Aˈoogë Jyobaa jyoy parë myajkuwäˈänët

1, 2. ¿Ti tsip tim tsondäˈäganëp, ets ti kyaj ttunäˈändë Dios mëduumbë?

JAP Estados Unidos 30 äämbë oktuubrë mä jëmëjt 1938, miyonkˈamë jäˈäy tmëdoodë tuˈugë programë mä raadyë. Pënaty jap tuundëp nyayajnäjxëdë extëmë jäˈäy diˈib nyigajpxypyë notisyë ets jyënandë ko të netyë jäˈäy tsyoondë mä planeta Marte ets dyajkutëgoytyë tijaty tyimpattëp. Ets oy yëˈë tmëdooˈijttë tuˈugë grabasyonk, may wyinmääytyë ko jantsy tëyˈäjtënë nety, ta jyantsy tsyëˈkëdë. Nääk ta ttuundë tijaty parë nyaygyuwäˈänëdët mët ja jäˈäyëty diˈibë nety pyawinmääytyëp tsyoondë Marte.

² Mä tyäˈädë tiempë, ta tuˈugë tsip diˈib tim tsondäˈäganëp. Etsë tyäˈädë jantsy tëyˈäjtën. Per jotmaymyëët njënäˈänëm ko mayë jäˈäy kyaj ti ttundë parë nyitsoˈoktët. Tyäˈädë tsip kyaj yëˈëjëty tuˈugë jekymyaytyaˈaky, yëˈë diˈibë Biiblyë të tnaskäjpxë. Yëˈë diˈib xyëˈäjtypy Armajedon mä Dios tsyiptunäˈäny mëdë axëkjäˈäy (Diˈibʉ Jat. 16:14-16). Ko duˈun tyun jyatëdët, kyaj tsyiptunäˈändë Dios mëduumbë, per monyˈixan monyjawëyandëp ko nety tˈixtë wiˈixë Jyobaa dyajtunyë myëjää.

3. ¿Ti ojts yajnaskäjpxë diˈib nˈëxpëkäˈänëm, ets tiko jyëjpˈamëty nnijäˈäwëm?

³ Diˈib ojts yajnaskäjpxë mä Zacarías kapitulo 14, yëˈë myaytyakypyë Armajedon. Tam nyëjkxnë 2,500 jëmëjt mä yajjääy, per jëjpˈam ets tyam nnijäˈäwëm (Rom. 15:4). Diˈib kajaa myaytyakypy yëˈë wiˈix të jyatyë Diosë kyäjpn desde 1914 ko ja Kristë yˈAnaˈam Kyutujkën nyaxkëdaky tsäjpotm, ets tijaty tim tsojk tunan jatanëp. Majtsk pëky ojts yajnaskäjpxë, “tuˈugë joy diˈib jantsy mëj” ets ja “nëë diˈib juuky” diˈib tsoˈomp Jerusalén (Zac. 14:4, 8). Mä tyäˈädë artikulo yëˈë nnijawëyäˈänëm ko Dios mëduumbë tsojkëp tˈaˈoogëdë tyäˈädë joy parë yajkuwäˈänët. Ets ko njaygyujkëm ti yˈandijpyë tyäˈädë nëë ets wiˈix ndukˈoyˈäjtëm, ta nˈuugäˈänëm ets kyaj jeˈeyë nnijawëyäˈänëm. Mëjwiin kajaa xypyudëkëyäˈänëm ko nnijäˈäwëm wiˈix ojts yajnaskäjpxë (2 Peed. 1:19, 20).

TSYONDAˈAKY “TUˈUGË XËË DIˈIBË JYOBAA JYAˈÄJTYPY”

4. 1)  ¿Näˈä tsyondaky ja “xëë diˈibë Jyobaa jyaˈäjtypy”? 2) Mä nety tkapäätynyëmë 1914, ¿ti kyäjpxwäˈkxtë Dios mëduumbëty, ets ti tyuundë ja wintsëndëjk?

