KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 12
KJOAJNDA 119 Machjénná kjoamakjain xi nʼio tíjna
Si̱tjosoán josʼin bándiaaná Niná
“Nga̱ timaníjin xi tʼatsʼe xi makjainnajin, likui xi tʼatsʼe xi tochotsainjin” (2 COR. 5:7).
XI TÍNCHJA̱NI
Jónʼia kʼiatsa nʼio tíjna kjoamakjainná kʼianga jme xi nʼia.
1. Ánni nga tsjoa kisʼeni kon Pablo nga kisikjaʼaitsjenjin jmeni xi kisʼin.
KʼIANGA tojeme si̱kʼien Pablo kui kisikjaʼaitsjenjin jmeni xi kisʼin, kuinga tsjoa kisʼeni kon. I kitso: “Kisijngoa xána. Nda kisitjosonnia én xi makjainná” (2 Tim. 4:6-8). Tsjoa kisʼe kon Jeobá nga kʼoakisʼin Pablo. Tojo kisʼin Pablo kʼoati koa̱n kui kʼoasʼiaan xi ndatjín ánni nga nda kuiyoñá ngixko̱n Jeobá. Kataʼyala jmeni xi koa̱n sʼiaan.
2. Jmé xi kinchja̱ni Pablo nga “timaníjin” kitso, tojosʼin faʼaitʼa ya 2 Corintios 5:7.
2 Je Pablo i kitso kʼianga je kinchja̱ni chjotale Cristo: “Timaníjin xi tʼatsʼe xi makjainnajin, likui xi tʼatsʼe xi tochotsainjin” (2 Cor. 5:7). Kʼianga “timaníjin” kitso Pablo kui kinchja̱ni josʼin mangínkoaa yaoná. Jngo chjota xi tsín makjainle tʼatsʼe Niná tokui fini jmeni xi be, jmeni xi nrʼoé kʼoa jotjín kon. Tonga jngo chjota xi makjainle kuenta sʼín jmeni xi tso Niná. Jmeni xi sʼín yaa bakóni nga je Niná sínʼiotʼa kʼoa be nga kjoanda tsʼeni tsa sitjoson jotso Énle Niná kʼoa nʼio tse kjoanda sʼe̱le nichxin xi nroaján (Sal. 119:66; Heb. 11:6).
3. Jósʼin biyoaa nga nitjosoán jme xi tsoná Jeobá (2 Corintios 4:18).
3 Sakʼoajin likui nda kuichomani jmeni xi sʼiaan tsa tokui kjuinñá jmeni xi ʼyaa, jmeni xi noʼyá kʼoa josʼe tokoán kʼoa chanjin kui kʼoasʼiaan jmeni xi tsín sasénle Jeobá (Ecl. 11:9; Mat. 24:37-39). Tonga tsa kuenta sʼiaan jmeni xi tsoná Jeobá kui kʼoasʼiaan “xi sasénkon” (Efes. 5:10). Kʼianga nitjosoán jotsoná nda biyoaa kʼoa tsjoa satío tokoán (Sal. 16:8, 9; Is. 48:17, 18). Tsa tosi tonda si̱tjosonlee Jeobá koaan kuiyoaa ngantsjai nichxin (tʼexkiai 2 Corintios 4:18).a
4. Jósʼin bakoñá nga je Jeobá ninʼiotʼaa.
4 Kʼianga kui tinikjaʼaitsjeen jmeni xi sʼiaan, a kui kuenta sʼiaan jmeni xi tso Jeobá axo tokui kjuinñá josʼin nikjaʼaitsjeen. I̱ kjoaʼmiya jebi jan koya tjínni xi chótʼayajiaan nga tosi tonda je Jeobá si̱nʼiotʼaa. Xi títjon, kʼianga bijnyixá. Xi majaoni, tsa ʼya xi mele kuixan. Kʼoa xi majanni, jónʼia kʼianga jme xi tsoná je naxinandále Jeobá. Kataʼyala jmé xi koa̱n sʼiaan.
