Nˈoknasˈijxëm “waˈan ja madakën dyajkaˈpxy ja tyuunk”

1, 2. 1) ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë Gedeón mët ja nidëgëëk mëgoˈpxpë tsyiptuumbë? (Ixë dibujë mä tsyondaˈaky). 2) ¿Tiko jyëjpˈamëty nmadakëm extëm jyënanyë Lukʉs 22:19?

JA FES Gedeón mët ja syoldäädëtëjk tuk tsuˈumë nety kujk tsyiptundë ets të jyantsy yˈanuˈkxëtyaˈaytyë. Ja nety kujk tpaboˈoytyë ja myëtsipëty naa 32 kilometrë. ¿Ti net tuun jäjtë? Biiblyë jyënaˈany: “Ënät tsyoˈontë yë Gedeón jam ma ënäty yajpaatën mëët nitëkëëk mëkoˈpx ja jyäˈäy ets tuknajxtë ja Jordán nëë oy ënäty tëë yajxon jyaˈënuˈkxëtë”. Per kyajnëm nety myadäˈäktë, pes ja nety yˈakwëˈëmy ja 15 milë soldäädë diˈib myëtsipˈäjttëp. Tyäˈädë myëtsipëty kanäk jëmëjtë nety të ttëytyundë ja israelitëty. Pääty, oyë nety ja Gedeón mëdë jyaˈay të jyaˈˈanuˈkxëdë, pyanëjkxˈadëtstë ja myëtsip axtë ko tmëmadaktë (Jueces 7:22; 8:4, 10, 28, Tios yˈaaw yˈayuk).

² Tyam, nan mëk ntsiptuˈunëm ets anuˈkxëm. Pes yëˈë mëët ntsiptuˈunëmë Satanás, jyaˈay ets tijaty xyajtëgoyäˈänëm mët ko nbokyjyaˈayˈäjtëm. Ta näägë nmëguˈukˈäjtëm diˈib jeky kujk tsyiptuunëdë ets të kanäkˈok myadäˈäktë mët ko Jyobaa pyudëkëdë. Per mbäät näˈäty nˈanuˈkxëm mët ko jeky kujk ntsiptuˈunëm ets jeky kujk nˈawijxënë ja kutëgoˈoyën. Tëyˈäjtën ko kyajnëm nmadakëm, pesë Jesus jyënany ko mä ja tiempë jyëjpkëxanë, nyajnaxäˈänëm mëk ja jotmay ets axtë yajtëytyunäˈänëm. Per nan ojts tnigajpxy ko pën kyaj nˈëxtëkëwäˈkëm, nëjkxëp nmadakëm mä tyäˈädë tsip (käjpxë Lukʉs 21:19). ¿Ti yˈandijpy nmadakëm? ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm? ¿Ti xytyukniˈˈijxëm pënaty të myadäˈäktë? ¿Wiˈix mbäät nasˈijxëm parë ja madakën dyajkäˈpxët ja tyuunk? (Santya̱ˈa̱gʉ 1:4).

¿TI YˈANDIJPY NMADAKËM?

3. ¿Ti yˈandijpy nmadakëm?

³ Ko Biiblyë jyënaˈany nmadakëm, kyaj yëˈëyë tˈandijy nmëmadakëmë amay jotmayë mëkatypyë, yëˈë yˈandijpy wiˈix nˈijxëm ja jotmay. Nmadakëm, yëˈë yˈandijpy amëk jotmëk naybyëjtakëm, nmaˈkxtujkëm ets xëmë nmëmëdoˈowëmë Jyobaa. Tuˈugë liibrë jyënaˈany ko yëˈë yˈandijpy nmëdäjtëm mëk ja mëbëjkën ets kyaj nˈëxtëkëwäˈkëm ko nbatëmë amay jotmay, ndënäˈäyëm mëk axtë ko myinyë mas mëkpë jotmay. Ko nduknäjxëm ja jotmay të nety nmëmadakëm. Ets en lugäär yëˈëyë nwinmäˈäyëm wiˈix ja jäj jëmuˈumën nyajnäjxëm, jam ja winmäˈäny nbëjtakëm mä njäˈtäˈänëm.

4. ¿Tiko njënäˈänëm ko tsojkën xypyudëjkëm parë nmadakëm?

