Iya Mwa Vuthunga Wayula Kano Kaye?
Vanu vavangi vanatha kukumbulula chihula chili helu ngwavo Njambi. Oloni nahamo hayi yendeka Mbimbiliya ngwayo Yesu Kilisitu, nambe Ishe vakevo vayula kano kaye. Yesu wendekele ngwendi: “Ololo muka-kushwana kano kaye vakamusheka.” Cho wendekele lalo ngwendi: “Muka-kushwana wa ano a kaye alinakwija. Kesi na nzili ali yange.”—Yowano 12:31; 14:30; 16:11.
Ou muka-kushwana nambe ngwetu muka-kuyula kano kaye wapwa muka-ñole wa Yesu. Iya muka-ñole wa Yesu?
Vyuma vya mu Kaye Vije Vyasholola Ou Muka-ñole
Putu kuthañulu, vanu vaneti mu vukalu vwakama vwakulithethza-thethza, nambe vanetheka kukilikita mangana volole vyuma. Ngechi vanu vamo vanathinganyeka ngwe muje mwathinganyekele muka-kutoka David Lawrence, uje wapwile muka-kuthoneka mikanda, hakwendeka ngwendi: “Vanu voshe vashaka hano ‘hathi hakale kwoloka.’ Vanu vavangi mu kaye ‘vashaka kulinga vuvwa ku vakwavo.’ Vikoni vinonowetha evi vilinga vyavivwa kupwako? Mwafwa vika kuli vindthzita okuni vanu vakala na lishungu lyakulinga vuvwa ku vakwavo vanu?”
Evi vyuma visholoka ngwe vinalipyakana, indi vati? Vanu vashaka kutumbama na vakwavo mu kwoloka, oloni vali nakulithzinda nakulithsiya mwavomwavo. Achithinganyekeni omwo vanu va vukenya vanetila maninga a vakwavo. Vanu vanathsiyi vakwavo hakuvakela vushungu mu vinjuvo nakuvashokelelamo, vamo vanavaka mu vilombo vya vafunge, veka vanavathsiyi na mata a miyati na miyati, vakwavo vanavayandetha nakuvathsiya kupangetha vingila vyeka vya vukenya.
Munakulahela ngweni vanu vaje vashaka kutumbama na vakwavo mu kwoloka nakupwa vakuvwahelela vanatha kulinga vyuma vyavivi vakevo vavenya ndi? Vika vikalingitha vanu valinge vyuma vyavivi nambe kuvalingitha vatumbe matumbe akulithsiyanga? Mwathinganyekaho laja ngweni kwakala munu umo wamuvi, uje kutwethi kumona, uje ali nakulingitha vanu valinge vilinga vya vukenya ngachije ndi?
Vaka-kuyula Kaye Kano Vavasholola
Mbimbiliya yasholola mwa vuthunga ngwayo kwakala munu umo wakunyanyama, uje kutwethi kumona, uje ali nakuyula vanu na mafuti. Mbimbiliya yendeka ngwayo: “Kaye koshe kali mu nzili ya Uje Liyavola.” Mbimbiliya yamusholola ngwayo: ‘Uje vatumbula ngwavo Liyavola nambe Satana, uje wakwisile kaye koshe.’—1 Yowano 5:19; Kujombolola 12:9.
Thimbu yimo omu Yesu ‘vamwesekele kuli Liyavola,’ wathzivukile ngwendi Satana ikeye muka-kuyula kano kaye. Mbimbiliya yalumbununa vyuma vyalingiwile ha thimbu yije, ngwayo: “Liyavola watwalele lalo Yesu a munkinda waulaja manene, wamumwesele mafuti oshe a ano a kaye na vumpau vwawo vwoshe. Co Liyavola wendekele kuli ikeye ngwendi: ‘Nga utsikama a mavuli nakunjilemesa, co vyoshe evi vikapwa vyove.’ Yesu wamukumbulwile ngwendi: ‘Tunda kuli yange, Satana!’”—Mateo 4:1, 8-10.
Achithinganyekeni ha muthzimbu ou. Satana wethekele Yesu hakumwana “mafuti oshe a ano a kaye.” Nga Satana kapwile muka-kuyula vumwene vwa hathi, Yesu ngwe kamwene vyuma vyamwanene Satana kupwa chetheko. Thzivukeni ngweni Yesu kavyanene ngwendi vifulumende vya kaye kuvyapwile vya Satana, embwe. Nga Satana kapwile muka-kuyula vifulumende, Yesu ngwe kakananganene. Ngechi Satana Liyavolo, uje kutwethi kumona, ikeye vene muka-kuyula kano kaye! Na Mbimbiliya yamutumbula ngwayo ikeye “njambi uje wa vuvi wa kano kaye.” (2 Kolinte 4:4) Ou munu wamuvi wethzile vati ha mwela wakama ngachije?
Munu uje walitengulwile kupwa Satana wapwile kangelo yivatangele kuli Njambi, oloni wathzivilile chipululu mwela wa Njambi. Satana wavyanene ngwendi Njambi kapwile muka-kuyula wamuvwa. Cho wapangethele linyoka endeke na munakathzi wakulivanga Eva. Ngechi wongumwine Eva na munalume wendi Andama valinge mwayile chithzango chendi, kutuvakana kwononoka Njambi. (Kushangumuka 3:1-6; 2 Kolinte 11:3) Wendekele lalo ngwendi vana va Andama na Eva vaje kanda vathemuke akatha kuvongumuna vakatunde kuli Njambi. Ngechi Njambi wanene Satana thimbu alinge muje mwendekele, oloni nonowa kulingamo.—Yombi 1:6-12; 2:1-10.
