MUTHZIMBU WA MU KUYOYA
Masisita Vaka-Katolika Vatenguluka Kupwa Vandokathzi va Vuthunga va ku Sipilitu
MYAKA yaingi kunima, shongo yange Araceli waluvalele, cho watambekele ngwendi: “Kethi unjendekethe. Kunjishaka kuthziva chuma nambe chimo cha mu vulombelo vweni. Vikanjivavaletha. Njamithzinda.” Majwi endi anjithzivithile manene kuvihya ku mbunge. Hano njili na myaka 91, oloni anga njikanuka awa majwi. Oloni ngechi muwendekela mukanda wa Muka-kwambulula 7:8, “Mamanethelelo a chuma anatuvakana vushangumukilo vwacho.”—Felisa.
Va Felisa: Njakolelele mu nanga ya kulikehetha mu Spain. Nanga yetu yapwile ya vaka-Katolika, cho vashakele manene vya vulombelo. Vavushoko vwange 13 vapwile tupilisitu nambe ngwetu vapangelele chachi. Muna ndolome ya vanana wapwile kapilisitu oku nawa mulongethi ha Sikola ya vaka-Katolika. Omwo wathsile, Pope John Paul II wamuthingimikile ha kutumbula chitwamo chakele nacho. Vatate vapwile vaka-kushonga, vanana cho vapwile vandimi. Twathemukile tu va 8, cho yange njapwile ntwatwa.
Omwo njakele na myaka 12, ndthzita yashamgumukile mu Spain. Munima ya ndthzita, vatate vavakutile mu kamenga mwafwa fulumende kuyashakele viyongola vyavo ha vupolitiki. Vanana vawanene manene vukalu vwa kutuwanena vyakulya. Mukemwo vatwalele vishongo vange vatatu, Araceli na Lauri na Ramoni kukakala na masisita ku Bilbao. Vishongo vange vakawanene vyakulya vyavingi.
Va Araceli: Ha thimbu oyo njakele na myaka 14, Lauri wakele na myaka 12, Ramoni ikeye wakele na myaka 10. Twalitepele na nanga yetu ha thimbu yailaha. Okwo ku masisita, vakatwanene chipangi cha kukomba. Munima ya myaka ivali, masisita vatutwalele ku mwela weka kuje kwakele masisita vakwavo vaka-kunyunga tukulukathzi. Twakele na kupanga na ndthzili mu kujeletha ku chipiko, cho twakele na kujuka manene.
Va Felisa: Shongo yange mwaile kukakala na masisita, vanana na vanananu vaje vapwile kapilisitu vayongwele ngwavo nange njiye. Vashakele njilishondoloke na mukwenje umo uje wanjithzemene. Njashakele kukakala thimbu yailaha na masisita mwafwa njathzemene Njambi. kNjakele na kuya ku chachi litangwa na litangwa, cho njashakele kupwa mishinali wa mu katolika ngwe muna vanananu wa mu Africa.
Kuvakelekele masisita mu Zaragoza, ku Spain (ku chimoshwe) Mbimbiliya ya mu ndaka ya Nácar-Colunga (ku chilyo)
Oloni omwo njakakeleko, njalithzivile ngwange kunjakele na kuwana thimbu ya kulinga vyuma vinjashakele. Masisita kuvanjishongangeyeye kukapangela Njambi mu lifuti lyeka ngwe munjayongwelele. Mukemwo munima ya mwaka umo, njelukile kwimbo kukanyunga vanananu vaje vapwile kapilisitu. Njakele na kuvapangela vipangi vya ha njuvo, cho twakele na kulombela Lozali hamolika mangwethzi. Njashakele lalo kuvwahetha vinemo mu chachi na kuthzika kamponya wa Maliya na “Vakulu.”
Va Araceli: Omwo njakele ku Zaragoza, njalingile vikumiyo vya kulivanga vya vusisita. Masisita vanjitepele na vishongo vange. Vanjitumine kukakala na masisita va ku Madrid, Lauri cho vamutumine ku Valencia. Ramoni ikeye wathalele ku Zaragoza. Omwo njakele ku Madrid, njalingile vikumiyo vikwavo vya vusisita. Vanu vavangi va kufwa ngwe vana va sikola na tukulukathzi vakele na kwija kwakukala na masisita. Cho kwakele vipangi vyavingi. Yange njakele na kupanga mu chipatela cha masisita.
Njakele manene na sholovya ya kupwa sisita mu vuyoye vwange. Njathinganyekele ngwange mpamo tukalakala na thimbu yaingi ya kutanda na kulilongetha Mbimbiliya. Oloni kukwapwile ngocho. Naumo wai wakele na kupangetha Mbimbiliya nameme kuthimutwiya vya Njambi nambe Yesu. Njalilongethele chiLatin na kuyoya kwa “vakulu” va mu Katolika na kulemetha Maliya. Oloni thimbu yaingi yapwile lika ya kupanga manene.