⁴ Ko nmëdäjtëmë tsojkën, yëˈë xypyudëjkëm parë nmadakëm (käjpxë 1 Korintʉ 13:4, 7). Extëm nˈokpëjtakëm, pën ntsojkëmë Jyobaa, ta nmëmadakëm oytyim tiijëty diˈib yëˈë nyasˈijxëp tyun jyatëdët (Lukʉs 22:41, 42). Pën ntsojkëmë nmëguˈukˈäjtëm, ta nmëmadakëm ko tyëgoytyë (1 Peedrʉ 4:8). Ets pën ntsojkëm ja njamyëëtˈäjtëm, ta nmëmadakëm ja amay jotmay diˈib pyattëbë kasäädë jäˈäy axtë diˈib ijttëp agujk jotkujk. Tyäˈädë tsojkën yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë mëk yˈitët ja tsënäˈäy jukyˈäjtën (1 Korintʉ 7:28).

¿TI XYPYUDËKËYÄˈÄNËM PARË NMADAKËM?

5. ¿Tiko yëˈëyë Jyobaa mbäät xypyudëjkëm parë nmadakëm?

⁵ Nˈokˈamdoˈowëmë Jyobaa jot mëjää. Jyobaa xymyoˈoyäˈänëmë “jotkujkˈäjtën esë maˈxtujkën” (Romanʉs 15:5). Nipën mbäät duˈun xykyapudëjkëm extëmë Jyobaa parë nmadakëm. ¿Tiko? Yëˈko yëˈëyë diˈib yajxon jyaygyujkëp wiˈix nnayjäˈäwëm ets wiˈix të nˈyaˈk të nbajtëm. Pääty, wäˈäts tnijawë wiˈix mbäät xypyudëjkëm parë nmadakëm. Biiblyë jyënaˈany: “Pënaty tsëˈkëdëp myoˈoyaampy tijaty tsyojkënyëˈäjttëp, ets myëdowaampy ko yaˈˈamdowët ja naybyudëkë ets yaˈˈawäˈätspëtsëmaampy” (Salmo 145:19). Per ¿wiˈixë Dios tˈatsoowëmbity ko nˈamdoˈowëmë jot mëjää parë nmadakëm?

6. Ko nwinguwäˈkëm tuˈugë jotmay, ¿wiˈixë Jyobaa tkuytyunyë wyandakën ko xypyudëkëyäˈänëm?

⁶ Pën nˈamdoˈowëmë Jyobaa naybyudëkë parë nmadakëm, yëˈë wyandakypy ko xypyudëkëyäˈänëm (käjpxë 1 Korintʉ 10:13, Ja oybyë Tëyˈa̱jtën [OTJ]).a ¿Wiˈix tkuytyunyë tyäˈädë wyandakën? Näˈäty, yajjëgekypy ja amay jotmay. Per näˈäty jeˈeyë xymyoˈoyëmë jot mëjää parë nmëmadakëm maˈkxtujkën myëët ets mëdë xondakën (Kolosʉ 1:11). Jyobaa nan yajxon tnijawë axtë mäbäät nmëmadakëm. Yëˈë ninäˈä tkanasˈixëyaˈany ets tuˈugë jotmay niˈigyë myëjwiinët diˈib axtë mbäät xytyukmastutëm.

7. ¿Tiko jyëjpˈamëty nˈaxäjëm ja käˈäy ukënë diˈibë Dios yajkypy? Nimaytyäˈäk mët tuˈugë ijxpajtën.

⁷ Nˈokˈyajkëktëjkëmë mëbëjkën mëët ja käˈäy ukën diˈibë Dios yajkypy. ¿Tiko jyëjpˈamëty? Nˈokpëjtakëm tuˈugë ijxpajtën. Ta tuˈugë kopk diˈib mas këjxm abëtsemy nyaxwinyëdë, txëˈaty Everest. Parë tuˈugë jäˈäy jam kyëbatët, tsojkëp kyayët tuk xëëw extëmxyëp kyay tëgëk xëëw o taxk xëëw. Pën madäˈägäämp kyëbatët axtë kopk kutum, tsojkëp jantsy may kyayët. Nanduˈun ëtsäjtëm, pën madäˈägäˈänëm axtë ko myinët ja kutëgoˈoyën, tsojkëp nˈaxäjëm ja käˈäy ukënë diˈibë Dios yajkypy. Jëjpˈam njuˈtëmë tiempë parë nˈëxpëjkëm naytyuˈuk ets kyaj ndëgoyˈäjtëm mä nduˈukmujkëm. Net nmëdäjtëm mëk ja mëbëjkën (Fwank 6:27).

