wahero gino, to nikech wahere en owuon. To mana kaka Jehova noguedho Paulo, e kaka wan bende obiro guedhowa nikech kinda ma watimo. (Zab. 126:5) Kaka wamedo neno gueth mag Jehova, e kaka wabiro medo timo kinda e chopo gombo ma wan-go e tije. w23.05 29 ¶9-10

Jaote Paulo nopimo joma ok bi tony e odiechieng Jehova gi joma nindo. Ok ging’eyo gik ma timore e alworagi kata kaka kinde medo kalo. Nikech ok ginyal fwenyo gimomiyo gik madongo timore e piny, onge gimoro amora ma gitimo e wachno. Thoth ji e kindewagi nindo e yor ranyisi. (Rumi 11:8) Ok giyie gi gik ma nyiso ayanga ni wadak e “ndalo mag giko,” kendo ni masira maduong’ okayo machiegni. (2 Pet. 3:3, 4) Kata kamano, wang’eyo ni kaka ndalo medo sudo, e kaka dwarore ni wamed winjo siem ma dwaro ni wasik ka waneno. Omiyo, nyaka wasik ka wan gi paro ma ok bagni. (1 The. 5:6) Nikech ang’o? En nikech mano biro konyowa mondo kik wadonjre e weche siasa kod ywaruok mag pinyni. Kaka odiechieng Jehova medo sudo machiegni, e kaka ibiro med thung’wa mondo wadonjre e weche kaka mago. Kata kamano, ok onego waparre ni wabiro timo ang’o ka waromo gi wechego. Roho mar Nyasaye biro konyowa bedo gi paro ma ok bagni, mondo watim yiero makare.​—Luka 12:11, 12. w23.06 10 ¶6-7

Ang’o ma biroga e pachi sama iwinjo nying Samson? Samoro iparo kaka ne en ng’at ma nigi teko mang’eny ahinya. Mano en adier. Kata kamano, notimo yiero moro marach ma nokelone chandruoge mang’eny. To e ma pod Jehova noketo pache kuom gik mabeyo ma Samson notimo, kendo noketo wechego e Muma mondo opuonjwa. Jehova notiyo gi Samson e timo gik malich miwuoro mondo oresgo Jo-Israel. Higni mang’eny bang’ ka Samson nosetho, Jehova notayo jaote Paulo mondo ondik nying Samson e list mar joma nonyiso yie motegno. (Hib. 11:32-34) Ranyisi mar Samson nyalo jiwowa. Nogeno Jehova kata e kinde ma ne weche tek. Ranyisine nyalo jiwowa kendo puonjowa. w23.09 2 ¶1-2

Wanyalo dhi nyime nano ka wawuoyo gi Jehova e lamo nyading’eny kendo nyise gik manie chunywa. (1 The. 5:17) Nyalo bedo ni gie sani ok ikal e tem moro mager. Kata kamano, be ikwayoga Jehova e lamo mondo okonyi sama iwinjo ka gimoro ochwanyi, kata wach moro chandi ahinya? Ka ikwayoga Nyasaye e lamo mondo okonyi nyagori gi chandruoge matindo tindo miromogo gie sani, ok bi bedo matekni timo kamano kiromo gi pek moko madongo e kinde mabiro. Kae to ibiro bedo gadier chuth ni Nyasaye ong’eyo sama idwaroe kony kod kaka onyalo konyi. (Zab. 27:1, 3.) Wanyalo nano e masira maduong’ ka wapuonjore dhi nyime nano e tembe ma wakaloe e kindewagi. (Rumi 5:3) Ang’o momiyo wawacho kamano? Owete gi nyimine mang’eny osefwenyo ni ka ginano e tem moro, mano konyogiga mondo gichung’ motegno sama giromo gi tem machielo. Nano konyogi bedo gi yie motegno, kendo bedo gadier ni Jehova oikore konyogi. Kae to, yie motegno konyogi nano sama giromo gi tembe mamoko.​—Jak. 1:2-4. w23.07 3 ¶7-8