KʼIANGA BIJNYIXÁ
5. Kʼianga kuijnyíxá, a tokui kuenta sʼiaan jotjín kuinjená.
5 Kui xá nixáñá nga nda kuiyoaa kʼoa nga kuijnyíʼaa familianá (Ecl. 7:12; 1 Tim. 5:8). Tjínkʼa chjota xi nʼio nda njele jña síxá kʼoa bʼangile tao̱n xi batíotjao. Tonga kʼoati tjíokʼa xi tochoa njele kʼoa tochoa̱ masonnile nga bajngiʼa familiale. Kʼianga bijnyixá sakʼoa tokui kuenta nʼia jotjín kuinjená, tonga tsa tokui kjuinñá alikuijinni je Jeobá tininʼiotʼaa.
6. Jméni xi kuenta sʼiaan kʼianga kuijnyíxá tsa je Jeobá ninʼiotʼaa (Hebreos 13:5).
6 Kʼiatsa je Jeobá ninʼiotʼaa alikuijin kui xá sʼiaan xi tsín tinda sikʼéjnaniná ngixko̱n. Koaan si̱kjaʼaitsjenjiaan jebi: “Ya jñani sixá a kui kʼoasʼian jmeni xi tsín sasénle Jeobá. A koa̱nʼana nga kjuía kjoajtín. A kjin jña kjuísixá kʼoa a tsín tiya koatejnakaoña familiana” (Prov. 6:16-19; Filip. 1:10). Nga tsín kʼoakoaan, tosaa ndatjín nga tsín ya si̱xá ningalani tsínná xá. Nga je Jeobá ninʼiotʼaa tjínjngoo tokoán nga je tsjoáná jmeni xi machjénná kʼoa tsínkʼia tsjiónkonná (Mat. 6:33; tʼexkiai Hebreos 13:5b).
7, 8. Jmé xi kisʼin jngo ndsʼee xi Sudamérica tsʼe nga kuenta kisʼin jmeni xi tso Jeobá (kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).
7 Jngo ndsʼee xi Javier ʼmi,c xi Sudamérica tsʼe, kʼoatso nga nda bichómani nga kʼoanʼia jotsoná Jeobá. Itso: “Ya jñani tisixá kʼoatsakʼinna nga jaoya kʼoakji koa̱nchjína tsa skoe je xá xi tíbʼaitʼana”. Tonga je Javier kui xi koanmele nga precursor sʼin sixá. Itsosa: “Jé Jeobá tsakʼetsʼoale kʼianga kjesa fakaojian je xi ngʼajko̱ tíjnale xá nga̱ ʼbeña nga je xi ngisa nda be jmeni xi machjénna. Ningalani koanmena nga nda xá sʼe̱na, ñaki kʼoatsakʼe tokoan nga tsín skoe xá xi tíbʼaitʼana tsa tsínti koa̱nʼanina nga ngisa tse sixále Jeobá”.
8 Je Javier itsosa: “Kʼianga tsakjákaona je xi ngʼajko̱ tíjnale xá kʼoakitsona nga nkjínsa hora sixásoan. Ngasin nganda kʼoakixinle nga tsín kʼoakoa̱nna nga̱ kjoajtín satíona kʼoa fixinyasonña”. Je Javier alikui kiskoé xá xi tsakʼaitʼale. Nga jejao xomana jaʼato precursor sʼin kisixá, kʼoa nga tikuini nó koansjai jngole xá jñani tobasenya nichxin kisixá. Itso: “Kinrʼoé je Jeobá kʼianga tsakʼetsʼoale nga̱ kisokona jngo xá jñani to basenya nichxin tisixá. Nʼio tsjoa tjín tokoan nga precursor sʼin tisixá, nga titsjoanganʼiole je ndsʼee kʼoa nga ngisasa tse tisixále Jeobá”.
Tsa je Jeobá ninʼiotʼaa, jmé xi kuenta sʼiaan tsa jngo xá tíbʼaitʼaná (Chótsenlai párrafo 7, 8)
