Nyiso Ji Luor

NDIKO wachonwa ni “miuru ji duto duong’” kendo ‘kik uwach marach kuom ng’ato.’ (1 Pet. 2:17; Tito 3:2) Kuom adier, ng’ato ang’ata mwaromogo ‘nochue e kit Nyasaye.’ (Jak. 3:9) Ng’at moro amora en ng’ama Kristo ne othone. (Joh. 3:16) Kendo ji duto nigi ratiro mar winjo wach maber mondo eka gitim kaluwore gi wachno kendo giyud warruok. (2 Pet. 3:9) Jomoko nigi kido kata migepe mowinjore omi luor makende.

Ang’o manyalo miyo jomoko otamre nyiso luor ma Muma jiwo? Alwora ma wantie nyalo chiko ni en ng’ano mowinjore omi luor kaluwore gi oganda mowuokie, bedone dichwo kata dhako, ngima mar dende, hike, mwandu, kata huma ma en go. Mibadhi mang’eny mitimo gi ofisa mag sirkal miyo ji ok mi loch luor. E pinje moko ji ojok ahinya gi chal mar ngimagi, samoro nikech gitiyo kuom seche mang’eny ahinya to yuto margi bedo mana mag ng’iewo gik mochuno mag ngima, kendo olworgi gi joma ok nyis luor. Rowere yudo tem mar mbese mondo giriwre gi jowetegi e ng’anjo ne jopuonj kata joma ok gihero ma nigi loch moro. Nikech ji mang’eny neno e televison ka nyithindo timore ni giriek moloyo jonyuol kendo gichiko jonyuolgi, giparo ni mano owinjore. Dwarore ni watim kinda mondo paro maricho kaka mago kik mul yo mwanenogo jomoko. Kata kamano, ka wamiyo jomoko luor, mano kelo kuwe mamiyo wilo paro e kind ng’ato gi nyawadgi bedo mayot.

Nyiso Luor Sama Iwuoyo. Ji neno ni ng’at matiyo tij din onego onyis luor kuom rwakore kendo timo gik moko e yo mowinjore. Gima ji kawo ni en bidhruok makare opogore e piny ka piny. Jomoko kawo ni wuoyo gi ng’ato kisidho ogudu, kata kisoyo lweti e ofuko, ok en tim manyiso luor. E pinje moko to ji ok kaw marach timbe ma kamag o. Ng’e kaka ji neno gik moko e alwora mondo kik ichwanygi. Timo kamano nyalo konyi geng’o gik manyalo moni lando wach maber e yo makonyo jomoko.

Dwarore ni watim kamano bende sama wawuoyo gi jomoko, to moloyo, joma hikgi ng’eny. Ji mang’eny kawo ni ok en tim manyiso luor ka rowere luongo jomadongo gi nyingegi mak mana ka jogo oyienegi timo kamano. Kuonde moko, jomadongo bende ok onego oluong joma ok ging’iyogo gi nyingegi. Bende, e dhok mang’eny, mondo onyis luor ne ng’at ma hike ng’eny kata manie loch, kar lounge ni “in,” giluonge ka gima giluongo jomang’eny ni “un,” kata ginyiso luor e yore mamoko.

Nyiso Luor Sama Eka Iromo gi Ng’ato. E ogendini matindo, ikawo ni onego inyis mor kuom neno ng’at miromogo, bedni iromo kode sama iwuotho e ndara kata iromo kode e ot midonjoe. Mano inyalo tim kuom mos moro machuok, buonjo, yiengo wich, kata mana ting’o wang’. Chweyo maok inyiso e yo moro amora ni imor neno ng’ato, ikawo ni ok en tim manyiso luor.

Kata kamano, jomoko to pod nyalo kawo ni ichayogi kata obedo ni inyiso mor kuom nenogi. Nikech ang’o? Nikech gineno ni ok ikawogi e yo mowinjore. Jo mang’eny kawo ji kaluwore gi kido maoko kata chal mar dendgi. Ji ok dwar bedo gi tudruok gi joma ong’ol kata matuwore. Kata kamano, Wach Nyasaye nyisowa kaka onego wanyis joma kamago hera koda luor. (Math. 8:2, 3) Nitie kaka richo mar Adam mulowa waduto. Be ibiro winjo ni omiyi luor ka jomoko siko luongi ka gitiyo gi nyawo magi? Kar mano, donge diher mondo ji ong’eyi kuom kido mang’eny mabeyo ma in-go?

Nyiso luor bende oriwo nyiso luor ne migawo mar wich. Kuonde moko dwarore ni ng’ato owuo gi wi ot kapok olendo ne jomoko e odno. Kata obedo ni ote momiwa mar lendo kendo puonjo owuok kuom Jehova, wang’eyo ni jonyuol ema Nyasaye omiyo migawo mar tiego, kumo, kendo tayo nyithindgi. (Efe. 6:1-4) Omiyo, sama wadonjo e ot moro, owinjore wawuo mokwongo gi jonyuol kapok wawuoyo malach gi nyithindgi.

