-
Abrahán mëdë Sara myëmëdoowdë DiosTijatyëts njäjtypy mä Biiblyë
-
-
ËXPËJKËN 8
Abrahán mëdë Sara myëmëdoowdë Dios
Naa jaayë Babel yajpaty jatuˈugë siudad diˈib xëwˈäjt Ur. Jam kyaj ijtyë jäˈäy tˈawdattë Jyobaa, yëˈë nety yˈawdäjttëbë wiink dios. Per tamë nety tuˈugë yetyëjk diˈib tsënaapy Ur, diˈib yˈawdäjtypyë Jyobaa, txëwˈäjty Abrahán.
Jyobaa tˈanmääyë Abrahán: “Mmastuˈudë mjëën mdëjk etsë mjiiky mëguˈuk, ets nëjkx mä ja lugäär diˈib ndukˈixaampy”. Ta netë Dios tyukwandakë: “Mjäˈtäˈäny extëm tuˈugë nasiongë mëjpë. Ets mët mijtskyëjxm, nmoˈoyaˈanyëtsë oyˈäjtënë niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy”.
Abrahán kyaj nety tnijawë mä Jyobaa kyaxäˈänyëty, per myëbëjk extëm yˈanmääyë ets myëmëdoow. Ta nyaynyiˈˈijxë ets tyuˈudëjkë mëdë kyudëjk Sara, ja tyeety Taré, ets ja tsyojkmäänk Lot.
Abrahán ja netyë jyëmëjt 75 ko jyajty mët ja fyamilyë mä ja nax diˈibë netyë Jyobaa tukˈixanëp. Ja lugäär txëwˈäjty Canaán. Jyobaa ta jatëgok duˈunë Abrahán ttukwandaky: “Tukëˈëyë tyäˈädë nax diˈib mˈijxypy, yëˈëts nmoˈoyaambyë mˈuˈunk mˈënäˈk”. Perë Abrahán mëdë Sara të nety myëjjäˈäyëndë ets kyaj pënë yˈuˈunk yˈënäˈk. Pääty, ¿wiˈixë netyë Jyobaa tkuytyunäˈäny diˈib tukwandakë?
“Mëbëjkëngyëjxm ja Abrään tmëmëdooy ja Dios ko yaˈˈanmääy es pyëtsëmët mä ja nyax kyäjpn, es nyëjxët mä wiink nax diˈibë yˈaxäjëyaampy extëmë kumäˈäny, oy tkanijawë mä nyejxy” (Ebreeʉsʉty 11:8).
-
-
¡Ojts tpäättë tuˈugë yˈuˈunk!Tijatyëts njäjtypy mä Biiblyë
-
-
ËXPËJKËN 9
¡Ojts tpäättë tuˈugë yˈuˈunk!
Abrahán mëdë Sara kanäk jëmëjtë nety kujk kyasäädëˈattë. Të nety tnikaˈaktë ja oybyë jyëën tyëjk diˈib myëdäjttëp Ur parë ttuktsëënëyäˈändë wittëjk. Perë Sara kyaj yˈabejty kyutujky mët ko myëbëjkë Jyobaa.
Komë Sara jyantsy myëdataambyë nety tuˈugë yˈuˈunk, ta tˈanmääyë Abrahán: “Pën mnaybyuwäˈkëp mët ja nduumbëtsë Agar ets xymyëdattë tuˈugë mˈuˈunk, duˈunxyëp extëmëts ëjts nˈuˈunkˈaty”. Ok, ta Agar tpaty tuˈugë myäänk ets ja txëëwmooytyë Ismael.
Ko netyë Abrahán tmëdatyë jyëmëjt 99 etsë Sara 89, ta nidëgëëgë jäˈäy ojts kyuˈixëdë. Abrahán ta tˈanmääy parë pyoˈkxtët kepypyäˈtkëˈëy ets wyëˈëmdët kaabyë. ¿Mnijäˈäwëp pënë netyë tyäˈädë jäˈäyëty? Yëˈë anklësëty. Yëˈëjëty ta tˈanmääytyë Abrahán: “Mä tadë jëmëjt kyëdaˈaky, xymyëdatäˈänyë tuˈugë mˈuˈunk”. Sara tapë nety tmëdoowˈity wyitëjkpatkëˈëy, ets ko tmëdoowˈijtääy ta ttukxiky ets wyinmääy: “¿Ti waˈantsëdaa nˈuˈunk nˈakmëdatët extëmëts tyamë nxëëw njëmëjt?”.
