XI NGISA TÍNCHJA̱NI REBISTA JEBI: ÁNNI KJOAÑʼAI TSAKJAʼÁSÍNI KʼOA KʼIENSÍNI JE JESÚS
A ñaki kʼoakoan kjoaixi
Je Jesús xi Nazaret tsʼe kʼiaa nga nó 33 kinikʼien. Énndiso kisʼene nga kjoasi tsakʼétsʼia tsakʼinle, kisatele kʼoa yá kisʼetʼa jñani nga nʼio tse kjoañʼai tsakjaʼá. Tonga je Niná kitsjoanile kjoabijnachon kʼoa xijekoanni ñachan nichxin, je Jesús kini ya ngʼajmi.
Xi tʼatsʼe kjoa jebi yaa faʼaitʼa nga ño Evangelio xi tsʼe Nuevo Testamento, je Escrituras Griegas Cristianas. Tonga a ñaki kʼoakoan kjoaixi. Machjénní nga kataʼyaa xi tʼatsʼe jebi, nga̱ tsa to kuentolani ali jmejin chjíle je kjoamakjain xi tjínle je chjotale Cristo kʼoa kʼoajin titoxitsjoa nga kui tjíokoyale jngo ʼndenaxó jñani koa̱n koatio ngantsjai nichxin (1 Corintios 15:14). Kʼiatsa ñaki kʼoakoan kjoaixi, nʼio tse kjoanda tjínná nichxin xi nroaján. A ñaki kʼoakoan kjoaixi axo to kuentoní.
JOTSO CHJOTA XI KUI KOTʼAYA JMENI XI KOAN NGASʼA
Ali tsa to kuentojin jmeni xi tso nga ño je Evangelio, ñaki kʼoakoan kjoaixi. Tobʼelañá, je chjota xi kui bʼéyanajmí jmeni xi koan ngasʼa síkʼaxki jaʼaínle chjota xi faʼaitʼa je Evangelio kʼoa nkjínsa ʼnde tjío ndʼaibi xi ya bʼaxki̱, kʼoa saʼnda ma fikotsen je chjota (Lucas 3:1, 2, 23).
Kʼoati tsakatio chjotachjine nga siglo 1 kao siglo 2 xi síkʼaxki̱ tʼatsʼe Jesús.a Kʼoa josʼin nga kinikʼientʼa yá je Jesús mangóson josʼin kisikʼien chjota je chjota romano nga kui nichxin, tojosʼin bʼéyanajmí nga ño Evangelio. Xi ijngosani, ngayeje jmeni xi kiski alijme xi tsakʼéʼma saʼnda kʼoakitso jñani chʼao kisʼin kʼa je chjotatjenngile Jesús (Mateo 26:56; Lucas 22:24-26; Juan 18:10, 11). Kui xi bakóyaná jebi nga ñaki kʼoatjín jmeni xi kitso je xi kiski nga ño Evangelio.
A JAʼÁYALE JESÚS
Ninga nʼio nkjín chjota xi makjainle nga tsakʼejna je Jesús, tjíokʼa xi tsín makjainle tsa jaʼáyanile. Saʼnda je pastrole alikui koankjainle nga títjon (Lucas 24:11). Je pastro kʼoa kao chjotale xi ngikʼa kʼiaa kisʼejngo kon nga kjaʼaí kjaʼaí nichxin tsakakóle yaole je Jesús nga jaʼáyanile. Ñandia kʼianga tsʼato aon siento mani je chjotale xi tsakakóle yaole (1 Corintios 15:6).
Je chjotale Jesús kʼoakitsole ngatsʼi je chjota kʼianga jaʼáyanile, nʼiojin koan, alikui yaole kini ninga sikatíonʼio. Kʼoa saʼnda kʼoakitsole je chjota xi kisikʼien je Jesús nga jejaʼáyanile Jesús (Hechos 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32). Kʼiatsa tsínlani jaʼáya kjoaixile je Jesús, a koannʼio kon nga kʼoakitso je chjotale. Maijin. Xi ijngosani, nʼio nkjín chjota xi ñaki tjíojngo kon nga jaʼáya kjoaixile je Jesús. Kʼoa kuinga kʼoasikji chjí tíʼyanile je relijión xi tsʼe Cristo jngo tjíjtsa Sonʼnde saʼnda ngasʼa.
Jmeni xi bʼéyanajmí nga ño Evangelio nga kinikʼien kʼoa nga jaʼáyanile je Jesús ñaki kʼoatjín. Kʼiatsa ji xi chótʼayajin, ñaki sʼe̱jngo tokuin nga ñaki kʼoakoan. Tonga je xi nʼio koasenkaoli kuinga koa̱njinli ánni nga kʼoakoanni. Kui kjoaʼmiya xi ijngo kuitsoya xi tʼatsʼe jebi.
a Je chjota xi Tácito tsakʼin xi kʼiala kitsin nga nó 55 kisikʼaxki Cristo nga kʼoakitso nga ya kiskoéni jaʼaínle xi chjotale Cristo koan kʼoa nga kʼia kinikʼien nga tíbatéxoma je Tiberio, kʼoa nga je xokisʼin je Poncio Pilato. Kʼoati tsakatiosa xi kjaʼaí chjotachjine xi kisikʼaxki̱ je Jesús, jolani je xi Suetonio tsakʼin xi Roma tsʼe, Josefo xi kui kiskotʼaya jmeni xi koan (siglo 1) kao Plinio el Joven, xi gobernador koan ya Bitinia (nga tífitsʼia siglo 2).