Tijaty xytyukniˈˈijxëm mä ja majtskpë neky mëdiˈibë Pedro jyaay

1. ¿Ti Jyobaa tyuknipëjkë apostëlë Pedro mä nety kyaˈookynyëm?

APOSTËLË Pedro jantsy jeky Diosmëduuny, ojts mëdë Jesus yˈëwaˈkxy kyäjpxwaˈkxy, ojts tmëtmaytyäˈäktë pënaty kyaj jyudiyëty ets yëˈë niduˈuk mëdiˈibë wyoowˈyeˈeyë Diosë kyäjpn. Jawaanë nety yˈakjukyˈatäˈäny ko Jyobaa tyuknipëjkë wiinkpë tuunk. Naa jaa mä jëmëjt 62 ets 64, ta Jyobaa tyukjääyë myëduˈukpë etsë myëmajtskpë neky mëdiˈibë xyëëw mënëjkxëp. Apostëlë Pedro tsyojk parë duˈunyëm ja Diosmëduumbëty pyudëkëdët tijaty ojts tkujayë (2 Peed. 1:​12-15).

2. ¿Tiko njënäˈänëm ko Pedro ja meerë tjääy ja neky mä nety dyajtëgoyˈattë ja myëguˈuktëjk?

² Pedro ja tjääyë yäˈädë neky mä nety ja myëguˈuktëjk twinguwäˈägëdë “kanäk pëkyë ayoˈon jotmay” (1 Peed. 1:6). Mä ja tuˈukmujkën ojts jamë jäˈäy dyajtëjkëdë ja tukniˈˈijxën mëdiˈibë kyaj tyëyˈäjtënëty ets axëëk ja jyukyˈäjtën ojts dyajnëjkxtë (2 Peed. 2:​1, 2, 14). Ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë nety tsënääytyëp Jerusalén tim tsojk nety tˈixäˈändë wiˈix ja soldäädëtëjk mëdiˈibë Roma dyajkutëgoytyë käjpn ets ja templë (1 Peed. 4:7). Seguurë ko tijatyë apostëlë Pedro kyujäˈäyë, pudëjkëdë ja myëguˈuktëjk parë tmëmadaktë ja amay jotmay ets nanduˈun mëdiˈibë nety ok pyäädan yˈixandëp.b

3. ¿Tiko jyëjpˈamëty ngäjpxëm ja majtskpë neky mëdiˈibë Pedro jyaay?

³ Pedro yëˈë tyuknigajxë yäˈädë neky ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë jukyˈäjttë mä taabë tiempë, perë Jyobaa ojts dyajkujayëty mä Biiblyë parë nanduˈun tyam nnaytyukpudëjkëm (Rom. 15:4). Ëtsäjtëm, mbäät tyam xytsyiptakxëm nmëduˈunëmë Jyobaa mët ko jäˈäy axëëgë jyukyˈäjtën dyajnëjkxtë. Ets tim tsojk nanduˈun tsyondäˈägäˈäny ja mëj ayoˈon mëdiˈibë niˈigyë myëjwiin kyajaajëty, këdiinëm ko kyutëgooyë Jerusalén käjpn. Päätyë yäˈädë majtskpë neky mëdiˈibë Pedro jyaˈay, mëjwiin kajaa xypyudëkëyäˈänëm parë njëjpˈijxëm ja Jyobaa myëj xëëw, kyaj ntsëˈkëmë naxwinyëdë jäˈäy ets niˈigyë amumduˈukjot ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm. Pudëkëyanëp nanduˈun pënaty tuundëp mëjjäˈäy parë tsuj yajxon tˈijxˈit tkuentëˈatët ja myëguˈuktëjk.

DUˈUNYËM NˈOKJËJPˈIJXËM

4. ¿Ti mbäät dyajxeemy ja mëbëjkën? (2 Peedrʉ 3:​3, 4).

