PENJO MA ROWERE OHERO PENJORE
Be Nindruok mar Dhok En Terruok?
Kaluwore kod ripot moro mar U.S. Centers for Disease Control and Prevention, chiegni nus mar joma ne openj penjo ma hikgi nie kind 15 gi 19, osetimo nindruok mar dhok. Sharlene Azam mondiko buk miluongo ni Oral Sex Is the New Goodnight Kiss wacho kama: “Kiwuoyo gi rowere e wi [nindruok mar dhok] gibiro nyisi ni en gima ging’iyogo kendo ok en gima lich. Bende ok ginene kaka nindruok.”
Iparo nade?
Dwok penjo ma luwogi ni ee kata ooyo.
Be nyako nyalo mako ich ka otimo nindruok mar dhok?
Ee
Ooyo
Be nindruok mar dhok nyalo hinyo ngima ng’ato?
Ee
Ooyo
Be nindruok mar dhok inyalo kwan kaka nindruok adier?
Ee
Ooyo
Adiera e wi wachni en mane?
Pim dwoko magi gi dwoko ma luwogi.
Be nyako nyalo mako ich ka otimo nindruok mar dhok?
Dwoko: Ooyo. Mano e momiyo ng’eny ji neno ni ok en gima rach timo.
Be nindruok mar dhok nyalo hinyo ngima ng’ato?
Dwoko: Ee. Ng’at ma timo nindruok mar dhok nyalo yudo tuoche kaka hepatitis (A kata B), genital warts, gonorrhea, herpes, Ayaki, kod syphilis.
Be nindruok mar dhok inyalo kwan kaka nindruok adier?
Dwoko: Ee. Tim moro amora mitiye gi duong’ mar ng’at machielo, moriwo nindruok mar dhok, nindruok mar sianda, kod tugo gi duong’ mar ng’at machielo, duto gin timbe mag nindruok.
Ang’o momiyo onego inon wachno?
Non ane moko kuom ndiko ma wuoyo e wi nindruok mar dhok.
Muma wacho niya: “Dwaro mar Nyasaye e ma: . . ni uweru gi terruok.”—1 Jo-Thesalonika 4:3.
Wach molok ni “terruok” oriwo kit nindruok duto mitimo oko mar kend, to mano oriwo nindruok e kind joma ok okendore, nindruok mar dhok, nindruok mar sianda, kod tugo gi duong’ ng’at machielo. Ng’at ma terore nyalo yudo lit mathoth, to maduong’ie moloyo, onyalo ketho winjruok manie kinde gi Nyasaye.—1 Petro 3:12.
Muma wacho niya: “Ng’at ma terore ketho ringrene owuon.”—1 Jo-Korintho 6:18.
Nindruok mar dhok nyalo kelo tuoche mang’eny kendo ketho winjruok ma ng’ato nigo gi Nyasaye. Bende, onyalo miyo ng’ato obed gi chuny ma chandore. Buk miluongo ni Talking Sex With Your Kids wacho kama: “Joma chakoga timbe mag nindruok ka pok gidonjo e kend, seche moko ywagoga ang’e, kata ginenoga ni joma ginindorego ok dewgi. To mano e kaka ng’ato nyalo winjo ka otimo timbe mamoko mag nindruok. Yore duto mag nindruok ma otim e yo ma ok owinjore nyalo miyo chuny ng’ato ochandre.”
Muma wacho niya: “An Jehova Nyasachi ma puonji mondo iyud ber.”—Isaya 48:17.
Be in gadier ni chike ma Nyasaye oketo e wi nindruok nyalo konyi? Koso iparo ni giridoni ngima? Mondo iyud dwoko mag penjogo, tem ane paro ndara maduong’ ma mtokni mang’eny luwo kendo moketie alama manyiso gik monego itim sama iriembo. Be ineno alamago kaka gik maridoni ngima koso gik moket mondo orit ngimani? Ang’o ma nyalo timore ka in kod derepe mamoko utamore luwo alama moketgo?
Chike mag ndara mayi thuolo moko, kata kamano, girito ngimani. E yo ma kamano, nitie gik moko ma chike mag Nyasaye kweri ni kik itim, kata kamano, girito ngimani
Mano e kaka chike Nyasaye chalo. Ka ok iluwogi, to onge kiawa ni ibiro kayo gima ichuoyo. (Jo-Galatia 6:7) Buk miluongo ni Sex Smart wacho kama: “Kaka imedo jwang’o gik miyiego kata chike matayi kendo timo gik ma ok owinjore, e kaka ok ibi miyori luor.” To komachielo, ka idak kaluwore gi chike mag Nyasaye, mano biro nyiso ni in gi timbe mabeyo. E wi mano, ibiro siko ka in gi chuny maler.—1 Petro 3:16.