Sula mar Apar Gaboro
“Ok Gin mag Piny”
1. (a) Ka podi ne ok otho, Yesu nokwayo ang’o ne jopuonjrene? (b) Ang’o momiyo bedo ma “ok mar piny” en gima dwarore ahinya?
E OTIENO mogik ka pok onege, Yesu ne olamo ne jopuonjrene. Kong’eyo ni Satan ne dhi miyo jopuonjrene tem mang’eny, Yesu nowacho ne wuon mare niya: “Ok akwayo ni igolgi e piny, to ni iritgi kuom Ng’a Marachno. Ok gin mag piny, kaka an ok an mar piny.” (Johana 17:15, 16) Ang’o momiyo bedo ma ok mar piny en gima dwarore ahinya? En nikech Satan e jaloch mar pinyni. Jokristo ok bi dwaro bedo e achiel gi piny manie bwo teko Satan.—Luka 4:5-8; Johana 14:30; 1 Johana 5:19.
2. Yesu ne ok en mar piny e yore mage?
2 Bedo ma ok mar piny ok ne onyiso ni Yesu ne ok ohero ji. Mopogore gi mano, ne ochango joma tuwo, nochiero jo motho, kendo nopuonjo ji wach Pinyruodh Nyasaye. Bende nochiwo ngimane ne dhano. Kata kamano, ne ok ohero paro kaachiel gi timbe maricho mag jogo ma ne nyiso kido mag piny ma Satan oteloeni. Omiyo, ne ochiwo siem kuom gik moko kaka gombo mag terruok, dwaro mwandu kaachiel kod dwaro bedo ng’at ma nigi huma. (Mathayo 5:27, 28; 6:19-21; Luka 20:46, 47) Ok en gima kawowa gi wuoro ni Yesu bende ne ok donjre gi siasa mag piny. Kata obedo ni ne en Ja-Yahudi, ne ok oriwo lwedo konchiel e ywaruok mag siasa ma ne nitie e kind sirkand Rumi kod Jo-Yahudi.
“Pinyruodha Ok mar Piny Ka”
3. (a) Jotend din mag Jo-Yahudi ne odonjo ne Yesu e nyim Pilato gi wach mane, to ne gitimo kamano nikech ang’o? (b) Ang’o manyiso ni Yesu ne ok dwar bedo ruoth ka podi en dhano e piny ka?
3 Par ane gima ne otimore kane jotend din mag Jo-Yahudi omiyo omak Yesu ma otere e nyim Pontio Pilato ma ne en jatelo ma ne oketi gi Jo-Rumi. Kuom adier, jotelogo ne winjo marach nikech Yesu nofwenyogi ni gin joma opong’ gi wuondruok. Mondo gimi ruoth okaw ne Yesu okang’, ne gidonjo ne Yesu ka giwacho ni: “Ne wanwang’o jali ka loko chuny ogandawa, kokwero ji ni kik gigol osuru ni Kaisar, kowacho ni en owuon en Kristo, ruoth moro.” (Luka 23:2) En adier ni mano ne en miriambo nikech higa achiel kapok mano otimore, ji ne dwaro keto Yesu obed ruoth, to ne odagi. ( Johana 6:15) Ne ong’eyo ni ne onego obed Ruoth malocho e polo e kinde mabiro. (Luka 19:11, 12) Bende, Jehova ema ne dhi kete obed ruoth, to ok dhano.
4. Paro ma Yesu ne nigodo kuom wach chulo osuru ne en mane?
4 Odiechienge adek kapok omak Yesu, Jo-Farisai ne otemo mondo omi gimi Yesu owuo marach kuom wach chulo osuru. Kata kamano, ne owachonegi ni: “Nyisauru dinari [pesa mar Jo-Rumi]. Engi kido gi ndiko mag ng’a? ” Kane giwacho ni, “mag Kaisar,” nodwokogi ni: “Miuru Kaisar gi Kaisar, kendo gi Nyasaye miuru Nyasaye.”—Luka 20:20-25.
