“Diˈibë kyaj ti tnijawë myëbëjktaapy tukëˈëyë ayuk”

TAM nyëjkxnë naxy 200 jëmëjt ko tyäˈädë jäˈäy jyënany ko kyaj mbäät yajmëbëjktäˈäy tijaty myaytyakypyë perioodikë. Tyam, nan kyaj mbäät nmëbëjktäˈäyëm tijaty yajmaytyakp mä Internet. Mbäät jap ngäjpxëm ti ndimnijawëyäˈänëm mët ko niˈigyë tijaty jyembyëtsëmy. May diˈib jap miimp tëyˈäjtën ets mbäät nyajtuˈunëm, per nan tap may diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty ets kujotmay. Pääty tsojkëp nnaygyuentˈäjtëm. Ko tuˈugë jäˈäy dyajtunyë Internet, mbäät wyinmay ko tëyˈäjtën diˈib jap yajmaytyakp o mët ko yëˈë të tyuknigexyëtyë myëtnaymyaayëbë. Axtë mbäät tmëbëky diˈibë tsip yajmëbëkëp. Perë Biiblyë jyënaˈany: “Diˈibë kyaj ti tnijawë myëbëjktaapy tukëˈëyë ayuk, per diˈib wijy wyinmaapy mä nyaswäˈägë” (Proverbios 14:15).

Jäˈäy diˈib tsuu myëbëjktaapy wiˈix yaˈˈanëëmë, perë wijypyë jawyiin tijaty tpayoˈoy. Mä Internet may jap yajmaytyaˈaky diˈib niˈamukë jäˈäy myaytyäägëdijttëp, per kyaj tyëyˈäjtënëty. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë kyaj nyajwinˈëˈënëm? Nˈoknayajtëˈëwëm: “¿Mäjëts të ngajpxyë tyäˈädë maytyaˈaky? ¿Mä tuˈugë pajina diˈib maytyakp tëyˈäjtën, o mä oypyënëty mbäät tkujayë ti tsyejpy? ¿Yajnijäˈäwëp mä tsyoonyë tyäˈädë maytyaˈaky? ¿Të yajnigajpxy mä tuˈugë pajina diˈib tëyˈäjtën, ko tyäˈädë maytyaˈaky kyaj tyëyˈäjtënëty?”.a Nˈokwinmäˈäyëm wiˈix tijaty yˈixëty (Proverbios 7:7). Pën tsip yajmëbëkët diˈib ngäjpxëm, mbäät kyaj tyëyˈäjtënëty. ¿Ets pën xynyijäjtëm tuˈugë mensaje mä kyaj oy yajnimaytyaˈaky tuˈugë jäˈäy? Oy ko nnayajtëˈëwëm: “¿Pëndaa tsyejpy ets niˈamukë jäˈäy tnijawëdë tyäˈädë? ¿Tidaa ko ttseky ets wyäˈkxëdë tyäˈädë maytyaˈaky?”.

KYAJ XYKYAJXNAXËDË MENSAJE DIˈIB MNIJÄJTËP

Ko näägë jäˈäy nyijäˈtëdë mensaje, ta netyë ttuknigaxtë myëtnaymyaayëbë. Kyaj jawyiin tpayoˈoytyë pën tëyˈäjtën ets nan kyaj twinmaytyë wiˈix ja wiink jäˈäy yˈaxëktunäˈänëdë. Waˈan tkaxtë ja mensaje mët ko myëjpëtsëmäˈändë o mët ko yëˈë jawyiin yajnaxandëp ja ayuk (2 Samuel 13:28-33). Per oy ko jawyiin nwinmäˈäyëm wiˈix wyimbëtsëmäˈäny. Pes kyaj nyajwëˈëmäˈänëm axëëk tuˈugë jäˈäy o tuˈugë organisasion.

¿Tiko näägë jäˈäy tkajxnaxtë mensaje ets kyaj jawyiin tpayoˈoytyë pën tëyˈäjtën? Yëˈko kyaj dyajtëgoyäˈändë ja xyëë tiempë. Waˈan jyënäˈändë: “Waˈanëtsë nmëtnaymyaayëbë tpayoˈoytyë pën tëyˈäjtën o kyaj”. Per waˈan ja myëtnaymyaayëbëty nan kyaj tmëdattë tiempë (Éfesʉ 5:15, 16). Pääty, pën kyaj mˈity seguurë parë xykyajxnaxët tuˈugë mensaje, oy ko xytyimjäˈäytyëgoyët.

