Kubwahelela na Bilongesa Binatundu mu Kupangela Yehova

Bisemi bange batundile mu Estonia ha simbu ya Nzita ya Kaye Yamucibali, co baile ku Germany kunjakasemukilile. Munjasemukile, bisemi bange bayongwele kujalukila ku Canada, co bashangumukile kulibwahesela. Njibo yetu yakulibanga mu nganda ya Ottawa mu Canada yapwile yaindondo, co lalo twakelemo na tusumbi. Twakele manene mu buhutu. Nameme ngoco, twakele na kulya mayaki ha simbu ya cakulya ca mutondo.

Litangwa limo, Bakaleho ba Yehova batandelele banana mukanda wa Kujombolola 21:3, 4. Byuma bibazibile byabetele ku mbunge, co basotwele misozi mwafwa ya kubwahelela. Mbuto ya busunga yakolele, co mu simbu yaindondo lika, banana na batate babambwitikile.

Bisemi bange bapangelele Yehova na mbunge yabo yoshe nameme kubazibukile mwamubwa ndaka ya Ingilishi. Kakangi Lyasapalalo, batate bakele na kuya nange na shongo yange Sylvia mu lihya, nameme munima ya kupanga butsiki bwoshe kubakele na kuyengunwina bikubo bya nickel mu nganda ya Sudbury mu mutambela wa Ontario. Co calumingo na calumingo twakele na kulilongesela hamo Kaposhi ka Kukengela ha kupwa naanga. Banana na batate banjikwasele njizeme manene Njambi. Oku kwanjilingisile njilikundike kuli Yehova na kunjimbwitika mu 1956 te njili na myaka 10. Kumona mubazemenene Yehova kunanjilingisa njitwaleleleho kumupangela.

Munjamanesele sikola, kunjakele manene mbunge ku kupangela Yehova. Njasinganyekele ngwange kulinga bupainiya kunjonowesa kuwana bimbongo byabingi bije binjilingisa njase kulonda fulai na kuya ku mafuti a kuliseza-seza. Njawanene cipangi ca kwohyesa myaso ha cisanzi ku radio station ya mu citingitingi mutwakele. Eci cipangi njacizemene manene. Oloni njakele na kupanga butsiki, co kakangi kunjakele na kukunguluka, co lalo njalikwatasanene na banu baje kubazemene Njambi. Mu kwita kwa simbu, citakutaku cange canjipayele, co njashangumukile kutengululako bimo.

Njanungulukilile ku Oshawa mu Ontario. Co njakaliwanene na Ray Norman na ndokazi yendi Lesli, na bapainiya bakwabo. Boshe banjitambwile mwamubwa. Kumona mubapwilililemo ba kubwahelela kwanjilingisile njilule bilengo byange. Banjishongangeyeye kushangumuka bupainiya. Co njalingile ngoco mu September 1966. Kulinga bupainiya kwanjilingisile njipwe wa kubwahelela. Oloni kuli bimo byatengulwile buyoye bwange bije kunjabandamenene.

NGA YEHOVA AMILEKA NGWENDI MULINGE BYUMA BIMO, BILINGENI

Munjashakele kumanesa sikola, njashulisilile fomu ya kukapangela ha Mbetele mu nganda ya Toronto mu Canada. Mu kwita kwa simbu munjakele na kulinga bupainiya banjilanyele kukapangela ha Mbetele ha myaka iwana. Oloni njazemene manene Lesli. Ngeci, mubanjilanyele kukapangela ha Mbetele, njalishoshomwenene ngwange hamo kunjikamumonoho lalo. Oloni munima ya kulombela kutundilila kwisi ya mbunge, njatambwile cilanyo ca kukapangela ha Mbetele, co njasalesele Lesli, nameme kukwapwile kwakwasi kulinga ngoco.

Njapangelele ku dipatimenti itala bya kukusha, co mu kwita kwa simbu njapwile muka-kusoneka. Ha simbu ya kulifwa, Lesli wapwile painiya wa kulitila mu nganda ya Gatineau mu Quebec. Kakangi njakele na kulihula mubyakele na kwendela byuma mu buyoye bwendi na kulihula indi njangwile mwamubwa byakulinga. Co kwalingiwile cuma cimo cije cinapu cimo ca byuma byabibwa manene binalingiwa mu kuyoya kwange. Ray ndolome ya Lesli bamulanyele kukapangela ha Mbetele. Twakukele hamo mu mulili! Co oku kwalisingisile busamba bwange na Lesli bukanyame lalo. Twalyambatele lya February 27, 1971, lije lyapwile litangwa lyange lya mamaneselelo lya kupangela ha munango munima ya myaka iwana.