5. (a) En puonj mane ma Yesu nomiyo jopuonjrene seche ma ne imake? (b) Yesu ne olero nade wach kuom tich ma ne otiyo? (c) Ang’o ma ne otimore kane okel Yesu e nyim Pilato?
5 Yesu ne ok puonj ngang’ mondo ji ong’anji ne sirkande mag piny. Kane askeche kaachiel gi chwo moko obiro mondo omi gimak Yesu, Petro ne owuodho liganglane, ma ochodogo it ng’at achiel kuomgi. Kata kamano, Yesu nowacho ni: “Dwok liganglani kare; nikech ji duto ma kawo ligangla notho tho ligangla.” (Mathayo 26:51, 52) Kinyne, Yesu nolero ne Pilato tiend tich ma ne otiyo kowachone ni: “Pinyruodha ok mar piny ka. Ka da pinyruodha en mar piny ka, da jotichna okedo, mondo kik oketa e lwet jo Yahudi.” (Johana 18:36) Pilato ne oyie ni ‘ok nonwang’o ketho kuom jali [Yesu] kuom weche ma ne idonjonego.’ Kata kamano, nikech ne oluoro oganda ma ne wawni, Pilato ne ochiwo Yesu, ma gigure.—Luka 23:13-15; Johana 19:12-16.
Jopuonjre Timo Kaka Yesu Ne Otimo
6. Jokristo ma ne okwongo betie ne onyiso nade ni ne gihero dhano wetegi to kido koda timbe maricho mag piny ema ne gikwedo?
6 Kuom mano, jopuonjre Yesu nong’eyo gigo ma ne dwarore mondo omi gibed ma ok mag piny. Ne onego gikwed kido kod timbe mag piny ma ne oriwo kata gero kaachiel kod tuke mag anjawo ma ne ji timo kuonde tuke mag Jo-Rumi. To nikech jopuonjre ne kwedo gik maricho, ne inenogi kaka joma ok ohero oganda dhano. Kata kamano, ok ni ne gisin gi dhano wetegi kata matin, to mopogore gi mano, ne gitiyo matek mondo gikony jomoko bende oyud gweth kuom chenro ma Nyasaye oketo mar kelo ne dhano warruok.
7. (a) Nikech bedo ni ok gin mag piny, ang’o ma ne otimne jopuonjre Yesu ma ne okwongo betie? (b) Ne gineno joloch mag sirkal e yo mane kaachiel kod wach chulo osuru, to ne gitimo kamano nikech ang’o?
7 Mana kaka ne otimne Yesu, jolupne bende ne osandi. Kinde mang’eny ne itimo kamano gi jotend sirkal ma ne inyiso weche ma ok gin adier kuom Jokristo. Kata kamano, e higa madirom 56 E Ndalowa, jaote Paulo ne ondiko ne Jokristo ma ne odak Rumi, kojiwogi mondo ng’ato ka ng’ato “owinj jo man gi teko mar loch [joloch mag sirkal]. Nikech onge teko mak mana ma Nyasaye oketo.” Ok ni Jehova ema keto sirkande mag dhano e loch, kata kamano, oweyogi mondo gibedie nyaka chop kinde ma Pinyruodhe nokaw loch e wi piny duto. Omiyo en gima ne winjore mondo Paulo onyis Jokristo mondo ochiw luor ne jotend sirkal kendo mondo gichul osuru.—Jo Rumi 13:1-7; Tito 3:1, 2.
8. (a) Jokristo onego owinj joloch mag sirkal e okang’ maromo nade? (b) Jokristo ma nokwongo betie ne oluwo ranyisi mar Yesu e yo mane?
