BIBLIOTECA Watchtower
BIBLIOTECA
Watchtower
énná
a̱
  • a̱
  • e̱
  • i̱
  • o̱
  • ñ
  • ʼ
  • BIBLIA
  • XO̱N XI TJÍO
  • KJOAJTÍN
  • w23 septiembre p. 20-25
  • Tojo kisʼin Pedro, tosi tonda si̱xálee Niná

Tsín video i̱ página jebi.

Likui nda kjima je video.

  • Tojo kisʼin Pedro, tosi tonda si̱xálee Niná
  • Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá (xi chotʼaya) 2023
  • Subtítulo
  • Xi me tikui tínchja̱ni
  • JMÉNI XI ÑʼAI KOANLE PEDRO KʼOA JÓSʼIN KOANCHIKONTʼAIN
  • JMÉ XI TSAKASENKAO PEDRO NGA TOSI TONDA JE JEOBÁ KISIXÁLE
  • JMÉ XI BAKÓYANÁ CHOA̱LE PEDRO
  • Jmé xi bakóyaná nga jao carta xi kiski Pedro
    Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá (xi chotʼaya) 2023
  • “Toxkia ʼndíchjota ní, xi tsín tsa tse kiskotʼaya”
    Demos “un testimonio completo sobre el Reino de Dios”
  • Kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen josʼin síkjaʼaitsjen Jeobá kao Jesús
    Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá (xi chotʼaya) 2025
Xo̱n xi Bájinkonná Tʼatsʼe Chjotaxále Jeobá (xi chotʼaya) 2023
w23 septiembre p. 20-25

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 40

Tojo kisʼin Pedro, tosi tonda si̱xálee Niná

“Tisexinnái nga an, Señor, nga̱ chjotajéenía” (LUC. 5:8).

KJOAJNDA 38 Jé Jeobá sikuindali

XI TÍNCHJA̱NIa

1. Jókitso Pedro kʼianga tsabe nga jngo kjoaxkón tsakʼéjna je Jesús.

NINGALANI tsʼajndale nitje̱n Pedro nga tsakʼasjengindá jti̱ alikui jme xi kisokole. Tonga kʼianga kicho Jesús kʼoakitsole nga ya katasíkʼatjenngindá je naʼyale jñani na̱nga̱ kijna nandá ánni nga so̱konile jti̱ (Luc. 5:4). Ningalani to jao kisʼele Pedro, kʼoakisʼin jokitsole Jesús. Nga kʼoakisʼin nʼio nkjín jti̱ kisokole, saʼnda kixijndakao je naʼya. Tokʼoakoanle je Pedro kao xi ya tjíokao nga kʼoakoan, kʼoa i kitso Pedro: “Tisexinnái nga an, Señor, nga̱ chjotajéenía” (Luc. 5:​6-9). Kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín bakinle nga ya koase̱njna ngixko̱n Jesús.

2. Jósʼin basenkaoná nga kui chotʼayajiaan xi tʼatsʼe Pedro.

2 Je Pedro chjotajée koan, nga̱ je Biblia kʼoatso nga sakʼoa kui kʼoakitso kʼoa kui kʼoakisʼin xi skanni kʼoakoanle. A sakʼoa kʼoati maa tsanda ñá. A jenkjín nó nga ñʼai kjimaná tinikʼéjna xi chʼaotjín, kʼoa tsakuije̱ nga si̱ndayaa yaoná jokjoaan. Tsa kʼoalani, nʼio nda koasenkaoná je choa̱le Pedro. Nkjín kʼa nga tsín nda kisʼin je pastro Pedro, tonga koanmele Niná nga kisʼetʼaxo̱n nga̱ tsee xi bakóyaná (2 Tim. 3:​16, 17). Je Pedro kʼoati ñʼai koanle tsa jmeni kʼoa kʼoati kisʼe kon joni ñá. Kʼianga chotʼayajiaan xi tʼatsʼe, majinná nga tsínkui koyale Jeobá nga chjotatsje koaan. Je Jeobá kui xi mele nga tosi tonda kʼoénelee yaoná nga kui xi ndatjín kʼoasʼiaan ninga sakʼoa ñʼai maná.

3. Ánni machjénni nga tosi tonda kui xi ndatjín kʼoasʼiaan.