Nikech Jehova obolore kendo okecho ji, mano chwalega mondo obed ng’at matur. Kuom ranyisi, bolruokne nonenore ayanga e kinde ma nochiegni ketho joma richo ma nodak Sodom. Jehova notiyo gi malaikene mondo onyis Lut ni oring odhi e gode. Lut noluor dhi e gode. Omiyo, nokwayo Jehova mondo oyiene dhi gi joode e taon moro matin miluongo ni Zoar ma bende ne onego okethi. Jehova ne nyalo chuno Lut mondo oluw mana kaka nosechike. Kata kamano, Jehova noyie ne Lut mondo oring odhi Zoar, kendo ne ok oketho taondno. (Cha. 19:18-22) Higni mang’eny bang’e, Jehova nokecho Jo-Nineve. Nooro janabi Jona mondo odhi oland kum ma ne dhi yudo dalano kod joma richo duto ma ne nie dalano. Kata kamano, ka ne Jo-Nineve oloko chunygi ma gia e richo, Jehova nokechogi kendo ne ok oketho dalano.​—Jona 3:1, 10; 4:10, 11. w23.07 21 ¶5

Ang’o ma wanyalo puonjore kuom ranyisi mar Jehoash? Ne ochalo mana kaka yath ma ne ok ogurore maber kendo ma nosirore mana kuom yath machielo. Ka ne yath ma nosiroreeno, tiende ni Jehoyada otho, kendo yamo mag joma nong’anyo okutho matek, Jehoash nopodho. Wachno nyiso maler ni luor ma wamiyo Jehova ok onego otenre mana kuom kony ma Jokristo wetewa kata joodwa miyowa. Mondo wasik ka wan gi winjruok maber gi Jehova, nyaka wadhi nyime tego luor ma wamiye kokalo kuom puonjruok Wachne ma ok wabare, paro matut, kod lamo. (Jer. 17:7, 8; Kol. 2:6, 7) Jehova ok nyiswa ni watim gik mohingo tekowa. Gima odwaro ni watim oler maber e Eklesiastes 12:13 ma wacho niya: “Luor Nyasaye madier, kendo imak chikene, nimar mano e gima duong’ e ngima dhano.” Ka waluoro Nyasaye, wabiro chung’ motegno e kinde ma wabiro romo gi chandruoge madongo. Kendo onge gimoro amora ma biro ketho winjruokwa gi Jehova. w23.06 19 ¶17-19

Weche michakgo ndiko ma kawuono wacho kama: “Jal mobet e kom-lojno nowacho.” (Fwe. 21:5a) Mae en achiel kuom kuonde adek e bug Fweny ma Jehova owuon wuoyoe. Kuom mano, wechegi ok owach awacha gi malaika moro ma ratego, kata mana Yesu, to owachgi gi Jehova owuon! Mano konyowa bedo gadier chuth gi weche ma luwo. Nikech ang’o? En nikech Jehova “ok nyal riambo.” (Tito 1:2) Omiyo, onge kiawa ni weche ma wasomo e Fweny 21:5, 6 biro chopo kare. Ne ane wach mondik ni “Neuru!” E dho Grik, wach molok ni “neuru!” otigo nyadinwoya e bug Fweny. Gin weche mage ma luwo wachno? Nyasaye wacho kama: “Aloso gik moko duto obed manyien.” En adier ni Jehova wuoyo e wi kinde mabiro, kata kamano, en gadier chuth ni obiro timo gima osingo, to mano e momiyo owuoyo ka gima gigo osechako timore.​—Isa. 46:10. w23.11 3-4 ¶7-8

Jaote Petro nonyagore gi nyawoge. Ne ane moko kuomgi. Ka ne Yesu owacho ni ne idhi sande kendo ni nodhi tho mondo ochop weche ma nokor e Muma, Petro nokwere. (Mar. 8:31-33) Petro gi joote mamoko ne jayware nyadinwoya e wi ng’ama ne duong’ e kindgi. (Mar. 9:33, 34) E otieno mogik ka ne pok Yesu otho, Petro nong’ado it ng’at moro. (Joh. 18:10) E otieno achiel achielno, Petro nobedo maluor kendo nokwer ni nokia Yesu. (Mar. 14:66-72) Mano nomiyo Petro oywak malit ahinya. Yesu ne ok ojwang’o jaotene ma ne chunye onyosoreno. Bang’ ka nosechier Yesu, nomiyo Petro thuolo machielo mar nyiso ka be pod nohere. Yesu nokwayo Petro mondo okwa rombene. (Joh. 21:15-17) Petro noyie timo migawono. Ne en Jerusalem chieng’ Pentekost, kendo mano nomiyo obedo e kind joma nokwong wal gi roho maler. w23.09 22 ¶6-7

