Babaha, Twaleleleniho Kukola ku Sipilitu Munima ya Kumimbwitika

1. Byuma muka byabibwa bibanalingi babaha babangi?

MWAKA na mwaka bandolome na bandokazi babaha babangi bakabambwitika. Neni banamimbwitika ndi? Nga mukemwo, co bandolome na bandokazi ba mu cikungulukilo ceni banabwahelela. Co lalo na Yehova nabwahelela. (Visi 27:11) Acisinganyekeni ha byuma byabibwa bimunalingi. Cakumwenako, hamo mwalilongesa Mbimbiliya ha myaka yaingi. Bimunalilongesa binamilingisa mukulahele ngweni Mbimbiliya yapwa Lijwi lya Njambi. Kutundaho byamilingisa mukulahele Njambi. Kuzema manene Yehova kunamilingisa mulikundike kuli ikeye na kumimbwitika. Munalingi cuma cacibwa manene.

2. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

² Simbu kanda bamimbwitike mwaliwanene na byeseko bije byashakele kumyonowesa kutwalelelaho kupwa ba kulongwa kuli Yehova. Oloni omwo mukola, muliwana na byeseko bikwabo. Satana ashaka amyonowese kuzema Yehova mangana mwecele kumupangela. (Efeso 4:14) Kumwapandele kumutabesa. Bika byasa kumikwasa mutwaleleleho kupwa ba kulongwa kuli Yehova na kutwalelelaho kumupangela? Munapande kutwalelelaho kupanga na nzili mangana mukole ku sipilitu. (Heve 6:1) Oloni mwasa kulinga bati ngoco?

BIKA BIMUNAPANDE KULINGA MANGANA MUKOLE KU SIPILITU?

3. Bika bibanapande kulinga baka-Kilistu boshe munima ya kubambwitika?

³ Munima ya kutumbwitika, tubaboshe tunapande kukabangeya cinangulo ca kapositolo Paulu cije canangwile baka-Kilistu ba mu Efeso. Wabashongangeyeye ngwendi bapwe baka-Kilistu “ba kukola.” (Efeso 4:13) Kwafwile lika ngwe wabalekele ngwendi, ‘Twaleleleniho kukola ku sipilitu.’ Paulu wesekesele kukola ku sipilitu ku ngila yakakolelamo mwanike. Bisemi mubakakala na mwana bakabwahelela manene. Oloni kesi kutwalelelaho kupwa kakeke. Mu kwita kwa simbu akecela “bilinga bya bwanike.” (1 Koli 13:11) Netu bikebyo bitunapande kulinga. Munima ya kutumbwitika, tunapande kutwalelelaho kukola ku sipilitu. Tusimutwiyeni ha byuma bitunapande kulinga mangana tukole ku sipilitu.

4. Cuma muka casa kutukwasa tukole ku sipilitu? Lumbununeni. (Filipu 1:9)

⁴ Twaleleleniho kuzema manene Yehova. Tuzibuka ngwetu mwazema manene Yehova. Oloni kuli byuma bikwabo bimwasa kulinga mangana mutwaleleleho kumuzema. Bika bene obyo? Kapositolo Paulu wendekeleko cuma cimo ku mukanda wa Filipu 1:9. (Tandeni.) Paulu walombelele ngwendi cizemo ca baka-Kilistu ba ku Filipu citwaleleleho “kukola manene.” Co twasa kutwalelelaho bati kuzema Yehova? Twasa kulinga ngoco nga tukala na ‘mana a busunga na kunanguka.’ Nga tuzibuka mwamubwa Yehova, co tumuzema manene na kukandelela ku bifwa byendi nomwo mwakalingilamo byuma. Tweseka mutwasela mwoshe kulinga byuma bije bimuzibisa kubwaha. Tuzibisisa mwamubwa byuma byashaka ngwendi tulinge nomwo mutwasa kubilingila.