3 Machjén nga kʼoénelee yaoná nga tosi tonda kui kʼoasʼiaan xi ndatjín. Tsa tsín si̱xa̱nlee alikui tikui xi chʼaotjín kʼoasʼianñá. Tobʼelañá, jngo chjota xi síkjane alikui tongotjo manile síkjane tsa jmeni, nichxin fikao, nkjínjin kʼa nga tsín nda kuinóʼyale jmeni xi sikjane, tonga tsa tosi tonda skótʼaya sa nda sa ndajin sʼin kuinóʼyale. Ninga jenʼio nda koa̱nle sikjane, sakʼoajin ñʼai koa̱nle. Ninga kʼoalani alikui bájñále, tosi tonda síkjane. Kʼoati maa tsanda ñá, ninga jekinikʼéjnaa xi tsín ndatjín sakʼoajin kui kjoaʼaítsjen ijngokʼaná, tonga tosi tonda bʼenelee yaoná nga tsín tikʼoasʼianñá. Ngatsʼiaa sakʼoa kui kʼoabixoán kʼoa sakʼoa kui kʼoanʼia jmeni xi skanni kʼoamaná, tonga tsa tosi tonda kʼoénelee yaoná nga kui xi ndatjín kʼoasʼiaan, jé Jeobá koasenkaoná nga si̱ndayaa yaoná (1 Ped. 5:10). Kataʼyala jokisʼin je Pedro. Je Jesús tsakakóle kjoamatokon ningalani tsín nda kisʼin sakʼoa. Nga kui chótʼayajiaan jebi koasenkaoná nga tosi tonda je Jeobá si̱xálee.

JMÉNI XI ÑʼAI KOANLE PEDRO KʼOA JÓSʼIN KOANCHIKONTʼAIN

Je pastro Pedro tokʼoamale nga nʼio nkjín jti̱ bʼasjengindá kʼoa nga tsín chókjoakaole je chitso xi tjíoya. Je Jesús tínrʼoéle jme xi títso Pedro kʼoa xi ijngo chjota jé kitsoanʼio je naʼyale jti̱.

Jósʼiain tsa kʼoati koai̱n jokoan Pedro (Chótsenlai párrafo 4)

4. Jókitso Pedro xi titʼatsʼeni, tonga jméni xi kitsole Jesús nga nda kisʼe kon (Lucas 5:​5-10).

4 Ya Biblia alikui tsoya ánni nga kʼoakitsoni Pedro nga tsakajngijée, kʼoa alikui tsoya jmé jée xi tsakajngi (tʼexkiai Lucas 5:​5-10).b Tsakui nichxin ai tíjna jée xi tsakajngi. Je Jesús tsabe nga títsokjón je Pedro, tonga kʼoati koanjinle nga koa̱nle kui xi ndatjín kʼoasʼin. Kuinga i̱ kitsonile: “Ali jkonjin”. Nʼio tsakasenkao Pedro nga kʼoakitsole Jesús. Nga koanskanni, je Pedro kao Andrés, xi ndsʼe̱ mani, alikuiti jti̱ tsakʼasjengindáni, jé Jesús kitjenngile. Nga kʼoakisʼin tsee kjoanichikontʼain tsakʼaile (Mar. 1:​16-18).

5. Jmé kjoanichikontʼain xi kisʼele Pedro nga tsín tokui kini jokisʼe kon kʼoa nga chjotatjenngile Cristo koan.

5 Nga chjotatjenngile Jesús koan Pedro tsabe nga kisindaya Jesús je xi tjíomʼe, nga tsakʼaonsjejinle sénnichxin xi chʼaokjoan je chjota kʼoa nga kisikjaʼáyale je kʼien (Mat. 8:​14-17; Mar. 5:​37, 41, 42).c Kʼoati kisakole jngo sén jñani tsabe jokji jeya kʼoéjna je Jesús kʼianga jekoatexoma kʼoa tsín kichajinle jebi (Mar. 9:​1-8; 2 Ped. 1:​16-18). Tsjoajin kisʼe kon Pedro nga tsín tokui kini nga chjotajée ma, nga̱ tsee kjoanichikontʼain kisʼele nga chjotatjenngile Cristo koan.

