“Cristo nganʼiole Niná ní”
“Cristo nganʼiole Niná ní.” (1 CORINTIOS 1:24)
1. Ánni nga “Cristo nganʼiole Niná ní” kitsosíni je Pablo.
KʼIANGA tsakʼejna Jesús i̱ Sonʼnde nʼio nkjín kjoaxkón kisʼin. Kʼianga kʼoéxkiaa ya Biblia jmeni xi kisʼin ngisa koa̱ntajasa kjoamakjainná (Mateo 9:35; Lucas 9:11). Kuinga koan kʼoakisʼinni Jesús nga̱ jé Jeobá kitsjoale nganʼio. Je pastro Pablo kʼoakitso nga je “Cristo nganʼiole Niná ní” (1 Corintios 1:24). Jméni xi bakóyaná je kjoaxkón xi tsakatío Jesús.
2. Jmé xi tsoyaná je kjoaxkón xi tsakatío Jesús.
2 Je kjoaxkón xi tsakatío Jesús nʼio tse xi tsoyaná (Hechos 2:22). Kui tsoyaná jme xi sʼin Jesús je xi jngo jmi nó koatexoma. Jmeni xi sʼin koasenkao ngatsʼi chjota xi tjío sonʼnde. Kjoaxkón xi kisʼin kʼoati basenkaoná nga ngisa nda ʼyaa jokjoan je Jesús kʼoa jokjoan je Jeobá. I̱ kjoaʼmiya jebi jan kjoaxkón xi tsakatío Jesús jchaa kʼoa kui chótʼayá jósʼin koasenkaoná kjoaxkón jebi nichxin xi tiyoaa ndʼaibi kʼoa kao nichxin xi nroaján.
JNGO KJOAXKÓN TSAKʼÉJNA JESÚS XI BAKÓYANÁ NGA TJÓTʼAA
3. 1) Jmé xi koan kʼianga chixan chjota ya Caná. 2) Ánni nga kui kjoaxkón tsakʼéjnasíni Jesús.
3 Je kjoaxkón xi títjon tsakʼéjna Jesús kʼianí nga chixan chjota ya Caná. Likui ʼyaa anni, tonga jetʼa binole chjota xi tjíobixan. Nga kʼoama chjota nʼio tse kjoasoa batiojin nga̱ tjínnele nga ñaki nda sisinle je xi bichókonle. Je María, na̱le Jesús, kʼoati ya tíjna tsanda je. Kʼoa kʼoakitsole Jesús nga katabasenkao je xi tjíobixan. Ánni kʼoakitsoni María. Kuinga be jotso je én xi tongini kinokjoa xi tʼatsʼe Jesús kʼoa bení nga “ʼndíle Niná xi nʼio ngʼa tíjna” kʼuínle je Jesús (Lucas 1:30-32; 2:52). Je María bejin nga koa̱nle Jesús koasenkao chjota jebi. Nga jao koanmele tsakinyakao xi tjíobixan. Je Jesús 380 litro nandá xi bino kisikʼóya, bino xi nʼio nda (tʼexkiai Juan 2:3, 6-11). Je Jesús alikui tjínnele nga kʼoasʼin, tonga kui kʼoakisʼinni nga mandosinle chjota. Jé Jeobá kiskenngile, nga̱ Jeobá nʼio tjotʼa.
Je Jesús kʼoakitso nga tjínnele kuinyakoaa xíngiaa
4, 5. 1) Jmé xi tsoyaná nga bino kisikʼóya nandá je Jesús. 2) Jmé xi bakóyaná jme xi kisʼin Jesús tʼatsʼe sonʼndenaxó.