9. Jmé xi bakóyali jokisʼin Trésor.
9 Jmé xi koa̱n sʼiaan tsa tsín maʼaná nga je Jeobá nixálee. Kataʼyala jokoan jngo ndsʼee xi Trésor ʼmi, xi ya naxinandá Congo tsʼe. Itso: “Kisokoxána jñani janya kʼoakji kinjena jokji njena tsakai kʼoa nda kisikʼaxki̱na chjota”. Tonga je Trésor me tongantsjai nga tsín tikini kjoajtín nga nkjín hora kisixáson. Kʼoatsakʼinle nga tsín jokatatso nga síchéson je chjota jñani síxá. Je Trésor koanmele nga tsín tiya kisixáni, tonga kʼoati kui koankjáojinle tsa tsínti so̱koxánile. Itso: “Tsakasenkaona jme xi tso Habacuc 3:17-19. Alikui tiya kisixáña nga̱ koanjinna nga tsínkʼia tsjiónkonna je Jeobá. Nkjín xi kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsín sikatío xále chjota jñani nʼio nda machjíle ningalani tsínti koa̱nʼanile nga ya koatiokao familiale kʼoa ninga tsínti koa̱nʼanile nga xále Niná sʼin. Tsjoa tjín tokoan nga kui ngisa titsjoale kjoandosin nga je Jeobá tisixále, jé tsakasenkaona nga kisokoxána nga jejngo nó jaʼato. Ndʼaibi kjimaa tibajngiʼa familiana kʼoa ngisaa maʼana nga je Jeobá tisixále. Kʼianga kui ngisa bʼailee kjoandosin nga je Jeobá nixálee, jé tsjoáná jmeni xi machjénná ningalani sakʼoa ñʼai koa̱nchonná tao̱n”. Alikuikʼia tsjiónkonná Jeobá tsa tosi tonda je si̱nʼiotʼaa.
TSA ʼYA XI MELE KUIXAN
10. Jósʼin koakoni je xi mele kuixan nga tsín kuenta tísʼín jmeni xi mele Jeobá.
10 Alikui chʼaotjín nga bixaan nga̱ tʼatsʼe Jeobá nroani kjoabixan. Kʼiatsa jngo tichjaa kjimatsjoake jngo ndsʼee tsakui nichxin kui kuenta sʼin jósʼín, jókjoan kʼoa jósʼin síkʼaxki̱ xi kjaʼaí ndsʼee. A kosonnile josʼin síchjén tao̱n. Jmé xá xi kjinele ya yaniʼyale kʼoa jósʼe kon tichjaa nga ya tíjnakao je ndsʼee xi matsjoake.d Ningalani machjén nga kuenta sʼiaan jebi tonga tsa tokui koaini je tichjaa alikuijinni kuenta tísʼín jmeni xi mele Jeobá.
11. Kʼiatsa ʼyani xi mele kuixan, jméni xi sʼín nga je Jeobá sínʼiotʼa (1 Corintios 7:39).
11 Je Jeobá nʼio tsjoa sʼe kon kʼianga sítjoson je ndsʼee kao tichjaa je kjoatéxomale. Jolani kʼianga kui síkjaʼaitsjen ʼyáni xi kuixankao. Kuenta sʼín nga kʼoatso Biblia kʼianga kʼia kʼoétsomakao xínkjín je chjoón kao je xʼin kʼianga jekjoaʼato kjoaxtile (1 Cor. 7:36). Kʼoati kuenta sʼín jmeni xi tso Jeobá tʼatsʼe jme xi tjínnele sʼin je xʼin kao je chjoón (Prov. 31:10-13, 26-28; Efes. 5:33; 1 Tim. 5:8). Kʼiatsa jngolani chjota xi tsín je Jeobá síxále kʼoakuitsole nga je matsjoake sítjoson jme xi tso 1 Corintios 7:39e (tʼexkiai) nga tjínnele toje kuixankoaa xi ngóson sʼin makjainná. Je ndsʼee kao tichjaa tosi tonda je Jeobá sínʼiotʼa nga̱ be nga je Jeobá xi ngisa nda be jotjío kon kʼoa jé tsjoale jme xi machjénle (Sal. 55:22).