Nange na Lesli batutumine kukapangela ku cikungulukilo cije cakele na kupangesa ndaka ya Cifurenci mu Quebec. Munima ya myaka yaindondo, njalikomokelele manene mubanjanene cipangi ca kupwa kanyungi wa kuzenguluka te njili na myaka 28. Njalizibile ngwange njimwanike, co byahi byabingi binjizibuka. Nameme ngoco, majwi a Njelemiya aje ali ku mukanda wa Njelemiya 1:7, 8, anjitakamesele manene. Oloni Lesli waliwanene mu monde ya ha tapalo ha bisimbu byabingi, co kwakele na kumukaluwila kulala mwamubwa. Ngeci, twalizibile ngwetu hamo kutukaluwila kupanga cipangi ca kuzenguluka. Nameme ngoco, mwebwange wendekele ngwendi, “Nga Yehova atuleka ngwendi tulinge byuma bimo, tunapande kubilinga.” Ngeci, twatambwile eci cipangi, co twalikuwile kwendela bikungulukilo ha myaka 17.

Cipangi ca kuzenguluka canjizezamesele manene, co simbu imo kunjakele na kuwana simbu ya kupwamo ya kusikama na Lesli. Kuli bimo lalo byalingiwile bije byatengulwile munjakele na kumwenamo byuma. Litangwa limo Lyamande mutondo, ngenjo ya ha cikolo yohyele. Oloni kukwakele munu ha cikolo. Hakele lika cizuma ca kupashala naco muje mwakele nanga ya ha mesa, bushuka, cizi, bredi, mutumwa wa binyu, magilasi, na lipapelo habasonekele majwi endeka ngwawo, “Yakapashale na mwebwobe.” Oloni kunjazibukile baasonekele. Kwakile mwamubwa olyo litangwa. Oloni njalekele mwebwange Lesli ngwange kwakele biñanda binjapandele kulibwahesela, co kunjasa kuya. Wazibisisile nameme walubalele kamandondo. Munjatumbamene ku mesa kunjakele na kupangela-pangela, citakutaku cange canjipayele. Njasinganyekesesele ha majwi ali ku mukanda wa Efeso 5:25, 28. Co njanangukile ngwange Yehova ali na kunjanukisa kwaka mbunge munakazi wange nomu mwali na kulizibila. Ngeci, munima ya kulombela njalekele Lesli ngwange, “Twasa kuya,” co wabwahelelele manene. Twaile na mota ku mutambela umo waubwa ku ngenge ya ndonga, co olyo litangwa lyapwile limo lya matangwa amabwa aje kutukebala. Co munima anga njaciwanene simbu ya kulibwahesela biñanda byange.

Twalikuwile manene cipangi ca kuzenguluka, co twendelele bikungulukilo byabingi kushangumukila mu mutambela wa British Columbia kweta ku Newfoundland. Co cilengo cange ca kushaka kwendangana mu mafuti calishulisilile. Njasinganyekele bya kuya ku Sikola ya Ngilyande. Oloni kunjashungwiiye kupwa kamishinali mu lifuti lyeka. Njamwene bamishinali kupwa banu ba kulitila, co njasinganyekele ngwange kunjasa kulinga eci cipangi. Co lalo njakele na kutewa ngwange hamo batutuma ku lifuti limo lya mu Africa muje muli mushongo nambe nzita. Byuma byakele na kwenda bwino mu Canada, co kunjashakele kuya kweka.

KUTWASINGANYEKELE NGWETU BATULANYA KUKAPANGELA KU ESTONIA, KU LATVIA NA KU LITHUANIA

Cipangi cetu mubacishokolwele mu 1992 mu mafuti aje akele mu Soviet Union, batulombele indi twasa kujalukila ku Estonia na kukapwa bamishinali. Twakasamene manene, co twalombelele. Twalyendekesele lalo ngwetu, ‘Nga Yehova atuleka ngwendi tulinge byuma bimo, tunapande kubilinga.’ Twatambwile oco cilanyo, co njalyendekesele ngwange, ‘Cabwaha, kutui ku Africa.’

Mutwaketele lika, twashangumukile kulilongesa Ciestonia. Munima ya bingonde batulombele kupanga cipangi ca kwendela bikungulukilo. Twapandele kwendela bikungulukilo 46 na bibunga bije byakele mu Latvia na mu Lithuania, hamolika na bije byakele mu Kaliningrad mu Russia. Kulumbununa ngwabo twapandele kulilongesa Cilatvia, Cilithuania, na Cirussia. Kulinga ngoco kwatukaluwilile. Oloni kulifwita kwetu kwazibisile bandolome na bandokazi kubwaha, co batukwasele. Mu 1999, mu Estonia kwakele munango, co banjanene cipangi ca kukala mu komiti ya munango hamolika na ndolome Toomas Edur, ndolome Lembit Reile na ndolome Tommi Kauko.