5-6. Twasa kutwalelelaho bati kuzema Yehova? Lumbununeni.

⁵ Yesu watembwininine mwamubwa bifwa bya Yehova. Ngeci, kuzibuka mwamubwa Yesu kutukwasa tuzeme manene Yehova. (Heve 1:3) Kuzibuka biñanda bili mu mikanda iwana ije yendeka ha byuma byalingile Yesu, kutukwasa tumuzibuke mwamubwa. Nga kanda mushangumuke kutanda Mbimbiliya ha litangwa na litangwa, co munasa kushangumukila kutanda ei mikanda. Omwo mutanda ei mikanda yendeka ha byuma byalingile Yesu, akeni manene mbunge ku bifwa byendi. Wapwile wamwasi kusimutwiya nendi, co na banike bashubulukile kukala nendi. (Mako 10:13-16) Yesu wakele manene na ngozi, mukemwo bandongesi bendi bakele na kumuleka mubakele na kulizibila. (Mateo 16:22) Yesu watembwininine Ishe. Yehova nendi wamwasi kusimutwiya nendi. Twasa kusimutwiya nendi mu lilombelo. Omwo tulombela, twasa kumuleka mwoshe mutuli na kulizibila. Tuzibuka ngwetu katwana mulonga mwafwa watuzema, co lalo watwaka mbunge.—1 Petu 5:7.

⁶ Yesu wakele na kuzibila banu ngozi. Kapositolo Mateo wendekele ngwendi: “Omwo wamwene bimbunga bya banu, wabazibilile mema ku mbunge, omwo bakele na kuyandangela na kujuka, ngwe bimanga kubesi na kanyungi.” (Mateo 9:36) Yehova co akalizibi bati? Yesu wendekele ngwendi: “Kesi cizango ca Ishweni ali mwilu ngeci umo wamundondo akanyonge.” (Mateo 18:14) Awa majwi amwesa ngwawo Yehova watuzema manene. Nga tuzibuka mwamubwa Yesu, co tuzema manene Yehova.

7. Kulikwatasana na bandolome na bandokazi ba kukola ku sipilitu kumikwasa bati?

⁷ Kulizibuka mwamubwa na bandolome na bandokazi ba kukola ku sipilitu ba mu cikungulukilo ceni kumikwasa mukole ku sipilitu na kukala na cizemo? Bapwa ba kubwahelela. Kubesi kulibeya mwafwa ya kwangula kupangela Yehova. Behuleni mangana bamileke byuma bibanalikuwu mu kupangela Yehova. Mwasa kubalomba baminanguleko simbu kanda mwangule bya kulinga. Anukeni ngweni ‘nga kuli baka-kunangula babangi, co byuma bibwaha.’—Visi 11:14.

8. Bika bimunapande kulinga nga kumukulahela mwamubwa byuma biyendeka Mbimbiliya?

⁸ Keti muuwasane. Ngwe mutunendekela mu palagilafu 2, Satana eseka mwoshe mwasela mangana amyonowese kukola ku sipilitu. Simbu imo nasa kumilingisa musinganyeke ngweni byuma bimo bimunalilongesa keti bya busunga. Cakumwenako, banu bamo banasa kumilongesa ngwabo byuma byalizilile lika, Njambi kabitangele. Mumwapwile mu banike, hamo kumwakeleko manene mbunge. Oloni ha simbu ino hamo muli na kulilongesabyo ku sikola. Bibamilongesa balongesi beni binasa kuzibika ngwe bya busunga. Oloni hamo kubatondesesele bukaleho buje bumwesa ngwabwo kwakala Ishamatanga. Ku mukanda wa Visimo 18:17, kuli cinangulo cimwesa ngwaco: “Ñanda ya munu wakulibanga kwendeka mu mbanja, simbu yoshe yapwa ngwe ya busunga kubanga noho muka-kumulwisa naija na kumwihula bihula.” Ngeci, kumwapandele lika kutaba biñanda bimuziba ku sikola, oloni munapande kutondesesa busunga mu Mbimbiliya na mu mabulu etu. Simutwiyeni na bandolome na bandokazi baje bakulahelele ngwabo byuma byalizilile lika. Behuleni bamileke byuma byabalingisile bakulahele ngwabo kwakala Ishamatanga uje watuzema. Kulinga ngoco kumikwasa muzibuke mwamubwa busunga.