8, 9. 1) Extëm jyënaˈanyë Job 2:4, 5, ¿ti diˈib yaˈijxmäjtsp ko nbatëm tuˈugë jotmay? 2) ¿Ti mbäät nbawinmäˈäyëm ko duˈun njäjtëm?

⁸ Nˈokjamyajtsëm ko ninäˈä mbäät ngapuwäˈktutëmë Dios. Ko nyajnäjxëmë amay jotmay, mëjwiin kajaa nˈayoˈowëm. Per nˈokjamyajtsëm ko nan nyaˈijxmäjtsëm pën nmëmëdowäˈänëmë Dios o kyaj. Satanás kyaj ttseky etsë Jyobaa yˈanaˈamët ets ojts jyënaˈany ko ëtsäjtëm jeˈeyë nmëduˈunëmë Dios mët ko xykyunuˈkxëm. Ja tiempë mä jyukyˈajtyë Job, duˈunë Satanás tˈanmääyë Jyobaa: “Tukëˈëyë diˈibë yetyëjk myëdäjtypy yakëp mët ko ttsokëdë jyukyˈäjtën”. Ta net tˈanmääy: “Okxäjtëw ets xytyoonëdë nyiniˈkx etsë wyaay pyäjk, ets xyˈixët pën kyaj mˈaxëkmëgajpxyëty” (Job 2:4, 5). Ko tiempë nyajxy, ta Satanás ojts yaˈëxkexy jam tsäjpotm ets duˈunyëm tniwäämbetyë Dios mëduumbëty (Diˈibʉ Jatanʉp 12:10). Axtë tyambäät duˈunyëm jyënaˈany ko pääty nmëduˈunëmë Jyobaa mët ko xykyunuˈkxëm. Diˈib tsyejpy, yëˈë ets kyaj nekymyëduˈunëmë Jyobaa ets ni nganekymyëmëdoˈowëm. Pääty ko nbatëm tuˈugë jotmay, nˈokjamyajtsëm ko extëm nwinguwäˈkëm, mbäät nyajnigëxëˈkëm ko yëˈë nbuwäˈkëmë Jyobaa ets ko yëˈëyë nitëjkëp yˈanaˈamët.

⁹ Ko nbatëm tuˈugë jotmay, nˈokwinmäˈäyëm ko Satanás mëdë kyaˈoybyëty, tëyë xyˈijxëm ets xyˈanmäˈäyëm ko kyaj nmëmadäˈägäˈänëm ets ko nˈëxtëkëwäˈägäˈänëm. Per nan tam xyˈijxëmë Jyobaa mëdë Jesukristë, milˈamë anklës ets pënaty të nyëjkxnëdë tsäjpotm, ets xyˈanmäˈäyëm parë kyaj nˈëxtëkëwäˈkëm. Jantsy jotkujk nyayjawëdë ko mëk ndënäˈäyëm ets ko nmëmadakëm oy wiˈix njäjt ngëbajtëm. Ta netë Jyobaa xyˈanmäˈäyëm: “Uˈunk jaˈa, it wijy kejy, ets yajxondäˈäktsë ngorasoon, parëts mbäät nˈatsoowëmbity diˈibëts xynyëxik xytyukxikp” (Proverbios 27:11).

10. ¿Wiˈix mbäät nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtën ko nbatëmë amay jotmay?

