Mëmëdowë Dios ets xyˈixët wiˈix yˈadëy tijaty të twandaˈaky

“Pes kom kyaj yˈity nipën diˈibë niˈigyë tmëdaty ja mëjˈäjtën pënxyëp mëët tpëjtaˈaky ja wandakën, ta Dios nyayjënanë [o tpëjtaky mä yëˈë] këˈëm.” (EB. 6:13)

¿MNIJÄˈÄWËP WIˈIX YAˈˈATSOOJËMBITÄˈÄNY?

¿Tiko nˈijtëm seguurë ko Dios kyuytyunaampy tijaty të twandaˈaky?

¿Ti Dios wyandak ko Adán mëdë Eva pyokytyuundë?

¿Wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko Dios tˈanmääyë Abrahán ko kyuytyunaampy diˈib tyukwandak?

1. ¿Wiˈix tyëgatsyëty tijatyë Dios wyandakypy mët tijatyë naxwinyëdë jäˈäy wyandakypy?

JYOBAA yëˈë duˈun ja “Dios diˈib myëdäjtypyë tëyˈäjtën” (Sal. 31:5). Komë naxwinyëdë jäˈäy pokyjyaˈay yajpäättë, kyaj mbäät xëmë nmëbëjkëm wiˈix jyënaˈany, perë Dios kyaj mbäät “yˈandaˈaky” (Eb. 6:18; käjpxë Números 23:19, Mʉgoxpʉ ja̱ noky mʉdiˈibʉ jyaayʉn Moisés [MNM]).a Dios xëmë tkuytyuny tijaty tyuknibëjtakëp. Extëm nˈokpëjtakëm, ojts jyënaˈany ko dyajkojäˈäny tukëˈëyë tuk tiempaty, ets ojts duˈun “tyuny jyatyë”. Ets ko dyajjëjpkëjxy ja tëdujk xëëbë, ta “tˈijxy, jantsy oy, tukëˈëyë mëdiˈibë ënety të dyajkojˈyën” (Gén. 1:6, 7, 30, 31, MNM).

2. ¿Ti yˈandijpy Diosë pyoˈkxën xëë, ets tiko wäˈäts dyajnäjxy?

² Ko Jyobaa tˈijxtääy diˈibë nety të dyajkojy, ta ojts tnigajpxy ko tsyondäˈägäˈäny ja myëjëxtujk xëëbë. Kyaj yëˈë tmaytyäˈägany tuˈugë xëë diˈib 24 oorë, yëˈë duˈun ja tiempë mä jeky pyoˈkxäˈäny mä kyaj ti Naxwiiny tnekyyajkojäˈäny (Gén. 2:2). Ets tyäˈädë “xëë” kyajnëm jyëjpkëxy (Eb. 4:9, 10). Biiblyë kyaj tnigajpxy näˈä meerë tsyondaky, per naa jaa ko nety ja Eva të kyojy, ja Adángë nyëdoˈoxy, tam nyëjkxnë naa tyëdujk mil jëmëjtëp. Ets tim tsojk tsyondäˈägäˈäny ja Tuk Mil Jëmëjtpë mä Kristë yˈAnaˈamäˈäny, ets ja yˈadëwäˈäny tijatyë Dios tyuknibëjtakë parë tyäˈädë Naxwinyëdë: jyëmbittët jantsy tsuj ets jyukyˈattëdë jäˈäy winë xëë diˈibë nety të jyëmbittë wäˈätsjäˈäy (Gén. 1:27, 28; Diˈibʉ Jat. 20:6). Mbäät mˈity seguurë ko agujk jotkujk mjukyˈatäˈäny mä tiempë myiny kyëdaˈaky. Pesë Dios “ojts tkënuˈkxy ja mëwëxtujkxëëwbë, ets ojts tnigajpxy ko wäˈäts mëbäät yˈity”. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko oyë nety ti tyun jyatëdët, Dios seguurë nety dyaˈˈadëwäˈäny diˈib tyuknibëjtakë ko jyëjpkëxët ja pyoˈkxën xëë (Gén. 2:3, MNM).