Jaote Petro nojiwo jodongo wetene niya: “Kwauru kueth mar Nyasaye.” (1 Pet. 5:1-4) Ka in jaduong’-kanyakla, wang’eyo ni ihero Jokristo weteni ahinya kendo diher ritogi maber. Kata kamano, nitie kinde minyalo winjo kiol kata idich ahinya ma ok inyal chopo migawo makendeno. Ang’o ma nyalo konyi e kinde ma kamago? Ol ne Jehova weche duto manie chunyi. Petro nondiko kama: “Ka ng’ato tiyo ne jomamoko, otim kamano kaluwore gi teko ma Nyasaye chiwo.” (1 Pet. 4:11) Samoro chandruoge ma Jokristo weteni romogo ok nyal tiek e piny ma wadakieni. To ket e paro ni “jakwath maduong’” ma en Yesu Kristo nyalo konyogi maber moloyo kaka inyalo konyogi. Onyalo konyogi e kindegi, kendo obiro konyogi e piny manyien. Gima Nyasaye kwayo jodongo mondo otim en ni giher kueth, giritgi, kendo giketnegi “ranyisi maber.” w23.09 29-30 ¶13-14

Onego watem matek mondo wakwed pach dhano. Ka wachako neno gik moko e yo ma dhano nenogigo, wanyalo po ka waweyo Jehova kod chikene. (1 Kor. 3:19) “Rieko mar pinyni” kinde mang’eny chopoga mana gombo mag ringruok. Moko kuom Jokristo ma nodak Pergamo kod Thuatira nochako luwo pach joma nodak e taondego e weche mag lamo sanamu kod timbe mag terruok. Yesu nosiemo kanyakla ariyogo nikech ne gimbeko chike Nyasaye e wechego. (Fwe. 2:14, 20) E kindewagi, ithung’owaga mondo waluw pach dhano. Joodwa kod osiepewa nyalo nyisowa ni wadwa rido chike ahinya. Kuom ranyisi, ginyalo nyisowa ni waluw gima chunywa nyisowa, kendo ni chike mag Muma ma tayo timbe makare gin ma nyachon ahinya. Nitie sama wanyalo chako neno ni yo ma Jehova tayowago ok winjre maler. Wanyalo kata chako ‘kadho weche mosendik.’—1 Kor. 4:6. w23.07 16 ¶10-11

Ne dwarore ni Maria ma ne en min Yesu oyud teko. Nodhi mako ich kata obedo ni ne oonge dichwo. Ne pok opidhoga nyithindo, to koro ne dwarore ni odhi opidh wuoyi ma ne dhi bedo Mesia. Bende, nikech ne en nyako ma silili, ere kaka nodhi lero wechego ne Josef ma nosetimogo singruok mar kend? (Luka 1:26-33) Ere kaka Maria noyudo teko? Nokwayo jomamoko mondo okonye. Kuom ranyisi, nokwayo Gabriel mondo omiye weche momedore e wi migawono. (Luka 1:34) Kinde machuok bang’ mano, nodhi nyaka “e piny motimo gode” e dala moro mar Juda mondo olim Elizabeth watne. Elizabeth nopwoyo Maria kendo Jehova notayo Elizabeth gi rohone maler mondo ojiw Maria gi wach moro ma nokor e wi nyathi ma Maria ne dhi nyuolono. (Luka 1:39-45) Maria nowacho ni Jehova “osetimo gik madongo gi bade.” (Luka 1:46-51) Jehova notiyo gi Gabriel kod Elizabeth mondo omi Maria teko mar timo dwache. w23.10 14-15 ¶10-12