Twalizibukile na bandolome na bandokazi babangi baje babatwalele ku Siberia kunima. Nameme babayandesele omwo babakele mu kamenga na kubangununa ku binaanga byabo, aba bandolome na bandokazi kubakele na nkulundundu. Batwaleleleleho kupanga na nzili cipangi ca kwambulula, co lalo bapwile ba kubwahelela. Mwanja wabo watukwasele tumone ngwetu netu twasa kukolesa na kupwa ba kubwahelela nameme tuliwana na byeseko.

Twapangele manene na nzili, oloni kutwakele na kuwana simbu ya kupwamo ya kuhwima. Ngeci, Lesli washangumukile kuziba manene kujuka. Kwatwambatelele simbu kuzibuka ngwetu wapwile mushongo ubatumbula ngwabo fibromyalgia uje ukalingisa munu alizibe manene kujuka. Ngeci, twayongwele kwiluka ku Canada. Mubatulanyele ku sikola ya munango ha Patterson ku New York mu America, kunjasinganyekele ngwange twasa kuyako. Oloni munima ya kulombela manene, twatambwile oco cilanyo. Yehova wabezikisile byuma bitwangwile kulinga. Oku ku sikola kukekwo kwakawanene mwebwange Lesli bukwasi bwa kumusaka bwatondele. Co twashangumukile kupanga ngwe mutwakele na kupangela hakulibanga.

KUTWABANDAMENENE KUKAPANGELA KU MUTAMBELA UKWABO WA KAYE

Litangwa limo mangwezi mu 2008 te tuli mu Estonia, njatambwile foni kutundilila ku cikota. Batwihwile indi twasa kukapangela ku Congo. Kunjazibukile mwamubwa byakulinga, maneneni ha kuwana ngwe njapandele kukumbulula lyamukwabo. Kunjalekele Lesli muzimbu unjatambwile mwafwa njazibukile ngwange nga njimuleka, co kamono tulo butsiki. Oloni yange kunjamwene tulo buje butsiki mwafwa njalishoshomwenene manene bungenzi bwa kuya ku Africa.

Litangwa lyateleko munjalekele Lesli bya cipangi cibatwanene bandolome, twanangukile ngwetu: “Yehova ikeye ali na kutulanya kukapangela ku Africa. Tuzibuka bati ngwetu kutwasa kulinga eci cipangi na kulikuwaco? Kubanga tuceseke.” Ngeci, munima ya kukala myaka 16 mu Estonia, twaile ku Kinshasa mu Congo. Munango wa Congo wakele na citungu cacibwa, co hapwile ha kwoloka. Cuma cakulibanga cakakele Lesli mu mulili wetu mutwetele mu Congo yapwile kadi ije yatulikile mutwakele mu Canada. Haje ha kadi hakele majwi endeka ngwawo: “Bwaheleleni kwoshe kumuya.” Mutwashangumukile kwendesa bilongesa bya Mbimbiliya na kulikuwa cipangi ca bumushinali, twazemene manene Yehova na cipangi cetu. Mu kwita kwa simbu, twabezikile manene mwafwa twendelele minango ya kupwa 13 ije ili mu mafuti akwabo mu Africa. Oku kwatulingisile tulizibuke na banu babangi ba bisemwa bya kuliseza-seza. Kunjalishoshomwenene lalo bya kukala mu Africa, co twakandelelele manene kuli Yehova ha kututuma kwakupangela mu Africa.

Mutwakele mu Congo twawanene byakulya bya kuliseza-seza kwambateselela na tulongolo, byakulya bije kutwasinganyekele ngwetu twasa kubilya. Oloni mutwamwene bandolome na bandokazi betu balikuwa ebi byakulya, netu twesekele kubilya. Co twalikuwilebyo.

Simbu imo twaile na kutakamesa bandolome na bandokazi betu mwijatangwa ya lifuti lya Congo na kubatwalela byakulya, byuma bimo bya kulikwasesa na bumbanda, mwafwa kwakele bibunga bya maswalele bije byatengulukilile fulumende, co byakele na kuyandesa banakazi na banike mu membo. Bwingi bwaba bandolome na bandokazi kubakele na byuma byabingi ku mubila. Oloni kumona omwo bazemenenemo Yehova na munga yendi na kumona likulahelo lyabo lya kukanyama ha ñanda ya kusanguka kwa batsi kwatukanyamesele manene. Mwanja wabo watukwasele tusinganyekesese ha byuma bikatulingisa tupangele Yehova na kukanyamesa likulahelo lyetu. Mahya na binjibo bya bandolome na bandokazi bamo byabihile. Ebi byuma byanjanukisile ngwabo bufuko bunasa kunyonga bwasi-bwasi, co cuma ca seho cinapu busamba bwetu na Yehova. Nameme ngwabo aba bandolome na bandokazi bakele na kuliwana na bukalu bwabwingi, oloni kubakele na kuyayabala kushwa kumo. Kusimpa kwabo kwatushongangeyeye tukolese mu bukalu butwakele na kuliwana nabwo bwa kufwa ngwe mishongo.

