Teg Yie Mari Kuom Gik Migeno Yudo

1, 2. (a) Ere kaka geno madier ma Jokristo nigo opogore gi geno ma jopiny nigo? (b) Gin penjo mage ma wadwaro nono?

JOKRISTO madier nigi geno ma jaber ahinya. Waduto, bed ni wan Jokristo mowal kata “rombe mamoko,” wageno neno kaka dwaro ma Nyasaye ne nigo chakre chon biro timore kendo neno kaka ibiro ket nyinge obed maler. (Joh. 10:16; Mat. 6:9, 10) Mago e gik madongo ahinya ma warito neno ka timore. Bende wageno yudo ngima mochwere mosingnwa e “polo manyien” kata e “piny manyien.” (2 Pet. 3:13) Gie sani, wageno neno kaka Jehova biro dhi nyime tayo joge kendo sirogi e ndalo mag gikogi.

² Joma Satan otelonegi bende niga gi geno moro matin, mak mana ni ok gin gadier kabe gik ma gigenogo biro timore. Kuom ranyisi, joma tugoga tuke mag loyo mich nyalo bedo gi geno mar locho, mak mana ni ok ginyal bedo gadier e wi wachno. Komachielo, yie madier “en bedo gadier chuth” kuom geno ma wan-go kaka Jokristo. (Hib. 11:1) Kata kamano, inyalo penjori ni to ere kaka inyalo bedo gadier ni gik migeno yudogo biro chopo adier? To gin ber mage ma wayudo ka wabedo gi yie motegno kuom gik ma wageno yudo?

3. Yie ma Jokristo madier nigo otenore kuom wach mane?

³ Onge ng’ato ang’ata ma inyuolo ka nigi yie nikech waduto wan dhano morem. Bende, yie ok en gima ng’ato bedogo abeda nyalhodia. Mondo wabed gi yie, roho mar Nyasaye e ma nyaka konywa nyago kidono. (Gal. 5:22) Muma ok nyiswa kabe Jehova nigi yie kata kabe dwarore ni obedgo. Nikech Jehova nigi teko kod rieko duto, onge gimoro amora ma nyalo mone chopo dwache. Wuonwa manie polo ni gadier ni gik mosingo duto biro chopo, omiyo onenogi mana ka gik mosetimore. Mano e momiyo owacho niya: “Wechego koro osetimore!” (Som Fweny 21:3-6.) Yie ma Jokristo madier nigo otenore kuom ng’eyo ni Jehova en “Nyasaye maradier,” ma kinde duto timo gik mosingo.—Rap. 7:9.

JOTICH NYASAYE MACHON MA NE NIGI YIE MOTEGNO

4. En geno mane ma jotich Nyasaye ma nodak ka Yesu pok obiro e piny ne nigo?

⁴ Bug Jo-Hibrania sula mar 11 ni nyinge 16 mag chwo gi mon ma ne nigi yie. Jandik bug Jo-Hibrania nowuoyo kuomgi kaachiel gi jomamoko ma “ne ochiw neno maber kuomgi nikech yiegi.” (Hib. 11:39) Giduto ne gin “gadier chuth” ni Nyasaye ne dhi kelo ‘kodhi’ mosingi ma biro tieko gik maricho ma Satan osekelo kendo chopo dwaro ma Nyasaye ne nigo mokwongo. (Cha. 3:15) Jogo duto notho ka ‘kodhi’ ma nosingi ma en Yesu Kristo pok oyawo yo mondo jomoko oyud thuolo mar dhi e polo. (Gal. 3:16) Kata kamano, wamor ni Jehova biro chopo gik mosingo duto kendo obiro chiero jotichnego mondo gidag e paradiso ka koro gin joma kare.—Zab. 37:11; Isa. 26:19; Hos. 13:14.

5, 6. Ibrahim kod joode noketo geno margi kuom ang’o, to ere kaka ne gitego yie margi? (Ne picha manie chak sulani.)