8 Kata kamano, bolruok ne joloch mag sirkal en gima nigi tong’ mare, ok en bolruok ma itimo ne chikegi duto. Ka nitie chwanyruok e kind chike Jehova kod chike mag dhano, jogo matiyo ne Jehova nyaka luw chikene. Ne ane gima buk miluongo ni On the Road to Civilization—A World History wacho kuom Jokristo ma nokwongo betie: “Jokristo ne odagi riwore e tiyo tije moko ma raia mag Jo-Rumi ne timo. Jokristogo ne neno ni ndiko tij bedo jalweny en gima ok owinjore gi yie margi. Ne ok ginyal tiyo tije mag siasa. Ne ok ginyal lamo ruodh Jo-Rumi.” Kane od bura maduong’ mar Jo-Yahudi ‘okwero matek’ ni jopuonjre kik ti tij lendo, jopuonjre ne odwoko ni: “Onego wawinj Nyasaye moloyo winjo dhano.”—Tich Joote 5:27-29.
9. (a) Ang’o momiyo Jokristo ma ne odak Jerusalem ne okawo okang’ ma ne gikawo e higa mar 66 E Ndalowa.? (b) Mano en ranyisi maber ne Jokristo e yo mane?
9 Jolup Yesu ne ok riw lwedo kamoro amora ngang’ kuom wach ywaruok e weche siasa kaachiel gi weche lweny. E higa mar 66 E Ndalowa, Jo-Yahudi ma ne odak Judea ne ong’anjo ne Kaisar. Jolweny mag Rumi nolworo dala mar Jerusalem mapiyo piyo. Jokristo ma ne odak e dalano ne otimo ang’o? Ne giparo siem ma Yesu ne omiyogi mondo giwuogi oko mar dalano. Kane jolweny mag Rumi owuok ma oweyo lworo dalano kuom kinde matin, Jokristo ne oringo ma ging’ado Aora Jordan ma gidhi e wi gode mag Pella. (Luka 21:20-24) Timgi mar bedo joma ok riw lwedo konchiel e ywaruok moro amora en ranyisi maber ne Jokristo madier ma ne dhi betie bang’e.
Jokristo Ok Donjre e Ywaruok mag Piny e Ndalogi mag Giko
10. (a) Joneno mag Jehova odich gi timo tich mane, to nikech ang’o? (b) En ang’o ma ok giriw lwedo kata matin?
10 Be nitiere gima nyiso ni nitie joma osebedo kochung’ motegno e ndalogi mag giko, ma ok giriw lwedo konchiel e ywaruok moro amora mana kaka Jokristo mokwongo ne timo? Ee, Joneno mag Jehova osetimo kamano. Kuom kindegi duto, gisebedo ka gilando ni Pinyruodh Nyasaye kende e yo ma nokel godo kuwe, dongruok koda mor mosiko ne jogo mohero timbe makare. (Mathayo 24:14) Kata kamano, ok giriw lwedo konchiel e ywaruok moro amora mabedoe e kind pinje.
11. (a) Ere kaka bedo joma ok riw lwedo weche siasa miyo Joneno bedo mopogore gi jotend din? (b) Joneno mag Jehova neno nade gigo ma jomoko timo kuom weche mag siasa?
11 Mopogore gi Joneno mag Jehova, jotelo mag dinde e piny osebedo ka donjore ahinya gi ywaruok mag weche siasa. E pinje moko, gisetimo kampen motegno ahinya ka giriwo lwedo kata kwedo jogo madwaro ombulu. Moko kuom jotend din osemako tije kata kombe mag siasa. Moko kuomgi osetimo matek mondo gichun josiasa oriw lwedo chenro ma jotend din oyie godo. Kata kamano, Joneno mag Jehova ok donjre gi siasa. Ok gidonjre kata gi gima jomoko timo, kaka tamo ji donjo e chama mag siasa, tiyo tije mag siasa, kata mana goyo ombulu e kinde mag timo yiero. Yesu nowacho ni, jopuonjrene ok ne dhi bedo mag piny, kuom mano, Joneno mag Jehova ok donjre gi siasa e yo moro amora.
