Kuma Mucasa Kulilongesako Bimo ku Bilongesa bya Mashangumukilo bya mu Mbimbiliya Ndi?

1. Buyoye bweni bwatengulukile bati mumwashangumukile kulilongesa busunga bwa mu Mbimbiliya?

BILONGESA bya mashangumukilo bya mu Mbimbiliya byatengulwile buyoye bwetu. Cakumwenako, mutwazibukile ngwetu Njambi ikeye Yehova, twashangumukile kushwena manene kuyehi nendi. (Isaya 42:8) Mutwazibukile cifwa cibalimo batsi, twecelele kulishoshomwena ngwetu banu batwazema baje banatsi bali na kuyanda. (Ekele 9:10) Co lalo mutwalilongesele bya Paradaisi yanatukulahesa Njambi hano hasi, twecelele kulishoshomwena byuma bikalingiwa kuli yetu kulutwe. Twakulahelele ngwetu twasa kukayoya myaka yoshe, keti myaka 70 nambe 80 lika.—Samu 37:29; 90:10.

2. Mukanda wa 2 Pita 1:12, 13 umwesa bati ngwawo baka-Kristu ba kukola ku sipilitu nabo banasa kuwana bukwasi ku bilongesa bya mashangumukilo bya mu Mbimbiliya?

² Kutwapandele kwombwanesa bilongesa bya mu Mbimbiliya bya mashangumukilo. Kapositolo Pita wasonekelele mukanda wendi wamucibali baka-Kristu baje “bazamekele mu busunga.” (Tandeni 2 Pita 1:12, 13.) Oloni ha simbu ije, kwakele banu baje bakele na kulongesa biñanda bya makuli na banu bababi baje batondele kungumuna bakwabo mu cikungulukilo. (2 Pita 2:1-3) Kapositolo Pita washakele kukanyamesa bandolome na bandokazi bendi mangana balinyungilile ku biñanda bya makuli bibakele na kulongesa banu bababi. Walingile ngoco mwabanukisile bilongesa bya mashangumukilo bibalilongesele. Ebi bilongesa byabakwasele batwaleleleho kupwa ba kulongwa kuli Yehova.

3. Mwafwa bika baka-Kristu banapande kusinganyekesesa manene ha bilongesa bya mashangumukilo bya mu Mbimbiliya? Endekeni cakumwenako.

³ Nameme twapangela Yehova ha myaka yaingi, twasa kuwana bukwasi ku bilongesa bya mashangumukilo bya mu Mbimbiliya. Tucisimutwiyeni ha cakumwenako cinatako. Cisemi wa munakazi uje azibuka mwamubwa kuteleka na munendi wa munakazi, banasa kuteleka bisapa-sapa kupangesa byuma bya kulifwa bya kutelekesa. Oloni uje cisemi wa munakazi ikeye nalilongesa mwakupangesela bije byuma bya kutelekesa mu kuteleka bisapa-sapa mu ngila ya kulitila ha myaka yaingi. Mu ngila imolika, baje banapangela Yehova ha myaka yaingi, banasa kulilongesa byuma bya kuliseza-seza ku bilongesa bya mashangumukilo bya mu Mbimbiliya kutubakana baje bacili na kulilongesa Mbimbiliya. Mwafwa bika? Mwafwa buyoye bwetu na bipangi bitunapanga mu munga ya Yehova binatenguluka kutunda habatumbwitikilile. Nga tusinganyekesesa ha bilongesa bya mu Mbimbiliya bya mashangumukilo, tunanguka bingila byabiha mubitukwasela ha simbu ino. Tucimoneni byuma bibasa kulilongesa baka-Kristu ba kukola ku sipilitu ku bilongesa bitatu bya mashangumukilo bya mu Mbimbiliya.

YEHOVA IKEYE ISHAMATANGA

4. Kuzibuka ngwetu Yehova ikeye Ishamatanga kwatengulwile bati buyoye bwetu?

⁴ “Byuma byoshe Njambi ikeye wabitangele.” (Hebe 3:4) Tuzibuka ngwetu lifuti-libu na byuma byoshe byakalaho babitangele kuli Ishamatanga wa nzili uje wakala manene na mana. Ikeye watutangele, ngeci atuzibuka mwamubwa, co watwaka mbunge. Azibuka byuma bije byasa kutukwasa. Kuzibuka ngwetu Yehova ikeye Ishamatanga kwatengulwile buyoye bwetu mu ngila yaibwa na kutukwasa tuzibuke bituli na kuyoyela.