⁵ Ndiko mar Jo-Hibrania 11:13 wuoyo e wi jotich Nyasaye moko ma nodak ka Yesu pok obiro e piny. Ndikono wacho kama: ‘Jogo duto ne otho ka gin gi yie kata obedo ni singogo ne ok ochoponegi; to ne ginenogi gi kuma bor mi girwakogi gi mor.’ Achiel kuomgi ne en Ibrahim. Be ne en gi geno mar dak e ngima maber ma ‘kodhi’ ma nosingi ne dhi kelo? Yesu nochiwo dwoko mar penjono ka nowacho ne joma ne kwede kama: “Ibrahim wuonu ne nigi ilo maduong’ kogeno neno ndalona, kendo nonenogo, mi noil.” (Joh. 8:56) Sara, Isaka, Jakobo, kod jomamoko bende ne nigi geno kuom Pinyruoth ma ne dhi biro ma, “Nyasaye owuon e ma ne ochano kendo ogero.”—Hib. 11:8-11.

⁶ Ibrahim gi joode notimo ang’o mondo gisik ka gin gi yie motegno? Ne gidhi nyime puonjore e wi Nyasaye kokalo kuom jotich Nyasaye mamoko ma notelonegi, samoro ne giyudo fweny kata lek, kata samoro ne gisomo kitepe machon migeno ma ne yudore. To maduong’ie moloyo, wigi ne ok owil gi gik ma ne gipuonjore, kar mano ne gidhi nyime kawo mapek singo mag Nyasaye kod dwache kendo ne giparoga matut kuom gigo. Nikech jotich Nyasaye machon-go ne ni gadier kuom gik ma ne gigeno, ne giikore kalo e pek moro amora tek mana ni gimakore gi Nyasaye.

7. Gin gik mage ma Jehova osemiyowa mondo okonywa bedo gi yie motegno, to en ang’o ma nyaka watim gi gigo?

⁷ Mondo wabed gi yie motegno, Jehova osemiyowa Muma. Mondo wabed ‘mamor’ kendo mondo gik ma watimo odhi maber, nyaka wasom Wach Nyasaye pile. (Zab. 1:1-3; som Tich Joote 17:11.) Mana kaka jotich Nyasaye machon, wan bende dwarore ni wapar matut kuom gik ma Nyasaye osingo kendo nyaka watim gik modwaro. Jehova bende oseguedhowa gi chiemb chuny mogundho momiyowa kinde duto kokalo kuom “jatich mogen kendo mariek.” (Mat. 24:45) Kuom mano, ka wakawo mapek gik ma Jehova puonjowa, wabiro chalo gi jotichne machon ma ne ni “gadier chuth” e wi geno mar Pinyruoth.

8. Ere kaka lamo nyalo tego yiewa?

⁸ Lamo bende nokonyo jotich Nyasaye machon mondo gisik ka gin gi yie motegno. Yie margi ne medo bedo motegno ka ne gineno kaka Nyasaye dwoko lamo maggi. (Neh. 1:4, 11; Zab. 34:4, 15, 17; Dan. 9:19-21) Wan bende wanyalo nyiso Jehova gik moko duto ma chandowa nikech wan gadier ni obiro winjowa kendo obiro miyowa teko mondo wadhi nyime nano. Sama Nyasaye dwoko lamowa, yiewa medo bedo motegno. (Som 1 Johana 5:14, 15.) Nikech yie en achiel kuom nyak mar roho, onego ‘wasik ka wakwayo’ Nyasaye rohone mana kaka Yesu nojiwowa ni watim.—Luka 11:9, 13.

9. Sama walemo, gin ng’a gini bende monego wapar e lamo maggwa?

⁹ Ok onego walam mana ka wakwayo Nyasaye gik motudore gi dwachwa kende. Wanyalo pako Jehova kendo goyone erokamano pile ka pile kuom gik mang’eny ma ok wanyal kwano ma osetimo! (Zab. 40:5) Bende seche ma walemo, onego ‘wapar joma nie jela mana ka gima wan bende wanie tuech kanyachiel kodgi.’ E wi mano, onego walem ne riwruok mar owete e piny mangima, to ahinya ahinya ‘joma tayowa.’ Wabedo mamor sama waneno kaka Jehova dwoko lamowa.—Hib. 13:3, 7.