Dak aming’a kelo rieko e yore mag ngima, to mano en gima nyaka mi luor. (Ayub 32:6, 7) Ng’eyo wachni nokonyo nyaminwa ma rawera ma japainia modak Sri Lanka kane olendo ne jaduong’ ma hike ng’eny. Mokwongo ne ok orwako limbe nyaminwano kowacho niya: “Ere kaka rawera kaka in nyalo puonja Muma?” Kata kamano, nyaminwano nodwoko niya: “Kuom adier ok abiro puonji, to abiro wuoyo kodi kuom gimoro masepuonjora momora ahinya maok anyal ling’go.” Dwoko manyiso luor ma japainiano nochiwo nomiyo jaduong’no obedo gi siso mar winjo. Nopenje niya: “Kare nyisa ane, en wach mane ma ne ipuonjorino?” Nyaminwa nowacho niya: “Asepuonjora gima ng’ato onego otim mondo odag nyaka chieng’.” Jaduong’no nochako puonjore Muma gi Joneno mag Jehova. Ok joma hikgi ng’eny duto mabiro nyiso ni gidwaro ni omigi luor ma kamano, kata kamano, thothgi mor ka omigi luor.

Kata kamano, ng’ato nyalo kalo tong’ e nyiso luor. E chula mag Pacific koda kuonde mamoko, nyiso luor madwarore sama ng’ato romo gi chif mar gweng’ kata mar oganda moro, nyalo miyo ji ochik itgi ne Joneno kendo nyalo miyo Joneno thuolo mar wuoyo gi chifego koda joma nie bwogi. Kata kamano, pak manono ok dwarre kendo ok owinjore. (Nge. 29:5) Bende, grama mar dhok moro nyalo bedo gi nyinge mag miyo ji duong’, kata kamano, Jakristo ok bi kalo tong’ sama otiyo gi nyingego e luongo ji.

Golo Twak e Yo Manyiso Luor. Muma jiwowa ni waler gimomiyo wan-gi geno kwanyiso ‘muolo kod luor.’ (1 Pet. 3:15, 16) Omiyo, kata kapo ni wanyalo nyiso mapiyo piyo gimomiyo paro moro ma ng’ato nigo ok en kare, be en rieko timo kamano maok wamiye luor? Donge nyalo bedo maber moloyo ka wachikone itwa ka wahore mos, kata penje gimomiyo oparo kamano, kae to waket weche mowachogo e paro sama walerone gima Ndiko wacho?

Luor minyiso sama ng’ato wuoyo gi nyawadgi bende dwarore ni onyis sama ng’ato nie ndiri kowuoyo gi jowinjo. Jagol-twak manyiso jowinjo luor ok bi siemo ketho maggi e yor gero kata wuoyo konyiso chuny mar sunga ka gima owacho ni: “Ditimo kamano dabed ni chunyi dwaro gadier.” Wuoyo e yo ma kamano nyoso mana chuny ji. Donge ber moloyo kineno jowinjo kaka oganda mohero Jehova kendo madwaro tiyone! Onego waluw ranyisi mar Yesu kuom nyiso ni wang’eyo chal mar joma watudorego, moriwo joma nyalo bedo ni ok otegno e winjruokgi gi Nyasaye, joma pok olony, kata joma dhi mos e tiyo gi puonj mag Muma.

Jowinjo biro neno ni jagol-twak miyogi luor ka en bende okwanore kaka achiel kuom jogo madwarore ni oti e yo momedore gi Wach Nyasaye. Omiyo, ber mondo ng’ato owe wacho ni “un” seche duto monyiso kaka Ndiko tiyo. Kuom ranyisi, ne pogruok mabedoe e kind penjo ni, “Be un utimo duto munyalo?” kod wacho ni, “Ber ka ng’ato ka ng’ato kuomwa openjore niya: ‘Be atimo duto ma anyalo?’” Penjo ariyogo dwaro chopo gimoro achiel, kata kamano, penjo mokwongo nyiso ni jagol-twak ok kwanre ni en e chal mar jowinjo. Penjo mar ariyo jiwo ng’ato ka ng’ato, moriwo kata jagol-twak, mondo onon chal mare koda gima chwale timo gik moko.

Tamri donjo e obadho mar lungo wach mana mondo imi jowinjo nyiero. Mano miyo ji kik mi luor weche mayudore e Muma. En adier ni onego wamor e tijwa ne Nyasaye. Migawo momiwa nyalo kata bedo gi weche moko mamiyo ji nyiero. Kata kamano, keto weche mapek obed weche milungo ok nyis luor ne jowinjo koda ne Nyasaye.

Mad wanyis e yo ma wabidhorego koda ma wawuoyogo, ni kinde duto waneno ji kaka Jehova opuonjowa nenogi.