9. Bika bimulongesa ku byuma byaliwanene nabyo Melissa?

⁹ Kutondesesa ha biñanda bije bimwesa ngwabyo kwakala Ishamatanga, kwakwasele manene ndokazi Melissa.b Melissa wendekele ngwendi: “Balongesi ku sikola bakalumbununa cilongesa cije cimwesa ngwaco byuma byalizilile lika mu ngila ije ilingisa banu basinganyeke ngwe ca busunga. Hakulibanga kunjatondesesele mwafwa njasinganyekele ngwange nga njilinga ngoco hamo njiwana bukaleho buje bumwesa ngwabwo byuma byalizilile lika. Oloni njanukile ngwange Yehova kashakele ngwendi tukulahele byuma bije kubyesi na bukaleho. Ngeci, njashangumukile kutondesesa. Njatandele libulu lya (Is There a Creator Who Cares About You? na broshuwa ya Was Life Created? nei ya Lipuzo ze 5 ka za Mone Bukalezi Bupilo. Awa mabulu anjikwasele manene. Ngwe njalibangele kutondesesa, ngwe njawanene laja bukwasi.”

10-11. Bika byasa kumikwasa mujeneke kulikobelesa mu bilinga byabibi? (1 Tesalonika 4:3, 4)

¹⁰ Byaneni bilinga byabibi. Nga munu apwa mukwenje nambe mumbanda nasa kukala manene na lishungu lya kulilala. Co lalo bakwabo banasa kumusindiya alinge ngoco. Obyo bikebyo byashaka Satana ngwendi mulinge. Bika byasa kumikwasa mutwaleleleho kupwa ba kujela. (Tandeni 1 Tesalonika 4:3, 4.) Omwo mulombela kuli Yehova mulekeni mwoshe mumuli na kulizibila na kumulomba amyane nzili mangana mukolese. (Mateo 6:13) Anukeni ngweni Yehova ashaka kumikwasa keti kumyana mulonga embwe. (Myaso 103:13, 14) Co lalo Lijwi lya Njambi lyasa kumikwasa. Melissa itunabanga kusimutwiya walifwitile na bisinganyeka bya kuhenga. Wendekele ngwendi: “Kutanda Mbimbiliya ha litangwa na litangwa kwanjikwasele njilwise mashungu amabi. Kwanjikwasele njanuke ngwange njalyana kuli Yehova, co njinapande kutwalelelaho kumupangela.”—Myaso 119:9.

¹¹ Keti mulifwite na bukalu likalyeni. Lekeniko bisemi beni. Keti kwakwasi kulekako bisemi beni biñanda bya cifwa eci. Oloni kulinga ngoco kwapwa kwa seho. Melissa wendekele ngwendi: “Njalombele Yehova anjikwase kupwa wa kusimpa, co njalekele batate bukalu bwange. Munjabalekele, njazibile na ku mbunge hehu. Njazibukile ngwange njazibisa Yehova kubwaha.”