⁴ Mayë jäˈäy kyaj tmëbëktë tijatyë Dios wyandakypy mä Biiblyë. Ets kom taayëm nnigäjpx nnimaytyakënë ko tim tsojk myinäˈäny ja kutëgoˈoyën, mbäädë net jeˈeyë xynyixik xytyukxikëm ets axtë xyˈanmäˈäyëm ko ninäˈä kyaminäˈänyë kutëgoˈoyën (käjpxë 2 Peedrʉ 3:​3, 4). Ko duˈun xyˈanmäˈäyëmë jäˈäy mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, pënaty mëët nduˈunëm o tuˈugë jëëky mëguˈuk, mbäät ja mëbëjkën dyajxeemy. Per ¿ti mbäät xypyudëjkëm? Min nˈokˈijxëm wiˈixë apostëlë Pedro ojts tnimaytyaˈaky.

5. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë maˈkxtujkën myëët njëjpˈijxëm ja Jyobaa myëj xëëw? (2 Peedrʉ 3:​8, 9).

⁵ Näägë jäˈäy jyënäˈändë ko Jyobaa nëgoo yˈokjäjknë parë dyajjëjptëgoyëdë axëkˈäjtën. Mëdiˈibë mbäät xypyudëjkëm yëˈë ko njamyajtsëm ko Jyobaa tëgatsyë tiempë tmaytsyoy ets kyaj dyuˈunëtyë naxwinyëdë jäˈäy (käjpxë 2 Peedrʉ 3:​8, 9). Tuk mil jëmëjtpë, Jyobaa jeˈeyë tˈixy extëm tuk xëëbë. Maˈkxtujkp nanduˈun ets kyaj ttsoky parë nituˈugë jäˈäy kyutëgoyët. Per yajminaampy ja myëjxëëw ets seguurë ko kyutëgoyäˈändë axëkjäˈäytyëjk. Pääty oy ko nyajtuˈunëmë xëëw tiempë mëdiˈibë akwëˈëmp parë jäˈäy nduknijäˈäwëmë Diosë yˈayuk.

6. ¿Wiˈix mbäät njëjpˈijxëm ja Jyobaa myëj xëëw? (2 Peedrʉ 3:​11, 12).

⁶ Apostëlë Pedro xyˈanmäˈäyëm ets nnayjyëjpˈijxëm mä “myinäˈäny taˈadë xëëw” o ja myëjxëëwë Jyobaa (käjpxë 2 Peedrʉ 3:​11, 12). Tuˈuk tuˈugë xëëw, oy ko nbawinmäˈäyëm wiˈixën jantsy oy jantsy tsuj njukyˈatäˈänëm mä ja jembyë jukyˈäjtën. Okpawinmay ko ak wäˈäts ja poj mëdiˈibë nxajäˈänëm ets ak oy ja jëˈxy pëky mëdiˈibë njëˈxäˈänëm. Winmay ko xyˈagëˈë xyˈaxäjë ja mjëëky mmëguˈuk mëdiˈibë të jyukypyëktë ets xytyukmëtmaytyaˈaky wiˈix të yˈadëy tijaty ojts yajnaskäjpxë mä Biiblyë. Ko duˈun mnaybyawinmayëdët, yëˈë mbudëkëyanëp parë duˈunyëm xyˈëwxit xyjyëjpˈixët ets xyjyamyatsët ko yëˈë mdukjukyˈajtypy ja tiempë mëdiˈibë jëjpkëxanëp. Ko duˈun nnijäˈäwëm, ta kyaj nasˈijxëm parë xyajnëˈëdëgoˈoy xyajtuˈudëgoˈoyëm pënaty winˈëˈën winxäjtëp (2 Peed. 3:17).

KYAJ NTSËˈKËMË NAXWINYËDË JÄˈÄY

7. ¿Wiˈix mbäät xyˈaxëktuˈunëm ko ntsëˈkëmë naxwinyëdë jäˈäy?

⁷ Nnijäˈäwëm ko wingoombë Jyobaa myëj xëëw, pääty ndukˈawäˈänëmë jäˈäy ja Diosë yˈayuk. Per näˈäty mbäät ntsëˈkëm ets kyaj netë jäˈäy ndukmëtmaytyäˈägäˈänëm. Duˈunën jyajtyë Pedro, yëˈë tsyëˈkë naxwinyëdë jäˈäy. Ja ux mä netyë Jesus yajtunyë tyëyˈäjtën, Pedro tëgëkˈok jyënany ko kyaj tˈixyˈatyë Jesus ets ko kyaj mëët të jyëdity (Mat. 26:​69-75). Per ok, ta Pedro jyotmëktaky ets pääty jyënany: “Katë pën xytsyëˈëgëdë es katë mmay mdäjtë” (1 Peed. 3:14). Extëm jyënany, yëˈë xytyukˈijxëm ko mbäät njotmëktakëm ets kyaj ntsëˈkëmë naxwinyëdë jäˈäy.

8. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë kyaj ntsëˈkëmë naxwinyëdë jäˈäy? (1 Pedro 3:​15, TNM).

⁸ Pedro xyˈanmäˈäyëm: “Yajnaxtë wäˈäts ja Kristë extëmë Wintsën mä mgorasoon” (käjpxë 1 Pedro 3:​15, TNM). Ko duˈun nduˈunëm, yëˈë xypyudëjkëm parë nbawinmäˈäyëm wiˈixënë Jesus tyam tmëdatyë kutujkën extëmë Rey. Pën mtsëˈkëp ko jäˈäy xymyëtmaytyäˈägäˈäny o kyaj xynyijawë wiˈix xymyëtmaytyäˈägët, pawinmay ko Jesus tam yˈuˈunyë extëmë Rey mët nimayë yˈanklëstëjk. Jamyats ko të tˈaxäjë “tukëˈëyë ja kutujkën duˈun jam tsäjpotm ets yä naxwiiny” ets yajpäädäˈäny mët ëtsäjtëm “tuˈuk tuˈugë xëëw axtë ko jyëjpkëxëdë yäˈädë jukyˈäjtën” (Mat. 28:​18-20, TNM). Pedro xyˈanmäˈäyëm ko xëmë mbäät nˈijtëm listë parë nitsiptuˈunëm ja mëbëjkën. ¿Mdukmëtmaytyäˈägäämbyë jäˈäy ja Diosë yˈayuk mä mduny, mä mˈeskuelëˈaty ets oytyim määjëty? Oy ko xywyinmayët naa wiˈix xyˈanëëmëyaˈany. Anëëmë Jyobaa parë myajjotmëktäˈägëdët, pes yëˈë mbudëkëyanëp parë kyaj xytsyëˈëgëdë naxwinyëdë jäˈäy (Apos. 4:29).

“NAYTSYOKËDË NIXIM NIYAM”

9. ¿Näˈä Pedro kyaj dyajnigëxëˈky ja tsojkën? (Ix nanduˈunë dibujë).

⁹ Apostëlë Pedro jyäjt wiˈixën mbäät dyaˈixyëty ja tsojkën, pes tamë nety yajpääty ko Jesus jyënany: “Nmooytyëp yëˈë jembyë anaˈamën: Naytsyokëdë nixim niyam. Dëˈën extëmts miits ntsoktë, nandëˈën mnaytsyokëdët nixim niyam” (Fwank 13:34). Ok, Pedro kyaj nyekykyayany mët ja myëguˈuktëjkëty mëdiˈibë kyaj jyudiyëty mët ko ttsëˈkë ko wiˈix jyënäˈändët ja judiyëtëjk. Perë apostëlë Pablo ojts yˈooyëty ets yˈanmääyë ko kyaj nety tkuytyuny extëm të nyaxkëdaˈagyë anaˈamën (Gal. 2:​11-14). Pedro kyupëjk extëmë Pablo yˈanmääyë ets ta nyayaˈoˈoyë. Mä ja myëmajtskpë neky mëdiˈibë jyaay, ojts jap yajxon tnigajpxy ko kyaj jeˈeyë njënäˈänëm ko ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm, tsojkëbën ndukˈijxëm.

10. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë ntsojkëmë nmëguˈukˈäjtëm winë ääw winë jot? (1 Peedrʉ 1:22).

