Un Owete Matindo, Luwuru Ranyisi mar Mariko kod Timotheo

1-2. Gin pek kaka mage ma ne nyalo mono Mariko kod Timotheo chiwore e okang’ momedore?

UN OWETE ma pod tindo, be duher timo momedore e tij Jehova kendo konyo Jokristo weteu e yore momedore? Onge kiawa ni duher timo kamano. Wamor neno kaka owete mang’eny ma pod tindo chiwore mondo gikony jomamoko! (Zab. 110:3) Kata kamano, inyalo yudo pek moko. Dibed ni idigni tiyo ne Jehova e okang’ momedore nikech ok ing’eyo kaka ngimani biro chalo e kinde ma biro, kata kama Jehova nyalo orie? Ka po ni wachno chando chunyi, ng’e ni ok in kendi.

² Mariko kod Timotheo bende ne nigi luoro kaka mago. Kata kamano, ne ok giyie mondo luoro ma ne gin-go omon-gi chiwore e yore momedore. Nenore ni Mariko pod nodak gi min-gi e ot moro maber ka ne ogwele mondo odhi gi jaote Paulo kod Barnaba e wuodhgi mokwongo mar misonari. (Tich 12:12, 13, 25) Mariko noyie weyo ngima ma nong’iyogono mondo oti ne Jehova e okang’ momedore. Mokwongo, nodhi Antiokia kae to bang’e nodhi gi Paulo kod Barnaba e alwora moko maboyo. (Tich 13:1-5) Nyalo bedo ni Timotheo bende ne pod odak gi jonyuolne ka ne Paulo ogwele mondo gidhi kode e tij lendo. Bedo ni pod ne en rawera kendo ne oonge lony, nonyalo paro ni ne ok owinjore gi tijno. (Pim gi 1 Jo-Korintho 16:10, 11 kod 1 Timotheo 4:12.) Kata kamano, noyie dhi gi Paulo kendo noyudo gueth mang’eny.—Tich 16:3-5.

3. (a) Ang’o ma nyiso ni Paulo nogeno Mariko kod Timotheo? (2 Timotheo 4:6, 9, 11) (Ne pichni bende.) (b) Gin penjo mage ma wabiro nono e sulani?

³ Mariko kod Timotheo nopuonjore timo migepe mang’eny kendo madongo e kanyakla ka ne pod gin rowere. Paulo noherogi ahinya, kendo bang’e ka nofwenyo ni thone ne chiegni, nokwayogi mondo gidhi ire. (Som 2 Timotheo 4:6, 9, 11.) Gin kido mage ma nomiyo Paulo oyiero Mariko kod Timotheo? Ere kaka owete ma rowere nyalo luwo ranyisigi? Owete ma pod tindo nyalo yudo ber mage ka giluwo paro ma Paulo nochiwo ne osiepenego?

LUW RANYISI MAR MARIKO KUOM TIYO NE JEHOVA GI JOMAMOKO

4-5. Mariko nonyiso nade ni nochiwore konyo jomamoko?

⁴ Buk moro wacho ni tiyo ne jomamoko tiende nyalo bedo, “temo matek mondo ikonygi kendo dhi nyime konyogi kata ka timo kamano ok yot.” Mano e gima Mariko notimo. Ka ne Paulo otamore dhi kode e wuodhe mar ariyo mar misonari, nenore ni Mariko nowinjo malit kendo chunye nonyosore. (Tich 15:37, 38) To mano ne ok omono Mariko dhi nyime tiyo ne owete gi nyimine.

⁵ Mariko noyie dhi lendo e alwora machielo gi owadgi ma bathe ma Barnaba. Higni 11 kama bang’e, Mariko ne en achiel kuom joma nokonyo Paulo ka ne ohang tueye e piny Rumi. (File. 23, 24) Paulo ne mor ahinya gi kony ma Mariko nomiye kendo nowacho ni Mariko ‘nosehoyo chunye ahinya.’—Kol. 4:10, 11.