12. Bika byasa kumikwasa mwangule mwamubwa bya kulinga?

¹² Tabeseni binangulo bya mu Mbimbiliya bimitwamenene. Omwo mukola, bisemi beni bamitabesa mulyangwile bya kulinga. Oloni anga kucili byuma byabingi bije kumuzibuka. Mwasa kulinga bati mangana keti mwangule kulinga byuma bije bibiisa busamba bweni na Yehova? (Visi 22:3) Ndokazi Kari nendeka byuma bije byamukwasele angule mwamubwa bya kulinga. Wanangukile ngwendi muka-Kilistu wa kukola ku sipilitu kapandele kubandamena ngwendi kukale mashiko endeka ha cuma na cuma. Wendekele ngwendi: “Njapandele kuzibisisa binangulo bya mu Mbimbilya, keti mashiko lika embwe.” Omwo mutanda Mbimbiliya, lihuleni ngweni: ‘Ei ñanda injikwasa bati kuzibisisa mwakamwena byuma Yehova? Kuma hali cinangulo cije cinjikwasa njilinge byabibwa ndi? Nga hacili, co kucipangesa kunjikwasa bati?’ (Myaso 19:7; Isaya 48:17, 18) Nga mutanda Mbimbiliya na kusinganyekesesa ha binangulo bilimo, co kumipwila kwakwasi kwangula kulinga byuma bije bizibisa Yehova kubwaha. Omwo mutwalelelaho kukola ku sipilitu, munanguka ngweni kukwapandele kukala mashiko aje endeka ha byuma byoshe mwafwa muzibisisa mwakamwenamo byuma Yehova.

13. Kulikuta busamba na banu bababwa kumikwasa bati? (Visimo 13:20)

¹³ Likuteni busamba na banu baje bazema Yehova. Babusamba bababwa bamikwasa mukole ku sipilitu. (Tandeni Visimo 13:20.) Ndokazi Sera washangumukile kuzeya. Oloni kuli byuma bimo byalingiwile bije byamukwasele apwe wa kubwahelela. Sera wendekele ngwendi: “Njawanene babusamba bababwa ha simbu inapande. Nange na ndokazi umo wa mumbanda twakele na kulilongesa hamo Kaposhi ka Kukengela calumingo na calumingo. Kabusamba kange mukwabo wanjikwasele njishangumuke kukumbulula ku biwano. Babusamba bange banjikwasele njake manene mbunge ku kulilongesa Mbimbiliya na kulombela. Busamba bwange na Yehova bwashangumukile kukanyama, co njapwile wa kubwahelela lalo.”

14. Bika byakwasele ndolome Julien alikute busamba na banu bababwa?

¹⁴ Mwasa kulinga bati mangana mulikute busamba na banu bababwa? Julien uje wapwa mukulunu mu cikungulukilo ngwendi: “Kupanga na banu ba kuliseza-seza mu cipangi ca kwambulula, kwanjikwasele njiwane babusamba bababwa ha simbu injapwile mukwenje. Aba bandolome bakele na ntwima mu cipangi ca kwambulula, co banjikwasele njizeme eci cipangi. Ngeci njalyakelele cilengo ca kupwa muka-kwambulula wa simbu yoshe. Njanangukile lalo ngwange kushaka kulikuta lika busamba na banu baje banapu hamo nange kukekwo kwanjilingisile njonowe kuwana babusamba babangi bababwa. Co munjaile ku munango njakawanene babusamba babangi bababwa. Myanja yabo yaibwa yanjikwasele njangule mwamubwa byuma bya kulizima nabyo buli. Co kulinga ngoco kwakanyamesele busamba bwange na Yehova.”

15. Paulu wanangwile bati Timateo kutalesa ku banu ba kulikwatasana nabo? (2 Timateo 2:20-22)

¹⁵ Bika bimunapande kulinga nga munanguka ngweni kulikuta busamba na munu umo wa mu cikungulukilo kwasa kutsiya busamba bweni na Yehova? Paulu wazibukile ngwendi banu bamo bakele mu cikungulukilo kubakele na kukabangeya binangulo bya mu Mbimbiliya, mukemwo walekele Timateo ngwendi keti alikwatasane nabo. (Tandeni 2 Timateo 2:20-22.) Busamba bwetu na Yehova bwapwa bwa seho manene. Kutwapandele kutabesa munu woshe-woshe mangana azeyese busamba bwetu na Tate yetu wa mwilu mwafwa keti kwakwasi kulikuta nendi busamba.—Myaso 26:4.

