Lucas

1 Të mayë jäˈäy dyajtundë xyëëw tiempë ets yajxon të tpayeˈeytyë wiˈixën tijaty tyuunë jyäjtë ets të nanduˈun tkujayëdë mëdiˈibë ëjtsäjtëm nmëbëjkëm. 2 Duˈun ixtëm të xytyukmëtmaytyakëm pënaty këˈëm tyimˈijxtë wiˈixën tijaty tyuunë jyäjtë ets ixtëm jyënandë pënaty nyimaytyaktë ja Diosë yˈayuk. 3 Pääty, Teófilo, tyam nijayë mëdë mayˈäjt wintsëˈkën ko tëjëts yajxon nbayeˈey wiˈix tijaty tyuunë jyäjtë ets duˈuntsën të ngujayë ixtëm tijaty tyuunë jyäjtë, 4 ets duˈun xymyëbëkët ko tijaty të myajtukniˈˈixë, ak tëyˈäjtën yëˈë.

5 Ja tiempë mä netyë Herodes* yˈaneˈemy jam Judea, tamë nety tuˈugë saserdotë mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Zacarías, yëˈë nety mëët tyuny tukgrupë ja saserdotëty mëdiˈibë yajtijtëp Abías. Ja kyudëjkë Zacarías, txëwˈäjty Elisabet, jamë nety tsyoony mä Aaróngë yˈuˈunk yˈok. 6 Duˈunë nety jyukyˈattë ixtëmë Dios ttsoky, kyuytyuundëp tukëˈëyë ja Diosë yˈanaˈam tyëyˈäjtën ets pyaduundëp tijatyë Jyobaa tukˈanaˈamëdëp. 7 Per të nety myëjjäˈäyëndë ets kyaj tii ja yˈuˈungëty, yëˈë ko ja Elisabet kyajë nety mbäät yˈuˈunkpääty.

8 Ja Zacaríasë gryupë, yëˈë nety meerë patëp ets tyundët saserdotë mä ja Diosë tyëjk, 9 ets ixtëmë nety të ttukniwitsëdë ja saserdotëty, yëˈë nety patëp tyëkët mä Jyobaa tyëjkën ets jap tnoˈogët ja päˈäkxuˈkpë. 10 Ets mä nety jap tnoˈoky, tamë nety nimayë jäˈäy jyantsy nyuˈkxtäˈäktë tëjkwiiny. 11 Ko ajotkumonë tˈijxpatyë Jyobaa yˈanklës ko tam tyanë aˈoytsyoow* mä ja altaar mä yajnoˈoky ja päˈäkxuˈkpë. 12 Ko Zacarías tˈijxy ja anklës, ta jyëbijpëˈky ets nëgooyë ojts nyayˈatsëˈkënë. 13 Per ta ja anklës yˈanëmääyë: “Këdii mtsëˈëgë Zacarías, yëˈë ko Dios të tmëdoy ti të xyˈamdoy të xypyëjktsoy. Ja mgudëjk Elisabet pyäädaampy tuˈugë yˈuˈunk, ets jaa xyëëwmoˈoyët Juan. 14 Agujk jotkujk mnayjyawëyaˈanyë ets nimayë jäˈäy ttukxondäˈägäˈändë ko myaxuˈunkˈatët; 15 yëˈë ko mëjwiin kajaa Jyobaa yajtunäˈänyë. Per ninäˈä* tkaˈuugäˈänyë binë ets ni yëˈë nëë mëdiˈibë mukp, yëˈë ko myëdataambyë Diosë myëjääw mä kyamaxuˈunkˈatynyëm. 16 Pyudëkëyaampy nimayë Israelë yˈuˈunk yˈënäˈk ets tnijëmbittëdë Jyobaa mëdiˈibë Dyiosˈäjttëp. 17 Ets yëˈë jawyiin nëjkxäämp, duˈun tmëdatäˈänyë mëkˈäjtën ets jyaˈayˈatäˈäny ixtëmë Elías, net jyodëmbittët ja tääk teety ets myëdowdët ixtëmë uˈunk ënäˈk. Pyudëkëyaampy pënaty kyaj myëdowdë parë tmëdattëdë wijyˈäjtën ets ttundët tijaty mbäät yˈoybyëtsëmy, duˈunë Jyobaa tˈëxkukëyaˈany ja nyax kyäjpn”.