NE OK GIKWEDO YIE MARGI

10. Gin ranyisi mag jomage ma notamore kwedo yie margi, to ne giyudo teko kanye mar timo kamano?

¹⁰ E ndiko mar Jo-Hibrania sula mar 11, jaote Paulo nowuoyo e wi tembe ma jotich Nyasaye mathoth ma ok ohul nyingegi nonanoe. Kuom ranyisi, jaoteno nowuoyo e wi mine moko ma yawuotgi notho to bang’e ne ochier. Kae to, nowuoyo e wi jomoko ma ne ok ‘oyie mondo ogonygi ka iwarogi e yo moro amora, mondo gibi giyud chier maber moloyo.’ (Hib. 11:35) Kata obedo ni ok wang’eyo ni Paulo ne wuoyo kuom jomage, moko kuom jogo kaka Naboth gi Zekaria, nochiel gi kite motho nikech ne giluwo chike Nyasaye kendo ne gitimo dwache. (1 Ru. 21:3, 15; 2 We. 24:20, 21) Daniel gi jowetene ne inyalo ‘gony’ ka ne ginyalo yie kwedo yie margi. Kar mano, yie motegno ma ne gin-go ni Nyasaye nigi teko mar resogi, nomiyo gichung’ motegno mana ka gima ‘gigeng’o dho sibuoche kendo gikueyo teko mar mach.’—Hib. 11:33, 34; Dan. 3:16-18, 20, 28; 6:13, 16, 21-23.

11. Gin tembe mage ma jonabi moko nonanoe nikech yie margi?

¹¹ Nikech janabi Mikaia kod Jeremia ne nigi yie motegno, mano nomiyo ‘giyudo sand ka ijarogi kendo itueyogi.’ To mamoko kaka Elija, nowuotho “koni gi koni e thimbe, e gode, e rogni, kendo ei buche manie lowo.” Giduto ne ginano nikech ne gin “gadier chuth kuom gik migeno.”—Hib. 11:1, 36-38; 1 Ru. 18:13; 22:24-27; Yer. 20:1, 2; 28:10, 11; 32:2.

12. En ng’ano ma noketonwa ranyisi maber mar nano e tembe, to ang’o ma nokonye mondo otim kamano?

¹² Bang’ wuoyo e wi chwo gi mon ma ne nigi yie motegno, Paulo nowuoyo e wi jal ma noketonwa ranyisi maber moloyo ma en Ruodhwa Yesu Kristo. Ndiko mar Jo-Hibrania 12:2 wacho niya: “Nikech mor maduong’ ma ne oket e nyime, ne onano e yadh-sand ka ochayo wich-kuot, kendo osebet piny e bat korachwich mar kom-loch mar Nyasaye.” Adier, onego ‘wapar ahinya’ ranyisi ma Yesu noketonwa mar bedo gi yie motegno sama waromo gi tembe mager. (Som Jo-Hibrania 12:3.) Mana kaka Yesu, Jokristo mokwongo notamore kwedo yie margi. Mano nomiyo oneg moko kuomgi kaka japuonjre Yesu miluongo ni Antipa. (Fwe. 2:13) Ne gidhi yudo pok margi ka ichierogi mondo gidhi e polo, ma en “chier maber moloyo” mar joma nigi geno mar dak e piny. (Hib. 11:35) Bang’e, ka ne osechung Pinyruodh Nyasaye e higa mar 1914, Jokristo duto mowal ma ne osetho ne ochier mi gidhi e polo mondo giloch gi Yesu ka gin kuno.—Fwe. 20:4.

JOTICH NYASAYE MOSENYISO NI GIN GI YIE MOTEGNO E KINDEGI

13, 14. Gin tembe mage ma owadwa Rudolf Graichen noromogo, to ang’o ma nokonye nano?

¹³ Ji milionde mathoth ma lamo Jehova e kindegi luwo ranyisi mar Yesu kuom paro matut gik ma Jehova osingonegi kendo kuom chung’ motegno e bwo tembe mager. Ne ane ranyisi mar owadwa miluongo ni Rudolf Graichen ma ne onyuol e piny Germany e higa mar 1925. Nowacho kama koparo piche mag gik ma Muma wuoye ma ne olier e kor odgi: “Pichego ne ogorie sudhe kod nyarombo, nyadiel kod kwach, roya kod nyathi sibuor ka giduto gin gi kuwe kendo nyathi e ma telonegi. . . . Pichego ne mora ndi kendo ne asiko aparogi.” (Isa. 11:6-9) Kata obedo ni polise mag Nazi Gestapo kod mag Communist Stasi of East Germany nosando Rudolf kuom higni mang’eny, nosiko ka en gi yie motegno ni obiro dak e paradiso.