Nitie jolup Kristo manok mowal gi roho maler kendo gin gi winjruok makende gi Jehova. Gin ji 144,000 kendo gibiro bedo jodolo e polo kanyachiel gi Yesu. (Fwe. 14:1) Ka Maler e i hema mar lamo ochung’ ne chalgi sama gin e piny kae kaka yawuot Nyasaye mowal gi roho. (Rumi 8:15-17) Ka Maler Moloyo ochung’ ne polo owuon kama Jehova odakie. “Pasia” ma nopogo Ka Maler gi Ka Maler Moloyo, ochung’ ne ringre Yesu ma ne en-go e piny ka, ma ne en kaka rageng’ ma mone dhi e polo mondo obed Jadolo Maduong’ e hekalu mar ranyisi. Ka ne Yesu ochiwo ringrene kaka misango ne oganda dhano, noyawo ne Jokristo mowal yo mar dhi e polo. Jokristo mowalgo bende nyaka we ringregi e ka giyud pokgi e polo.​—Hib. 10:19, 20; 1 Kor. 15:50. w23.10 28 ¶13

Nitie chieng’ moro ma Jo-Efraim ne dwaro dhawo gi Gideon. Kata kamano, nodwokogi mamuol. (Bura 8:1-3) Mirima ne ok omake kodgi. Nochikonegi ite adimba, kendo nokueyo weche e yo mariek. Jodongo mariek luwo ranyisi mar Gideon kuom chiko itgi maber kendo chiwo dwoko mamuol sama jomoko ok oyie gi paro ma gichiwo. (Jak. 3:13) Kuom timo kamano, gijiwo kuwe e kanyakla. Ka ne ji ochako pako Gideon bang’ loyo Jo-Midian, nonyisogi ni Jehova e ma nomiyo gilocho. (Bura 8:22, 23) Ere kaka jodongo nyalo luwo ranyisi mar Gideon? Ginyalo miyo Jehova duong’ kuom gik ma gitimo. (1 Kor. 4:6, 7) Kuom ranyisi, ka po ni ipako jaduong’ moro nikech olony e puonjo, onyalo konyo joma pakego ng’eyo ni Wach Nyasaye ma en Muma kod tiegruok moseyudo e riwruok mar oganda Jehova e mosemiyo obedo japuonj molony. Jodongo onego opar kinde ka kinde ka be gik ma gitimo miyogi duong’ koso miyo Jehova duong’. w23.06 4 ¶7-8

Ka po ni ok omiwa gimoro ma wakwayo e lamo, wanyalo penjore kama, ‘Be akwayo gima owinjore?’ Thothne, waparoga ni wan e ma wang’eyo maber gima nyalo konyowa. Kata kamano, moko kuom gik ma wakwayoga e lamo, samoro ok bi konyowa ahinya. Ka po ni wan gi chandruok moro, nyalo bedo ni nitie yo maber ahinya ma Jehova nyalo konyowago moloyo ma wakwayono. Bende, moko kuom gik ma wakwayo nyalo bedo ni ok winjre gi dwach Jehova. (1 Joh. 5:14) Par ane kendo ranyisi mar jonyuol ma Jokristo ma kwayo Jehova mondo okony nyathigi osik e adiera. Mano nyalo nenore ka kwayo mowinjore. Kata kamano, Jehova ok nyal chuno ng’ato ang’ata kuomwa mondo otine. Odwaro ni ng’ato ka ng’ato oyier tiyone, moriwo nyaka nyithindwa. (Rap. 10:12, 13; 30:19, 20) Omiyo, nyalo bedo maber ka jonyuolgo okwayo Jehova mondo okonygi chopo e chuny nyathigi mondo gikonye oher Jehova kendo obed osiepne.​—Nge. 22:6; Efe. 6:4. w23.11 21 ¶5; 23 ¶12