6. A choa ñʼai koanle nga kisindaya yaole Pedro.

6 Ningalani jenkjín kjoaxkón tsabe je Pedro, tojo tjín jmeni xi ñʼai koanle. Kataʼyala kʼa choa̱. Kʼianga kʼoakitso Jesús nga tjínnele kjoañʼai kjoaʼa kʼoa nga tjínnele ni̱kʼien nga sitjoson jotso Énle Niná, je Pedro tsakatekjáyale kʼoa kʼoakitsole nga tsín kʼoakoa̱ntʼain (Mar. 8:​31-33). Je Pedro kao xi ngikʼa pastro nkjín kʼa nga kui tsakjáotiyani ʼyáni xi ngisa ngʼa tíjna (Mar. 9:​33, 34). Kʼoa kʼianga kindoa Jesús, je Pedro jngo xo̱ño chjota tsakatetʼa (Juan 18:10). Kʼoa nga tikuini nitje̱n, jan kʼa kʼoakitso nga tsín bexkon je Jesús nga̱ nʼio kitsokjon (Mar. 14:​66-72). Kʼoa nga kʼoakisʼin kiskiʼndá nga̱ nʼio aon koanle (Mat. 26:75).

7. Kʼianga jejaʼáyanile Jesús, jmé xá xi tsakánele Pedro.

7 Je Jesús alikui kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsínkʼia koa̱nndaya je Pedro. Kʼianga jejaʼáyanile Jesús tsesa xá kitsjoale Pedro. Kʼoakitsole nga katasíkuinda chjotatjenngile (Juan 21:​15-17). Nʼio tsjoa kisʼe kon Pedro nga kʼoatsakʼinle. Kuinga ya tíjnani ya Jerusalén nga kitjo sʼuí Pentecostés kʼoa kʼoati tsakʼaile nganʼiotsjele Niná.

8. Jméni xi tsín nda kisʼin Pedro ya Antioquía.

8 Ningalani jetsakʼaile nganʼiotsjele Niná, je Pedro tojo ñʼai koan sakʼoale. Kʼianga nó 36 je Pedro tsabe nga tsakʼaile nganʼiotsjele Niná je xi Cornelio ʼmi, xi tsín chjota judío. Kʼoasʼin tsaʼyanile nga tsín ʼya xi faʼájin Niná kʼoa nga koa̱n koatiojin naxinandále toʼya chjotani (Hech. 10:​34, 44, 45). Saʼnda nga kui nichxin, je Pedro jetsakjenkao chjota xi tsín chjota judío, nga̱ tsín kʼoasʼín tsakai (Gál. 2:12). Tjínkʼa chjotale Cristo xi chjota judío xi kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín koa̱n ya koakjenkao chjota xi xin naxinandále. Ñandia nga ya tíkjenkao Pedro chjotale Cristo xi xin naxinandále ya Antioquía, tonga tsín tiya tsakjenkaoni kʼianga kicho je chjotale Cristo xi chjota judío, nga̱ kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín nda sa̱tío kon. Kʼianga tsabe Pablo nga kʼoakisʼin je Pedro kiskankao (Gál. 2:​13, 14). Ningalani chʼao kisʼin nga kʼia, je Pedro tosi tonda kisixále Niná. Jmé xi tsakasenkao.

JMÉ XI TSAKASENKAO PEDRO NGA TOSI TONDA JE JEOBÁ KISIXÁLE

9. Tojo tso Juan 6:​68, 69, jósʼin tsakakó Pedro nga kixi kitʼale Jesús.

9 Je Pedro kixi kitʼale Jesús kʼoa tosi tonda je kitjenngile. Tobʼelañá, ñandia nga tjín xi kitsoya Jesús xi tsín koanjinle je chjotatjenngile, tonga je Pedro tojo kixi kitʼale (tʼexkiai Juan 6:​68, 69).d Tjínkʼa xi tsín kiskoya nga kuitsoyale Jesús jmeni xi kitso kʼoa tsín kiskonangi, tokoanjtile kʼoa tsín tije Jesús kitjennginile. Tonga je Pedro alikui kʼoakisʼin, kʼoakitso nga je Jesús xi tjínle “én xi tsjoá kjoabijnachon ngantsjai”.

Kʼianga jejaʼáyanile Jesús, kisinʼiojin je Pedro.

Jósʼin basenkaoná nga kitsjoaxále Jesús je Pedro ninga sakʼoa tsín nda kisʼin (Chótsenlai párrafo 10)

10. Jósʼin tsakakó Jesús nga nda kisikjaʼaitsjen xi tʼatsʼe Pedro (kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

10 Je Jesús alikuikʼia kitsjionkon je Pedro. Nga tojeme ni̱kʼien je Jesús be nga tsjiónkon je Pedro kao xi ngikʼa pastro. Ninga kʼoalani, kʼoati kitso nga kixi koaitʼale Pedro (Luc. 22:​31, 32). Je Jesús koanjinle nga ñʼai koa̱nle je chjotale nga̱ kʼoakitso nga “je yaoná tsínle nganʼiojin” (Mar. 14:38). Ningalani kʼoakitso Pedro nga tsín bexkon je Jesús, tonga je Jesús be nga koa̱nle sindaya yaole Pedro. Kʼianga jejaʼáyanile Jesús yaa kichokonle Pedro (Mar. 16:7; Luc. 24:34; 1 Cor. 15:5). Nʼiojin tsakasenkao je Pedro nga kʼoakisʼin je Jesús.