⁴ Mä Zacarías kapitulo 14 jap ojts yajnaskäjpxë “tuˈugë xëë diˈibë Jyobaa jyaˈäjtypy” (Zac. 14:1, 2). ¿Ti yˈandijpyë tyäˈädë xëë? Yëˈë ja “Nwintsënˈäjtëmë xyëë” diˈib tsondak 1914 ko Kristë tyëjkë Anaˈambë jam tsäjpotm (Rev. 1:10; 11:15, Traducción del Nuevo Mundo). Kanäk jëmëjtë nety ja Dios mëduumbëty kujk tkäjpxwäˈkxtë ko “ja tiempë diˈibë Dios të tpëjtaˈaky” jyëjpkëxäˈäny 1914. Nanduˈun ojts tkäjpxwäˈkxtë ko desde mä tadë tiempë, jyaˈˈatäˈäny mëjwiin kajaa amay jotmay extëm ninäˈänëm duˈun kyajaˈˈaty (Luk. 21:24). ¿Jyaygyujkëdë ja nasionk ko duˈun tmëdoodë? Kyaj. Pënaty nyiwintsënˈäjttëbë relijyonk etsë politikëtëjk niˈigyë tnëxik ttukxiktë ets tpajëdijttë pënatyë nety käjpxwäˈkxtëp. Per yëˈë nety nyëxik tyukxiktëbë Dios diˈib tukëˈëyë mëkˈäjtën myëdäjtypy, mët ko ja Dios mëduumbëty diˈibë nety nëjkxandëp tsäjpotm, yëˈë nety kyudënääytyëbë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën (Eb. 12:22, 28).

5, 6. 1) Extëmë Zacarías ojts tnaskäjpxë, ¿wiˈix ja nasiongëty ttuundë “ja käjpn” ets pënaty jam tsënääytyëp? 2) ¿Pënatyë nety “diˈib akwëˈëmdëp mä käjpn”?

⁵ Zacarías të nety tnaskäjpxë ko ja Diosë kyäjpn nyibëdëˈëgäˈänyëtyë myëtsip. Duˈun tkujäˈäyë: “Ja käjpn yajjaˈabëkäˈäny”. Tyäˈädë käjpn, yëˈë Jerusalén diˈib yˈandijpy Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Ets ja jäˈäyëty diˈib jap tsënääytyëp, yëˈë Dios mëduumbëty diˈib të yajwinˈixtë parë nyëjkxtët tsäjpotm (Filip. 3:20). Ko tyuunë Primera Guerra Mundial, ta yajjaˈabëjkyë tyäˈädë “käjpn”, ko yajmäjtstë Dios mëduumbë diˈibë nety nyikëjxmˈäjttëp mëjwiin kajaa tuunk mä Diosë kyäjpn ets yajkajxtë tsumytsyënaabyë Atlanta (Georgia, Estados Unidos). Ja Dios mëduumbëty diˈibë nety të yajwinˈixtë parë nyëjkxtët tsäjpotm, axëëk tyuunëde myëtsip, ojts dyajkuboktë ja ëxpëjkpajn, ojts tjayajtuˈudukäˈändë mä kyäjpxwäˈkxtë, ets duˈunxyëp extëm ja “jëën tëjk dyajtukwatstääytyë” mä ja käjpn o yˈadëtstë extëmë maˈtspë.

⁶ Oy ja Dios mëduumbëty jyapajëdijtëdë myëtsip ets jyaniwäämbajtëdë, kyaj dyajkutëgoytyëdë Diosë kyäjpn. Tamˈäjt diˈibë nety nëjkxandëp tsäjpotm diˈib ninäˈä tkamastuttë Jyobaa. Ets duˈun extëmë Zacarías ojts tnaskäjpxë ko yëˈë “diˈib akwëˈëmdëp mä ja käjpn”, diˈib kyaj nyayäjkëdë parë pyëtsëmdët.

7. ¿Wiˈix xypyudëjkëm ko kyaj tmastuttë Dios pënaty nëjkxtëp tsäjpotm?

⁷ Ko jyëjpkëjxyë Primera Guerra Mundial, ¿akˈyajpajëdijttë Dios mëduumbë? Akˈyajpajëdijt, pes duˈunyëmë netyë nasiongëty tnibëdëˈëgäˈändë pënaty nëjkxandëp tsäjpotm, ets ja myëguˈuktëjk diˈib winë xëë jukyˈatandëp yä Naxwiiny (Diˈibʉ Jat. 12:17). Extëm nˈokpëjtakëm, ko tyuunë Segunda Guerra Mundial, axëëk yajtuunyë Diosë kyäjpn. Ko nnijäˈäwëm ko kyaj tmastuttë Dios pënaty nëjkxtëp tsäjpotm, yëˈë tyam xypyudëjkëm parë nmëmadakëm oy ti jotmay xytyukmiˈinëm, axtë pën xyˈaxëkˈijxëm ets xynyëxik xytyukxikëmë njiikyˈäjt nmëguˈukˈäjtëm diˈib kyaj Tyestiigëty o jäˈäy diˈib mëët nduˈunëm o nˈeskuelëˈäjtëm (1 Peed. 1:6, 7). Ets oy mä ntsënäˈäyëm, të ja jot winmäˈäny nbëjtakëm parë nnayaˈijtëm “mëk ää mëk jot” ets kyaj xyˈatsëˈkëm ja mëtsip (Filip. 1:27, 28) Per ¿mä mbäädë Diosë kyäjpn yajkuwäˈäny pënë naxwinyëdë jäˈäy axëkˈijxëdëp? (Fwank 15:17-19.)

