Kaka Muma Nyalo Konyowa Chiwo Luor ne Paro ma Jomamoko Nigo
“Rwako pach jomamoko konyoga ahinya e kelo kuwe.”—Ka luwore gi UNESCO Declaration of Principles on Tolerance ma higa mar 1995.
To komachielo, weyo rwako pach jomamoko kelo achaya kod sigu. Gik ma kamago thothne kelo mana dhawo, buono jomamoko, kanyachiel gi lwenje.
Ji nigi paro mopogore opogore e wi rwako pach jomamoko. Jomoko neno ni rwako pach jomamoko nyiso ni gibiro yie gi timbe jogo. Jomoko to nigi paro machal gi ma Muma chiwo, ni joma rwako pach jomamoko onego ochiw luor ne ratiro ma gin-go mar yiero gik ma gibiro yiego, kata ka samoro yierogo opogore gi margi.
Be Muma nyalo konyo dhano rwako pach jowetegi e ndalowagi?
Gimomiyo Muma jiwowa ni warwak pach jomamoko
Muma jiwowa ni warwak pach jomamoko. Owacho kama: “Timu mar bedo jo matur mondo ong’ere ne ji duto.” (Jo-Filipi 4:5) Muma jiwowa ni wadew jomamoko, watimnegi gik mabeyo, kendo kik wabuon-gi e yo moro amora. Ok ochuno ni joma luwo puonjno otim gik ma jowetegi timo, kar mano, giweyoga mondo ng’ato otim gima en owuon oyiero timo.
Kata kamano, Muma nyiso ni Nyasaye oseketo ne dhano chike ma tayogi. Owacho kama: “Yaye dhano, [Nyasaye] osenyisi gima ber.” (Mika 6:8) Onyisowa yo ma Nyasaye tayowago, ma en yo ma konyowa dak e ngima maber moloyo.—Isaya 48:17, 18.
Nyasaye ok omiyowa ratiro mar ng’ado bura ne jomamoko. Muma wacho niya: “Nitie ng’at achiel kende ma en Jachiw-Chik kendo Jang’ad Bura . . . In ng’a ma ing’ado ne nyawadu bura?” (Jakobo 4:12) Nyasaye oyie ne ng’ato ka ng’ato kuomwa timo yiero, kata kamano, gima yierono biro kelonwa nie wiwa.—Rapar mar Chik 30:19.
Gima Muma wacho e wi chiwo luor
Muma wacho ni onego ‘wami ji duto duong’’ kata luor. (1 Petro 2:17) Omiyo, joma luwo chike mag Muma miyoga ji duto luor, ma ok gidewo puonj ma giyiego kata kit ngimagi. (Luka 6:31) Kata kamano, mano ok nyis ni joma luwo puonj mag Muma luwoga aluwa puonj kod paro ma jomamoko nigo, kata riwo lwedo yiero duto ma gitimo. Kar mano, gitimoga duto ma ginyalo mondo gimi jowetegi luor mana kaka Yesu notimo.
Kuom ranyisi, nitie chieng’ moro ma Yesu noromo gi dhako moro ma ne nie din mopogore gi mare. Dhakono bende nodak gi dichwo ma ok chwore, kendo mano ne en kit ngima ma Yesu ne ok oyiego. Kata kamano, pod nowuoyo gi dhakono e yor luor.—Johana 4:9, 17-24.
Mana kaka Yesu, Jokristo bende oikore lero yiegi ne ng’ato ang’ata ma dwaro winjogi, kendo gitimoga kamano gi “luor matut.” (1 Petro 3:15) Muma nyiso Jokristo ni kik gichun jomamoko gi pachgi. Owacho ni jalup Kristo “ok onego odhaw, to dwarore ni obed ng’at mamuol gi ji duto,” moriwo nyaka joma oyie gi puonj mopogore gi ma giyiego.—2 Timotheo 2:24.
Gima Muma wacho e wi sigu
Muma nyisowa ni ‘wadwar kuwe gi ji duto.’ (Jo-Hibrania 12:14) Ng’at ma dwaro kuwe, kwedoga sigu. Otimoga kinda mondo odag gi kuwe gi jomamoko, ka gie sechego ok ojwang’ puonj moyiego. (Mathayo 5:9) Muma jiwo Jokristo ni giher jowasikgi kendo gibed mang’won gi joma timonegi gik maricho.—Mathayo 5:44.
En adier ni Muma wacho ni Nyasaye, ‘osin’ kata ‘chunye ojok’ gi timbe mag achaya, kata ma hinyo jomamoko. (Ngeche 6:16-19) Kata kamano, wach motigo kanyo ni ‘sin-go’ nyiso ni ng’ato ok dwar tim moro marach gi chunye duto. Muma nyiso ni Nyasaye oikore kendo ogombo ng’wono ne joma oikore loko yoregi kendo luwo chikene.—Isaya 55:7.
Ndiko moko ma wuoyo kuom rwako pach jomamoko kod chiwo luor
Tito 3:2: “[Beduru] jo matur, kendo jo ma nyiso muolo chuth ne ji duto.”
Ng’at matur ong’eyo chiwo dwoko e yo mamuol e chal mopogore opogore, kochiwo luor ne ng’ato ka ng’ato.
Mathayo 7:12: “Gik moko duto ma udwaro ni ji otimnu, un bende utimnegiuru kamano.”
Waduto wabedoga mamor sama jomamoko nyisowa luor kendo giwinjo paro ma wachiwo. Mondo ine kaka inyalo tiyo gi puonj ma Yesu nochiwo e wi wachno, ne sula ma wiye wacho ni, “Yesu Alisema Tunapaswa Kuwatendeaje Wengine?”
Joshua 24:15: “Yieruru kawuono ni ubiro tiyo ne ng’a.”
Sama wachiwo luor ne ratiro ma jomamoko nigo mar timo yiero, wajiwo kuwe.
Tich Joote 10:34: “Nyasaye ok buon ng’ato ang’ata.”
Nyasaye ok buon ng’ato ang’ata mana nikech ogandane, rangi mar pien dende, kaka nopon, kata nikech en dichwo kata dhako. Joma dwaro luwo ranyisi mar Nyasaye chiwo luor ne ji duto.
Habakuk 1:12, 13: “[Nyasaye,] ok inyal ling’ kineno gik maricho.”
Nyasaye rwakoga pach jomamoko, kendo ok okal tong’. Ok obi yie mondo timbe maricho odhi nyime nyaka chieng’. Mondo ipuonjri weche momedore, ne vidio ma wiye wacho ni, Ang’o Momiyo Nyasaye Oweyo Chandruok Mondo Obedie?
Jo-Rumi 12:19: “Weuru thuolo ne mirimb Nyasaye; nimar ne ondik niya: “Jehovaa owacho ni, ‘Chulo kuor en mara; abiro chulo.’”
Jehova Nyasaye ok omiyo ng’ato ang’ata ratiro mar chulo kuor. Obiro neno ni ong’ad bura makare e kinde moseketo. Mondo ipuonjri weche momedore, som sula ma wiye wacho ni, “Je, Kilio cha Haki Kitasikika?”
a Jehova en nying Nyasaye. (Zaburi 83:18) Som sula ma wacho ni, “Jehova En Ng’a?”