3. 1) ¿Ti jotmay jamˈäjt ko ja Diosë pyoˈkxën xëë tsyondaky? 2) ¿Wiˈixë Jyobaa ojts tnigajpxy yajtunäˈäny ja myëtsip?

³ Jeˈeyë nety nyatsondaˈaky ja pyoˈkxën xëë ko axëëk jyajty kyëbejty. Tuˈugë Diosë yˈanklës, diˈib ok yajxëëmooy Satanás, yëˈë nanduˈun nayajnäjxë extëmë dios, ta twinˈëˈënyë Eva ets ttukmëdëgooyë Jyobaa (1 Tim. 2:14). Eva, ta nanduˈun ja nyaˈay dyajtuundëgooy (Gén. 3:1-6). Ko Satanás tniwäämbejtyë Jyobaa ko kyaj tëyˈäjtënë kyajpxy, Jyobaa kyaj twandaky ko seguurë ttunäˈäny diˈib tyuknibëjtakëp. Per ojts tkajpxyë ää ayuk diˈibë nety ok yajjaygyukëyäämp. Duˈun tˈanmääyë Satanás: “Mijts ets yëˈë toˈoxytyëjk xëmë mneymyëtsipˈätëtëty. Ets duˈun tyimˈijtëwëty mä mˈuˈunk mˈokën, ets mä toˈoxytyëjk, nen duˈun yëˈë yˈuˈunk yˈokën. Mgutaˈanëˈëgëdëp yëˈë yˈuˈunk yˈok mä mgëbäjkën [ja Tëëm Ääts diˈib yajwandak]. Ets mijts nëjkxëp nen duˈun xytyekymyëtsuˈutsë mä yëˈë tyekyˈixpoˈkxën” (Gén. 3:15, MNM; Diˈibʉ Jat. 12:9).

YAJWANDAKP IJTY KO SEGUURË YAJTUNÄˈÄNY DIˈIB YAJNIGÄJPXP

4, 5. ¿Ti Abrahán tyuun naa tëgëkˈokën?

⁴ Ko Adán mëdë Eva jyukyˈäjttsondaktë, kyaj nety jyëjpˈamëty nyaytyukwandäˈägëdët ko seguurë ttunäˈändë tijaty nyigäjpxtëp. Pesë wäˈätsjäˈäy kyaj tiko ttundëdë wandakën mët ko tsyojktëbë Dios ets nyiˈˈijxtuttëp wiˈix jyaˈayˈaty, xëmë kyäjpxtë tëyˈäjtën myëët ets myëbëjktëp wiˈix nyayˈanëˈëmxëdë nixim niyam. Per tëgäjts tukëˈëyë ko ja naxwinyëdë jäˈäy pyokytyuuny. Ko ja tiempë nyajxy, ta ojts myëjwindëkë anëë etsë naywyinˈëën naywyinxäjë, päätyë naxwinyëdë jäˈäy ojts tˈixtë ko jëjpˈam ets twandäˈäktët ko seguurë ttunäˈändë tijaty kyajpxyˈäjttëp, ets dyajnaxkëdaktë ley parë tkumëdowët ja diˈib kyaj tkuytyuny extëm të twandaˈaky.