JYOBAA DYAJJAˈˈATY “TUˈUGË JOY DIˈIB JANTSY MËJ”

8. 1) ¿Ti yˈandijaampy ko Biiblyë tmaytyaˈagyë kopk? 2) ¿Ti yˈandijpy “ja oliibës kopk”?

⁸ Jerusalén “käjpn”, yëˈë yˈandijpy ja Diosë yˈAnaˈamën. Per ¿ti net yˈandijpy “ja oliibës kopk diˈib jam Jerusalén winduuy”? ¿Tiko “këjkujkm nyaywyaˈkxyëty” ets jyëmbity majtskë kopk? ¿Ets tiko Jyobaa jyënaˈany yëˈë “ngopkëts”? (Zac. 14:3-5.) Ko Biiblyë tmaytyaˈagyë kopk, mbäät yëˈë tˈandijˈyë anaˈamën o gobiernë. Ets ko tmaytyaˈagyë Diosë kyopk, yëˈë yˈandijpy ko yajkypyë kunuˈkx kuwäˈänën (Sal. 72:3; Is. 25:6, 7). Pääty “ja oliibës kopk” mä Dios wyäˈkujkë, yëˈë yˈandijpy ja madakën diˈib myëdäjtypy parë yˈanaˈamët abëtsemy nyaxwinyëdë.

9. ¿Wiˈixën këjkujkm nyaywyaˈkxyëty “ja oliibës kopk”?

⁹ ¿Wiˈixën këjkujkm nyaywyaˈkxyëty “ja oliibës kopk”? Ko nyaywyaˈkxyëty, yëˈë yˈandijpy ko Jyobaa dyajnaxkëdaˈaky tuˈugë jembyë Anaˈamën, ja Kristë yˈAnaˈamën. Tyäˈädë myëmajtskpë Anaˈamën, nan yëˈë jyaˈäjtypyë Dios, oy yëˈë të ttukëdëkë Jesus. Pääty ko “ja oliibës kopk” nyaywyaˈkxyëty ets wyeˈemy majtskë kopk, ta Jyobaa ttijy “ngopkëts”, yëˈë ko ak yëˈë jyaˈäjtypy (Zac. 14:4, nota; 14:5).

10. ¿Ti yˈandijpy “ja joy diˈib jantsy mëj” diˈib awats mä ja majtskpë kopk?

¹⁰ Ko nyaywyaˈkxyëty këjkujkm “ja oliibës kopk”, ta kujkm wyeˈemy anikëjxytsyoo ets ja kujkm abatkëˈëytsyoo. Ta tuˈugatyë Jyobaa tyeky wyeˈemy mä tyäˈädë majtskpë kopk ets ta kujkoty yˈawäˈätsy “tuˈugë joy diˈib jantsy mëj”. ¿Ti yˈandijpyë tyäˈädë joy? Ko Dios xykyuwäˈänëm mä yˈAnaˈam Kyutujkën ets mä Kristë yˈAnaˈamën. Jyobaa ninäˈä tkanasˈixëyaˈany parë kyutëgoyëdë relijyonk diˈib tëyˈäjtën. Per ¿näˈä ojts nyaywyaˈkxyëtyë tyäˈädë “kopk”? Mä jëmëjt 1914 ko Kristë tyëjkë Anaˈambë jam tsäjpotm. ¿Ets näˈä ja Dios mëduumbë ojts nyëjkxtë pëyeˈegyë mä ja “joy”? Min nˈokˈijxëm.

¡NYËJKXTË PËYEˈEGYË MÄ JA JOY!

11, 12. 1) ¿Näˈä nyëjkxtsondaktë pëyeˈegyë mä Jyobaa jyoy? 2) ¿Ti xytyukˈijxëm ko Jyobaa tkuwäˈänyë nyax kyäjpn mëdë myëkˈäjtën?