5. Bika byasa kutukwasa tupwe ba kulikehesa? (Isaya 45:9-12)

⁵ Kuzibuka ngwetu Yehova ikeye Ishamatanga kutulingisa tupwe ba kulikehesa. Yombi mwashangumukile kwaka manene mbunge kuli ikeye babenya na bakwabo banu, Yehova wamwanukisile ngwendi Ikeye wapwa Ishamatanga wa nzili. (Yombi 38:1-4) Oku kwakwasele Yombi ananguke ngwendi bingila bya Yehova byapwa manene bya kulitila kutubakana bingila bya banu. Mu kwita kwa simbu, kapolofweto Isaya wendekele kutalesa ku ñanda ya kulifwa ngwendi: “Kuma buma bwasa kuleka Muka-kumunga ngwabwo: ‘Bika biuli na kumunga?’”—Tandeni Isaya 45:9-12.

6. Simbu muka itunapande kusinganyekesesa manene ha mana na nzili yakala nayo Ishamatanga? (Taleni na cikupulo.)

⁶ Nga munu napangela Yehova ha myaka yaingi, nasa kushangumuka kulikulahela menene kutubakana kukulahela Yehova na Lijwi lyendi Mbimbiliya. (Yombi 37:23, 24) Co kusinganyekesesa ha mana na nzili ya Yehova uje wapwa Ishamatanga wa byuma byoshe kwasa kumukwasa bati? (Isaya 40:22; 55:8, 9) Kulinga ngoco kumukwasa ananguke ngwendi bisinganyeka bya Yehova byapwa bya kulumbunuka. Co lalo kumukwasa apwe wa kulikehesa.

7. Bika byalingile Rahela mangana akundwiye kutenguluka kwa mu munga?

⁷ Kusinganyekesesa ha busunga buje bumwesa ngwabwo Yehova ikeye Ishamatanga kwakwasele ndokazi Rahela uje wakala mu Slovenia akundwiye kutenguluka kwa mu munga ya Yehova. Wendekele ngwendi: “Bisimbu bimo kukanjikaluwila kukundwiya kutenguluka kwa mu munga. Cakumwenako, nameme munima ya kukenga Lipoti lya bu 8 mu 2023 lya Cibunga ca Kutwamenena, njakasamene lwakulibanga munjamwene ndolome endeka ñanda ha butenda na minjezi yendi. Ngeci njalombele Yehova anjikwase njizilile oku kutenguluka.” Rahela wanangukile ngwendi ha kupwa Ikeye Ishamatanga wa lilu na lifuti-libu, Yehova azibuka mwamubwa mwakutwamenena munga yendi mu ngila yaibwa. Kuma kuli na kumikaluwila kwizilila kuzibisisa kwakuha nambe kukundwiya kutenguluka kumo kwa munga ya Yehova ndi? Nga mukemwo, co waneni simbu ya kusinganyekesesa ha mana na nzili yakala nayo Ishamatanga.—Loma 11:33-36.

MWAFWA BIKA NJAMBI NECELELA TUYANDO?

8. Kuzibuka binalingisa Njambi ecelele tuyando kunamikwasa bati?

⁸ Mwafwa bika Njambi necelela tuyando? Banu bamo baje banonwa kuwana cikumbululo kuli eci cihula, banalubalela Njambi nambe kusinganyeka ngwabo Njambi kakeleko. (Prov 19:3) Oloni yeni mwalilongesa ngweni Njambi keti ikeye nanene tuyando na kutsa, oloni binaija mwafwa ya bubi butwatambwile kuli Adama na Eva na kujeneka kulumbunuka. Mwalilongesa lalo ngweni mbunge ya kubandamena ya Yehova inakwasa banu babangi bete ha kumuzibuka na kulilongesa mwakamanesela tuyando twoshe. (2 Pita 3:9, 15) Kuzibuka byuma binalingisa Yehova ecelele tuyando, kunamizembeleka na kumishwenesa kuyehi nendi.

9. Bisimbu muka bitunapande kusinganyekesesa manene ha byuma binalingisa Yehova ecelele tuyando?

⁹ Tunapande kukala na mbunge ya kubandamena omwo tubandamena Yehova amanese tuyando. Oloni nga tutsisa munu itwazema nambe nga yetu nambe babushoko bwetu baliwana na bukalu nambe nga banu batulinga mwamubi, tunasa kulubala na kuliziba ngwetu Yehova ali na kwishwala kumanesa tuyando. (Haba 1:2, 3) Nga tuliziba ngoco, co tulinga mwamubwa kusinganyekesesa ha byuma binalingisa Yehova ecelele tuyando.a (Samu 34:19) Twasa kusinganyekesesa na ha biyongola byendi bya kumanesa tuyando ku myaka yoshe.