⁵ Abrahán ojts naa tëgëkˈokën twandaˈaky ko seguurë ttunäˈäny tijaty nyigäjpx (Gén. 21:22-24; 24:2-4, 9). Tëgok, jaa ko nety ojts të tsyiptuny mët ja rey diˈib Elam etsë jyaˈayëty. Biiblyë jyënaˈany ko ja rey diˈib Salem ets diˈib Sodoma ojts jyëjpäädëˈëgëdë. Melquisedec, rey diˈib Salem, diˈibë “Diosë Këjxmbë saserdotëˈäjtëp”, ojts tkunuˈkxyë Abrahán ets tmëjkumääyë Dios ko nety të dyajmadaˈaky (Gén. 14:17-20). Ta net ja rey diˈib Sodoma ojts tnamoˈoyaˈany tijatyë Abrahán mët ko nety ja kyäjpn të yˈawäˈätspëtsëmy, perë Abrahán ta xyäjëˈky ets jyënany: “Tëëjëts yëˈë Dios nwinwanë [ndukwandaˈaky], yëˈë Dios, yëˈë mëjpë jantsypyë, mëdiˈibë tsäjp ets yëˈë naxwinyëdë yajkojën, koojëts käˈäp ëjts tii ndonëty mëdiˈibë mjaˈäjtpyën, ni yëˈë piity tukpoty ngatonëtyëts ni yëˈë poˈo tuktsuky, mëdiˈibëts mëbäät jeexyë yëˈë ngëˈëk ndukˈoytyunyën, këdiibë [...] mˈënäˈänëty koojëts mijts të xyajkumeenytyaˈagyëts” (Gén. 14:21-23, MNM).

¿TI JYOBAA TYUKWANDAKË ABRAHÁN KO SEGUURË TTUNÄˈÄNY?

6. 1) ¿Ti ijxpajtënë ojts xymyoˈoyëmë Abrahán? 2) ¿Wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko Abrahán myëdooy?

⁶ Jyobaa nan të twandaˈaky ko seguurë tkuytyunäˈäny tijaty të tnigajpxy parë naxwinyëdë jäˈäy tmëbëkët, duˈumbë ää ayuk të dyajtuny: “Duˈun extëm tyëyˈäjtënëty kojëts ëjts njukyˈaty, duˈun jyënaˈanyë Wintsën Yajkutujkpë Jyobaa” (Ezeq. 17:16). Mä Biiblyë ja tnigajpxy naa 40 wandakënë diˈibë Jyobaa tyuun ko seguurë tkuytyunäˈäny diˈibë nety të tnigajpxy, ets diˈib mas yajnijäˈäwëp, yëˈë diˈib tyuun mëdë Abrahán. Nuˈun ja xëë jëmëjt ojts tyuˈuyoˈoy, Jyobaa kanäägë wandakën tjantsy tyuuny mëdë Abrahán mä tˈanmääy ko ja Tëëm Ääts myinäˈäny mä ja yˈuˈunk yˈokën, mä ja tyëëm yˈäätsë Isaac (Gén. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12). Ta netë Jyobaa ojts tˈijxmatsyë Abrahán, ojts ttukˈaneˈemy parë ja yˈuˈunk diˈib mëk tsyejpy tyukwintsëˈëgëdët. Abrahán ta pojënë myëdooy, ets mä nety ja yˈuˈunk dyaˈooganë, ta tuˈugë anklës ojts myëgajpxyëty parë kyaj dyaˈoogët. Ta Dios tyukwandakë: “Dios duˈun të yˈënaˈany: Të duˈun xytyuny extëm të niˈënaˈamënëts, ets käˈäp mijts yëˈë mˈuˈunk të xytyukmëjˈaty määjëts ëjtsën, tyamëts këˈëm neynyigajpxyë, etsëts nˈënäˈäny, ko ngunuˈkxäˈäny mëjwiin këjaa. Yëˈë mˈuˈunk mˈok jantsy nimay yˈitäˈändë duˈun ta yëˈë mëtsäˈäjën, ets duˈun nyimayˈatäˈändë extëm yëˈë tsääjin kyëxëˈëgyën nëëˈëgëˈëy. Ets yëˈëjëty, xëmë tmëmëdäˈägäˈändë yëˈë myëtsipëty. Ets tukëˈëyë yëˈë naxwinyëdë jäˈäyëty ngunuˈkxtäˈäjaamybyëts mëët mijts kyëjxmëty, jaˈagyëjxm duˈun kojëts mijts të xymyëmëdoyëts” (Gén. 22:1-3, 9-12, 15-18, MNM).

7, 8. 1) ¿Tiko Dios ttukwandakyë Abrahán ko seguurë ttunäˈäny tijaty nyigäjpx? 2) ¿Wiˈixë wiinkpë borreegëty ttukˈoyˈatäˈändë?