12. Jmé xi bakóyali choa̱le Rosa.
12 Kataʼyala jokoan jngo tichjaa xi Rosa ʼmi, xi Colombia tsʼe, xi precursora s’in tísíxá. Jngo chjota xi ñatjen síxá kʼoakitsole nga je kjimatsjoake, kʼoa je tichjaa kisasenle nga kʼoatsakʼinle. Itso: “Nda chjota kʼoa basenkao xi ya tsʼe ʼndele tsa jmeni xi machjénle kʼoa nda fikao yaole. Tsjoa kisʼe tokoan nga kʼoakitsona nga an tsjoakena nga̱ kui xi mena nga kʼoasʼín jngo chjota xi kuixankoa”. Itsosa tichjaa: “Alikui choa ñʼai koanna nga tsín je tsakʼamjekoa nga̱ kʼoati kui xi mena nga kuixan, nga̱ tsín ʼya xi kajian ya jinjtín xi koa̱n kuixankoa”. Ninga kʼoalani, je tichjaa Rosa alikui to yaole kini, tosaa kui kisikjaʼaitsjenjin jósʼin kʼoéjna ngixko̱n Jeobá kʼiatsa jelani kuixankao chjota jebi. Alikui tije kinchja̱nile tosaa ngisasa nda kitsoyason Énle Niná, kʼoa nga koanskanni yaa ki Skuela xi síchjine je xi bakóyason tʼatsʼe Chjotaxále Niná. Kʼoa ndʼaibi precursora especial s’in tísíxá. Itso: “Tsjoa tjín tokoan nga je Jeobá tisixále”. Nda bichómani nga nitjosoán jmeni xi tsoná Jeobá ninga sakʼoa ñʼai maná nga kʼoanʼia.
KʼIANGA JME XI TSONÁ NAXINANDÁLE JEOBÁ
13. Jónʼia kʼianga jme xi tsoná naxinandále Niná.
13 Basenkaoná nga tosi tonda je Jeobá nixálee jmeni xi tsoná Cuerpo Gobernante, xi chjotajchínga sʼín tjío, superintendente xi tsʼe circuito kao jmeni xi tsoná Betel. Tonga jósʼiaan tsa tsín ʼyaa ánni kʼoatsoniná, a kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen nga tsín nda kuichomani jmeni xi tsoná, axo tokui kuenta sʼiaan jñani tsín nda sʼín je ndsʼee xi kʼoatítsoná. Tsa kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen alikuijin kui kuenta tinʼia jmeni xi mele Jeobá.
14. Jméni xi koasenkaoná nga kʼoasʼiaan josʼin mele Jeobá kʼianga jme xi tsoná je naxinandále (Hebreos 13:17).
14 ʼYañá nga je Jeobá bándiaale naxinandále kʼoa jé xi ngisa nda be jméni xi machjénná nga jngó jngoá. Kuinga nitjosonnilee jmeni xi tsoná (tʼexkiai Hebreos 13:17).f Kʼoati ʼyaa nga ngisa jtín biyoaa kʼianga nitjosoán (Efes. 4:2, 3). Sichikontʼainná je Jeobá kʼiatsa si̱tjosonlee je ndsʼee xi bándiaaná ninga chjotajée ma (1 Sam. 15:22). Tjínjngoo tokoán nga je Jeobá sikʼantjaiyajin tsa jmeni xi machjén nga kʼoantjaiya (Miq. 7:7).
15, 16. Jmé xi tsakasenkao Kevin nga kisitjoson jmeni xi kitso naxinandále Jeobá (kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).
15 Kataʼyala josʼin bichómani kʼianga nitjosoán jmeni xi tsoná naxinandále Jeobá. Ya Perú én kastía nokjoa, tonga kʼoati tjín chjota xi én quechua nchja̱ kʼoa xi kjaʼaísa én nchja̱. Kʼianga tsʼantjaiya kjoatéxoma ya Perú, alikui tikʼoasʼin kitsoyasonni je ndsʼee xi én quechua nchja̱ josʼin tsoyason tsakai (Rom. 13:1). Tjínkʼa xi kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga ngisa ñʼai koa̱nle nga jtsaojin chjota xi kui én nchja̱ nga kʼoantjaiya josʼin kuitsoyason. Tonga nga kisitjoson je ndsʼee josʼin kisʼendiaale, jé Jeobá tsakasenkao nga kiskajin chjota xi én quechua nchja̱.