12. Bedo ni dinde mag pinyni riwo lwedo ywaruok mag pinje, osekelo ang’o?
12 Mana kaka Yesu ne owacho, pinje osebedo ka kedo e lwenje. Kata mana e piny achiel, jolweny ma ok winjre osebedo ka kedo e kindgi giwegi. (Mathayo 24:3, 6, 7) Jotelo mag din osebedo ka kinde duto riwo lwedo konchiel e ywaruok mag pinje kata mana e kind jolweny ma kedo e kindgi giwegi, ka gijiwo jo manie dindegi mondo bende otim kamano. Timo kamano osekelo ang’o? Jogo manie din achiel osebedo ka negore kendgi giwegi e lwenje mana nikech giwuok e pinje mopogore, kata wacho dhok mopogore. Mani opogore gi dwaro mar Nyasaye.—1 Johana 3:10-12; 4:8, 20.
13. Gik ma osetimore nyiso nade ni Joneno mag Jehova ok riw lwedo ywaruok mag pinje?
13 Kata kamano, Joneno mag Jehova osebedo ka ok riw lwedo konchiel e ywaruok duto kata matin. The Watchtower mar Novemba 1, higa mar 1939, nowacho ni: “Jogo duto man kor Ruoth ok bi riwo lwedo ywaruok moro amora mag pinje.” Joneno mag Jehova manie pinje duto dhi nyime gi mako wachno motegno. Ok giwe mondo ywaruok mag siasa koda mag lwenje mondo oketh riwruok mar owete ma gin-go e piny mangima. ‘Gisekawo ligengini ma gin-go ma gilosogo leu kwer, kod tongegi githedho obed ratonge’. Nikech ok giriw lwedo konchiel, ok gipuonjre lweny kendo ngang’.—Isaiah 2:3, 4; 2 Jo Korintho 10:3, 4.
14. To nikech ok gin mag piny, ang’o ma Joneno mag Jehova oseneno?
14 To nikech ok giriw lwedo ywaruok mag pinje, en ang’o ma osetimore? Yesu nowacho ni: “Nikech ok un mag piny ka, . . . e momiyo piny sin kodu.” (Johana 15:19) Ng’eny Joneno mag Jehova osetwe e jela nikech bedo jotich Nyasaye. Moko osesandi malich, kendo kata mana negogi e yo machalo gi ma ne otimne Jokristo mokwongo. Mani en nikech Satan, “nyasach pinyni,” kwedo jotich Jehova, ma ok gin mag pinye.—2 Jo Korintho 4:4; Fweny 12:12.
15. (a) Pinje duto ochomo kanye, to Joneno mag Jehova otang’ mondo kik gitim ang’o? (b) Ang’o momiyo bedo ma ok mar piny en wach madwarore ahinya?
15 Jotich Jehova gin joma nigi mor nikech bedo ma ok mar piny, nimar pinje duto ochomo e gikogi e lweny mar Har–Magedon. (Daniel 2:44; Fweny 16:14, 16; 19:11-21) Wabiro tony nikech ok wan mag piny. Wan kaka oganda moriwore e piny mangima, wachung’ motegno e riwo lwedo Pinyruodh Nyasaye ma ochungi e polo. En adier ni bedo ni ok wan mar piny, miyo wabedo joma ijaro kendo isando. Kata kamano, e kinde mabiro machiegni, mano ok bi dhi nyime, nimar piny marach ma Satan oteloeni ibiro kethi nyaka chieng’. To jogo matiyo ne Jehova nodag nyaka chieng’ e pinye manyien kendo makare, kagin e bwo Pinyruodh Nyasaye.—2 Petro 3:10-13; 1 Johana 2:15-17.
Be Inyalo Paro?
• Yesu ne onyiso nade tiend bedo “ma ok mar piny”?
• Jokristo mokwongo ne neno nade wach (a) bedo gi kido koda timbe maricho mag piny, (b) jotelo mag sirkal, (c) koda wach chulo osuru?
• Joneno mag Jehova e kinde masani osenyiso nade ni, kaka Jokristo ok giriw lwedo konchiel e ywaruok moro amora mag piny?
[Picha manie ite mar 165]
Yesu ne olero ni en kaachiel gi jolupne ne “ok gin mag piny”