¿Mnijäˈäwëbë nety?

¿Mëdiˈibë karrë nety tyuknëjkxypy ja Etiopía jäˈäy ko mëët nyaybyatë Felipe?

KO MÄ Biiblyë jyënaˈany “karrë”, yëˈë myaytyäˈägaampy oy myëdiˈibë karrëty (Apos. 8:​28, 29, 38). Per mëdiˈibë nety jyawë ja Etiopía jäˈäy tyuknëjkxypyën, kyaj yëˈëjëty mëdiˈibë jäˈäy yajnëjkxtëp tsiptuumbë o yajpëyëˈkkijpxyëdëp, pes yëˈë nety tyuknëjkxypy tuˈugë mëj karrë. Min nˈokˈijxëm tiko duˈun njënäˈänëm.

Ja Etiopía jäˈäy yëˈë nety tuˈugë yajkutujkpë ets kajaa nety tyuˈuyeˈeyaˈany. Yëˈë nety tuˈugë yetyëjk mëdiˈibë tuump “tesoreerë mä ja toxytyëjk Kandasë, Etyopiië reynë” (Apos. 8:27). Mä taabë tiempë, ja yajkutujkpë mëdiˈibë Etiopía, majtsk ja lugäär mëdiˈibë nety yˈaneˈempy, mëdiˈibë tyam yajtijp Sudán ets Egipto. Seguurë ko may tijaty ojts tmënëjkxy mëdiˈibë nety yajtunaampy mët ko kajaduˈu nety yeˈeyaampy ets wiˈixëm ja karrë mëdiˈibë tyuktëkëyaampy. Mä primer siiglë, yëˈë jäˈäy yajtuundë ja karrë mëdiˈibë pyawoˈombyë kabayë ko muum nyëjkxtë. Tuˈugë liibrë duˈun tnimaytyaky: “Mä yäˈädë karrë jantsy may ijty jap tijaty tyëkë, mbäät japë jäˈäy tsuj yajxon yˈuˈunyë pyoˈkxtë ets mbäädë nety jagambäät jyaˈty” (Acts—An Exegetical Commentary).

Ja Etiopía jäˈäy letrëkäjpxpë nety ko Felipe myëwingoonë. Biiblyë jyënaˈany “ko tmëwingoony ja Felipë, net tmëdooy ko tkajxy ja tesoreerë ja Isaiië nyeky” (Apos. 8:30). Ja Etiopía jäˈäy mbäädë nety jap lyetrëkajpxy mët ko ja karrë ëtyaˈakyˈaampy tyuˈuyeˈey ets päätyë Felipe tnaspatë ko tpääbëyiˈky.

Ja Etiopía jäˈäy yˈanmääyë Felipe parë pyatët ets mëët yˈuˈunyët (Apos. 8:31). Ja karrë mëdiˈibë tyuknëjkx ja Etiopía jäˈäy, mëjwiin awäätsë nety, pääty tˈanmääyë Felipe parë pyatët ets jap mëët yˈuˈunyët. Yäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko kyaj nety yëˈë ttuknëjkxy ja karrë mëdiˈibë jäˈäy yajpëyëˈkkijpxyëdëp, pes tanë ijty nyëjkxy ja mëdiˈibë yajˈyeˈeypy mët ko mutskë yäˈädë karrë.

Extëm jyënaˈanyë Apostʉlʉty kapitulo 8 ets extëm të yˈakˈyajpayeˈey, ta të yaˈixy ko ja Etiopía jäˈäy japë nety tyuˈuyeˈey mä tuˈugë mëj karrë ets kyaj jyapëty mä tuˈugë karrë mëdiˈibë ijtyë jäˈäy yajnëjkxtëp tsiptuumbë o mëdiˈibë yajpëyëˈkkijpxyëdëp.