Satana kethi nakuyula kano kaye endi lika, embwe. Satana wongumwine tungelo vamo valikundwiye nendi nakutengulukila Njambi. Ava tungelo vakupwile vandemona, va sipilitu vaje valikundwiya na Satana. Mbimbiliya yakanyametha vaka-Kilisitu hakwendeka vya vandemona ngwayo: ‘Imaneni mwase kulwisa matumbe amavi a Liyavola. Omwo kutwesi nakulwa na vanu embwe, oloni tulinakulwa na vinzili vyavivi vya minzinzime ya a mukambwila na ava vaka-kushwana na nzili mu lisusulungu eli lya myaka ino iliko.’—Efeso 6:11, 12.
Vyaneneni Vasipilitu Vavavi
Ava vaka-kuthwana vavavi nambe ngwetu vaka-kuyula kaye, vaje kutwethi kumona vali na lishungu lyakungumwitha vanu voshe valikele kulemetha Njambi. Vasipilitu vavavi vali nakungumwitha vanu hakukundwiya longethi yakwendeka ngwavo nga munu nathsi akatwalelelaho lika kuyoya, okuni Lijwi lya Njambi lyendeka ngwalyo vathsi kuvethi kuthzivuka chuma nambe chimo. (Kushangumuka 2:17; 3:19; Ezekiyele 18:4; Myaso 146:3, 4; Muka-kwambulula 9:5, 10) Sipilitu wamuvi natha kutembunwina lijwi lya munu uje nathsi, nakwendeka na vavushoko nambe na vavuthamba vendi kwitila muli muka-kutaha, nambe kwendeka na “lijwi” lyakutunda mu vukambwila. Munatha kuthziva eli “lijwi” ngwe lya uje nathsi, kumani lya ndemona.
Nga muthziva “lijwi” lya chifwa ocho, kethi vamikwithe. Vyaneni vyuma vyoshe vilimileka, nakukumbulula muje mwakumbulwile Yesu ngwendi: “Tunda kuli yange, Satana!” (Mateo 4:10; Yakomba 4:7) Kethi mwechelele mbunge yakushaka kutanekeya vya vasipilitu vavavi yimitwale kukulikwatathana navo. Kulikwatathana na vasipilitu chikecho kupanda. Njambi wanangula vaka-kumulemetha vajenjuke ku miyati yoshe ya kupanda. Mbimbiliya yavindika ngwayo “vanu veni kesi vakapwe vaka-kutaa . . . nambe vakapwe vaka-kwendeka na minzinzime ya vatsi.”—Kwituluka mu Mashiko 18:10-12; Ngalatiya 5:19-21; Kujombolola 21:8.
Kupanda kukalingitha munu vamupangethe kuli vandemona, ngechi vyaneni vilinga vyoshe vya kupanda nambe visholoka vati kupwa vyavivwa. Evi vilinga vya kupanda vyapwa kutaha vingombo vya miyati yoshe, na nakutahetha mifunda ya mu mavoko, nakutahetha vingongonothi. Vandemona vakanene miyoyo na vyuma vyeka mu vinjuvo vije vivakakovela.
Vasipilitu vavavi lalo vathzivuka kuthzeya kwa vanu, ngechi vakongumwitha vanu kwitila mu vilongetha vyavivi vya ha televijini, na mu mavulu vije vikasholola vaka-kulilala mu ngila yayivi na vilinga vyeka vyavivi. Vandemona vatanekeya ngwavo nga vanu vonowa kutunditha vithinganyeka vyavivi mu vimbunge vyavo, cho chatha kuvatwala kukulinga vyuma vyavivi, ngwe muje muvakalingi vakevo vandemona.—Kushangumuka 6:1, 2; 1 Tesalonika 4:3-8; Yunda 6.
Vanu vavangi vanatha kuthembulula hakuvaleka ngwavo kaye kano vali nakukayula kuli vasipilitu vavavi. Kutwatha kulikomokela nga vathembulula, mwafwa Mbimbiliya yendeka ngwayo: “Liyavola akalipwisa ikeye vavenya ngwe kangelo ka mutanya!” (2 Kolinte 11:14) Satana ali nakukwitha vanu hakuvathzivaletha mesho avo vonwe kutava ngwavo Satana na vandemona vendi kuvakala. Kethi vamikwithe! Liyavolo na vandemona vendi kuvakala, ngechi munapande kutwalaho kuvavyanena.—1 Petulu 5:8, 9.
Thimbu yakunyongetha Satana na vanu vendi yili muyehi! Mbimbiliya yatuleka ngwayo: ‘Kaye [hamo lika na vandemona vaje vali nakukayula] kali nakwita, oloni vaje valinga cizango ca Njambi vakayoya myaka yoshe.’ (1 Yowano 2:17) Tukathziva ku vinulo heu omwo vakanyongetha Satana na vandemona vendi! Ngechi, tukaleni mu mbunga ya vanu vaje vali nakulinga chithzango cha Njambi mangana tukayoye myaka yoshe mu kaye ka Njambi kakuthungama.—Myaso 37:9-11, 29; 2 Petulu 3:13; Kujombolola 21:3, 4.
Vithoneka vyoshe vinatundu mu Mbimbiliya ya Livulu lya Shukulu Kalunga, oloni vije vili na NW vinatundu mu Mbimbiliya ya New World Translation of the Holy Scriptures—With References.
[Mazu akulumbununa muvwimbimbi uli halifwo 4]
Ngwe vifulumende vya kaye kuvyapwile vya Satana, ngwe wathele kumwanavyo Yesu ndi?