4 Kao nganʼiole Jeobá, je Jesús kui bino xi ñaki nda kisikʼóya nandá. Koannile ngatsʼi chjota. Kjoaxkón jebi kui bakóyaná nga je Jeobá kao Jesús nʼio tjotʼa kʼoa mandosinle xi tʼatsaan. Kʼoati kui bakóyaná nga nʼio tse tsojmi xi ma chine tsjoáná je Jeobá ya sonʼndenaxó (tʼexkiai Isaías 25:6).a
5 Kʼianga jeya tiyoaa ya ʼndenaxó, je Jeobá tsjoáná jme xi machjénná kʼoa alijme xi jchaná. Naskánakjoan niʼya xi sʼe̱ná kʼoa sʼeená tsojmi xi chi̱nee. Kʼianga nikjaʼaitsjeen jme xi tsjoáná je Jeobá ya sonʼndenaxó nʼio bʼailee kjoanda.
Jmé xi tokʼoamali josʼin kisichjén Jesús je nganʼiole (Chótsenlai párrafo 6)
6. 1) Jósʼin kisichjén Jesús nganʼio xi kisʼele. 2) Jósʼin koa̱n chjénngilee je choa̱le Jesús.
6 Je Jesús alikʼia nga to yaole kini nga kisichjén nganʼio xi kisʼele. Tobʼelañá, jókisʼin kʼianga kʼoakitsole Na̱i nga nioxtila katasíkʼóya je la̱jao̱. Alikui kʼoakisʼin (Mateo 4:2-4). Kui xá kisichjénni je nganʼio xi kisʼele nga koasenkao chjota. Jósʼin koa̱n chjénngilee. Je Jesús kʼoakitso nga tjínnele kuinyakoaa xíngiaa (Lucas 6:38). Jmé xi koa̱n sʼiaan. Koaan kuinókjoalee nga katafikjenkaoná ya niʼyaná. Koaan si̱kʼayalee nichxinná nga jekafetʼa kjoajtínná, tsakui nichxin koa̱n kuinóʼyalee tsa ʼya xi kjoanokjoayale skótʼaya. Tsakui nichxin kʼoati koa̱n kuinyakoaa je xi tosʼa kjimale tjíotsoyason. Kʼianga binyakoaa xíngiaa kui choa̱le Jesús timangíntjenngiaa.
“TSAKJEN NGATSʼI, ÑAKI KOANSKINI”
7. Jméni xi sʼe̱ntsjai kʼianga je Na̱i tíbatéxomale sonʼnde.
7 Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, nʼio nkjín chjota xi ma̱ tjío. Nichxin kjoatse kʼoati kisʼe chjota xi ma̱ tsakatio. Je Jeobá i kitsole je chjota israelita: “Je chjota xi ma̱ tjío sʼe̱ntsjai i̱ tʼanangi” (Deuteronomio 15:11). Kʼoa nga jesiento nó jaʼato, je Jesús i kitso: “Je chjotayo̱ma̱ tjíokaontsjaino” (Mateo 26:11). A kui xi tsonile nga sʼe̱ntsjai chjota xi ma̱ koatio i̱ Sonʼnde. Mai. Je Jesús kui xi kitsonile nga i̱ Sonʼnde xokji, xi je Na̱i tíbatéxomale sʼee chjota xi ma̱. Tonga nga jesʼe̱jna sonʼndenaxó alikui tikʼoakoa̱nchonni. Sʼee tsojmi xi ski̱ne ngatsʼi chjota kʼoa aliʼya xi tima̱ sijcháni yaole.
8, 9. 1) Ánni nga kisinkjínyasíni Jesús je nioxtila kao jti̱. 2) Jósʼe tokuin kʼianga nikjaʼaitsjenjin kjoaxkón jebi.