⁷ ¿Tiko Dios ttukwandakyë Abrahán ko seguurë ttunäˈäny tijaty nyigäjpx? Yëˈë parë tmëjämoˈoyaˈany pënaty anaˈamandëp mëdë Kristë ets dyajkëktëkëdët ja myëbëjkën, diˈib näjxtëp extëmë myëmajtskpë tëëm ääts diˈib yajwandak (käjpxë Ebreeʉsʉty 6:13-18; Gal. 3:29). Apostëlë Pablo ojts tnimaytyaˈaky ko Jyobaa “tmooy ja mëkˈäjtën ja wyandakën ko jyënany ko kyuytyunëp diˈibë wyandak. Es dëˈën ttuuny es ttukˈixtët ja diˈibaty kyumayaampy ko kyaj tkakuytyunët tëgekyë diˈibë wyandak, kyuytyunaambyëˈë. Kyaj mbäädë Dios yˈandaˈaky [...]. Yëˈë dëˈën xyajjotkujkëm nidëgekyë ëtsäjtëm”.

⁸ Pënaty nëjkxtëp tsäjpotm kyaj yëˈëyë ttukˈoyˈattë ko Jyobaa twandaˈaky ko seguurë ttunäˈäny tijaty nyigajpxypy. Pes ojts ttukwandaˈagyë Abrahán ko mët yëˈëgyëjxm ja tyëëm yˈääts yajkunuˈkxäˈäny niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy (Gén. 22:18). Mä tyäˈädë naxwinyëdë jäˈäy, tap nanduˈun yajpäättë ja wiinkpë borreegëty diˈib jukyˈatandëp winë xëë winë yä Naxwiiny mä it lugäärë tsujpë (Fwank 10:16). Oy nˈawijx njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtën jam tsäjpotm o yä Naxwiiny, tsojkëp njukyˈäjtëm extëmë Dios tniˈanaˈamë (käjpxë Ebreeʉsʉty 6:11, 12).

DIOS TˈAKTUNYË WIINKPË WANDAKËN

9. ¿Ti Dios wyandak ko nety ja Abrahángë tyëëm yˈääts yajtuumbëˈat yajmosëˈattë Egipto?

⁹ Ok, ta jatëgokë Jyobaa twandaky ko kyuytyunaampy tijatyë nety të twandaˈaky ko tkejxyë Moisés parë nëjkx tmëgajpxy ja Abrahángë tyëëm yˈääts diˈibë nety yajtuumbëˈäjt yajmosëˈäjttëp jap Egipto (Éx. 6:6-8). Dios duˈun jyënany: “Ja xëë kojëts nwinˈijxyë Israel [...] tajëts nxäjëˈky etsëts ojts nwandaˈaky diˈibëts nguytyunaampy mët yëˈëjëty kojëts nyajpëtsëmäˈäny Egipto parëts nyajnëjkxäˈändë mä tuˈugë naxwinyëdë diˈibëtsë nety ëjts të niˈˈixy parë yëˈëjëty, mä jyamëtyë letsyë ets seerë päˈäk” (Ezeq. 20:5, 6).

10. ¿Ti Dios tyukwandak ja israelitëty ko dyaˈˈawäˈätspëtsëëmy Egipto?