¹¹ Jesus ojts tˈanëëmë yˈëxpëjkpëty: “Nidëgekyë naxwinyëdë jäˈäyëty mdukˈakˈatäˈänëdë mët ëjtskyëjxm” (Mat. 24:9). Desde 1914 ko tsyondaky ja tiempë mä jyëjpkëxanë tyäˈädë jukyˈäjtën, mas niˈigyë yaˈˈaxëkˈixtë. Mä Primera Guerra Mundial axëëk yajtuundë pënaty nëjkxandëp tsäjpotm, ets extëm të nˈijxëm yajtsuum yajmäjtstë nääk. Per kyaj dyajjëjptëgooytyë ja relijyonk diˈib tëyˈäjtën, pes mä jëmëjt 1919 ta yˈawäˈätspëtsëëmdë. Ets nan jaa mä Diosë kyäjpn yˈawäˈätspëtsëëmy mä Mëj Babilonia o tukëˈëyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty (Diˈibʉ Jat. 11:11, 12).a Ja net mä ojts nyëjkxtë pëyeˈegyë mä ja joy diˈib yajpatp kopk agujky.

¹² Desde 1919, ja mä Jyobaa jyoy tkuwäˈänyë Dios mëduumbë diˈib yajpattëp abëtsemy nyaxwinyëdë. Nuˈun kujkë tiempë nyaxy, duˈunyëmë gobiernë dyajkubokyë ëxpëjkpajn diˈibë Jyobaa tyestiigëty yajpëtsëëmdëp, ets mä mayë paˈis tjayajtuˈudukäˈändë parë kyaj nyekykyäjpxwäˈkxtët. Per oyxyëp ti tjatuumbëdë, kyaj mbäät dyajkutëgoytyë relijyonk diˈib tëyˈäjtën. Jyobaa kyuwaambyë nyax kyäjpn mëdë myëkˈäjtën (Deut. 11:2).

13. ¿Wiˈix mbäät nyajkuwäˈänëm mä Jyobaa jyoy, ets tiko tyam niˈigyë jyëjpˈamëty parë jap nyajpatëm?

¹³ Pën ninäˈä ngamastutëmë Jyobaa, ta nëjkx nyajpatëm mä ja jyoy parë xykyuwäˈänëm. Yëˈë mëdë yˈUˈunk, kyaj tnaˈixäˈändë parë ti xytyukmëjagamgakëm (Fwank 10:28, 29). Jyobaa xypyudëkëyäˈänëm parë kyaj nbuwäˈktutëm ja yˈanaˈamën etsë Kristë yˈAnaˈamën. Ets kom tim wingoonëp ja mëj ayoˈon, pääty niˈigyë tyam jyëjpˈamëty ets nyajpatëm mä Jyobaa jyoy.

WINGOOMP JA XËË MÄ TSYIPTUNÄˈÄNY

14, 15. ¿Wiˈix jyatäˈäny pënatyë kyaj yajpäättë mä Jyobaa jyoy ko nety yëˈë tsyiptuny mëdë myëtsip?

¹⁴ Satanás duˈunyëm tˈaxëktunäˈänyë Diosë kyäjpn axtë ko jyëjpkëxëdë tyäˈädë jukyˈäjtën, ets niˈigyë dyajmëktäˈägäˈäny. Per jäˈtäämp ja tiempë mä jeˈeyë jatëgok tˈaknibëdëˈëgäˈänyë Diosë kyäjpn, ko netyë Jyobaa tsyiptuny mëdë myëtsip, “ja xëë mä tyunyëtyë tsip”. Ta yajxon nyigëxëˈëgäˈäny ko yëˈë duˈun diˈib jantsy tsiptuump (Zac. 14:3).

¹⁵ Per ¿wiˈix jyatäˈändë pënaty kyaj yajpäättë mä Jyobaa myëj joy? Biiblyë tnigajpxy ko yëˈëjëty kyaj tmëdatäˈändë ja “tsujpë tëˈkx jäjjën”, jaˈa njënäˈänëm ko kyaj kyupëkäˈänëdë Jyobaa. Nanduˈun ojts yˈakˈyajnaskäjpxë ko ja “kabayë, mulë, kameyë, burrë ets tukëˈëyë jëyujk animal diˈib jënˈagëˈëy tëjkˈagëˈëy”, tyäˈädë yëˈë yˈandijpy diˈibë yajtuundëp mä tsyiptundë, duˈunyë jyuˈundäˈäyäˈändë, jaˈa njënäˈänëm, kyaj nyekytsyiptunäˈändë, duˈun extëmxyëp të jyuˈundäˈäy tukëˈëyë diˈib yajtuundëp. Nanduˈun yajnigajpxy ko Jyobaa yajminaambyë “tëytyuˈunën” o yuu päˈäm. Ja jäˈäy diˈib xynyibëdëˈëgäˈänëm “puˈutsäämbë” wyiin etsë yaˈan. Kyaj nnijäˈäwëm pën jantsy duˈun tyunäˈäny jyatäˈänyëty, per diˈib nnijäˈäwëm, yëˈë ko kyaj wiˈix xytyunäˈänëm ets kyaj tˈëbädäˈän tkäjpxpäädäˈändë Dios (Zac. 14:6, 7, 12, 15). Satanás mayë jyaˈay tmëdatäˈäny listë parë tsyiptunäˈändë yä Naxwiiny, per oyë nety mä yajpäättë, yajkutëgoyanëbë Jyobaa (Diˈibʉ Jat. 19:19-21). Duˈun jyatäˈäny extëm jyënaˈanyë Jeremías 25:32, 33: “Ja diˈibë netyë Jyobaa të dyaˈoogyë jäˈäy mä tadë xëë, yajpäädäˈändë mä naxwinyëdë tsyondaˈaky axtë mä naxwinyëdë jyëjpkëxy”.