6. Mariko noyudo ber mage kuom mako osiep gi Jokristo motegno? (Ne weche moler piny.)

⁶ Mariko noyudo ber kuom mako osiep gi Jokristo motegno. Bang’ bedo Rumi gi Paulo kuom kinde moko, Mariko nodhi Babulon ir Petro. Ne gibedo osiepe ahinya mochopo kama Petro noluonge ni “Mariko ma wuoda.” (1 Pet. 5:13) Kaka ne gimedo bedo kanyachiel, nenore ni Petro nonyiso Mariko weche mathoth e wi ngima Yesu kod tije mar lendo, kendo samoro kanyo e ma Mariko noyudoe weche ma nondiko e buge mar Injili.a

7. Ere kaka owadwa Seung-Woo noluwo ranyisi mar Mariko? (Ne picha bende.)

⁷ Mariko nodhi nyime bedo modich e tij Jehova kendo medo bedo machiegni gi owete motegno. Ere kaka inyalo luwo ranyisi mar Mariko? Samoro nitie migawo moro ma diher timo to pok iyudo migawono. Kik chunyi nyosre, kar mano, many yore mamoko minyalo medo tiyonego Jehova kendo konyo owete gi nyimine. Ne ane gima notimore ne Owadwa Seung-Woo, ma sani en jaduong’-kanyakla. Ka ne pod en rawera, nochako pimore gi rowere wetene. Moko kuomgi noyudo migepe ma en ne ok oyudo. Seung-Woo nowinjo malit kendo chunye nonyosore. Bang’e, nowuoyo gi owete moko motegno e wi wachno. Jaduong’-kanyakla moro nojiwe ni otim duto ma nonyalo e konyo jomamoko kata ka ne ok gidhi fwenyo gik ma notimogo. Mano nomiyo Seung-Woo okawo okang’ mar konyo owete ma hikgi oniang’ kaachiel gi jomamoko ma ne dwaro ni okonygi chopo e chokruok. Seung-Woo wacho kama koparo chien: “Nang’eyo gadier kaka nanyalo tiyo ne jomamoko e okang’ momedore. Nayudo mor kuom konyo ji.”

LUW RANYISI MAR TIMOTHEO KUOM DEWO JOMAMOKO GADIER

8. Ang’o momiyo Paulo noyiero dhi gi Timotheo e wuodhgi mar misonari? (Jo-Filipi 2:19-22)

⁸ Jaote Paulo ne gombo mondo owete ma jochir odog kode e taonde ma noseromoe gi akwede ka noyalo wach maber. Mokwongo, noyiero Jakristo moro motegno miluongo ni Sila mondo odhi kode. (Tich 15:22, 40) Bang’e, Paulo noyiero Timotheo. Ang’o momiyo noyiero Timotheo? Mokwongo, owete ne wuoyo kuome maber. (Tich 16:1, 2) Bende, nodewo ji gadier.—Som Jo-Filipi 2:19-22.

9. Ere kaka Timotheo nonyiso ni odewo owete gi nyimine gadier?

⁹ Chakre kinde ma ne Timotheo ochako tiyo gi Paulo, Timotheo nonyiso ni odewo ji ahinya moloyo kaka odewore owuon. Mano e momiyo Paulo noweye Beria mondo ojiw jopuonjre manyien ma ne ni kuno. (Tich 17:13, 14) E kindeno, nyaka bed ni Timotheo nopuonjore weche mathoth kuom Sila ma bende ne gidong’go Beria. Kata kamano, bang’e Paulo nooro Timotheo kende e taon mar Thesalonika mondo ojiw Jokristo ma ne ni kuno. (1 The. 3:2) Kuom higni 15 gi wiye ma noluwo, Timotheo nopuonjore ‘ywak kanyachiel gi joma ywak,’ konyiso ni nodewo ng’ato ang’ata ma ne chandore. (Rumi 12:15; 2 Tim. 1:4) Ere kaka owete ma rowere nyalo luwo ranyisi mar Timotheo?

10. Ere kaka Owadwa Woo Jae nopuonjore dewo jomamoko gadier?

¹⁰ Owadwa moro miluongo ni Woo Jae nopuonjore dewo jomamoko gadier. Ka ne pod en rawera, noyudoga ka tekne goyo mbaka gi owete gi nyimine ma hikgi ng’eny. Nomosogiga amosa ka giromo e chokruoge kae to owuok. Jaduong’-kanyakla moro nonyiso Woo Jae ni nonyalo chako mbaka kuom nyiso owetego kido moro maber ma noneno kuomgi. Bende, nojiwe ni otem paro gik ma ne nyalo morogi. Woo Jae notiyo gi parogo ka nowuoyo gi jomamoko. Sani en jaduong’-kanyakla kendo owacho kama: “Anyalo chako mbaka e yo mayot gi ji ma hikgi opogore opogore. Amor ni sani anyalo ng’eyo gadier gik ma chando jomamoko. Mano osekonya ng’eyo kaka anyalo konyo owete gi nyimine.”