¹⁰ Ko ja israelitëty yˈawäˈätspëtsëëmdë mä nety yajtuumbëˈattë Egipto, ta Jyobaa twandaky: “Pën miitsëty xymyëmëdoowdëbëts, ets mbaduundëp ja nˈääw nˈëyukëts, miits duˈun nëjkx ngäjpnˈattë, ets oy miits ntsoktëty njawëdëty mä tëgokyë yëˈë nax käjpnëtyën, jaˈa duˈun ko tëgokyë yëˈë naxwiinyëdë ëjts yëˈë xypyattaapy. Miitsëty ak duˈun nëjkx mjäˈäyˈattë, ta yëˈë teetytyëjkëtyën [o saserdotëty]. Ets nëjkx njawëdë, ta tuˈuk yëˈë käjpnën oybyë tsujpë mëdiˈibëts ëjts të nyajtuknibëjktäägën” (Éx. 19:5, 6, MNM). ¡Mëjwiin kajaa yˈoyëty diˈibë netyë Dios tuktunanëdëp! Pën mëdoodëp, mbäädë nety yˈanaˈamdë extëmë reyëty ets tyundët extëmë saserdotëty parë ttukˈoyˈatëdë naxwinyëdë jäˈäy. Ok, ta Jyobaa ttukmëtmaytyaky ja israelitëty tijaty tyukmëduun, duˈun tˈanmääy: “Ojtsëts [...] nnigajpxy diˈibëts nwandakypy nguytyunäˈäny ets ta ojts ngajpxytyuˈunëm” (Ezeq. 16:8).

11. ¿Wiˈix ja israelitë yˈatsoodë ko Dios mëët tkajpxyˈäjttë parë kyäjpnˈatëdët?

¹¹ Jyobaa kyaj ojts ttukˈaguanëˈaty ja israelitëty parë twandäˈäktët ko seguurë myëmëdowäˈänëdë, ets nan kyaj ttukˈaguanëˈäjty parë mëët oy yˈittët. Kyëˈëm tsojkënë ja israelitëty jyënandë: “Oy ëëtsëty duˈun ndundëty, duˈun ta ja Dios të tniˈënaˈamën” (Éx. 19:8, MNM). Ko tëgëk xëë nyajxy, ta Jyobaa yˈanmääyë tijaty mbäät ttundë. Tim jawyiin tmooy ja Mäjkpë Mandamientë, ets ok, ta Moisés yˈakmooyë wiinkpë anaˈamën (Éx. 20:22–23:33). ¿Wiˈix yˈatsoodë? Ja nax käjpn yˈatsoodääytyë: “¡Oy ëëtsëty duˈun ndundëty, extëm ja Dios të tniˈënaˈamën!” (Éx. 24:3, MNM). Ok, ta Moisés tjääybyejty ja anaˈamën mä ja liibrë “mä ja kajpxytyuˈunën ojts ttundën mëët ja Dios”, ta net ojts mëk tkajpxy parë jatëgok niˈamukë ja nax käjpn tmëdowdët. Ta netyë ja israelitëty twandaktë myëdëgëkˈok: “[Nmëmëdowandëbëts] ëëtsëty mëdiˈibë ja Dios të tniˈënaˈamën” (Éx. 24:4, 7, 8, MNM).

12. ¿Ti tyuunë Jyobaa mä diˈibë nety të tkajpxyˈaty ets ti tyuun ja kyäjpn?

¹² Jyobaa pojënë ojts ttuuntsondaˈaky diˈibë nety të tkajpxyˈattë mët ja israelitëty ko tmooy ja Ley. ¿Wiˈix ttuuny? Ko dyajnaxkëdaky tuˈugë witëjk mä yaˈˈawdatët ets tpëjtaky ja saserdotëty diˈib tundëp parë ja pokyjyaˈay tmëwingondëdë Dios. Per ja israelitëty pojënë tjäˈäytyëgooytyë diˈibë nety të ttukwandäˈäktë Dios. Ets extëm yˈadëtstë, ta “tmooytyë jäj jëmuˈumënë ja diˈib yajpatp Wäˈäts jam Israel” (Sal. 78:41). Extëm nˈokpëjtakëm, mientrësë netyë Moisés tˈaxäjë ja anaˈamën mä ja Sinaí gopk, ta ja israelitëty wyinmääytyë ko të nety nyikaˈagëdë, kyaj myaˈkxtujktë ets ta dyajtëgooytyë ja myëbëjkënë mä Dios. ¿Ti net tyuundë? Yëˈë yaˈoˈoyëdë tuˈugë tsäjkää maxuˈunk diˈib oorë ets jyënandë: “¡Israel jäˈäy, yäˈädë duˈun mwintsënˈajtypy, mëdiˈibë ojts jap mjuutyën Egiptë!” (Éx. 32:1, 4, MNM). Ta tyëjkëdë xondakpë ets jyënandë ko yëˈë nyixëduundëbë Jyobaa, ta tniwindaktë ets twinˈyojx twinnoˈktë ja awinax. Ko duˈunë Jyobaa tˈijxy ta tˈanmääyë Moisés: “Käˈäp ninuˈun të tyimpoˈoxy [o të tyimjeky], ets të tˈëxmatstë ja oytyuˈu, mëdiˈibëts të ndukˈënaˈamdën, ets yëˈë dyeˈeytyëty” (Éx. 32:5, 6, 8, MNM). Jotmaymyëët njënäˈänëm ko desde jaa, ja israelitëty tkostumbrëpëjktë twandäˈäktët tijaty diˈib ok kyaj tnekykyuytyundë (Núm. 30:2).