Oy ko nnayajtëˈëwëm: “¿Nmëdäjtypyëtsë kostumbrë parëts ngajxnaxyë mensaje? ¿Tëjëts näˈä pën nˈokˈamdoobë maˈkxën kojëts ngajxnaxyë mensaje diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty? ¿Tëjëts pën xyˈanëëmë etsëts kyaj nˈokkajxnäjxnëdë mensaje diˈibëts yajtuknigajxp?”. Oy ko njamyajtsëm ko pënaty mëët nnaymyaˈayëm, mbäät nanduˈun mä Internet tˈëxtäˈäytyët ti tyim nijawëyandëp. Kyaj dyajtëgoyˈattë nduknigajxëmë bideo, retratë o tijaty jeˈeyë yajtukxikp. Nan kyaj mbäät nˈagajxwäˈkxëmë diskursë diˈib të yajgrabaraty o diˈib të ngujäˈäyëm.b Oy ko nmëguˈukˈäjtëm këˈëm tpayoˈoytyët tijaty yaˈëxpëkäämp, tˈëxtäˈäytyëdë referensyë, tekstë o wiˈix kyomentaratäˈändë.

¿Ti mbäät nduˈunëm pën mä Internet axëëk yajnimaytyaˈagyë Jyobaa kyäjpn? Kyaj ngäjpxˈadëtsëm ets nan kyaj nmëbëjkëm. Kyaj mbäädë nmëguˈukˈäjtëm nduknigajxëm, pes yëˈë nety nyajwäˈkxëm diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Ets pën axëëk nnayjäˈäwëm ko të ngäjpxëm, nˈokˈamdoˈowëmë Jyobaa parë xymyoˈoyëmë wijyˈäjtën ets nˈoktukmëtmaytyakëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mbäät xypyudëjkëm (Santya̱ˈa̱gʉ 1:5, 6; Juudʉs 22, 23). Kyaj mbäät axëëk njäˈäwëm ko nyajniwäämbajtëm, pes nanduˈunë Jesus yajniwäämbejty. Ets nan yˈanmääy ja yˈëxpëjkpëty ko yajpajëditandëp ets yajniwäämbatandëp (Matewʉ 5:11; 11:19; Fwank 10:19-21). Pën nnayaˈijtëm wijy, ta nbëjkëmë kuentë pën axëëk nyajnimaytyakëm o pën yajwinˈëënäˈänëm (Proverbios 2:10-16).

NˈOKWINTSËˈKËM JA WIINKPËTY

Nan tsojkëp nnaygyuentˈäjtëm ets kyaj nmaytyaknäjxëm wiˈix të yajnimaytyaˈagyë nmëguˈukˈäjtëm. Waˈan jyatëyˈäjtënëty, per mbäät kyaj yˈoyëty ko ndukmëtmaytyakëmë wiinkpë (Matewʉ 7:12). Pën kyaj oy nimaytyakëm ja nmëguˈukˈäjtëm, kyaj nety nyaˈijxëmë tsojkën ets nan kyaj pën ttukˈoyˈatët (2 Tesalónikʉ 3:11; 1 Timotee 5:13). Nan mbäät nnijäˈäwëm diˈib kyajnëm pën tnijawë. Pääty, oy ko nwingutsëˈkëm ja nmëguˈukˈäjtëm parë yëˈë këˈëm tnigäjpxët, näˈä tnigäjpxäˈäny ets wiˈix tnigäjpxäˈäny. Pes pën jawyiin nnigäjpxëm, kyaj nety nwingutsëˈkëm ja nmëguˈukˈäjtëm ets mbäät mëjwiin kajaa nˈaxëktuˈunëm.

Tyam jantsy pojˈam yˈabojwaˈkxy tijaty tuun jäjtëp. Ta nääk diˈib tëyˈäjtën ets mbäät xypyudëjkëm, per ta diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty ets kujotmay. Mbäät pën naytyuˈuk xytyuknigexyë mensaje, per jamyats ko yëˈë mbäät tsojkˈam ttuknijawë niˈamukë jäˈäy. Päätyë mensaje diˈib xynyijäjtëm, kyaj yˈoyëty nduknigajxëm niˈamukë mëtnaymyaayëbë. Biiblyë jyënaˈany ko diˈib myëdäjtypyë tsojkën myëbëjktaapy tijaty, per oy ko wijy nnayaˈijtëm ets kyaj nmëbëjkëm ko ak tëyˈäjtënë mensaje diˈib xynyijäjtëm (1 Korintʉ 13:7). Nan kyaj mbäät nmëbëjkëm wiˈix axëëk yajnimaytyaˈagyë Diosë kyäjpn etsë nmëguˈukˈäjtëm. Nˈokjamyajtsëm ko pënaty yajwäˈkxtëbë tyäˈädë ayuk ets xynyiwäämbajtëm, yëˈë pyanëjkxëdëbë Satanásë yˈijxpajtën, “diˈib yajtsondak ja andakën” (Fwank 8:44). Pääty, oy ko mëk nnaygyuentˈäjtëm mä tukëˈëyë mensaje diˈib xynyijäjtëm. Pesë Biiblyë jyënaˈany: “Diˈib kyaj ti tnijawëdë, yëˈë myëwëˈëmëyandëp ja tsuuˈat, per pënaty wijy, myëdatandëp ja wijyˈäjt kejyˈäjtën extëmë kyoronë” (Proverbios 14:18).