¹⁴ Tembe mamoko ma owadwa Rudolf noromogo en ni min-gi ne otho e kambi miluongo ni Ravensbrück ma ne isandoe joma otue. Yie ma wuon-gi ne nigo nodok chien mochopo kama oketo sei ma nyiso ni ok en Janeno mar Jehova. Ka ne osegol Rudolf e jela, ne okete jarit-alwora kendo bang’e ne odhi e Skul mar Gilead. Ne omiye migawo mar bedo jamisonari e piny Chile kendo kuno bende nobedoe jarit-alwora. Kata kamano, mago ok e tembe kende ma noromogo. Ka ne en Chile, nokendo nyaminwa miluongo ni Patsy ma bende ne en jamisonari. Bang’ dak kuom higa achiel, ne ginyuolo nyathi ma nyako, kata kamano, nyathino notho. Bang’e, jaode bende notho mana ka jahigni 43 kende. Rudolf nonano e tembego duto kendo kata obedo ni noti, ne en painia mapile kendo jaduong’-kanyakla e kinde ma ne ondik sigand ngimane e Mnara wa Mlinzi ma Agost 1, 1997, ite mar 20-25.^[1]

15. Gin ranyisi mage mag jotich Jehova e kindegi ma dhi nyime tiyone ka gimor kata obedo ni isandogi?

¹⁵ Joneno mag Jehova dhi nyime tiyone ka gimor kata obedo ni giromo gi tembe kod sand mager. Kuom ranyisi, thoth owete gi nyiminewa otue e jela e pinje mag Eritrea, Singapore, kod South Korea, to gima duong’ momiyo itueyogi en nikech giluwo weche ma Yesu nowacho ni jolupne kik donj e lweny. (Mat. 26:52) E kind owete gi nyimine mathoth motuego gin Isaac, Negede, kod Paulos, mosebedo e jela kuom higni mokalo 20 e piny Eritrea! Kata obedo ni osemagi ratiro mar rito jonyuolgi moseti kaachiel gi donjo e kend, pod gidhi nyime makore gi Jehova kata obedo ni isandogi e jela. Mor ma nenore e lela wang’gi sama waneno pichnigi kaka manie websaitwa mar jw.org, nyiso maler ni yie margi pod otegno. Kata mana askeche ma ritogi e jela omiyogi luor ahinya.

16. Bedo gi yie motegno nyalo konyi nade?

¹⁶ Thoth Joneno mag Jehova pok oromo gi tembe mager ahinya. Kata kamano pod giromo gi tembe mopogore opogore. Moko kuomgi odhier, to moko osebedo ka chandore nikech lwenje kata masiche ma timore apoya. Moko to chalo gi Musa kod jotich Nyasaye machon nikech giseweyo ngima kod huma mag pinyni. Gitemo matek ahinya mondo kik gidonj e tem mar choko mwandu mang’eny. En ang’o ma osekonyogi mondo gitim kamano? En hera ma giherogo Jehova kod bedo gi yie motegno ni Jehova biro golo gik maricho duto, kendo miyo jotichne momakore kode ngima mochwere e piny makare.—Som Zaburi 37:5, 7, 9, 29.

17. Ing’ado mar timo ang’o, to wabiro nono wach mane e sula maluwo mae?

¹⁷ E sulani, waseneno kaka paro matut kuom gik mosingonwa kod wuoyo gi Nyasaye e lamo kinde duto biro konyowa mondo wasik ka wan gi yie motegno. Timo kamano, biro miyo wanan e tembe ma waromogo kendo keto pachwa kuom gik ma wageno yudo ka wan “gadier chuth.” Kata kamano, sama Muma wuoyo kuom bedo gi yie, mano oriwo gik mathoth mana kaka wabiro neno e sula maluwo mae.