JYOBAA TWANDAˈAKY MAJTSK PËKY DIˈIBË NETY KYUYTYUNAAMPY

13. ¿Ti Dios ojts ttukwandaˈagyë David ko kyuytyunaampy, ets wiˈixë tyäˈädë nyaymyënëjkxyëty mët ja Tëëm Ääts diˈib yajwandak?

¹³ Mä ojts yˈaneˈemyë David, ta Jyobaa ojts twandaˈaky majtsk pëky diˈibë nety kyuytyunaampy parë ttukˈoyˈatët pënaty mëmëdoojëp. Tim jawyiin ojts tˈanëëmë David ko ja yˈunyaaybyajn yˈitäˈäny winë xëë (Sal. 89:35, 36; 132:11, 12). Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko ja Tëëm Ääts diˈib yajwandak myinäˈäny mä ja “rey Dabitë tyëëmp yˈääts” (Mat. 1:1; 21:9). Rey David ja ojts ttijy, “Wintsën” diˈibë nety minäämp mä tyëëm yˈääts, duˈun tˈëxkajpy ko Kristë mas mëjë kutujkën tmëdatäˈäny ets kyaj dyuˈunëty yëˈë (Mat. 22:42-44).

14. ¿Ti Jyobaa wyandak tkuytyunäˈäny mä ja Tëëm Ääts, ets wiˈix ndukˈoyˈäjtëm?

¹⁴ Myëmajtsk pëky, Jyobaa ojts twinmäˈänymyoˈoyë David parë tnaskäjpxët ko tyäˈädë Rey nan tunäämp Saserdotë Wintsën parë tkudanëdë naxwinyëdë jäˈäy. Jantsy jëjpˈamë nety ja tuunk diˈib nyikëjxmˈataampy. Pes ja Ley diˈibë Dios yäjk, jyënaˈany ko diˈib tuundëp saserdotëty yëˈë ja Leví tyëëm yˈääts, ets diˈib tuundëp rey yëˈë Judá tyëëm yˈääts, ets kyaj mbäät tˈaduunmuktë. Perë David duˈun ojts tnaskäjpxë mä diˈibë nety tunäämp Rey: “Jyobaa duˈun tˈanëëmë nWintsënëts: Uˈunyë nbëˈääyëts aˈoytsyoo axtë kots nbëjtäˈägëdë mmëtsip extëmë mdeky pyatkëyë. Jyobaa të twandaˈaky (ets kyaj tmëkjawëyaˈany): ¡Mijtsë duˈun saserdotë axtë winë xëë winë tiempë duˈun extëm tyuunyë Melquisedec!” (Sal. 110:1, 4). ¿Wiˈixë tyäˈädë tekstë yˈadëy? Pes ko Jesukristë, ja Tëëm Ääts diˈib yajwandak, tam tyam yˈaneˈemy tsäjpotm. Nan tuump Saserdotë Wintsën parë tkudanë naxwinyëdë jäˈäy, ets tpudëkë pënaty jodëmbijttëp parë oy yˈittët mëdë Dios (käjpxë Ebreeʉsʉty 7:21, 25, 26).