8 Salmo 145:16 kʼoatso nga skóxʼá ntsja je Jeobá kʼoa nga tsjoále ngatsʼi xi tjíokon jme xi machjénle. Kʼianga tsakʼejna i̱ Sonʼnde je Jesús, kui choa̱le Nʼaile kitjenngi kʼoa kitsjoale chjota jme xi koanchjénle. Tonga ali tsakuijin kʼoakisʼinni nga koako jokji nganʼio tjínle. Kuinga kʼoakisʼinni nga mandosinle chjota. Kataʼyala jme xi tso Mateo 14:14-21 (tʼexkiai). Jmi mani chjota xi xinxin naxinandá jaʼaini xi ndso̱ko̱ kitjennginile Jesús (Mateo 14:13). Kʼianga jekjimanjio, je chjotale Jesús tsabe nga jekijtale chjota jebi kʼoa nga baole. Kuinga kʼoakitsosínile Jesús nga kʼoakatatsole chjotankjín nga katafi kʼoa katafikatse tsojmi xi ski̱ne. Jókisʼin Jesús.
9 Je Jesús kisikjen chjota xi jmi mani. Kʼoa to aon nioxtila kʼoa jao jti̱ kisichjén. Ánni kʼoakisʼinni. Kuinga tsjoake je chjota kʼoa nga mandosinle xi tʼatsʼe. Nʼio tse tsojmi xi ma chine kitsjoale, nga̱ Biblia kʼoatso nga tsakjen ngatsʼi saʼnda nga koanski. Tsojmi jebi kitsjoanganʼiole nga kini niʼyale nga̱ kjin kichoni (Lucas 9:10-17). Li toma xi kji tsojmi kisʼe. Tejao ni̱si̱n koanxkó xi kinjengi.
10. Nichxin xi nroaján, jósʼin koatio je xi ma̱ tjío ndʼaibi.
10 Nga tsín nda batéxoma chjotaxá kʼoa nga to yaole fini, miyón mani chjota xi ma̱ tjío. Kʼoati tjínkʼa je testigole Jeobá xi tsín tse tsojmi sokóle xi kjine. Tonga je Niná mele nga tsjoále jme xi machjénle chjota nga katabatiokon. Kʼoatso nga tsín tiʼya xi ma̱ koationi (tʼexkiai Salmo 72:16).b Je xi sítjosonle Niná jeme ya koatio jngo sonʼnde jñani tsín tima̱ koationi kʼoa tsín tiʼya xi chʼaosʼinni.
Nga kjoaxkón tsakatío Jesús kui tsakakó nga sichjén je nganʼio xi tjínle nga koasenkaoná
11. 1) Ánni ʼyasíñá nga jeme sichjén je nganʼio xi tjínle Cristo nga koasenkao ngatsʼi chjota. 2) Kʼianga nikjaʼaitsjenjiaan jme xi sʼin je Cristo, jméni xi nʼia.
11 Kʼianga tsakʼejna i̱ Sonʼnde je Jesús nʼio nkjín kjoaxkón tsakatío. To jan nó basen nga kʼoakisʼin kʼoa to jngo jao naxinandá jñani kʼoakisʼin (Mateo 15:24). Tonga ndʼaibi rey sʼin tíjna kʼoa kʼianga koatexoma xi jngo jmi nó koasenkao ngatsʼi chjota (Salmo 72:8). Nga kjoaxkón tsakatío Jesús kui tsakakó nga sichjén je nganʼio xi tjínle nga koasenkaoná. Kʼoa kʼianga nikjaʼaitsjenjiaan nga jeme kʼoasʼin, mená kuinyakoaa xi ngikʼa (Salmo 45:1; 49:3). Ninga tsínná nganʼio nga kjoaxkón koatioá koaan kʼoasʼin si̱chjén je nganʼioná kao nichxinná nga kʼoakʼuínlee je chjota jmeni xi tso Biblia tʼatsʼe nichxin xi nroaján. Kui xá kjinená nga testigole Jeobá maa (Romanos 1:14, 15).
JE JEOBÁ KAO JESÚS KʼOECHJOALE KJOAXKÓN XI SʼE
12. Ánni nga ʼyasíñá nga nda be je Jesús josʼin tjínnda je Sonʼnde.