11. Ere kaka owete ma rowere nyalo nyiso ni gidewo jomamoko e kanyaklagi? (Ne picha bende.)

¹¹ Un owete matindo, unyalo nyiso ni udewo jomamoko gadier. Sama un e chokruoge, nyis ni idewo owete gi nyimine ma hikgi kod chalgi opogore opogore. Penjgi kaka gidhi kendo ichiknegi iti. Mosmos, ibiro fwenyo yore minyalo konyogigo. Samoro owadwa moro gi jaode ma hikgi ng’eny dwaro ng’ama nyalo konyogi ng’eyo kaka ginyalo tiyo gi JW Library^®. Kata inyalo fwenyo ni gidwaro ng’at ma ginyalo dhigo e tij lendo. Donge inyalo konyogi e yore kaka mago? Sama ikawo okang’ mar konyo jomamoko, iketo ranyisi maber ne ji duto.

KAKA PARO MA PAULO NOCHIWO NYALO KONYI

12. Ang’o ma rowere nyalo timo mondo weche ma Paulo nondiko ne Timotheo okonygi?

¹² Paulo nomiyo Timotheo paro moko ma ne nyalo konye e ngimane ma pile kod e tij Nyasaye. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Owete ma rowere, un bende paro ma Paulo nochiwogo nyalo konyou ahinya. E yo mane? Sama isomo barupe ariyo ma Paulo nondiko ne Timotheo, somgi ka gima in e ma nondikonigi, mondo ine puonj minyalo tiyogo e ngimani. Ne ane moko kuom weche ma yudore e barupego.

13. Ang’o ma nyalo konyi makori motegno gi Jehova?

¹³ “Tiegri iwuon ka dwachi maduong’ en chiwruok chuth ne Nyasaye.” (1 Tim. 4:7b) Tiend chiwruok chuth ne Nyasaye en ang’o? En makruok chuth gi Jehova ka in gi gombo mar timo mana gik ma more. Nikech ok nyuolwaga gi gombono, dwarore ni watim kinda mondo wabed kode. Ere kaka wanyalo timo kamano? E dho Grik, wach molok ni “tiegri” nitiyogo nyading’eny kiwuoyo kuom kinda ma jong’wech ne timoga sama ne gitiegore mondo gidhi gipiem e ng’wech moro maduong’. Mano nyiso ni nyaka ne gitem matek mondo gimoro amora kik galgi. Wan bende ok onego wawe mondo gimoro amora ogalwa ka wadwaro bedo gi timbe ma miyo wasudo machiegni gi Jehova.

14. Dwachwa maduong’ onego obed ang’o sama wasomo Muma? Chiw ane ranyisi.

¹⁴ Sama itimo kinda mondo isom Muma pile ka pile, kik wiyi wil ni dwachi maduong’ en sudo machiegni gi Jehova. Kuom ranyisi, ang’o minyalo puonjori kuom mbaka ma Yesu nobedogo gi jatelo moro ma rawera ma ne nigi mwandu mang’eny? (Mar. 10:17-22) Rawerano noyie ni Yesu e ma ne en Mesia, kata kamano, ne ok oketo yie kuome kendo bedo jalupne. To e ma pod Yesu nohere. Be yo ma Yesu nowuoyogo gi rawerano nyalo puonji wach moro? Nenore maler ni Yesu ne dwaro ni rawerano otim yiero makare. Bende, Yesu noluwo ranyisi mar Jehova kuom nyiso ni ohero rawerano. (Joh. 14:9) Sama iparo matut kuom mbaka ma Yesu nogoyo gi rawerano, inyalo penjori kama: ‘Ang’o ma anyalo timo mondo amed sudo machiegni gi Jehova, kendo tiyo ne owete gi nyimine e yore momedore?’

15. Ang’o momiyo dwarore ni owadwa ma rawera oket ranyisi maber? Ler ane. (1 Timotheo 4:12, 13)

¹⁵ “Ket ranyisi maber ne jo momakore gi yie.” (Som 1 Timotheo 4:12, 13.) Paulo ne ok ojiwo mana Timotheo ni omed lony e somo kod puonjo kende, to nojiwe bende ni obed gi kido mabeyo kaka hera, yie, kod timbe maler. Nikech ang’o? En nikech timbe ng’ato nigi teko moloyo wechene. Wawach ni igolo twak moro ma jiwo jolendo ni gimed lendo gi kinda. Biro bedoni mayot golo twagno gi chir ka po ni in bende ijakinda e tij lendo. Ranyisi miketo biro miyo gikaw wecheni gi pek.—1 Tim. 3:13.