10. Bika byazembelekele Anne mwatsisile baina?

¹⁰ Kuzibuka binalingisa Yehova ecelele tuyando kwasa kutukwasa tukolese nga tuliwana na byeseko. Anne uje wakala ha liñanda lya Mayotte, mu kalunga-ndonga wa India, wendekele ngwendi: “Simbu imo kunima banana mubatokele, njalubalele manene, oloni njikalyanukisa ngwange Yehova keti ikeye nanene tuyando. Yehova nashungwiya kukamanesa tuyando twoshe na kusangula banu batwazema baje banatsi. Nameme banana banatsi, kusinganyekesesesa hali ebi byuma kukanjizembeleka na kunjikwasa njikale mu kwoloka mu bisinganyeka.”

11. Kuzibuka binalingisa Yehova ecelele tuyando kutukwasa bati tutwaleleleho kwambulula?

¹¹ Kuzibuka binalingisa Yehova ecelele tuyando kwasa kutushongangeya tutwaleleleho kwambulula. Munima ya kulumbununa ngwendi Yehova namwesa mbunge ya kubandamena mwafwa atonda banu batenguluke mangana boboke, Pita wendekele ngwendi: “Iluleni mangana mumone ngweni munapande kupwa banu ba cifwa muka mu futisi ya kujela na mu bilinga bya kulyana kupangela Njambi.” (2 Pita 3:11) Cipangi ca kwambulula capwa cimo ca “bilinga bya kulyana kupangela Njambi.” Ngecilika mwa Tate yetu Yehova, netu twazema manene banu. Tushaka bakakale mu kaye kakaha ka Njambi. Yehova ali na kumwesa mbunge ya kubandamena mangana ane banu ba mu citingitingi ceni simbu ya kulyangwila kumupangela. Twabezika manene kupangela hamo na Njambi na kukwasa banu babangi bashwene kuli ikeye simbu kanda mamaneselelo aije.—1 Kori 3:9.

TULI NA KUYOYA MU “MATANGWA A MAMANESELELO”

12. Kuzibuka ngwetu tuli na kuyoya mu “matangwa a mamaneselelo” kutukwasa bati?

¹² Mbimbiliya inalumbununa mwamubwa bifwa bya banu ba mu “matangwa a mamaneselelo.” (2 Timo 3:1-5) Tuli na kulimwena obu bupolofweto mubuli na kulishulisilila. Kumona omwo banu batwalelelaho kukala na bifwa byabibi kukatukwasa tukululahele manene ngwetu byuma biinendeka Mbimbiliya byapwa bya busunga.—2 Timo 3:13-15.

13. Kwesekesa na cakumwenako cili ku mukanda wa Luka 12:15-21, tunapande kulihula bihula muka?

¹³ Kuzibuka ngwetu tuli na kuyoya mu matangwa a mamaneselelo kutukwasa lalo tupangese mwamubwa simbu yetu. Tumoneni seho ya kulinga ngoco ku cakumwenako ca Yesu cije cili ku mukanda wa Luka 12:15-21. (Tandeni.) Mwafwa bika uje munalume wa kufuka bamwendekele ngwabo “wa kujeneka kuzibisisa”? Kuma wamwendekele ngoco mwafwa ya kufuka ndi? Embwe. Wamwendekele ngoco mwafwa wakele manene mbunge ku byuma bya kuhenga. Walitulikilile ‘bufuko ikeye babenya, oloni kafukilile kuli Njambi.’ Kalingile mwamubwa kujeneka kupangesa mwamubwa simbu yendi mwafwa wasalele na simbu yaindondo lika mangana atse. Njambi walekele uje munalume ngwendi: “Butsiki bwa lelo bakunyeka mwonyo wobe.” Bika bitulilongesa kuli eci cisimo? Tulilongesako ngwetu kunasala simbu yaindondo mangana kano kaye kanyonge. Ngeci tulinga mwamubwa kulihula ngwetu ‘Kuma njinalyakela bilengo bije bimwesa ngwabyo njili na kupangesa mwamubwa simbu injili nayo ndi? Njikashongangeya bana bange balyakele bilengo bya cifwa muka? Kuma njikapangesa nzili na simbu yange na byuma binjili nabyo mu kulitondela lika byange indi njikabipangesa mu kulitulika bufuko bwa mwilu?’