¹⁰ Apostëlë Pedro jyënany: “Mët winë mjot mnaytsyokëdët nixim niyam, extëm jyawë mdukaˈaxˈattë (käjpxë 1 Peedrʉ 1:22). Ko duˈun ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm yëˈë nety nguytyuˈunëm “ja tëyˈäjtën” etsë yäˈädë tëyˈäjtën xytyukniˈˈijxëm ko Dios kyupëjktaapy “oytyim pën jäˈäyëty diˈibë wintsëˈkëdëp es tmëduny” (Apos. 10:​34, 35). Pën jeˈeyë ntsojkëm winˈixy wingexy ja nmëguˈukˈäjtëm kyaj nety nguytyuˈunëm extëmë Jesus ojts tniˈanaˈamë. Per näˈäty mä nduˈukmujkëm, mbäät jyapˈatyë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë niˈigyë nˈoyjyäˈäwëm, duˈun extëmë Jesus tam ja yˈapostëlë mëdiˈibë yˈoyjyäˈäwë (Fwank 13:23; 20:2). Perë Pedro ojts tnigajpxy ko jëjpˈam ets niˈamukë ja nmëguˈukˈäjtëm ntsojkëm extëm jyawë ndukkaˈaxˈäjtëm (1 Peed. 2:17).

11. ¿Ti yˈandijpy ntsojkëm amumduˈukjot ja nmëguˈukˈäjtëm?

¹¹ Pedro duˈun jyënany: “Mët winë mjot mnaytsyokëdët nixim niyam, extëm jyawë mdukkaˈaxˈattë”. Ko duˈun jyënany, yëˈëjën myaytyäˈägan ko tsojkëp niˈamukë jäˈäy ntsojkëm axtë mëdiˈibë xytsyiptakxëm parë ntsojkëm. Extëm nˈokpëjktakëm, ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm axëëk xyajnayjyäˈäwëm o axëëk xytyuˈunëm, tsiptakp ntsojkëm ets nanduˈun ndukmëjëmbitäˈänëm extëm të xytyuˈunëm. Perë Jyobaa kyaj tkupëkäˈäny ko duˈun njäˈäyˈäjtëm extëmë Jesus ojts ttukniˈˈixë Pedro (Fwank 18:​10, 11). Pedro tkujäˈäyë: “Ninäˈä xykyayajjëmbittët axëëk ko pën axëëk mdunëdët, es ni xykyaˈoojëmbittët ko pën mˈoojëdët. Nik niˈigyë kunuˈxtë” (1 Peed. 3:9). Pën mëk ja mjëëky mmëguˈuk xytsyoky, ta mˈoyjyaˈaytyäˈägäˈäny oytyim pënëty mëët axtë mëdiˈibë axëëk mduunëdëp.

12. 1) ¿Ti nˈaktunäˈänëm pën ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm amumduˈukjot? 2) ¿Wiˈix të mbudëkëtyë bideo Cuidemos nuestra valiosa unidad?

¹² Mä ja myëduˈukpë neky mëdiˈibë apostëlë Pedro jyaay yˈanmääy ja myëguˈuktëjk ets mëk nyaytsyokëdët “mët ko mä jäˈäy nyaytsyokëdë, may ja peky nyaytyuknimaˈxëdë” (1 Peed. 4:8). Ko duˈun tkujäˈäyë, waˈan yëˈë tjamyejtsy wiˈix tëgok myaytyaky mëdë Jesus ets jyënany ko yëˈë jantsy oyjyaˈay ets ko pyokymyaˈkxaampy ja myëguˈuk “axtë jëxtujkˈok”. Perë Jesus yˈanmääyë ko ja duˈun mbäät tpokymyeˈkxy ja myëguˈuk axtë 77 ok, yäˈädë yëˈë yˈandijpy ko kyaj mbäät pën tmaytsyoy. Jantsy oy mëdiˈibë nanduˈun xytyukniˈˈijxëm (Mat. 18:​21, 22). ¿Tsiptakpëdaa duˈun xytyunët? Tsiptakp. Kom pokyjyaˈay nyajpatëm, pääty xytsyiptakxëm nbokymyaˈkxëm ja nmëguˈukˈäjtëm. Per ¿ti mbäät mbudëkëty? Yëˈko mëët nnayaˈoˈoyëm ets nbokymyaˈkxëm.c

MËJJÄˈÄYTYËJK IJXˈIT KUENTËˈATTË MMËGUˈUKTËJK

13. ¿Tiko mëjjäˈäytyëjk tsyiptakxëdë tˈijxˈit tkuentëˈatët ja myëguˈuktëjk?