KULYAKELA BILENGO KUMIKWASA BATI MUKOLE KU SIPILITU?

16. Bilengo muka bimwasa kulyakela?

¹⁶ Lyakeleni bilengo bije byasa kumikwasa. Lyakeleni bilengo bikanyamesa likulahelo lyeni na kumikwasa mukole ku sipilitu. (Efeso 3:16) Cakumwenako, mwasa kulyakela cilengo ca kutanda Mbimbiliya na kulinga cilongesa ca munu endi lika simbu yoshe. (Myaso 1:2, 3) Nambe kulyakela cilengo ca kulombela kutundilila kwisi ya mbunge simbu yoshe. Co lalo mwasa kulyakela cilengo ca kupangela ha kwangula mwamubwa byuma bya kulizima nabyo buli na kupangesa mwamubwa simbu. (Efeso 5:15, 16) Yehova abwahelela manene mwamimona mupanga na nzili mangana mukole ku sipilitu.

17. Kukwasa bakweni kumikwasa bati?

¹⁷ Kukwasa bakweni kumikwasa mukole ku sipilitu. Yesu wendekele ngwendi: “Muli kujolela kwakama manene mu kwana kutubakana mu kutambula.” (Vili 20:35) Nga mupangesa simbu yeni na nzili yeni mu kukwasa bakweni, co mupwa ba kubwahelela. Cakumwenako, mwasa kulyakela cilengo ca kukwasa tukulukazi na baje bali na kubinja mu cikungulukilo ceni. Mwasa kubakwasa kulanda byuma bibatonda na kubakwasa kuzibuka mwa kupangesela makina. Nga mwapwa bandolome mwasa kulyakela cilengo ca kupwa muka-kupangela mu cikungulukilo mangana mukwase bandolome na bandokazi beni. (Fili 2:4) Co lalo mwasa kumwesa ngweni mwazema baje kubapwile baka-Kilistu nga mubambulwila muzimbu waubwa wa Bumwene. (Mateo 9:36, 37) Nga citaba lyakeleni cilengo ca kupangela Yehova mu cipangi ca simbu yoshe.

18. Kupanga cipangi ca simbu yoshe kumikwasa bati mukanyamese busamba bweni na Yehova?

¹⁸ Kulinga cipangi ca simbu yoshe kumikwasa mukanyamese busamba bweni na Yehova. Kupwa painiya kwasa kumilingisa muye ku Sikola ya Baka-kwambulula bya Bumwene. Kunasa lalo kumilingisa mupangele ha Mbetele nambe mu kutunga mitungo ya Bumwene. Ndokazi Kaitlyn wendekele ngwendi: “Kupanga na bandolome na bandokazi ba kuhya ku sipilitu cipangi ca kwambulula kunanjikwasa njikole ku sipilitu munima ya kunjimbwitika. Bananjikwasa njizibisise mwamubwa Mbimbiliya na kubwezelela ku cashu cange ca kulongesa.”

19. Bibezikiso muka bimulikuwa nga mutwalelelaho kukola ku sipilitu?

¹⁹ Nga mutwalelelaho kukola ku sipilitu, co mulikuwa bibezikiso byabingi. Kumikwasa mujeneke kubiisila simbu yeni ku kulyakela bilengo bije kubyasa kumikwasa. (1 Yowa 2:17) Co lalo kumikwasa mujeneke kukobela mu bukalu buje bukaija mwafwa ya kujeneka kwangula mwamubwa bya kulinga. Oloni mwangula byuma byabibwa bije bimilingisa mupwe ba kubwahelela. (Visi 16:3) Mwanja weni waubwa ukwasa bandolome na bandokazi beni boshe. (1 Tima 4:12) Co lalo mulikuwa kwoloka na kubwahelela kuje kukatundu mu kuzibisa Njambi kubwaha na kulikuta busamba nendi.—Visi 23:15, 16.