JA JEMBYË ISRAEL DIˈIBË DIOS JYAˈÄJTYPY

15, 16. 1) ¿Diˈibë majtskë nasionk myaytyakypyë Biiblyë, ets diˈibë tyam kyupëjkypyë Dios? 2) ¿Wiˈixë Jesus tˈanmääyë yˈëxpëjkpëty parë kyaj nëgoobë tijaty twandäˈäktët?

¹⁵ Ko ja israelitëty kyaj tkupëjktë Jesukristë, ta kyaj Dios nyekykyupëjkëdë ets kyaj mbäät ojts tnekymyëdattë ja reyëty diˈib nanduˈun tundëp saserdotëty. Jesus duˈun tˈanmääyë judiyëtëjkë wyintsën: “Mëdë tyäˈädë, jaˈats nˈandijpy ko myajpëjkëyäˈänëdë ja tsäjpotmëdë kutujkën, es yajmoˈoyaˈany ja jäˈäyëty diˈibë myeepy ja Dios diˈibë patëp” (Mat. 21:43). Tyäˈädë jembyë nasionk, ja tsyondaky mä ja Pentekostes xëë mä jëmëjt 33 mä Jesus të myiny, ko yajtuknigajxtë Diosë myëjää ja 120 Jesusë yˈëxpëjkpë diˈibë nety të tyuˈukmuktë Jerusalén. Yëˈëjëty ja yaˈixyˈäjttë extëmë “Diosë jyaˈay”, ets ko waanë yˈijty, ta ojts nyimayëdë milˈam ja Dios mëduumbë diˈib tsoˈondë oymyääjëty (Gal. 6:16).

¹⁶ Tyäˈädë jembyë nasionk diˈib yaˈixyˈäjt extëmë “Diosë jyaˈay” kyaj dyuˈunëty extëm ja israelitëty, pes xëmë ttundë diˈib oy mët ko tmëmëdowdë Dios. Ets tuˈugë anaˈamën diˈib myëmëdoodëp, yëˈë ko tkuytyundë tijaty wyandaktëp. Ja tiempë mä Jesus jyukyˈajty, may ijtyë jäˈäy ttundë wandakën diˈib kyaj tnekykyuytyundë o mä diˈib kyaj tyim jëjpˈamëty (Mat. 23:16-22). Perë Jesus ojts ttukniˈˈixë ja yˈëxpëjkpëty ets kyaj nëgoobë naa tundët ja wandakën, jyënany: “Dëˈënyë mjënäˈändët oy o kyaj, jaˈa ko diˈibë nyikeempy [yajniˈigyëp] yëˈë ayuk, tyäˈädë dëˈën miimp mä yëˈë kaˈoybyë” (Mat. 5:34, 37).

17. ¿Ti yaˈˈatsoojëmbitäämp mä ja tuˈukpë artikulo?

¹⁷ ¿Yëˈë Jesus myaytyäˈägan ko axëëk ko tuˈugë jäˈäy ttunyë wandakën ko seguurë ttunäˈäny tijaty kyajpxypy? Ets ¿ti yˈandijpy ko njënäˈänëm oy? Tyäˈädë yëˈë yaˈˈatsoojëmbitäämp mä ja tuˈukpë artikulo. Ko nbawinmäˈäyëm wiˈixë Diosë yˈAyuk jyënaˈany, mbäät yëˈë xypyudëjkëm parë xëmë nmëmëdoˈojëmë Jyobaa. Ets ko duˈun nduˈunëm, ta nëjkx xëmë xykyunuˈkxëm extëm të twandaˈaky tkuytyunäˈäny tijaty të tnigajpxy.

[Notë]

[Dibujë mä pajina 23]

[Dibujë mä pajina 25]

Tim tsojkë Abrahán tˈixäˈäny wiˈixë Jyobaa tkuytyunyë wyandakën

[Mä tmaytyaˈaky diˈib jëjpˈam mä pajina 27]

Diosë wyandakën xëmë tkuytyuny