11. Jméni xi kisʼin je Jesús kʼianga tsakakóle Pedro nga je Jeobá sikuinda.

11 Je Jesús kʼoakitsole Pedro nga je Jeobá sikuinda. Kʼianga jejaʼáyanile Jesús, ijngo kjoaxkón tsakʼéjna nga nʼio nkjín jti̱ kisokole Pedro kao pastro xi ngikʼa (Juan 21:​4-6). Nga kʼoakisʼin Jesús, je Pedro koanjinle nga je Jeobá tsjoále jme xi koa̱nchjénle. Tochajinle kui jaʼaitsjenle Pedro nga kʼoakitso Jesús nga je Jeobá síkuinda xi je síxále (Mat. 6:33). Je Pedro tosaa kui kitsjoale kjoandosin je xále Niná tikʼoajinni nga jti̱ tsakʼasjengindá. Kʼianga sʼuí Pentecostés nga nó 33 je Pedro kitsoyale chjota je Énle Niná kʼoa jmi koanni chjota xi koankjainle (Hech. 2:​14, 37-41). Nga koanskanni kʼoati tsakasenkao je chjota samaritano kao xi xin tsʼe nga chjotale Cristo koan (Hech. 8:​14-17; 10:​44-48). Jebi kui bakóyaná nga je Pedro kisichjén Jeobá nga nkjín koanni chjota xi koankjainle.

JMÉ XI BAKÓYANÁ CHOA̱LE PEDRO

12. Jósʼin basenkaoná je choa̱le Pedro tsa jekjoatse nga mená si̱kʼéjnaa xi tsín ndatjín.

12 Kʼoati je Jeobá koasenkaoná nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná. Ñʼai maná nga nindayaa yaoná, ngisaa tsa jekjoatse nga mená si̱kʼéjnaa jñani tsín nda tinʼia. Kʼoa tsa kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen nga ngisa chʼao tinʼia tikʼoajinni Pedro, tonga jé Jeobá koasenkaoná nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná (Sal. 94:​17-19). Kataʼyala je choa̱le jngo ndsʼee xi nʼio nkjín nó nga tixʼin xínkjín koantsjoakeni kʼianga kjesa bejin Énle Niná. Ninga tsín tikʼoasʼínni, sakʼoa kui faʼaitsjenle. Jmé xi tsakasenkao nga kisindaya yaole. Itso: “Jé Jeobá tsjoánganʼioná, tiʼbeña nga kui nganʼiotsjele Jeobá basenkaoná nga tosi tonda je nixálee”. Kʼoa itsosa: “Kui kjoanda títsjoána Jeobá nga je tisixále. Ningalani sakʼoa ñʼai mana, jé basenkaona”.

Sén xi bakó je Horst Henschel kao xijchále. 1. Je Horst toʼyaa tíkjomitjen ntsja ngakixi kʼoa je xtiʼndí xi ngikʼa ngʼa kjomitjen ntsja nga “Heil Hitler” tso. 2. Bʼétsʼoantjai je xijchále. 3. Josʼin matsen ndʼaibi je Horst Henschel.

Je Horst Henschel kʼiaa saʼnda tjen 1 sá enero nó 1950 nga precursor sʼin kisixá. Jósʼin kisikjaʼaitsjen nga ñaki to xále Niná kisʼin (Chótsenlai párrafo 13, 15)g

13. Jósʼin chjénngilee je choa̱ xi tsakʼéjna Pedro (Hechos 4:​13, 29, 31; kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

13 Tojosʼin jekaʼyaa, nkjín kʼa nga chjota kitsokjonle Pedro. Tonga nʼiojin koan kʼianga je Jeobá kisijéle nganʼio (tʼexkiai Hechos 4:​13, 29, 31).e Kʼoati koa̱n nʼiojin koaan tsanda ñá. Kataʼyala jokoan je Horst, jngo ndsʼee xi sʼa xti, xi ya Alemania nazi tsakʼejna. Kʼianga kisʼenele ya ndʼiaskuela nkjín kʼa nga Heil Hitler kitso. ʼNdele nga skankao xijchále tosaa tsakinyakao kʼoa kisijéle Jeobá nga nʼiojin katama. Nga tsakinyakao je xijchále kʼoa nga je Jeobá kisinʼiotʼa nʼiojin koan je Horst, kʼoa nga jeki nichxin kʼoakitso nga tsínkʼia kitsjionkon Jeobá.f