18 Zacarías ta tˈatsooy ja anklës: “¡Tsipëts nmëbëkët ixtëm jaa mjënäˈäny yëˈë ko tëjëts nmëjjäˈäyënë mëdëtsë ngudëjk!”. 19 Ta ja anklës yˈatsooy: “Ëjtsën Gabriel, jamëts nyajpääty Dios windum, ets yëˈëjëts të xykyexy ets ndukˈawanët ja oybyë ayuk. 20 Per kom kyaj të xymyëbëky ixtëm yam të nˈanëëmë, uum mwëˈëmäˈäny* ets jaanëm mgäjpxëˈëgäˈäny ko ja tiempë tpäädët mä nety yˈadëy tijaty yam të ndukmëtmaytyaˈaky”. 21 Ja mayjyaˈay tapë nety tˈëwxijnëdë ja Zacarías, yëˈë ko nëgooyë nety jap jyajknë mä Diosë tyëjk ets kyaj yˈokpëtsëëmnë. 22 Ko pyëtsëëmy të nety yˈuˈumnë, ta ja jäˈäyëty wyinmääytyë ko të nety jap tii tˈixy mä ja Diosë tyëjk. Zacarías ojts ja kyëˈë yˈääw tjatukˈixy ja mayjyaˈay, yëˈë ko kyaj nety yˈokkäjpxnë. 23 Ko ojts dyajkäˈpxnë ja tyuunk, ta ojts jyëmbijnë mä ja tyëjk.

24 Ko waanë tiempë nyajxy, ta Elisabet ojts wyëˈëmnë* uˈunkmëët ets nimää ojts kyanëjkxy mëgoxk poˈo. Duˈun jyënanyë Elisabet: 25 “Ix tiitsë Jyobaa të xytyukmëduny, tëjëts xyˈijxpääty ets kyajëts nekyyajnaxäˈänyë ayoˈon tsoytyuˈun”.

26 Elisabet ja nety tnikëjxmˈaty tëdujk poˈo ja yˈuˈunk, ko Dios tkejxy ja anklës Gabriel jam Nazaret mä ja yˈit nyaxwinyëdë Galilea 27 ets nëjkx tkuˈixë tuˈugë kiixy* mëdiˈibë xyëwˈäjtypy María, yëˈë nety mëët pyëkäˈänyë José, ja yˈuˈunk yˈokë David. 28 Ko ja anklës nyajxy tëgoty, ta ojts tkäjpxpoˈkxyë María ets tˈanëmääy: “Jyobaa yajpääty mët mijts ets mgupëjkëp”. 29 María mëjˈixy mëjmëdoy tjäˈäwë ko duˈun yaˈˈanëmääy ets kyaj oy tjaygyujkë tiko duˈun ojts yaˈëboˈkxy yajkäjpxpoˈkxy. 30 Ta ja anklës yˈanëmääyë: “Këdii mtsëˈëgë María, yëˈë ko mgupëjkëbë Dios. 31 ¡Okˈix!, uˈunkmëët mwëˈëmäˈäny ets xyajmaxuˈunkˈatäˈäny tuˈugë mixyˈuˈunk, jaa xyëëwmoˈoyët Jesús. 32 Mëj yˈitäˈäny ets yajtijäˈäny Diosë yˈUˈunk. Jyobaa yëˈë moˈoyanëbë kyutujkënë David, ja mëdiˈibë tyeetyˈäjt yˈapˈäjt. 33 Xëmëkyëjxm yˈanaˈamäˈäny mä ja tyëjkë Jacob. Ninäˈä kyajëjpkëxäˈäny ja yˈanaˈam kyutujkën”.

34 Ta María dyajtëëy ja anklës: “¿Wiˈixtsën uˈunkmëët nwëˈëmët pën kyajnëmëtsë yeˈeytyëjk nmëttsëënë?”. 35 Ja anklës ta yˈatsooy: “Mdukkëdäˈäganëbë Diosë myëjääw ets yëˈë myajnitukanëp ja Diosë myëkˈäjtën. Päätyën ja uˈunk myaxuˈunkˈatäˈäny wäˈätsjäˈäy ets yajtijäˈäny Diosë yˈUˈunk. 36 ¿Ets mnijäˈäwëp? Yëˈë mmëguˈuk Elisabet, mëdiˈibë të myëjjäˈäyënë tam nanduˈun tnikëjxmˈatyë yˈuˈunk. Oyë jäˈäy jyënäˈändë ko kyaj mbäät yˈuˈunkpääty, per tëdujk poˈo kujk tnikëjxmˈatyë yˈuˈunk. 37 Ja ko tukëˈëyë tijatyë Dios nyigajpxypy, duˈunën tyunyë jyatyë”. 38 Ta ja María yˈatsooy: “¡Tyää ja Jyobaa tyuumbë! Waˈan duˈun ttunyë tjatyë ixtëmëts jaa të xyˈanëëmë”. Ta ja anklës wyinwäˈktutë ets ojts nyëjkxnë.