¹⁰ Nˈokwinmäˈäyëm ja kunuˈkxën diˈib nˈaxäjëyäˈänëm ko nmadakëm. Nˈokpëjtakëm tuˈugë ijxpajtën: Okpawinmay ko mtsoony ets mnëjkxy mä tuˈugë lugäär ets jakumbomnëm mjäˈtäˈäny. Tuk tsuˈum mduˈuyoˈoyaˈany, jantsy koots ja nëˈë tuˈu, per mnijäˈäwëp ko tsojk xyëënyëyaˈany ets pën mduˈuyoˈoyˈadëtsp, ta mjäˈtäˈäny mä të xynyitsoonë. Nanduˈun yˈixëtyë jukyˈäjtën extëm ko nduˈuyoˈoyëm. Mbäät näˈäjëty nyajnäjxëmë amay jotmayë mëkatypyë ets njantsy myëmäˈäy njantsy nmëdäjëm. Waˈan nanduˈunë Jesus nyayjäˈäwë, ko yajkëxwojpy kepykyëjxy, yajjäämˈijx yajnääxˈijx ets yajnäjx mëk ja jäj jëmuˈumën. ¡Ninäˈänëmë nety duˈun kyajaty! ¿Ti pudëjkë parë tmëmadaky? Biiblyë jyënaˈany ko yëˈë “ja xondakën diˈib yajpëjtak wyinduuy” (Hebreos 12:2, 3, TNM). Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko jamë wyinmäˈäny tpëjtaky mä ja kumäˈäyën diˈibë nety yˈaxäjëyaampy ko myadäˈägët, per diˈib niˈigyë pudëjkë yëˈko twinmääy wiˈix dyajwäˈätsanë ja Tyeetyë xyëëw ets ko yëˈë myëdäjtypyë madakën parë yˈanaˈamët. Nyijäˈäwëbë nety ko këxäämp ja yˈayoˈon, per ja kumäˈäyën diˈib yˈaxäjëyaampy tsäjpotm winë xëëwë nety yˈitäˈäny. Ko nyajnäjxëmë amay jotmay mëjwiin kajaa, mbäät nbanëjkxëmë yˈijxpajtënë Jesus. ¿Wiˈix? Ko jamë winmäˈäny nbëjtakëm mä ja kunuˈkxën diˈib nˈaxäjëyäˈänëm ko nmadakëm ets ko njamyajtsëm ko ja amay jotmay këxäämp naxäämp.

“DIˈIBATY TË TMËMADÄˈÄKTË JA AYOˈON”

11. ¿Tiko yˈoyëty nnijäˈäwëm wiˈix jyukyˈäjttë pënaty “të tmëmadäˈäktë ja ayoˈon”?

¹¹ Nimayë Dios mëduumbë, të myadäˈäktë extëm ëtsäjtëm. Ja tiempë mä jyukyˈajtyë apostëlë Pedro, nimay myëmadaktë ko Satanás nyibëdëˈkëdë. Päätyë Pedro yˈanmääyëdë: “Tukmëmadäˈäktë ja mëjkuˈugopk jaˈagyëjxm ko xymyëbëktë Dios, jaˈa ko xynyijawëdë ko dëˈën [yˈayowdë] ja mmëmëbëjkpëty oytyim määty” (1 Peedrʉ 5:9). Ko nnijäˈäwëm wiˈix jyukyˈäjttë pënaty “të tmëmadäˈäktë ja ayoˈon”, mbäät xypyudëjkëm parë ninäˈä ngamastutëmë Jyobaa, xytyukˈijxëm ko mbäät nmadakëm ets ko Jyobaa xykyunuˈkxäˈänëm pën kyaj nmastutëm (Santya̱ˈa̱gʉ 5:11). Min nˈokˈijxëmë yˈijxpajtënë Dios mëduumbëty diˈib të myadäˈäktë^[1] (ixë notë).

12. ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtënë ja kerubingëty ko yajpattë jam Edén?

¹² Ja kerubingëty. Tyäˈädë anklës këjxmë tuunk tnikëjxmˈattë. Per ko Adán mëdë Eva pyokytyuundë, ta Jyobaa tyuknipëjkëdë tuˈugë tuunk yä Naxwiiny diˈib ninuˈun tkamëbääty extëm diˈibë nety myëdäjttëp jam tsäjpotm. Tyäˈädë anklësë yˈijxpajtënë mbäät xypyudëjkëm parë nmëmadakëm ko nyajtuknipëjkëm tuˈugë tuunk diˈib tsip. Biiblyë jyënaˈany ko Jyobaa jam tpëjtaky ja kerubingëty “mätsoo Xëëw pyëtsëmy” ets ko “tuˈugë espäädë diˈib yaˈamp tim awdijtëëp parë tkuentˈaty ja nëˈë tuˈu diˈib nëjkxp mä ja ujts kepy diˈib myëdäjtypyë jukyˈäjtën” (Génesis 3:24).^[2] (ixë notë). Biiblyë kyaj tmaytyaˈaky ko ja kerubingëty tyëjkëdë abajt kutujkpë o nyayajnaxäˈänëdë mëj o ko kyaj ttunandë ja tuunk. Nan kyaj tmaytyaˈaky ko ojts tsyipkaˈaxtë o ko tjëjpˈyoˈoytyuˈuttë ja tuunk, niˈigyë jam ojts tyanëdë axtë ko ja tuunk jyëjpkëjxy. Waˈan jam tyënääytyë naxy 1,600 jëmëjt, axtë ko myiiny ja Ayoˈonduu.