Kyum jëmëjt, ta Sara tpaty ja yˈuˈunk, duˈun extëmë netyë Jyobaa yˈanklës të twandaˈaky. Abrahán ta txëëwmooy Isaac, diˈib nikajp ko ti ndukxikëm.
Ko netyë Isaac mëgoxkë jyëmëjt, ta Sara tˈijxy ko Ismael nyëxiˈiky tyukxiˈigyëty. Sara kyuentˈataambyë nety ja yˈuˈunk, pääty ojts tninëjkxyë Abrahán ets tˈanmääy: “Ëxkaxë Agar mëdë Ismael”. Abrahán kyaj tjaˈoymyëdooy. Perë Jyobaa nan kyuentˈataambyë netyë Isaac, pääty tˈanmääyë Abrahán: “Tun extëmë Sara jyënaˈany. Ëjts nguentˈataambyë Ismael. Per diˈibëts të nwandaˈaky, yëˈë yaˈˈadëwaambyë Isaac”.
“Mëbëjkëngyëjxmë Sara nanduˈun ojts tˈaxäjë ja mëjääw parë wyëˈëmët uˈunkmëët, [...] pes tyukjotkujkˈäjt ja diˈibë nety të tyukwandaˈagyëty” (Hebreos 11:11, TNM).
-
-
Jamyats wiˈix jyajty ja kyudëjkë LotTijatyëts njäjtypy mä Biiblyë
-
-
ËXPËJKËN 10
Jamyats wiˈix jyajty ja kyudëjkë Lot
Lot mëdë tsyëgum o jyamy Abrahán, jamë nety tsyëënëdë Canaán. Ojts dyajnimayëdë ja jyëyujk yˈanimal ets kyaj nëgoo ojts tˈokmëdäjnëdë ja lugäär mä tyanëdët. Päätyë Abrahán tˈanmääyë Lot: “Kyaj mbäät yä tuˈugyë nekytsyënäˈäyëm. Tunë mayˈäjtën winˈix mätsoo mnëjkxäˈäny, ets ëjts, tats nëjkxët wiinktsoo”. ¿Këdii jantsy oy jyaˈayˈajtyë Abrahán?
Lot ta tˈijxy tuˈugë lugäär diˈib jantsy oy, mä jyamëtyë kom nëë etsë ääy ujtsë tsuxkatypyë. Ta twinˈijxyë tadë lugäär ets jam ojts nyëjkxtë tsënaabyë mëdë fyamilyë, naa jamyë wingon mä ja käjpn diˈib xyëwˈäjtypy Sodoma.
Ja jäˈäyëty diˈib tsënääytyëp Sodoma ets Gomorra jantsy axëkjäˈäyëty. Päätyë Jyobaa ttukniwinmäˈäyë dyajkutëgoyaˈanyë tyäˈädë majtskpë käjpn. Per komë Dios yajnitsoˈoganë Lot mëdë fyamilyë, ta tkejxy nimajtskë yˈanklës ets tˈanmääytyë Lot: “¡Jotëgoytyë! ¡Pëtsëmdë mä tyäˈädë käjpn! ¡Jyobaa yajkutëgoyaampy!”.
Perë Lot kyaj netyë tsyoˈony, ojts yˈakwëˈëmë. Pääty ja anklësëty tkëˈëmëmäjtsëdë ja Lot mët ja kyudëjk ets ja nyëëxëty ets wyijtspëtsëëmëdë pëyeˈegyë mä ja käjpn. Ta tˈanmääytyë: “¡Pëyëˈëktë! ¡Kaˈaktë parë kyaj mˈooktët ets këdii mˈijxˈawdittë! Pën mˈijxˈawdijttëp, ta mˈooktët”.
Ko jyäjttë mä ja siudad diˈib xyëwˈäjtypy Zóar, ta Jyobaa dyajjëënduuy etsë asufrë jëën ojts kyaˈay jam Sodoma ets Gomorra, duˈunën kyutëgooyë tyäˈädë majtskpë käjpn. Ja kyudëjkë Lot kyaj tmëmëdooyë Jyobaa, ta yˈijxëmbijty ets jyëmbijty extëm tuˈugë käänbotsy. Perë Lot mët ja nyëëxëty nitsoktë mët ko myëdoowdë. Seguurë ko mon tuk nyayjäˈäwëdë mët ko ja kyudëjkë Lot kyaj myëdooy, per jotkujk nyayjäˈäwëdë mët ko yëˈëjëty myëmëdoowdë Jyobaa.