Ang’o momiyo hoyo jomamoko nyiso ni waherogi gadier? Ka luwore gi nonro moro ma notim e Muma, wach ma ne Paulo otiyogo ni “hoyo” tiende en “chung’ e bath ng’ato mondo ijiwe nikech okalo e chal moro matek ahinya.” Omiyo, sama wahoyo Jakristo wadwa moro ma kalo e chandruok moro, wakonye mondo odhi nyime wuotho e yor ngima, to mano nyiso ni wahere. (2 Kor. 7:6, 7, 13) Kecho ji kod hoyogi gin weche ariyo motudore. E yo mane? Sama wakecho jowetewa, dwarore ni wahogi kendo wakonygi. Omiyo, kecho jomamoko biro chwalowa mondo wahogi. Ne ane kaka jaote Paulo notudo kido ariyogo ka nowuoyo kuom Jehova. Nowacho ni Jehova “en Wuoro ma kecho ji kendo Nyasach hoch duto.”—2 Kor. 1:3. w23.11 9-10 ¶8-10

Jokristo duto madier biro romo gi tembe. Par ane gima notimore ne jaote Paulo. Nowacho ne Jo-Thesalonika niya: “E kinde ma ne wan kodu, ne wajowachonu motelo ni ne wadhi yudo masiche, to adier mano e gima osetimore.” (1 The. 3:4) Bende, nondiko ne Jo-Korintho niya: “Dwaher ni ung’e wach masiche ma ne wayudo, . . . ne ok wang’eyo ka be ne wadhi tony mi wadong’ ka wangima.” (2 Kor. 1:8; 11:23-27) E kindegi, Jokristo ong’eyo ni ginyalo romo gi masiche mopogore opogore. (2 Tim. 3:12) Chakre ne ibed gi yie kuom Yesu mibedo jalupne, nyalo bedo ni osiepeni kod wedeni osetimoni gik maricho. Dibed ni iseyudo pek moko nikech in jaratiro kama itiyoe? (Hib. 13:18) Dibed ni sirkal osebedo ka kwedi nikech ilando geno ma in-go ne jomamoko? Kata warom mana gi masira machal nade, Paulo nowacho ni onego wabed mamor. w23.12 10-11 ¶9-10

Jakobo nonano e chandruoge mang’eny. Yawuot Jakobo ariyo ma gin Simeon kod Lawi notimo tim moro marach ma nokelo wich-kuot ne jood Jakobo duto kod nying Jehova. E wi mano, Rahel jaod Jakobo ma nohero, notho ka nonyuolo nyathine mar ariyo. Bende, nikech kech marach ma nokwako piny, nochuno Jakobo mondo odar odhi e piny Misri ka koro noseti. (Cha. 35:16-19; 37:28; 45:9-11, 28) E chandruoge duto ma Jakobo nokaloe, yiene kuom Jehova ne ok odok chien kendo nodhi nyime geno kuom singoge. Jehova notimo gik ma ne nyiso ni noyie gi Jakobo. Kuom ranyisi, Jehova nodhi nyime guedho Jakobo gi mwandu mang’eny. Kendo, temie paro kaka Jakobo ne mor ahinya ka ne Jehova omiyo oromo gi Josef wuode ma noparo ni nosetho! Makruok motegno kamano gi Jehova nomiyo Jakobo onyagore maber gi chandruoge ma noromogo. (Cha. 30:43; 32:9, 10; 46:28-30) Wan bende ka wamakore motegno gi Jehova, wanyalo nyagore maber gi tembe ma wanyalo romogo apoya. w23.04 15 ¶6-7

Weche motigo e Zaburi 23 nyiso kaka Jehova oherowa. Daudi ma nondiko zaburino nonyiso kaka ne en gi winjruok motegno ahinya gi Jakwadhe, ma en Jehova. Daudi nowinjo ka en gi arita maber ka Jehova e ma ne taye, kendo nogeno kuome. Nong’eyo ni hera mar Jehova ne dhi luwe ndalo duto mag ngimane. Ang’o momiyo ne en gadier gi wachno? Daudi nowinjo ka en gi arita maber nikech Jehova e ma ne sire kinde duto. Nong’eyo bende ni Jehova ne en osiepne, kendo ni ne omor kode. Mano e momiyo ne en gadier ni kata orom mana gang’o, to Jehova ne dhi rite. Nikech Daudi nong’eyo ni Jehova ohere, mano nokonye loyo parruok ma ne en-go mobedo gi chuny mokuwe.​—Zab. 16:11. w24.01 28-29 ¶12-13