13. ¿Ti pudëjkë Job parë tmëmadaky kanäk pëkyë ayoˈon jotmay?

¹³ Job diˈib ninäˈä tkamastutyë Dios. Mbäät näˈäty nnayjäˈäwëm axëëk mët ko tuˈugë jiiky mëguˈuk o tuˈugë mëtnaymyaayëbë të xyajtsayujtëm mëdë yˈääw yˈayuk. O waˈan nmëdäjtëm tuˈugë mëk päˈäm o nyajnäjxëmë jäj jëmuˈumën mët ko të yˈooky tuˈugë jiiky mëguˈuk diˈib mëk ntsojkëm. Per oy ti jotmay nbatëm, yˈijxpajtënë Job mbäät xyjotkujkmoˈoyëm (Job 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3). Job kyaj tnijäˈäwë tiko ajotkumonë tpaty kanäk pëkyë ayoˈon jotmay, per kyaj yˈëxtëkëwaˈky. ¿Ti pudëjkë parë myadaky? Myëduˈuk, yëˈko tsyojkë Jyobaa ets yajjotkujkˈatan, duˈun mä yajpääty agujk jotkujk ets mä dyajnaxyë ayoˈon jotmay (Job 1:1). Ets myëmajtsk, yëˈko Jyobaa tukmëtmaytyakë wiˈix yˈixëtyë kyojy pyëjtaˈaky parë tpëkëdë kuentë nuˈunën tmëdatyë mëkˈäjtën. Tyäˈädë yëˈë diˈibë Job yajnayjäˈäwë seguurë ko Jyobaa tukniwäˈätsanëp ja ayoˈon jotmay näˈä yëˈë ttseky (Job 42:1, 2). Ets duˈunën tyuun jyäjtë, yajtukniwats ja yˈayoˈon jyotmay ets majtsk duˈunën yajmooy diˈibë nety të dyajtëgoy. Duˈunë Job agujk jotkujk yˈakjukyˈajty (Job 42:10, 17).

14. Extëm jyënaˈanyë 2 Korintʉ 1:6, ¿wiˈix pyudëjkëdë wiinkpë Dios mëduumbëty ko Pablo myadaky?

¹⁴ Apostëlë Pablo. ¿Myajtukmëtsipˈäjtp o axtë myajnibëdëˈkp mët ko xymyëdunyë Jyobaa? ¿Mduump mëjjäˈäy o sirkuitë ets mëˈanuˈkxëp ko jantsy may ja tuunk xynyikëjxmˈaty? Pën duˈun, mbudëkëyanëp mëjwiin kajaa yˈijxpajtënë apostëlë Pablo. Yëˈë yajtukmëtsipˈäjtë Diosë tyuunk ets nan myëmääy myëdäj ja myëguˈuktëjk (2 Korintʉ 11:23-29). Per kyaj yˈëxtëkëwaˈky, etsë yˈijxpajtënë ojts pyudëkëdë myëguˈuktëjk parë myadäˈäktët (käjpxë 2 Korintʉ 1:6). Pääty pën ëtsäjtëm madakëm, nëjkxëp pyudëkëdë nmëguˈukˈäjtëm parë nanduˈun myadäˈäktët.

NˈOKNASˈIJXËM “WAˈAN JA MADAKËN DYAJKAˈPXY JA TYUUNK”

15, 16. 1) ¿Ti tuunk yajkaˈpxypy ja madakën? 2) Pëjtäˈäk tuˈuk majtskë ijxpajtën mä wiˈix ja madakën “dyajkaˈpxy ja tyuunk”.

¹⁵ Jyobaa yëˈë wyinmäˈänymyooyë Santiago parë duˈun tkujayët: “Waˈan ja madakën dyajkaˈpxy ja tyuunk, parë miitsëty myajpäättët amuum ets myajpatäˈäytyët oy mëk, nimää mgamäˈätˈattët” (Santiago 1:4, TNM). Extëm nˈijxëm, Santiago jyënany ko ja madakën yajkaˈpxypy “ja tyuunk” mä ëtsäjtëm. ¿Ti tuunk yˈandijpy? Ko nmadakëm, yëˈë xypyudëjkëm parë mas oy njäˈäyˈäjtëm extëmë Dios mëduumbë. Per ¿wiˈix tyuny? Ko nyajnäjxëm tuˈugë jotmay, mbäät nbëjkëmë kuentë ko tsojkëp niˈigyë nyaˈijxëmë maˈkxtujkën, tsojkën o ngukäjpxëm tijaty. Ets ko nmëmadakëm ja jotmay, ta niˈigyë nyajnigëxëˈkëmë tyäˈädë oybyë jäˈäyˈäjtën ets niˈigyë nnayaˈoˈoyëm extëmë Dios mëduumbë. Duˈun nasˈijxëm ets ja madakën dyajkäˈpxët ja tyuunk.