14. Jméni xi koa̱n sʼin je xi chjotajchínga sʼin tjío nga kuinyakao je ndsʼee xi jetjíosíkʼajenle kon.

14 Je Jeobá kao Jesús alikui kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsínkʼia si̱kʼantjaiyaa yaoná. Kʼianga kʼoakitso je Pedro nga tsín bexkon Jesús kui kisikjaʼaitsjenjin jósʼin, a tondiaa tsjiónkon je Jesús axo tosi tonda chjotatjenngile koa̱n. Je Jesús tsakʼétsʼoantjai je Pedro nga kʼoakitsole Jeobá nga tosi tonda katasʼele kjoamakjain. Je Jesús kʼoakitsole Pedro nga tsakʼétsʼoantjai kʼoa kʼoakitsole nga kʼoati koa̱n kʼoasʼin tsanda je nga kuinyakao je ndsʼe̱ nga jekoa̱nni (Luc. 22:​31, 32). Nʼiojin tsjoa kisʼe kon Pedro nga kʼoakitsole Jesús. Kʼoati machjén nga chjoéjiaan tsanda ñá jmeni xi sʼiaan. Je Jeobá tsakui nichxin je xi chjotajchínga sʼin tjío sichjén nga kuinyakaoná kʼianga tosi tonda kixi kjuintʼalee (Efes. 4:​8, 11). Je Paul, xi jekjoatse nga chjotajchínga sʼin tíjna kʼoatso nga tsjoánganʼiole je ndsʼe̱. Kʼianga be tsa ʼyani xi jetísíkʼajenle kon basenkao kʼoa kʼoatsole nga katasíkjaʼaitsjenjin jókoanni tsabe je Énle Niná. Kʼoati tsole nga nʼio tsjoake Jeobá kʼoa tsín kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsínkʼia sikʼantjaiya yaole. Je ndsʼee jebi be jósʼin tjonganʼio ijngokʼale je ndsʼee kʼianga je Jeobá basenkao.

15. Jósʼin bakóná je choa̱le Pedro kao Horst nga bitjoson jmeni xi tso Mateo 6:33.

15 Tojosʼin jekaʼyaa, jé Jeobá tsakasenkao je Pedro kao xi ngikʼa pastro nga kitsjoale jme xi koanchjénle. Kʼoatisʼin koasenkaoná tsanda ñá tsakui títjon xále si̱kʼéjnaa (Mat. 6:33). Kʼianga jejaʼato Kjoajchántse xi majaoni, je Horst koanmele precursor regular sʼin kisixá, tonga nga ma̱ tísíjchá yaole kui kisikjaʼaitsjenjin tsa kʼoakoa̱nle kʼoasʼin sixále Jeobá. Jmé xi kisʼin. Kitsoyason tsʼajnda xomana nga kicho je superintendente xi tsʼe circuito, kʼoa kui kisikjaʼaitsjen tsa tsjoá kjoaixile Jeobá jme xi machjénle. Tokʼoakoanle nga jngo sobre xi tao̱n kjia kitsjoale je superintendente xi tsʼe circuito kʼianga jejetʼa xomana, tonga tsín jokitsole ʼyá xi tao̱n kisikasénle. Je tao̱n xi tsakʼaile nkjín sá koansonnile nga precursor sʼin kisixá. Kʼoasʼin tsabeni nga je Jeobá koasenkao kʼoa saʼnda nga kʼia kui xále Niná títjon síkʼéjna (Mal. 3:10).

16. Jósʼin koasenkaoná nga chótʼayajiaan choa̱le Pedro kao nga jao carta xi kiski.

16 Nʼiojin tsjoa kisʼe kon je Pedro nga tsínkʼia kitsjionkon je Jesús. Kitsoyale jósʼin nga nda sitjoson je xá xi kjinele nga chjotale Cristo ma kʼoa nga nda choa̱ kʼoejnale xi kjaʼaí. Kʼoati nʼio nda basenkaoná tsanda ñá jmeni xi tsakʼinyale Pedro. Jmeni xi tsakʼinyale yaa faʼaitʼa nga jao carta xi kisikasénle je jtín xi kisatio nga siglo 1. Yaa kjoaʼmiya xi ijngo chótʼayajiaan jmeni xi tsoya nga jao carta jebi kʼoa jósʼin koasenkaoná ndʼaibi.