Njashangumukile kuliveya na kuvavaletha mbunge. Njathinganyekele ngwange njinapande kutonda vimbongo vya kunyungitha vavushoko vwange, kutuvakana kupangela vanu veka na kuvafukitha. Mukemwo njendekele na mukulunu wa masisita na kumuleka ngwange njashakele kwiluka kwimbo. Oloni wanjakele mu kamenga. Wathinganyekele ngwendi nga anjaka mu kamenga, cho njitumbama.
Masisita vanjitundithile mu kamenga, oloni omwo vamwene ngwavo njichili na vithinganyeka vya kwiluka kwimbo, vanjilwithilemo lalo. Vanjakele mu kamenga lutatu, cho munima vanjilekele ngwavo njatha kwiluka kwimbo nga njithoneka ngwange: “Njili na kwiluka kwimbo mwafwa njishaka kukapangela Satana, kethi Njambi.” Ocho chapwile chitanga. Njashakele kwiluka kwimbo, oloni kunjashakele kuthoneka owo majwi. Mamanethelelo, njalombele kuthimutwiya na kapilisitu, cho njamulekele vyalingiwile. Walombele lithetha kuli mbishopu lya kunjilwitha lalo ku masisita va ku Zaragoza. Munima ya kukala vingonde vyavindondo ku Zaragoza, vanjitavethele kwiluka kwimbo. Mukwetile thimbu yaindondo lika kutunda hanjelukilile kwimbo, Lauri na Ramoni navo velukile.
LIVULU LIJE LYATWANGUNWINE
Felisa
Va Felisa: Mukwetile thimbu yaindondo, njashombokele, cho njakakele ku Cantabria, mu Spain. Na kukekwo anga vene njakele na kuya ku chachi thimbu yoshe. Litangwa limo, kapilisitu wayalumukile ngwendi: “Taleni eli livulu.” Watumwethele livulu lya The Truth That Leads to Eternal Life. Wendekele ngwendi: “Nga kuli umo namyana eli livulu, cho njanenilyo nameme kulyumbila kuti.”
Yange kunjakele nolyo livulu, oloni njashakele kukala nalyo. Mukwetile matangwa amandondo lika, vanakathzi vavali vethzile ha njuvo yange. Vapwile Vakaleho va Yehova, cho vanjanene olyo livulu. Njalitandele vuthsiki vwa litangwa vene olyo. Omwo vaje vanakathzi vavali velukile lalo, vanjihwile indi njishaka kulilongetha Mbimbiliya, cho njavakumbulwile ngwange eyo.
Livulu lya Truth
Njashakele kuthzivitha Njambi kuvwaha thimbu yoshe. Njashangumukile kulilongetha vuthunga hali Yehova, cho njaputukile kumuthzema manene. Njashakele kuleka vanu voshe vya Njambi. Mu 1973, vanjimbwitikile. Njethekele kulekako vavushoko vwange vinjalilongethele hoshe hanjakele na kuwanena thimbu. Oloni vavushoko vwange, maneneni Araceli, vanjilekele ngwendi vyuma vinjatavele vyapwile vya makuli.
Va Araceli: Njaluvalele manene na kuthzinda vulombelo vwange mwafwa masisita vakanjiyandethele manene. Oloni njatwaleleleho kuya ku chachi lya Chalumingo na kulombela Lozali litangwa na litangwa. Njashakele kuthzivithitha Mbimbiliya, cho njalombele vukwathi kuli Njambi. Felisa wanjilekeleko vyalilongethele. Washakele manene vyuma vyalilongethele, cho njathinganyekele ngwange hamo nathzaluka. Kunjatavele vyanjilekele.
Araceli
Kutundoho, njelukile ku Madrid ku vipangi, cho njakashombokele. Ha myaka yaingi, njanangukile ngwange vanu vavangi vaje vakele na kuya ku chachi kuvakele na kukavangeya vilongetha vya Yesu. Mukemwo njalikelele kuya ku chachi. Njalikelele kukulahela “vakulu” nambe kutava mu mbulu ya tuhya, cho kunjatavele ngwange kapilisitu atha kuthambetha vuvi. Njombilile na tumponya voshe va mu vulombelo vanjakele navo. Kunjathzivukile ngwange njalingile mwamuvwa indi embwe. Njalithzivile kuvihya, oloni njatwaleleleleho kulomba kuli Njambi ngwange: “Njishaka kukuthzivuka. Njikwathe.” Njanuka ngwange Vakaleho va Yehova vethzile vithimbu vyavingi ha njuvo yange, oloni kunjakele na kuvashokolwela. Kunjakulahelele vulombelo vwoshe.
Shongo yange Lauri wakele ku France, Ramoni wakele ku Spain. Mu ma 1980, navo vashangumukile kulilongetha na Vakaleho va Yehova. Njathzivukile ngwange kuvanangukile ngwavo vakele na kulilongetha makuli ngwe Felisa. Kutundoho twalithzivukile na munu umo wa ha mbweli, Angelines, cho twalikutile vuthamba. Nendi lalo wapwile Mukaleho wa Yehova. Angelines na munalume wendi vanjilombele vithimbu vyavingi ngwavo njililongethe navo Mbimbiliya. Vanangukile ngwavo njashakele kuthzivuka Mbimbiliya, nameme njendekele ngwange kunjishaka vya vulombelo. Mamanethelelo njavakumbulwile ngwange: “Mwamuvwa, oloni njililongetha neni nga munjitavetha kupangetha Mbimbiliya yange.” Njakele na Mbimbiliya ya ndaka ya Nácar-Colunga.