16. Kom wingonë Jyobaa xyëë yˈijnë, ¿ti net mbäät nnayajtëˈëwëm, ets ti nëjkx jëjpˈam nduˈunëm?

¹⁶ Ko tyunyëtyë tsip, niˈamukë jäˈäy tkuˈayowëdë axtë diˈib madaktëp. Ëtsäjtëm, nan mbäät nguˈayoˈojëm ko myinët ja mëj ayoˈon, mbäät kyaj nëgoo nekymyëdäjtëmë käˈäy ukën, nyajtëgoˈoyëm tijaty nmëdäjtëm o kyaj nyekytsyoobäädët. ¿Ti nëjkx nduˈunëm ko duˈun njäjtëm? ¿Waˈan nëjkx xymyëmadakëmë tsëˈëgë? ¿Waˈan kyaj nëjkx nekymyëduˈunëmë Dios? ¿Waˈan nëjkx nˈëxtëkëwäˈkëm ets kyaj ti nekyˈawijx nekyjyëjpˈijxëm? Parë kyaj duˈun njäjtëm, jëjpˈam ets nyajpatëm mä Jyobaa jyoy ets nmëbëjkëm ko yëˈë mbäät xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm (käjpxë Habacuc 3:17, 18).

PYËTSËMÄˈÄNYË “NËË DIˈIB JUUKY”

17, 18. 1) ¿Ti yˈandijpy ja “nëë diˈib juuky”? 2) ¿Ti yˈandijpy “ja mejny diˈib wëˈëmp mä xëë pyëtsëmy” ets “ja mejny diˈib wëˈëmp mä xëë kyëdaˈaky”? 3) ¿Ti net tyam mdunaampy?

¹⁷ Ko nety të nyaxyë Armajedon, ta jantsy kom pyëyëˈktëwäˈänyë “nëë diˈib juuky” diˈib tsoˈomp mä ja yˈAnaˈamënë Kristë. ¿Ti yˈandijpyë tyäˈädë nëë? Tukëˈëyë diˈibë Jyobaa xymyoˈoyëm parë nbatëmë jukyˈäjtënë winë xëëbë. ¿Ets ti yˈandijpy ja mejny? “Ja mejny diˈib wëˈëmp mä xëë pyëtsëmy”, yëˈë yˈandijpy ja “mar Muerto”, ets “ja mejny diˈib wëˈëmp mä xëë kyëdaˈaky”, yëˈë yˈandijpy ja mar Mediterráneo. Ja mar Muerto, yëˈë yˈandijpy pënaty yajpattëp jutoty diˈib jukypyëkandëp. Ets ja mar Mediterráneo diˈib myëdäjtypyë jukyˈäjtën, yëˈë yˈandijpy ja tëgoy myayjyaˈay diˈib tsokwëˈëmandëp mä Armajedon (käjpxë Zacarías 14:8, 9; Diˈibʉ Jat. 7:9-15). Ko tyäˈädë majtskpë grupë nëjkx dyajnaxtë tyëëtsë mët ja nëë diˈib “yajkypy ja jikyˈäjtën”, ta jyëmbitäˈändë wäˈäts jäˈäy ets jyukyˈatäˈändë winë xëë (Diˈibʉ Jat. 22:1, 2).

¹⁸ Ko Jyobaa dyajminëdë kutëgoˈoyën, yëˈë xykyuwäˈänäˈänëm ets xyajtëkëyäˈänëm mä ja jembyë jukyˈäjtën. Pääty, oy tukëˈëyë nasionk xyˈaxëkˈijxëm, nˈokpuwäˈkëmë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, nˈokˈëxtäˈäyëmë jyoy ets nˈokwëˈëmëm jam parë xykyuwäˈänëm.