JMÉ XI KAMAJINLI

  • Jméni xi ñʼai koanle Pedro.

  • Jmé xi tsakasenkao nga tosi tonda Niná kisixále.

  • Jmé xi bakóyaná je choa̱le Pedro.

KJOAJNDA 126 Tajajin, kixi kʼoa nʼiojin katamaa

a I̱ kjoaʼmiya jebi kui jchaa jméni xi sʼiaan nga si̱katioá xi tsín ndatjín kʼoa nga tosi tonda kixi kjuintʼalee Jeobá.

b Lucas 5:​5-10: “Simón kitsole: Maestro, jekanixáijin kabʼanitje̱n, nijmejin xi kasakónajin, tonga tsa ji xi kʼoasi, sikʼatjenngindá naʼya. 6 Kʼia nga kʼoakisʼin, ali tokʼoakji jti̱ xi kisinya, kʼoa naʼyabe xijnda. 7 Kisikʼatjichi̱sínle ntsja xínkjín xi tjíoya chitso xijngo nga kjuinroakinyakao. Jaʼaini. Ñaki kitse nga jao chitso saʼnda me kitsendá chitso. 8 Kʼia nga Simón Pedro tsabe jebi, tsakasenxkónyʼintʼale Jesús. Kitsole: Tisexinnái nga an, Señor, nga̱ chjotajéenía. 9 Kui nga kitsakjonní nga je kao ngatsʼi xi tjíokao nga̱ nkjín jti̱ kitjobéle. 10 Kʼoatisʼin kitsakjon Jacobo kao Juan xi ʼndíle Zebedeo, xi xínkjín Simón. Kʼia Jesús kitsole Simón: Ali jkonjin, basetsʼiakjoanni ndʼaibindai kuinókjoaxkólai chjota xi tʼatsʼan”.

c Nkjín texto xi tsʼe Marcos faʼaitʼa kjoaʼmiya jebi. Kui tsakʼétʼaxo̱n Marcos jme xi tsakʼéyanajmíle Pedro nga̱ jesoaa tsabeni xko̱n jmeni xi koan.

d Juan 6:​68, 69: “Simón Pedro kitsole: ʼyá xi koangínchonlaijin. Ji xi tjínli én xi tsjoá kjoabijnachon ngantsjai. 69 Jinjin makjainnajin, kʼoa ʼyaníjin nga ji ní Cristo, xi ʼndíle Niná xi tíjnakon”.

e Hechos 4:​13, 29, 31: “Kʼia koanxkónle ngatsʼi nga kiskotsenle kjoanʼiotokonle Pedro kao Juan. Betsʼi nga toxkia ʼndíchjota ní, xi tsín tsa tse kiskotʼaya. Tsabexkon nga tsakatiokao Jesús. 29 Ndʼaibindai, Señor, chótsenlai josʼin nga chʼaosʼin bʼénenajin. Chjóxʼáʼndelai choʼndali nga tsín tsa katafikjaʼá kjoajkon nga kuinchja̱ énli. 31 Kʼia nga jetsakʼétsʼoa, jaʼa cháon ya ʼnde jña nga koanña. Espíritu Santo kisʼejin ni̱ma̱le ngatsʼi. Likui kitsakjon nga kinchja̱ énle Niná”.

f Xi tʼatsʼe Horst Henschel yaa faʼaitʼa jñani “Motivado por la lealtad de mi familia a Dios” tso, xi faʼaitʼa revista ¡Despertad! xi tsʼe 22 de febrero de 1998.

g XI TÍNCHJA̱NI SÉN XI FAʼAITʼA: Je sén jebi bakó jokisʼin je xijchále Horst Henschel nga tsakʼétsʼoantjai nga kixi koaitʼale Niná.

    Xo̱n xi énná faʼaitʼa (2002-2025)
    Tʼechjoalai cuentali
    Titjásʼain cuentali
    • énná
    • Tikasénlai tsa ʼyani
    • Josʼin meli nga katamatsen
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Josʼin koa̱n koa̱nchjén
    • Josʼin sʼejnatjao én xi faʼainajin
    • Josʼin machjén jme xi betʼai
    • JW.ORG
    • Titjásʼain cuentali
    Tikasénlai tsa ʼyani