Chakre Lweny mar Ariyo mar Piny Ngima, jotich Jehova e pinje mang’eny osebedo ka timo tij lendo ma onge joma chandogi. Kuom adier, tijno osebedo gi nyak ahinya. E kindewagi, joma nie Bura Matayo pod luwo kaka Kristo tayogi. Gidwaroga ni gita owete gi nyimine e yo ma Jehova dwaro. Jorit-alwora kod jodong-kanyakla bende tiyoga gi weche ma imiyogi e tayo kanyakla. Jodong-kanyakla ma gin Jokristo mowal ni e ‘lwet Kristo ma korachwich.’ (Fwe. 2:1) En adier ni jodongogo orem kendo gibothga. Kata mana Musa, Joshua, kod joote bende seche moko ne bothga. (Kwan 20:12; Jos. 9:14, 15; Rumi 3:23) Kata kamano, pod wanyalo neno kaka Kristo tayo jatich mogen kod jodongo kendo obiro dhi nyime timo kamano. Kuom mano, dwarore ni wagen yo motayowago kotiyo gi joma oyiero. w24.02 23-24 ¶13-14

E kindewagi, wanyalo moro Jehova sama wawuoyo gi jomamoko e wi herane kendo nyisogi gik mabeyo mosetimonwa. Sama wan e tij lendo, gima duong’ ma wadwaro en ni wakony ji mondo gisud machiegni gi Jehova kendo ginene mana kaka wanene. (Jak. 4:8) Wamorga ahinya nyiso ji kaka Muma wuoyo kuom Jehova kolero herane, yo mong’adogo bura kare, riekone, tekone, kod kido mamoko mabeyo ma en-go. Bende, wapako Jehova sama watemo matek mondo waluw ranyisine. Sama watimo kamano, wabedo mopogore gi joma richo manie pinyni. Jomoko nyalo fwenyo pogruokno kendo ginyalo wuoro gimomiyo wapogore kodgi. (Mat. 5:14-16) Sama wan e dijewa, wanyalo leronegi gimomiyo wapogore. Mano nyalo miyo joma chunygi ni kare osud machiegni gi Nyasachwa. Ka wapako Jehova e yoregi, wamoro chunye.​—1 Tim. 2:3, 4. w24.02 10 ¶7

Mondo ibed Jakristo motegno, dwarore ni ibed gi lony moko ma nyalo konyi e ngimani ma pile. Lony ma kamago nyalo konyi timo migepe mopogore opogore e kanyakla, nwang’o tich ma nyalo siri e ngima kata ma nyalo konyi pidho joodi, kendo konyi bedo gi winjruok maber gi jomamoko. Kuom ranyisi, puonjri somo kod ndiko e yo maber. Muma wacho ni ng’at ma mor kendo ma weche dhine maber en ng’at ma somoga Wach Nyasaye pile ka pile kendo paro matut e wi gik mosomo. (Zab. 1:1-3) Somo Muma pile konye mondo ong’e pach Jehova, to mano biro miyo one gik moko e yo makare kendo otim yiero mabeyo. (Nge. 1:3, 4) Owete gi nyimine ogeno ahinya chwo ma Jokristo motegno mondo opuonjgi Muma kendo okonygi ng’ado rieko. King’eyo somo kod ndiko maber, mano biro konyi iko paro mabeyo michiwo e chokruok kaachiel gi twege ma jiwo jowinjo. Bende, biro bedoni mayot ndiko weche madongo. Weche mindikogo biro tego yieni kendo ibiro jiwo jomamoko. w23.12 26-27 ¶9-11

Sama iwinjo kiluor, par matut kuom gik ma Jehova biro timo e kinde mabiro ka koro Satan onge. Ranyisi moro ma notim e chokruok maduong’ ma higa 2014 nonyiso kaka wuoro moro nowuoyo gi joode e wi kaka weche manie 2 Timotheo 3:1-5 inyalo som ka po ni iwuoyo e wi Paradiso. Wuorono nosomo ndikono niya: “To ng’e wachni, ni e piny manyien ngima nobed gi mor matamre gi nono. Nikech ji biro hero jowetegi, ji noher wach Nyasaye, ji nobed maok kal tong’, ginibed joma obolore, joma pako Nyasaye, joma winjo jonyuolgi, joma goyo erokamano, joma makore motegno gi jowetegi, joma ohero joodgi ahinya, joma rwako pach jomamoko, joma siko wuoyo maber e wi jowetegi, joma oritore, joma muol, joma ohero timbe mabeyo, joma inyalo gen, joma tur, joma ok sungre, joma ohero Nyasaye kar hero mor mag piny, joma omiyo Nyasaye luor gadier; kendo makri matek gi jogi.” Be iwuoyoga gi joodu kata gi Jokristo weteni e wi kaka ngima biro chalo e piny manyien? w24.01 6 ¶13-14