39 Ko waanë tiempë nyajxy, ta María jotëgoy tsyoˈony ets tninäjxy ja tun kopk ets jyajty Judá. 40 Ko jyajty mä Zacaríasë tyëjk, ta ojts tkäjpxpoˈkxyë Elisabet. 41 Tim jeˈeyë Elisabet tmëdooy ko yajkäjpxpoˈkxy, ta ja yˈuˈunk ojts yuˈkxy mëdiˈibë nety nyikëjxmˈäjtypy. Ta Elisabet tyukëdakë ja Diosë myëjääw 42 ets mëk jyënany: “Dios niˈigyë të mgunuˈkxyë mä niˈamukë toˈoxytyëjkjäˈäyëty ets nanduˈun të yajkunuˈkxy ja mˈuˈunk mëdiˈibë mnikëjxmˈäjtypy. 43 ¿Tim pënëts ëjts etsëts xykyuˈix xykyugäjpxët ja nWintsënëtsë tyääk? 44 Pes tim jeˈeyëts të xykyäjpxpoˈkxy, nëgooyëts ja nˈuˈunk të xyondaknë mëdiˈibëts nikëjxmˈäjtypy. 45 Jotkujk nanduˈun ja mëdiˈibë të tmëbëky, yëˈë ko ixtëmë Jyobaa të yˈanëˈëmxëty, duˈunën tyunäˈänyë jyatäˈänyë”.

46 Ta María jyënany: “Nyajmëjpëtsëëmbyëtsë Jyobaa, 47 ets mëjwiin kajaajëts xyajxondaˈaky ja Dios mëdiˈibëts Xyajnitsokp, 48 yëˈë ko të tniˈˈijxëˈëky* ja tyuumbë oy nitii tkatsoowëty. ¡Ets tyam niˈamukë jäˈäy jyënäˈänäˈändë ko jotkujkëts nyajpääty! 49 Yëˈë ko mëjwiin kajaajëts tijaty të xytyukmëduny ja Diosë kumëjääwbë, mëdiˈibë wäˈätsë xyëëw. 50 Nuˈun kujk ja tiempë nyaxy, duˈunyëm tpaˈˈayoy pënaty mëduunëdëp. 51 Dios të dyaˈixyë ja myëkˈäjtën mëdë kyëˈë ets të dyajˈyeˈeywyaˈkxy* pënaty nayjyäˈäwëdëp mëj këjxm. 52 Të tpëjkë ja kyutujkën pënaty anaˈamdëp ets të dyajmëjpëtsëmy pënaty yujy tudaˈaky; 53 të tmoˈoy ja ayoobëjäˈäy tijaty yajtëgoyˈäjttëp ets ja kumeenyjyaˈaytyëjk nitii të tkamoˈoy. 54 Të tniminy ja tyuumbë Israel ets tpudëkëyaˈany. Ko duˈun të ttuny, yëˈë yajnigëxëˈkypy ko jyamyejtsypy ti ojts twandaˈaky. 55 Tyukwandakë Abrahán ko xëmë tpaˈˈayowäˈäny mët ja tyëëm yˈääts, duˈun ixtëm ttukwandaky ja ndeetyˈäjt nˈapˈäjtëm”. 56 María jaa tëgëëk poˈojën ojts yˈity mëdë Elisabet ets ta jyëmbijty mä tyëjk.