“Jamyatstë wiˈix [jyajty] ja Lotë nyëdoˈoxy” (Lukʉs 17:32).
-
-
Yaˈijxmäjtsyë myëbëjkënTijatyëts njäjtypy mä Biiblyë
-
-
ËXPËJKËN 11
Yaˈijxmäjtsyë myëbëjkën
Abrahán tyukniˈˈijxë ja yˈuˈunk Isaac parë ttsokëdë Jyobaa ets tmëbëkët ko kyuytyunaampy tukëˈëyë ja wyandakën. Per ko Isaac tmëdäjtyë jyëmëjt naa 25, ta Jyobaa tˈanmääyë Abrahán parë ttunët diˈibë nety tsiptäˈäganxëp. ¿Mnijäˈäwëp ti tyukˈanaˈam?
Dios tˈanmääyë Abrahán: “Tunë mayˈäjtën, mëtsoonë mduˈukˈuˈunk ets yak extëmë wintsëˈkën mä tuˈugë kopk diˈib yajpatp Moria”. Abrahán kyaj tnijäˈäwë tiko duˈunë Jyobaa tyukˈanaˈamë, per oy tkanijäˈäwë, myëmëdoow.
Jakumbom, ta jopyëbë Abrahán twoowtsoˈonyë Isaac ets nimajtskë tyuumbë parë ojts nyëjkxtë Moria. Kyumdëgëk xëëw, ta ogäˈän tmëjˈijxpajttë ja kopk. Abrahán ta ojts tˈanëëmëdë ja tyuumbëtëjk parë yˈawixtët, mientrës yëˈë mëdë yˈuˈunk nëjkx dyaktë ja wintsëˈkën. Abrahán ta ojts tmënëjkxy ja tsujkn ets tmooyë jäˈäxy ja Isaac diˈib mëdë jëën dyajmëjëyaˈany. Isaac ta dyajtëëyë tyeety: “¿Mä net ja jëyujk diˈibë Dios ndukwintsëˈëgëyäˈänëm?”. Abrahán ta yˈatsooy: “Tsyulë, Jyobaa yëˈë diˈib yakaampy”.
Ko jyäjttë mä ja kopk, ta dyaˈoˈoyëdë tuˈugë altaar. Ta netë Abrahán tkëtsuumy ttekytsyuumyë Isaac ets tpëjtaky mä ja altaar.
Abrahán ta tkonëˈky ja tsyujkn. Per ta netyë Jyobaa yˈanklës myëgäjpxë desde tsäjpotm: “¡Abrahán! ¡Këdii wiˈix xytyunyë tadë mixy! Tyam njantsy ijxypyëts ko mmëbëjkypyë Dios, mët ko të mˈuˈunk xyjayakäˈäny extëmë wintsëˈkën”. Ta Abrahán tˈijxpaty tuˈugë borreegë yaˈay diˈibë nety të jyanë ujtsoty. Ta pojënë tnasmäjtsë Isaac, ets yëˈë yäjk ja borreegë yaˈay extëmë wintsëˈkën.
Desde mä tadë xëëw, ta Jyobaa tˈanmääyë Abrahán ko yëˈë mëët nyaymyayëty. ¿Mnijäˈäwëp tiko? Yëˈko Abrahán tyuun tukëˈëyë ti Jyobaa amdoowë, oy tkajaygyujkë tiko nety duˈun yajtukˈaneˈemy.
Jyobaa ta jatëgokë Abrahán duˈun ttukwandaky: “Ngunuˈkxaampy ets nmoˈoyaampy mayë mˈuˈunk mˈënäˈk etsë mˈuˈunk mˈok”. Tyäˈädë yëˈë nety yˈandijpy ko mët yëˈëgyëjxmë Abrahángë fyamilyë, Jyobaa tmoˈoyaˈany oyˈäjtën niˈamukë jäˈäy diˈib mëmëdoowëp.
“Jaˈa ko yëˈë Dios nëgoo oj tˈoktsojknë ja naxwinyëdë jäˈäyëty, pääty ttuknigejxy ja tyuˈukˈUˈunk, es pënaty myëbëjktëp jikyˈattëp winë xëë winë tiempë es kyaj kyutëgoytyët” (Fwank 3:16).
-