KUPANGELA MU ASIA

Kwalingiwile cuma cikwabo lalo cije kutwabandamenene. Batulombele ngwabo tukapangele ha munango wa Hong Kong. Kutwasinganyekele ngwetu twasa kukala mu Asia. Oloni munima ya kulimwena cizemo canatumwesa Yehova nomu mwanatukwasela mu bipangi bikwabo bitunakala nabyo, twatabele kuya. Mu 2013, twalisalesele na babusamba betu oku tuli na kulila na kusinganyeka ha bubwa bwa Africa, oloni kutwazibukile byuma byakele na kwija kulutwe.

Byuma byatengulukile manene mwafwa mu Hong Kong mwakele manene banu babangi ba ku mafuti a kuliseza-seza. Kwatukaluwilile kulilongesa Cicainizi. Nameme ngoco, bandolome betu batutambwile mwamubwa, co twalikuwile manene byakulya bya muje mu lifuti. Kwakele bipangi byabingi ha munango. Oloni bindando bya byuma byakele na kulibwezelela manene. Ngeci, Cibunga ca Kutwamenena cayongwele kulandesa bwingi bwa byuma byakele ha Mbetele. Mu 2015, batutwalele ku South Korea, co twakatwaleleleho na cipangi cetu. Twashangumukile kulilongesa ndaka ikwabo lalo ije yapwile yaikalu. Nameme kutwazibukile mwamubwa ei ndaka, bandolome na bandokazi bakele na kututakamesa mubakele na kutuleka ngwabo tuli na kulinga mwamubwa.

BITUNALILONGESA MU KUPANGELA YEHOVA

Kukala na babusamba kukwapwile kwakwasi. Oloni twanangukile ngwetu kulanya-lanya bakwetu na kusikama nabo kwatukwasele tuwane bwasi babusamba. Tunalimwena ngwetu nameme bandolome betu batunda ku miyati ya kuliseza-seza, bapwa banu bamo. Co lalo Yehova watutangele na cashu ca kulizema umo na mukwabo.—2 Kori 6:11.

Tunalilongesa ngwetu tunapande kumona bakwetu ngwe mwakabamwena Yehova. Co lalo twalimwena ngwetu Yehova ikeye ali na kututwamenena mu cipangi cetu, co watuzema. Mutwakele na kuliziba kuzeya nambe kuliziba ngwetu hamo bandolome betu kubatwakele mbunge, twakele na kutanda-tanda makadi nambe mikanda ibakele na kututumina babusamba betu. Tunalimwena mwanakumbulwila Yehova malombelo etu, mwanatumwesela cizemo na kututakamesa.

Ha myaka ineti, nange na Lesli tunalimwena seho ya kuwana simbu ya kukala-kala hamo nameme tuzezame bati. Twalilongesa lalo ngwetu kutwapandele kulyana mulonga nga kuli byuma bimo kutwalingile mwamubwa, maneneni nga tuli na kulilongesa ndaka yaiha. Co ha butsiki na butsiki, tukakandelela Yehova ha byuma byabibwa byanatulingila.

Kunjasinganyekele ngwange njasa kupwa kamishinali na kuyoya mu mafuti eka. Oloni njalilongesa ngwange Yehova asa kutukwasa kulinga mwamubwa bipangi byendi byoshe. Njanukile majwi a kapolofweto Njelemiya uje wendekele ngwendi: “Shukulu Kalunga, unanjikwisi.” (Njele 20:7) Yehova natwana byuma byabibwa byabingi na kutubezikisa, co nanjikwasa lalo kushulisilila cilengo cange ca kwenda mu fulai. Tunendela mitambela yaingi manene kupangesa fulai kutubakana munjasinganyekelele te njicili mwanike, co tunendela lalo minango mu makontinenti atanu. Njikakandelela kuli mwebange Lesli, mwafwa natwalelelaho kunjikwasa, co napangela hamo nange mu bipangi byoshe.

Simbu yoshe tukalyanukisa ngwetu tuli na kupanga bipangi byoshe mwafwa twazema Yehova. Bibezikiso bituli na kulikuwa ano matangwa bimwesa bwingi bwa bibezikiso byabingi bitukalikuwa myaka yoshe omwo Yehova “akolola liboko lyendi na kukutisa byakutanga byoshe.”—Myaso 145:16, NWT.