¹⁶ Ko nmëmadakëm tuˈugë jotmay, yëˈë xypyudëjkëm parë mas oy njäˈäyˈäjtëm extëmë Dios mëduumbë, ets kyaj ngutëjäˈänëmë Diosë yˈanaˈamën parë nˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä ja jotmay. Extëm nˈokpëjtakëm, ¿ti mbäät nduˈunëm ko myinyë axëkˈäjtën mä jot winmäˈäny, extëm mä jäˈäy yˈit tsyëënëdë? Parë kyaj xymyëmadakëm, jëjpˈam nˈamdoˈowëmë Jyobaa nyaybyudëkë parë njëjpkudijëm. Ets ¿ti mbäät nduˈunëm ko mä familyë tam niduˈuk diˈib xytyukmëtsipˈäjtëm ko nmëduˈunëmë Jyobaa? Kyaj mbäät nˈëxtëkëwäˈkëm, nˈokmëduˈunˈadëtsëm. Tyäˈädë yëˈë diˈib xypyudëkëyäˈänëm parë niˈigyë nyajkëktëjkëmë mëbëjkën mä Jyobaa. Nˈokˈyaˈijtëm winmäˈänyoty ko pën ntsojkëm etsë Jyobaa xykyupëjkëm, jëjpˈam ets nmëmadakëm ja ayoˈon jotmay (Romanʉs 5:3-5; Santya̱ˈa̱gʉ 1:12).

17, 18. 1) ¿Tiko jyëjpˈamëty ets nmadakëm axtë ko myinët ja kutëgoˈoyën? 2) Ko nnijäˈäwëm ko ta myiinë ja kutëgoˈoyën, ¿mä ti mbäät nˈijtëm seguurë?

¹⁷ Jëjpˈam ets nmadakëm axtë ko myinët ja kutëgoˈoyën, ets kyaj jyeˈeyëty waanë. Nˈokpawinmäˈäyëm ko tam tuˈugë barkë kyiny ets pën tsoˈogandëp diˈib jap nëjkxtëp, tsojkëp nyëëwoondët o yäˈäwdët ets kyaj yˈanuˈkxëdët axtë ko jyäˈttët nëëbëˈääy. Nanduˈun ëtsäjtëm, pën jukyˈatäˈänëm mä ja lugäärë tsujpë, tsojkëp nmadakëm axtë mä jyëjpkëxyë tyäˈädë jukyˈäjtën ets ninäˈä ngaˈˈanuˈkxëm. Tsojkëp nanduˈun njënäˈänëm extëmë Pablo: “Kyajts ntsipkeˈexy” o nˈanuˈkxë (2 Korintʉ 4:1, 16).

¹⁸ Duˈun extëmë Pablo, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xypyudëkëyäˈänëm parë nmadakëm axtë ko myinët ja kutëgoˈoyën. Pablo tkujäˈäyë: “Ni diˈibëtsë taadë xykyatukmastuˈudët ja Kristë. Pes yëˈë dëˈën diˈibëts xytyukmëmadakp tëgekyë tyäˈädë, mët ko yëˈë xytsyojkëm. Päätyëts nmëdaty ja tëyˈäjtën ko ni ja oˈkën es ni ja jikyˈäjtën, ni ja anklësëty, ni ja kaˈoybyëty, ni ja tyambë, ni ja diˈibë miimp këdakpnëm, ni diˈibë tsäjwinm, [...] ni diˈibë Dios yajkoj, kyaj nitii mbäät xykyatukmastutëm ja tsyojkën ja Dios diˈibë myëdäjtypy mët ëtsäjtëm mä yëˈë Nintsënˈäjtëm Jesukristë” (Romanʉs 8:37-39). Mbäät näˈäty nˈëxtëkëwäˈkëm, per nˈokpanëjkxëmë yˈijxpajtënë Gedeón mët ja nidëgëëk mëgoˈpxë tsyiptuumbë. Të nety jyantsy yˈanuˈkxëndë, per kyaj yˈëxtëkëwäˈktë (Jueces 8:4). ¿Mbanëjkxaampy mijtsë yˈijxpajtën?