57 Ta tpaty ja xëëw poˈo mä Elisabet dyajmaxuˈunkˈäjty ja yˈuˈunk. 58 Ja myëjënbäˈä myëdëjkpäˈäjëty ets ja myëguˈuktëjkëty, nëgooyë ojts nanduˈun ttukxondaknëdë ko tnijäˈäwëdë ko Jyobaa mëjwiin kajaajë nety të pyaˈˈayoyë. 59 Kyumduktujkxëëw, ta ojts yajmënëjkxy ja maxuˈunk ets yajtsukäˈäny mä yeˈetyëjkˈäjtën, ets jaa tjaxëëwmoˈoyandë Zacarías, duˈun ixtëm ja tyeety txëwˈaty. 60 Per ja tyääk ta jyënany: “¡Kyaj! Jaˈa txëwˈatäˈäny Juan”. 61 Ta ja jäˈäyëty yˈatsoowdë: “Per kyaj pën duˈun txëwˈaty mä mfamilyë”. 62 Ta dyajtëëwdë ja uˈunkteety wiˈix ja yˈuˈunk txëëwmoˈoyaˈany, per jeˈeyë ttukˈijxtë ja kyëˈë yˈääw. 63 Ta tˈamdooy tuk pedasë tääblë ets jam tkëxjääy: “Txëwˈatäˈäny Juan”, duˈunyë ja jäˈäyëty wyëˈëmëtyaaytyë.* 64 Ta jatëgokë Zacarías yˈawatsyë yoˈkn ets kyäjpxëˈky, ta dyajmëjpëtsëëmyë Dios. 65 Mëjˈixy mëjmëdoy tjäˈäwëdë niˈamukë ja myëjënbäˈä myëdëjkpäˈäjëty ets tnimaytyaktë tijaty tuunë jäjtë nuˈun ja yˈit nyaxwinyëdë Judea. 66 Pënaty myëdoowdë, ojts tpëjkëˈëktë mä jyot wyinmäˈäny ets jyënandë: “¿Tidaa tyunaambyë yäˈädë mixyˈuˈunk?”. Yëˈko yajxonën nyigëxëˈëky ko yëˈë Jyobaa të wyinˈixyë.

67 Ta netë Zacarías, ja mixyˈuˈungë tyeety, tyukëdakë ja Diosë myëjääw ets ojts tnaskäjpxë: 68 “Mëj yˈitëdë Jyobaa mëdiˈibë Diosˈäjtypy ja israelitëty, yëˈë ko të tpaˈˈayoyë nyax kyäjpn ets të dyaˈˈawäˈätspëtsëmy. 69 Të xytyuknigajxëm tuˈugë yajnitsokpë mëdiˈibë kumëjääw ets tsyoony mä tyëëm yˈäätsë David, 70 duˈun ixtëm ojts tnigäjpxtë ja Diosë kyugajpxyëty 71 ko yëˈë xyaˈˈawäˈätspëtsëmäˈänëm mä pënaty xymyëtsipˈäjtëm ets xyˈaxëëkˈijxëm, 72 xypyaˈˈayowäˈänëm yëˈë ko duˈun ojts ttukwandaˈaky ja ndeetyˈäjt nˈapˈäjtëm ets kyuytyunaampy mëdiˈibë ojts twandaˈaky. 73 Duˈunën ttukwandaky ja ndeetyˈäjt nˈapˈäjtëmë Abrahán 74 ets ko netyë Dios të xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä ja nmëtsipˈäjtëm, ta net nmëdunäˈänëm amëk jotmëk, 75 ninäˈä ngamäjtstuˈudäˈänëm ets xëmë nmëmëdowäˈänëm amumduˈukjot, ets ndunäˈänëm mëdiˈibë oy nuˈun ja xëëw jukyˈäjtën. 76 Ets mijts tsyulë, myajtijäˈäny Diosë kyugajpxy, yëˈë ko jawyiinë Jyobaa myajnëjkxäˈänyë ets xyaˈˈawäˈätsët ja nyëˈë tyuˈu 77 ets xytyuknijawët ja nyax kyäjpn ko net nyitsoˈogäˈändë pën yajpokymyaˈkxtëp, 78 yëˈë ko Dios pyaˈˈayow nyasˈayowëdë. Mët ko duˈun pyaˈˈayoy, ta tkaxäˈäny ja tëˈkx jäjjën mëdiˈibë tsoonäämp tsäjpotm, duˈun tyëˈkxy jyajy ixtëm ko xyëënytyaˈaky jyäjtaˈaky, 79 ets kyudëˈkxaampy kyujäjjaampy pënaty yajpattëp agootstuuy ets mëdiˈibë ja oˈkën të yajnitukëdë, ets yëˈë mëdiˈibë xytyukniwowäˈänëm ja agujkˈäjt jotkujkˈäjtën”.

80 Ta ja mixyˈuˈunk yeˈky pyejty oy mëk ets oy Diosmëduuny, jam ojts wyëˈëmë* mä lugäärë äänëˈëk tëëtsëˈëkpë axtë koonëm tpaty ja xëëw tiempë mä ojts kyäjpxwaˈkxy jam Israel.