¹³ Seguurë ko Pedro ninäˈä tkajäˈäytyëgooy extëmë Jesus yˈanmääyë ko nety të jyukypyeky: “Ijxˈit kuentëˈat ja nborreegëts” (Juan 21:​16, TNM). Pën mijts mduump mëjjäˈäy, tsojkëp nanduˈun xytyunët extëm yaˈˈanmääyë Pedro. Per waˈan mtsiptakxëty xyjyuudëdë tiempë parë duˈun xytyunët. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Yëˈko pënaty tuundëp mëjjäˈäy, tsojkëp tmoˈoytyët ja fyamilyë tijaty yajtëgoyˈäjttëp ets tpudëkëdët parë niˈigyë tmëwingondëdë Jyobaa. Tsojkëp nanduˈun tmoˈoytyëdë oybyë ijxpajtën ja myëguˈuktëjk mä yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë ets yajxon tniˈëxpëkëdët tijaty yajnaxandëp mä reunyonk o ko dyajnaxäˈändë diskursë mä asamblee. Ta nanduˈun näägë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuundëp mä Komitee mëdiˈibë pyudëjkëdëbë Testiigëty parë kyaj tkupëktëdë neˈpyny o mä Departamentë mëdiˈibë nyiˈˈijxëbë jëën tëjk ets mä yajkojy. Extëm nˈijxëm, pënaty tuundëp mëjjäˈäy kanäägë tyuungëty.

14. Pënaty tuundëp mëjjäˈäy, ¿tiko tˈijxˈitäˈän tkuentëˈatäˈändë myëguˈuktëjk, ets ti pudëkëyanëdëp? (1 Peedrʉ 5:​1-4).

¹⁴ Pedro nanduˈun tˈanmääy ja wiinkpë myëguˈuktëjk mëdiˈibë tuundëp mëjjäˈäy ets tˈijxˈit tkuentëˈatët ja myëguˈuktëjk (käjpxë 1 Peedrʉ 5:​1-4). Nnijäˈäwëm ko ja mëjjäˈäytyëjkëty tsyojktëbë myëguˈuktëjk ets yˈijxˈitan kyuentëˈatandëp. Per näˈäty, kyaj mbäät duˈun ttundë mët ko jantsy mayë tyuungëty o të yˈanuˈkxëdë. Pën duˈun mjaty, ¿ti mbäät xytyuny? Tukmëtmaytyäˈägë Jyobaa wiˈix mnayjyawëty. Pedro duˈun tkujäˈäyë: “Ko pën ttukpudëkë tii ja myëguˈuk, waˈan ttuny mët ja mëkˈäjtën diˈibë Dios të myoˈoyëty” (1 Peed. 4:11). Waˈan näˈäty ja mmëguˈuktëjk tpäättë amay jotmay mëdiˈibë tyam kyaj mbäät yˈoyë. Per jamyats ko Jesus yëˈë nyiwintsënˈäjtypy ja “Borreegë Kuentëˈäjtpë” ets mbäät yëˈë pyudëkëdë, duˈun tyam ets nanduˈun mä tiempë myiny kyëdaˈaky. Jyobaa tsyojkypy ets ja mëjjäˈäytyëjk ttsoktët ja myëguˈuktëjk, tˈijxˈit tkuentëˈattët ets tmoˈoytyët ja oybyë ijxpajtën.