16 Je Kevin chjotajchínga sʼin tíjna ya jngo jtín xi én quechua nokjoa. Kʼianga tsʼantjaiyajin josʼin kʼuínyason to jao kisʼe kon. Itso: “I kixian, jósʼin jtsaojinñá chjota xi én quechua nchja̱”. Itsosa: “Kui kisikjaʼaitsjen jmeni xi tso Proverbios 3:5, kʼoa kisikjaʼaitsjenña choa̱le Moisés. Jé Moisés kisʼenele nga tsakʼaonsje chjota israelita ya Egipto kʼoa kʼoatsakʼinle nga ya ndiaa katafi jñani kijna ndáchikon Ní. Kisitjoson je Moisés jmeni xi tsakʼinle ninga tsín koanjinle josʼin kuichomani, kʼoa je Jeobá jngoo kjoaxkón tsakʼéjna kʼianga tsakʼasjentjai” (Éx. 14:1, 2, 9-11, 21, 22). Nda kichomani nga kisitjoson je Kevin josʼin tsakʼinyason. Itso: “Jé Jeobá tísíchikontʼainnajin. Ngasʼa nʼio tse bitsomanijin ndso̱kuijin kʼianga ʼmiyasuinjin kʼoa tojngo jao chjota xi én quechua nchja̱ tsaojinjin, tonga ndʼaibi yaa ʼmiyasuinjin jñani nkjín chjota tjín xi kui én nchja̱, nda nrʼoé Énle Niná, tjínkʼa xi mangínnixatʼa ijngokʼaijin, tjío xi jetíʼmiyale Biblia kʼoa nkjín xi jefi kjoajtín”. Kʼianga nitjosoán jmeni xi tsoná naxinandále Jeobá ndasʼin bichómani.
Kʼianga tjíotsoyason je ndsʼee nkjín chjota kitsaojin xi kʼoakitsole jñasani tjío chjota xi én quechua nchja̱ (Chótsenlai párrafo 15, 16)
17. Jmé xi kachotʼayajiaan i̱ kjoaʼmiya jebi.
17 I̱ kjoaʼmiya jebi jan koya tjínni xi kaʼyaa xi koasenkaoná nga tosi tonda je Jeobá si̱nʼiotʼaa. Tonga kʼoati tjínsa jmeni xi kuenta sʼiaan. Jolani, jmé película xi chótsenlee, jósʼin si̱chjén nichxinná kʼianga maʼaná, jókji tjen chótʼayá ya ndʼiaskuela kʼoa jósʼin si̱jchá je ʼndíxtiná. Kʼianga jmeni xi sʼiaan, kuenta sʼiaan jmeni xi tso Jeobá kʼoa si̱kjaʼaitsjeen nga tsínkʼia tsjiónkonná kʼoa alikui tokui kjuinñá josʼin nikjaʼaitsjeen. Tsa kʼoasʼiaan, jé “jaʼaínle Jeobá Nináná kuitsomakoaa ngantsjai nichxin” (Miq. 4:5).
KJOAJNDA 156 Tsa makjainná
a 2 Corintios 4:18: “Nga̱ tsín nisinlaijin kjoa xi matsen, tonga jé xi tsín matsen, nga je kjoa xi matsen tofaʼatoní, tonga je xi tsín matsen tjío ngantsjai”.
b Hebreos 13:5: “Kʼoasʼin tiyo ali kjoanyinájin nimetakon. Tʼejngo takon kao xi jetjínno, nga̱ Niná kʼoakitso: Likui xin koatejnale, nitsjionkonjinle”.
c Alikui tsa ñaki kʼoaʼmi kʼa chjota xi bʼaxki̱ i̱bi.
d Párrafo jebi je tínchja̱ni je tichjaa tonga kʼoati bakinle je ndsʼee.
e 1 Corintios 7:39: “Je chjoón xi jechixan, kʼoasʼin tíjnanʼiotʼale xʼinle, kʼia nga tíjnakonsa xʼinle, tonga tsa je xʼinle kuiyá, tíjnandaí. Katabixankao toʼyani xi mele, tsa nga tjíokao Nainá”.
f Hebreos 13:17: “Titjosonlao je xi bándiaano, kʼoa nangi tiyolao nga je, nga̱ tijeni batiokontʼain xi tʼatsʼe ni̱ma̱no, nga̱ tjínnele nga tsjoá kuinda. Titjosonlao jméni nga kʼoasʼinsíni kao kjoatsjoa, nga tsín tsa kao kjoafáo, nga̱ jebi likui josʼin koa̱nchjénno”.