16. (a) Mana kaka inyisowa e 1 Timotheo 4:12, gin weche mage abich ma owadwa ma rawera nyalo ketoe ranyisi maber? (b) Ere kaka owadwa ma rawera nyalo keto ranyisi maber e “wuoyo”?

¹⁶ E 1 Timotheo 4:12, jaote Paulo nowuoyo kuom weche moko abich ma owadwa ma rawera nyalo ketoe ranyisi maber. Donge inyalo nono wechego e puonjruok ma mari iwuon? Kuom ranyisi, wawach ni idwa keto ranyisi maber e “wuoyo.” Tem paro yore minyalo wachogo weche ma jiwo jomamoko. Ka pod idak gi jonyuolni, donge inyalo goyonegi erokamano nyading’eny kuom gik moko duto ma gitimoni? Bang’ chokruoge mag kanyakla, donge inyalo nyiso owadwa kata nyaminwa moro ma ne nigi migawo e chokruok gimoro maber ma nomori e migapeno? Inyalo temo bende chiwo paro kitiyo gi wecheni iwuon. Kinda mitimo mondo iket ranyisi e wacho weche ma jiwo ji biro nyiso ni itimo dongruok e weche Nyasaye.—1 Tim. 4:15.

17. Ang’o ma nyalo konyo owadwa ma rawera chopo chenro moseketo mag tiyo ne Nyasaye kuom thuolo momedore? (2 Timotheo 2:22)

¹⁷ “Ring gombo mag rowere, to law tim makare.” (Som 2 Timotheo 2:22.) Paulo nojiwo Timotheo ni oring gombo ma ne nyalo mone chopo dwache mar tiyo ne Jehova, kendo ma ne nyalo ketho winjruok maber ma ne en-go gi Nyasaye. Samoro isefwenyo ni nitie gik moko minyalo timo ma ok gin richo, kata kamano, ginyalo mayi thuolo mag timo gik motudore gi lamo. Kuom ranyisi, par ane thuolo mitiyogago e intanet kod tuke mopogore opogore moriwo tuke mag vidio. Donge inyalo tiyo gi thuolono e timo gik motudore gi lamo, kaka rito Od Romo mondo osik koler, kata riwo lwedo lendo mar troli? Ka itimo gik ma kamago, inyalo yudo osiepe mabeyo ma biro konyi chopo chenro ma in-go mar tiyo ne Nyasaye kuom thuolo momedore.

TIYO NE JOMAMOKO KELO GUETH MOGUNDHO

18. Ang’o momiyo wanyalo wacho ni Mariko gi Timotheo noyudo mor madier?

¹⁸ Mariko kod Timotheo noyie tuonore gik moko mondo giti ne jomamoko gi chunygi duto, kendo mano nokelonegi mor madier. (Tich 20:35) Mariko noyie dhi kuonde mopogore opogore mondo okony jomamoko. Bende, nondiko bug Injili ma wuoyo kuom ngima Yesu kod tije mar lendo. Timotheo nokonyo Paulo chako kanyakla mopogore opogore, kendo nojiwo owete gi nyimine ahinya. Onge kiawa ni Jehova ne mor ahinya gi chuny mar chiwruok ma Mariko gi Timotheo nonyiso.

19. Ang’o momiyo owete ma rowere onego oluw paro ma Paulo nomiyo Timotheo, to timo kamano biro kelonegi gueth mage?

¹⁹ Hera ma jaote Paulo noherogo Timotheo nenore maler e barupe ma nondikone. Barupego bende nyiso maler ni Jehova oherou ahinya un owete ma rowere. Odwaro ni weche odhinu maber. Omiyo, luw paro ma jaote Paulo nochiwo, kendo itim duto minyalo mondo iti ne owete gi nyimineni ma Jokristo gi chunyi duto. Kitimo kamano, ibiro yudo gueth mang’eny e kindegi, kendo ibiro ‘mako matek ngimano ma en ngima madier.’—1 Tim. 6:18, 19.