15. ¿Ti tyuumpy tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuump mëjjäˈäy parë tˈijxˈity tkuentëˈatyë myëguˈuktëjk? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁵ William, mëdiˈibë jeky kujk tyuunë mëjjäˈäy, yˈijxypy ko jëjpˈam tkuˈix tkugäjpxët ja myëguˈuktëjk. Ko tsyondakyë päˈäm COVID-19, ta ojts nyaygyajpxyëty mëdë wiinkpë mëjjäˈäytyëjk parë tmëgäjpxtët sëmään sëmään ja myëguˈuktëjk mëdiˈibë mëët nyëjkxtë käjpxwäˈkxpë. ¿Tiko duˈun ttuundë? William, jyënaˈany: “Yëˈë ko nimayë netyë nmëguˈukˈäjtëm naytyuˈuk yajpäättë jyënoty tyëgoty, ets mbäädë nety jeˈeyë myaay tyäjnëdë ets axëëk nyayjyäˈäwëndë”. Ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm tmëdatyë jotmay, ta William tmëdoowˈity yajxon parë mbäät tnijawë wiˈix yajpudëkëyaˈany ja nmëguˈukˈäjtëm ets ti myëmaapy myëdajpy. Ta net tˈixy wiˈix mbäät yajpudëkë ets yëˈë xëmë yˈëxtaabyë bideo mëdiˈibë mbäät pyudëkëty ja nmëguˈukˈäjtëm. William yˈakjënäˈäny: “Kyaj yˈoyëty tyam naˈijxëm ja nmëguˈukˈäjtëm, niˈigyën yajpudëkëyäˈändë. Ets duˈun extëm nyajnimëjääwdakëm parë nbudëjkëmë jäˈäy ets ndukniˈˈijxëmë Diosë yˈayuk. Nanduˈun mbäät nyajnimëjääwdakëm parë nbudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm ets kyaj tmastuˈuttët ja tëyˈäjtën”.

NˈOKNASˈIJXËM PARË JYOBAA XYˈAKTUKNIˈˈIJXËM

16. ¿Wixaty mbäät nguytyuˈunëm tijaty të njäjtëm mä ja neky mëdiˈibë Pedro jyaay?

¹⁶ Mä yäˈädë artikulo jeˈeyë wanaty të nˈijxëm ja majtskpë neky mëdiˈibë Pedro jyaay. Per mbäädë net nˈijxëm mäjaty mbäät nˈaknayaˈoˈoyëm. Extëm nˈokpëjktakëm, ¿mbawinmaapy niˈigyë wiˈixën yˈixˈatäˈäny ja it lugäär tsujpë mëdiˈibë Jyobaa të xytyukwandakëm? ¿Mbëjktäˈägaampy niˈigyë mwinmäˈäny parë mˈëwäˈkx mgäjpxwäˈkxët mäjatyë jäˈäy xytyimpääty extëm mä mduny, o mä mˈeskuelëˈaty? ¿Mtsokaampy niˈigyë ja mmëguˈuktëjk amumduˈukjot? Ets pën mduump mëjjäˈäy, ¿mˈijxˈitaampy mguentëˈataampy ja mmëguˈuktëjk tsuj yajxon? Pën mˈijxypy ko tsojkëp jam muum mˈaknayaˈoyëdët, këdii wiˈix mnayjyawëty. Pesë Jesus mbudëkëyanëp parë mˈaknayaˈoyëdët (1 Peed. 2:3). Pedro duˈun xyˈakˈanmäˈäyëm: “Dios […] yëˈë yajjëjpkëxaampy mëdiˈibë të mdukniˈˈixëdë. Yëˈë mëk myaˈitanëdëp, yëˈë myajkumëjääwdäˈäganëp ets yëˈë myajwäˈktäˈätsanëdëp” (1 Ped. 5:​10, TNM).

17. ¿Ti kumäˈäyën nˈaxäjëyäˈänëm pën nasˈijxëm etsë Jyobaa tijaty xytyukniˈˈijxëm?

¹⁷ Pedro ojts tëgok nyayjyawëty ko kyaj nety pyaaty nyitëkëty ets yajpäädët mëdë Diosë yˈUˈunk (Luk. 5:8). Per duˈunyëm tpanëjkxˈadëtsy mët ko yëˈë pudëjkë Jyobaa etsë Jesus. ¿Wiˈixë net ttukˈoyˈajtyë Pedro? Ojts yajwinˈixy parë nyëjkxët tsäjpotm ets jam yˈanaˈamët mëdë Jesukristë (2 Peed. 1:11). ¡Jantsy oy mëdiˈibë Pedro yajtukumääy! Pën mijts kyaj mˈëxtëkëwaˈaky extëmë Pedro ets pën mnasˈijxëp parë Jyobaa tijaty mdukniˈˈixëdët, nëjkxëp xypyaaty ja jukyˈäjtënë xëmëkyëjxmbë. Ets pën niˈigyë ja mëbëjkën xyajkëktëkë, nëjkxëp mnitsoˈoky (1 Peed. 1:9).