12 Je Biblia kʼoatso nga kʼianga kisinda Jeobá je sonʼnde yaa tíjnatʼale Jesús kʼoa je tsakasenkao, “choʼnda xi nʼio nda síxá” koan (Proverbios 8:22, 30, 31; Colosenses 1:15-17). Je Jesús nʼio nda be josʼin tjínnda Sonʼnde kʼoa bení josʼin kʼoechjoale jolani tsa ntjao̱ kʼoa tsa ndáchikon.
Jmé xi tokʼoamali josʼin kisichjén Jesús je nganʼiole (Chótsenlai párrafo 13 kao 14)
13, 14. Jngola choa̱ kʼoasi xi bakó nga koa̱nle Jesús kʼoechjoale jolani tsa ntjao̱xkón kao jtsínʼio.
13 Kʼianga tsakʼejna i̱ Sonʼnde je Jesús, tsakakó nga male bʼéchjoale tsa ntjao̱ kʼoa tsa ndáchikon. Tobʼelañá, ñandia nga kʼoasʼin kisichjén je nganʼiole nga tsakʼéchjoale jngo “ntjao̱xkón” (tʼexkiai Marcos 4:37-39). Je chjota xi kui kotʼayason kʼoatso nga “ntjao̱xkón” jebi kui xi ñaki yojbi jma tjenkao, chʼao̱n tjenjin, kao ntjao̱nʼio kʼoa kao jtsíxkón. Je xi ñaki fikao tojmeni.
14 To cha̱niyala jkoaa jme xi koan. Je nandále ndáchikon ñaki tsakʼétʼale je chitso kʼoa jaʼasʼen nandá. Ñaki tífane je nandá kʼoa tífijen tífikjá je chitso. Ninga kʼoakjima, je Jesús nʼio aonyale kʼoa kijnafe. Je chjotale Jesús nʼio kitsokjon. Kisikjaʼále kʼoa kitsole “jetinyamʼainjin” (Mateo 8:25). Jmé xi kisʼin Jesús. Tsakisótjen kʼoa kitsole ntjao̱ kao ndáchikon: “Jyó tijnai” (Marcos 4:39). Kʼoa je ndáchikon tsakʼejnajyo. Choa̱ jebi kui xi bakóná nga koa̱nle Jesús kʼoechjoale jolani tsa ntjao̱xkón kao jtsínʼio.
15. Jósʼin ʼyañá nga tsín titsjoáʼndeni Jeobá nga kjoaxkón sʼe̱.
15 Jé Jeobá kitsjoale nganʼio je Cristo nga koan tsakʼéchjoale je ntjao̱xkón. Kuinga ʼyasíñá nga kʼoati male je Jeobá nga bʼéchjoale. Tobʼelañá, kʼianga kjesa faʼaijin je Jtsínʼio, je Jeobá kitso: “To ngi ñatosa nichxin kʼoa jngo jtsí sikʼa i̱ sonʼnde, ñachan nichxin kʼoa ñachan nitje̱n” (Génesis 7:4). Kʼoa Éxodo 14:21 kʼoatso nga Niná “jngo ntjao̱nʼio [...] xi ya kinroani jña nga tjoni tsʼuí” kisichjén kʼianga “koanxkoa̱ya je nandá”. Kʼoa Jonás 1:4 kʼoatso nga ñandia je Jeobá “jngo ntjao̱ xi síxkón koan kisikjaʼajin ya ndáchikon”. Ñaki bʼéjngo tokoán nga ya sonʼndenaxó likui titsjoáʼndeni Niná nga kjoaxkón sʼe̱.
16. Ánni nga nda sʼesíni tokoán nga male je Jeobá kao Jesús nga bʼéchjoale je kjoaxkón.