Wang’eyo ni Jehova mor gi joge kaka oganda, to mano wach ma jiwowa ahinya! Muma wacho kama: “Jehova ohero joge.” (Zab. 149:4) Kata kamano, jomoko nyalo penjore e chunygi niya: ‘Be Jehova mor koda?’ Nitie jotich Jehova mang’eny e kinde machon ma ne penjorega kamano e chunygi. (1 Sa. 1:6-10; Ayub 29:2, 4; Zab. 51:11) Muma nyiso maler ni Jehova nyalo bedo mamor gi dhano morem. Ang’o ma wanyalo timo mondo Jehova obed mamor kodwa? Nyaka waket yie kuom Yesu Kristo kendo obatiswa. (Joh. 3:16) Kuom timo kamano, wanyiso e lela ni waseloko chunywa waa e richo kendo ni wadwaro timo dwache. (Tich 2:38; 3:19) Jehova bedoga mamor ahinya sama wakawo okengego mondo wabed osiepene. Ka watimo duto ma wanyalo mondo wadag ka luwore gi chiwruokwa ne Jehova, obedo mamor kodwa kendo okwanowa kaka osiepene.​—Zab. 25:14. w24.03 26 ¶1-2

Wanyalo luwo ranyisi mar jopuonjre Yesu kuom dhi nyime lendo kata mana sama sirkande mag dhano dwaro ni wawe timo kamano. Wanyalo bedo gadier ni Jehova biro konyowa dhi nyime lendo. Omiyo, kwa Jehova mondo omiyi chir kod rieko kendo kwaye mondo okonyi nyagori maber gi chandruoge miromogo. Thothwa nyagore gi gik ma nyoso chunywa, kaka pek ma bedoe sama watwa kata osiepwa otho, chal moko matek e ngima mar joot, sand, kata chandruoge mamoko. Bende, weche mamoko kaka tuoche ma landore kod lwenje osemedonwa pek. Omiyo, ol ne Jehova weche duto manie chunyi. Nyise gik moko duto mikaloe mana kaka dinyis osiepni migeno ahinya. Bed gadier ni Jehova biro ‘timoni kaka ikwaye.’ (Zab. 37:3, 5) Wuoyo gi Jehova e lamo ma ok waweyo biro konyowa ‘nano e bwo masira.’ (Rumi 12:12) Jehova ong’eyo chandruoge ma jotichne romogo, kendo “owinjo ywakgi.”—Zab. 145:18, 19. w23.05 5-6 ¶12-15

Sama dwarore ni watim yiero moko madongo, onego wayang “dwach Jehova,” kendo watim yiero ka luwore gi dwacheno. (Efe. 5:17) Sama wayudo puonj mag Muma motudore gi chal ma wakaloe, mano nyiso ni wamanyo pach Jehova. Kae to sama watiyo gi puonjgo e ngimawa, mano biro konyowa timo yiero mabeyo. Satan ma en “ng’at marach” kendo jasikwa diher ni wabed modich ahinya gi gige piny mi wabed ma onge thuolo mar tiyo ne Nyasaye. (1 Joh. 5:19) Nyalo bedo mayot ne Jakristo mondo oket pache duto e manyo mwandu mag pinyni, somo, kata tich, moloyo manyo thuolo mag tiyo ne Jehova. Ka mano nyalo timore, mano nyalo nyiso ni Jakristono osechako luwo paro mag pinyni. En adier ni onge gima rach gi luwo gik ma kamago, kata kamano, ok onego gibed gik mokwongo e ngimawa. w24.03 24 ¶16-17