14. Byuma byaliwanene nabyo Miki bitukwasa bati tumone seho ya kwanuka ngwetu tuli na kuyoya mu matangwa a mamaneselelo?

¹⁴ Nga tusinganyekesesa manene ha bukaleho buje bumwesa ngwabwo tuli na kuyoya mu matangwa a mamaneselelo, co twangula mwamubwa byakulinga. Ebi bikebyo byalingile ndokazi Miki. Wendekele ngwendi: “Munjamanesele sikola njatondele cipangi cije cinjikwasa njililongese bya tusitu. Oloni njatondele lalo kulinga bupainiya na kukapangela kuje kuli bujene. Bandolome na bandokazi bamo mu cikungulukilo banjikwasele njisinganyekeseseho mwamubwa na kumona indi njasa kutwalelelaho na cipangi cinjatondele kupanga oku njilinga bupainiya nambe oku njili na kupangela kuje kuli bujene. Banjanukisile lalo ngwabo katumameno ka myaka ino ololo kahwa, co mu kaye kakaha njikasa kulilongesa bya tusitu myaka yoshe. Ngeci njalyangwilile kulinga kosi ya kasimbu kakandondo, co oku kwanjikwasele njiwane bimbongo bya kupwamo na simbu yaingi ya kulinga bupainiya. Mu kwita kwa simbu njaile ku Ecuador na kukapangela kuje kuli bujene.” Ndokazi Miki na munalume wendi hanwoni bali mu cipangi ca kuzenguluka mu Ecuador.

15. Mwafwa bika kutwapandele kuzeya nga banu kubatambula muzimbu waubwa? Endekeni cakumwenako. (Taleni na cikupulo.)

¹⁵ Kutwapandele kuzeya nga banu kubatambula muzimbu waubwa. Banu basa kutenguluka. Tucisimutwiyeni hali Jemusi ndolome ya Yesu. Walimwenenene Yesu mwakolele na kupwa Mesiya na kulongesa banu mu ngila ya kulitila manene kutubakana munu woshe-woshe. Oloni ha myaka yaingi, Jemusi kakabangeyeye Yesu. Nameme ngoco, Jemusi wakupwile ndongesi ya Yesu munima ya kusanguka kwendi, co wapwile ndongesi wa ntwima.b (Iwano 7:5; Gala 2:9) Keti mulikele kwambulwila babushoko bweni baje kanda bashangumuke kumwesa ngwabo bashaka kulilongesa. Co lalo munapande kwilukila ku banu baje babyanene kutambula muzimbu wa Bumwene hakulibanga. Anukeni ngweni tuli na kuyoya mu matangwa a mamaneselelo, ngeci tunapande kupanga cipangi ca kwambulula na ntwima. Byuma bimwambulwila banu ha simbu ino, binasa kubeta ku mbunge mu kwita kwa simbu nambe mukakashangumuka kayando kakama.c

TWALELELENIHO KUKANDELELA KU BYANUKISO BYA YEHOVA

16. Byanukiso bya Yehova binamikwasa bati? (Taleni na cipalo ca “Bipangeseni mu Kukwasa Bakweni.”)

¹⁶ Byakulya bya ku sipilitu bimo bitukatambula, bakabibwahesela banu baje kanda bazibeho laja busunga bwa mu Mbimbiliya bwa mashangumukilo. Cakumwenako, ñanda ya Mbimbiliya ya mbunga ya calumingo na calumingo na mavidio amo na biñanda bimo bya ha jw.org na magazini a mbunga, bakabibwahesela maneneni baje kubapwile Bakaleho. Nameme ngoco, netu tukawana bukwasi oku ku byanukiso. Bikatukwasa tuzeme manene Yehova na kukulahela manene Lijwi lyendi Mbimbiliya na kutukwasa tulongese mwamubwa bakwetu bilongesa bya mashangumukilo bya mu Mbimbiliya.—Samu 19:7.

17. Simbu muka imwasa kusinganyekese ha bilongesa bya mashangumukilo bya mu Mbimbliya?

¹⁷ Tukabwahelela manene mutukatambula kuzibisisa kwakuha kwa busunga bwa mu Mbimbiliya. Oloni tukakandelela lalo ku bilongesa bya mashangumukilo bya mu Mbimbiliya bije byatukwasele tushwene kuyehi na Yehova. Nga tuliwana mu ceseko ca kushaka kukabangeya biyongola byetu kutubakana kukabangeya binangulo bya kutunda ku munga ya Yehova, co tunapande kulikehesa na kwanuka ngwetu Yehova, Ishamatanga wa nzili uje wakala manene na mana, ikeye ali na kutwamenena munga yendi. Nga yeni nambe munu imwazema naliwana na ceseko, munapande kukala na mbunge ya kubandamena na kusinganyekesesa ha byuma binalingisa Yehova ecelele tuyando. Co lalo omwo twangula mwakupangesela simbu na byuma bituli nabyo, tunapande kwanuka ngwetu tuli na kuyoya mu matangwa a mamaneselelo, co kunasala simbu yaindondo mangana kano kaye kakabi kahwe. Ngeci tutwaleleleniho kutabesa byanukiso bya Yehova bitushongangeye na kutukanyamesa na kutukwasa twangule mwamubwa byakulinga.