16 Ánni nga nda sʼesíni tokoán nga male je Jeobá kao Jesús nga bʼéchjoale je kjoaxkón. Kuinga kui bakóná nga je xi jngo jmi nó koatexoma Jesús alikui tijosikaoniná je huracán, tsunami, na̱xi̱chxoa̱ kao cháonnʼio. Alikui tisi̱kjaojinñá tsa kjoaxkón koa̱n, nga̱ jé Jeobá sikuinda ngatsʼi je chjota (Apocalipsis 21:3, 4). Je Cristo sichjén nganʼio xi tsjoále Niná nga kʼoechjoale ngayeje kjoaxkón.
CHJÉNNGILAI NINÁ KAO CRISTO
17. Jósʼin chjénngilee Niná kao Cristo.
17 Jósʼin chjénngilee Niná kao Cristo. Alikui koa̱nná nga kjoaxkón koatioá tonga koaan kʼoasʼiaan jme xi tso Proverbios 3:27 (tʼexkiai).c Kʼianga kjoañʼai faʼatojin je ndsʼee, koaan kʼoailee jme xi machjénle kʼoa si̱nʼioá kon (Proverbios 17:17). Koaan kʼoasʼiaan kʼianga jme kjoaxkón kafaʼai. Tobʼelañá, kʼianga jngo huracán jaʼa, je niʼyale jngo tichjaa xi jekʼien xʼinle nʼio chʼao kisʼe. Kʼoa nga tsakinyakao je ndsʼee, kʼoakitso nga nʼio tsjoá kjoanda nga testigole Jeobá ma, ali tsa tokuijin nga kitsʼaile tsojmi xi koanchjénle nga kʼoakitsoni, kuinga kitsjoanganʼiole ndsʼee kao Énle Niná. Kʼoati koan kao jngo tichjaa xi sʼa tíjna toje. Kʼoakitso nga likui titsabeni jokisʼin nga jngo ntjao̱nʼio me kisikixoya niʼyale. Tonga tsakinyakao je ndsʼee nga tsakʼéndaya ijngokʼani. Kʼoakitso nga tsínle én jokuitso jotjín kon nga tsakinyakao je ndsʼee. Kʼoa i kitso: “Tsjoale kjoanda Jeobá”. Ngatsʼiñá nga bʼé kjoanda nga tjío je ndsʼee kao tichjaa xi makjáojinle xi tʼatsaan. Tonga xi ngisa bʼailee kjoanda jé Jeobá kao Jesús nga tjíosíkuindaná.
18. Jméni xi ngisa tokʼoamali kʼianga nikjaʼaitsjenjin je kjoaxkón xi tsakatío Jesús.
18 Kʼianga tsakʼejna i̱ Sonʼnde je Jesús, tsakakó nga tjínle nganʼiole Niná. Tonga ali tsakuijin nga kjoaxkón tsakatíoni nga yaole kʼoasjengʼa kʼoa tsa to yaole sichjénle je nganʼio xi kisʼele. Kuinga kʼoakisʼinni nga tsjoake je chjota kʼoa koanmele tsakasenkao. Kʼoa jebi kui chótʼayá ya kjoaʼmiya xi ijngo.
a Isaías 25:6: “Je jko̱ nindo jebi, je Jeobá xi tsʼe chjotakjoajchán, jngo tsojmi xi nʼio nda chine kʼoendale ngatsʼi naxinandá, sʼee bino xi ñaki nda, tsojmi xi nʼio nda chine xi tjínle xínéninda, je bino xi ñaki nda kisʼenda”.
b Salmo 72:16: “Nʼio sʼe̱ tsojmintje i̱ sonʼnde; toxkia sʼee ya jko̱nindo. Kʼoakoa̱nchon tsojmintje jochon ya Líbano, kʼoa ya naxinandá, je chjota kʼoakoa̱nchon jochon jñá xi tjín sonʼnde”.
c Proverbios 3:27: “Ali chʼaondaijin mai kao chjota xi machjénle nga kuisenkoai, kʼiatsa bichó nganʼioli nga koa̱n kʼoasʼiain”.