MBIMBILIYA YALINGITHILE TULIKWATATHANE LALO
Va Felisa: Omwo vanjimbwitikile mu 1973, mu Santander, ije yapwile mbaka yakama ya mu lifuti lya Cantabria, mwakele Vakaleho 70. Twakele na kuya kulako kukambulwila vanu voshe va mu membo amangi omwo mu mutambela. Twakele na kuya na mbasi, cho munima tuya ha njuvo na njuvo mu kamunyau kakandondo.
Mu myaka ineti, njalongethele vanu vavangi Mbimbiliya, cho vakupwa 11 vavambwitikile. Vwingi vwa vanu vanjalilongethele navo, vapwile vaka-Katolika. Njapandele kupwa muka-kukakateya mukuvalongetha. Mwetile thimbu yailaha athina vakatave ngwavo vyuma vivakulahelele vyapwile vya makuli, ngwe munjalingilile yange. Njathzivukile ngwange Mbimbiliya lika na sipilitu ya kujela ya Yehova vikevyo vyatha kutengulula vithinganyeka vya munu na kumukwatha athzivithithe vuthunga. (VaHevelu 4:12) Munalume wange Bienvenido, uje wapwile kapokola, vamumbwitikile mu 1979, cho vanana navo vashangumukile kulilongetha Mbimbiliya thimbu kanda vathse.
Va Araceli: Omwo njashangumukile kulilongetha Mbimbiliya na Vakaleho va Yehova, njathinganyekele ngwange kunjatha kuvakulahela. Oloni mu kwita kwa thimbu, ovyo vithinganyeka vyahwile. Vakaleho kuvakele lika na kunjilongetha Mbimbiliya, oloni vakele na kupangetha viyalongetha. Njashangumukile kukulahela manene Yehova na Mbimbiliya, cho njavwahelelele manene. Vanu vamo vanjalyatele navo vanangukile ngwavo njili na kutenguluka, cho vanjilekele ngwavo: “Araceli, twalelelaho kwenda mu ngila iunangula.”
Njanuka thimbu imo njalombelele ngwange: “Yehova njakandelela ha kujeneka kunjumbila kuti na kunjana thimbu yaingi ngechi njiwane mana a vuthunga a mu Mbimbiliya anjatondele.” Njalombele lalo likonekelo kuli vayaya va Felisa ha kuvendeka majwi amavi. Kutunda oho vene, twalikelele kulinga vimata, oloni tukalikuwu kuthimutwiya vya mu Mbimbiliya. Vanjimbwitikile mu 1989, te njili na myaka 61.
Va Felisa: Hano njili na myaka 91. Munalume wange watoka, cho kunjatha kupanga munjakele na kupangela laja. Oloni anga njikatanda Mbimbiliya litangwa na litangwa, cho njikayi ku viwano na kuya mu kwambulula hanjathela hoshe.
Va Araceli: Njashaka kuleka tupilisitu na masisita voshe vanjiliwana navo vya Yehova mwafwa nange njapwile njisisita. Njathimutwiya na tupilisitu na masisita vavangi, cho vwingi vakatambula mavulu na mangazini. Kuli umo kapilisitu kunjethi kwivala. Munima ya kuthimutwiya nendi kamandondo, watavele vinjamulekele. Wanjihwile ngwendi: “Yange njatha kuya kuli hano hanjinapu? Vanu va ku chachi yetu na vavushoko vwange vendeka vika?” Njamukumbulwile ngwange: “Njambi cho endeka vika?” Wanangukile ngwendi njendekele vuthunga, cho nange njanangukile ngwange nathzivi shwamwa. Oloni chasholokele ngwe wakele na lyova lya kutenguluka.
Kunjikevala litangwa lyanjilekele munalume wange ngwendi ashaka kuya nange ku viwano. Washangumukile kuya ku viwano oku natuvakana laja myaka 80, cho kushwa oho vene, kalikelele kuya ku viwano. Washangumukile kulilongetha Mbimbiliya na kwambulula. Njikanuka vithimbu vitwakele na kupanga hamo mu lihya. Wathsile omwo kwathalele vingonde vivali ngechi vamumbwitike.
Va Felisa: Omwo njashangumukile kulilongetha Mbimbiliya, vishongo vange vatatu vanjilwithile. Oloni munima navo vashangumukile kulilongetha vuthunga. Kwendeka lika vuthumga, ocho chapwile chuma chakama manene mu kuyoya kwange. Kutunda oho, twakele na kulikuwa kuthimutwiya vya Njambi yetu Yehova na Lijwi lyendi. Kukapwa muje, tuvavoshe twapwile vaka-kulemetha Yehova.a
a Va Araceli vali na myaka 87, va Felisa vali na myaka 91, cho va Ramoni vali na myaka 83. Voshe vali na kupangela Yehova mu kulongwa. Va Lauri vathsile mu 1990, cho navo vapwile va kulongwa kuli Yehova.