Aneno Nade Gik Mawuok Kuom Ng’injo Maloso Remo Kaachiel gi Thieth Mitiyoe gi Remba Awuon?
Muma chiko Jokristo ni mondo giwere gi “remo.” (Tich 15:20) Kuom mano, Joneno mag Jehova ok oyie ni mondo omedgi remo kaka en oduto, kata moro amora kuom ng’injo ang’wen maloso remo—tiende ni, ng’injo marokwere [red cells], marochere [white cells], mamiyo remo poto [platelets], koda pi remo [plasma]. Joneno mag Jehova bende ok gol rembgi mondo omi ji, kata kano rembgi mondo obi omedgi.—Lawi 17:13, 14; Tich 15:28, 29.
Gik mawuok kuom ng’injo maloso remo gin ang’o, to ang’o momiyo wach tiyo kodgi e thieth en gima owene Jakristo mondo oyier en owuon?
Gik mawuok kuom ngi’njo maloso remo yudore kitiyo kod lony mar jothieth mar donyo kata pogo ng’injogo matindo tindo (fractionation.) Kuom ranyisi, plasma, ma en achiel kuom ng’injo ang’wen maloso remo, inyalo medo donyo matindo mi ogol: pi madirom 9 e wi apar; ogol proten, kaka albumin, globulin, kod fibrinojen chiegni pasent 7; hormones, vitamins, electrolytes kod moko matindo tindo pasent 1.5.
Be chik mawacho ni Jokristo owere gi remo okwero kata tiyo gi gik migolo kuom ng’injogo mag remo? Ok wanyal keto chik. Muma ok chiw chik achiel kachiel e wi wach tiyo gi gigi.a En adier ni gik manie ng’injo mag remo, igolo kuom remo ma ji ochiwo mondo oti godo e yore mag thieth. Jakristo ka Jakristo onego oyier e chunye en owuon kabe obiro yie kata ok obi yie tiyo gi gigi e thieth.
Seche miyiero gima inyalo timo e wi wachni, par ane penjo maluwogi: Be ang’eyo ni tiend tamruok gigo duto mawuok kuom ng’injo mag remo, nyiso ni ok abi yie gi moko kuom yedhe kaka mag kedo gi kute kod tuoche, kata ma konyo remo poto kik chwer? Be anyalo lero ne laktar gimomiyo ayie kata ok anyal yie thieth mitiyoe gi moko kuom gik mawuok kuom ng’injo mag remo?
Ang’o momiyo yore moko mag thieth mitiyoe gi remba awuon en gima an ema onego ayie kata kik ayiego?
Kata obedo ni Jokristo ok gol rembgi mondo omi ji, kata kano rembgi mondo obi omedgi, Muma ok kwed achiel kachiel yore moko mag thieth kata mag pimo remb ng’ato owuon. Kuom mano, ng’ato ka ng’ato onego otim yiero gi chunye owuon, kabe obiro yie kata ok obi yie yore moko mag thieth mitiyoe gi rembe owuon.
Seche miyiero gima inyalo timo e wi wachni, penjri penjo maluwogi: Kapo ni remba moko ibiro chiko mondo oringi oko mar denda, ma seche moko inyalo kata mana chunge matin kuom ringo, be chunya ma iye podi biro yie ni remono podi en fuon mar denda mamiyo kik ‘oole piny’? (Rapar. 12:23, 24) Be chunya michiko gi Muma biro chandore ka seche mag thieth, remba moko inyalo gol ma timne gimoro, ma chak dwoke e denda kendo? Be ang’eyo ni tamruok yore mag thieth duto mitiyoe gi remba awuon nyiso ni ok abi yie gi thieth kaka mar lwoko remo gi masin [tiende ni dialysis] kata tiyo gi masin matiyo tij adundo gi obo [tiende ni heart-lung machine]? Be aseketo wachni e lamo ka podi ok ayiero gima adwaro ni otimna?
An ayiero timo ang’o?
Non ane fom ariyo manie ite maluwogi. Fom Na. 1 nyiso moko kuom gik mawuok kuom ng’injo mag remo kendo kaka pile ihinyo tiyo kodgi e thieth. Ndik kabe iyie kata ok iyie tiyo gi moro amora kuom gigo. Fom Na. 2 nyiso yore mag thieth ma ithoro tiyogo gi rembi iwuon. Ndik kabe ibiro yie kata ok ibiyie tiyo gi yoregi. Fom ariyogo ok gin barupe moting’o chik, to kata kamano dwoko ma iketo kuomgi nyalo konyi pong’o kad ma imiyogo ng’at machielo teko mar chung’ni, matiende ni DPA (durable power of attorney).
Gima iyiero timo onego obed mari iwuon kendo ok onego otenore e gima chuny ng’at machielo paro. Kamano bende, onge ng’at monego okwed gima Jakristo machielo oyiero timo e wi wachni. Kuom wechegi duto “ng’ato ka ng’ato nyaka oting’ ting’ne owuon.”—Gala. 6:4, 5.
Weche moko manyalo konyo e wi wachni yudore e Mnara wa Mlinzi mar Oktoba 15, 2000, e ite mag 30-31, koda Transfusion Alternatives—Documentary Series—On DVD.
bcdefghiNg’e ni: Kaka itiyo kod moro ka moro kuom yoregi mag thieth, luwore kod laktar ka laktar. Onego inyis laktar mathiedhi mondo olerni ratiro kaka yo moro amora modwaro tiyogo chalo, mondo omi ibed gadier ni yorego winjore gi puonj mag Muma koda yiero manie chunyi.