¿Nmëjjäˈäwëm diˈibë Dios të xytyukumäˈäyëm?
“Dios tim jawyiin [ojts ttuunë myayˈäjtën] diˈibë kyaj yˈisraelitëty, es twinˈijxy mä yëˈën diˈibë [jyaˈayˈattëp].” (APOS. 15:14)
¿WIˈIX MˈATSOOJËMBITÄˈÄNY?
Nigäjpx tuˈugë tukniˈˈijxën diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty ets nimaytyäˈäk wiˈix të nyajkuwäˈänëm.
¿Wiˈix të nˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä poky etsë oˈkën?
¿Wiˈix mnayjawëty ko Jyobaa yëˈëyë patëp yˈanaˈamët ets ko yëˈëyë mbäät nmëduˈunëm?
1, 2. 1) ¿Ti yˈandijpy ko ja tyëëm yˈäätsë David duˈun “extëm tuˈugë tëjk”, ets wiˈixë nety yaˈˈagojëyaˈany? 2) ¿Pënaty tyamë Jyobaa myëduundëp tuˈugyë?
KO TYUˈUKMUJKTË Jerusalén diˈib wyooyoˈoytyëbë Jyobaa tyestiigëty mä jëmëjt 49, ta Santiago jyënany: “Simonk Peedrë të xytyukmëtmaytyakëm wiˈix ja Dios tim jawyiin [ojts ttuunë myayˈäjtën] diˈibë kyaj yˈisraelitëty, es twinˈijxy mä yëˈën diˈibë [jyaˈayˈattëp]. Tyäˈädë dëˈën jyäjtë extëm ja Diosë kyugäjxpëty tkëxjääy mä Diosë jyaaybyajtën, ko Dios jyënany: Dëˈën ja Dabit tyëëmp yˈääts extëm tuˈugë tëjk diˈibë të jyity, per jëmbitëbëts es ngojëdëts jatëgok, es ja israelitë jäˈäy tˈëxtäˈäytyët ja Nintsënˈäjtëm [Jyobaa], nandëˈën nidëgekyë ëjtsë njäˈäy diˈibë kyaj yˈisraelitëty. Dëˈën jyënany ja Nintsënˈäjtëm, diˈibë tëgekyë tyäˈädë yajnijäˈäjë axtë jekyëp” (Apos. 15:13-18).
2 Diˈibë Amós nyaskäjpxë, yëˈë diˈibë Santiago nyigäjpx ko jyënany: “Dëˈën ja Dabit tyëëmp yˈääts extëm tuˈugë tëjk”, tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ja anaˈambëtëjk diˈibë miin mä tyëëm yˈäätsë David. Ets jabäät ojts kyugëxë ko Sedequías ojts yajpëjkë kyutujkën (Amós 9:11). Per ta ojts yˈakˈyajnaskäjpxë ko ja “tëjk diˈibë të jyity”, yaˈˈagojëyaˈany. Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko jäˈtäämbë nety jatuˈugë rey diˈib anaˈamäämp winë xëë mä tyëëm yˈäätsë David, ets yëˈë yajmaytyakë Jesus (Ezeq. 21:27; Apos. 2:29-36). Santiago nan ojts tnigajpxy ko të nety yajnaskäjpxë ko duˈunë judiyë ets diˈib kyaj jyudiyëty yajwinˈixäˈändë parë nëjkx yˈanaˈamdë tsäjpotm mëdë Jesus. Ets tyam diˈib ak wëˈëmdëp yä Naxwiiny mët ja miyonkˈambë jäˈäy diˈib yajtijp ja wiinkpë borreegë diˈibë Jesus jyaˈäjtypy, yëˈë diˈib mëët tuˈugyë tˈëwäˈkx tkäjpxwäˈkxtë ja tëyˈäjtën diˈib yajpatp mä Biiblyë (Fwank 10:16).
YAˈIJXMATSYË DIOSË KYÄJPN
3, 4. ¿Ti pudëjkëdë Diosë kyäjpn parë kyaj tmastuttë Jyobaa ko yajpattë Babilonia?
3 Ko ja judiyëtëjk ojts yajmënëjkxtë tsumytsyënaabyë Babilonia, ta yˈijty ja “Dabit tyëëmp yˈääts extëm tuˈugë tëjk diˈibë të jyity”. Ja jäˈäyëty diˈib Babilonia ak yëˈë nety tyukˈijtëdëp ja relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Per ¿ti pudëjkëdë ja judiyëtëjk parë kyaj tmastuttë Dios nuˈun jam yˈijttë 70 jëmëjt? Yëˈë tijatyë Dios tukumääyëdë. Tyam nan yëˈë Dios mëduumbë pudëjkëdëp mä Satanás yˈaneˈemy (1 Fwank 5:19).
4 Biiblyë yëˈë diˈib nanduˈun ngumäˈäyënˈäjtëm. Ja judiyëtëjk diˈib ojts yajmënëjkxtë Babilonia, kyaj nety kaˈpxy tmëdattë Biiblyë, per myëdäjttëbë nety ja Mäjkpë Mandamientë diˈibë Moisés yajmooy. Nan nyijäˈäwëdëbë nety ja “ëy diˈib mä Sión Kopk”, ja oybyë käjpxwijënë diˈib jyaayë Salomón ets wiˈix yajnimaytyäˈäktë ja Dios mëduumbëty diˈibë nety të jyukyˈattë. Pääty jyëëy yaxtë mët ko jyëmbitandë mä nyax kyäjpn ets kyaj tjäˈäytyëgooytyë Jyobaa (käjpxë Salmo 137:1, 2, 6). Tukëˈëyë tyäˈädë yëˈë diˈib pudëjkëdë ja judiyëtëjk parë tmëwingoondë Jyobaa, oyë nety jyamëty kanäk pëkyë tukniˈˈijxën etsë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty.
TRINIDAD KYAJ YËˈËJËTY TUˈUGË JEMBYË TUKNIˈˈIJXËN
5. ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko Babilonia ets Egipto tëgëëgatyë dios tˈawdäjttë?
5 Tëëyëp, ja ijtyë jäˈäy tˈawdattë tëgëëgatyë dios o trinidad. Extëm Babilonia tëgëëgë dios tˈawdäjttë, tuˈuk yëˈë Sin (dios Poˈo), Shamash (dios Xëë) etsë Istar (diˈib diosˈäjtp mä tsip ets diˈib yajmëj yajmayëbë uˈunk ënäˈk). Ets Egipto, nan tëgëëgatyë dios tˈawdäjttë, ja teety, ja tääk etsë uˈunk. Per oyë nety jyatëgëëgëty, jyënäˈändë ko kyaj nety tyuknaxˈattë. Extëm nˈokpëjtakëm, Egipto yˈawdäjttë jäˈäy tuˈugë dios diˈib nidëgëëk, Osiris ja teety, Isis ja tääk ets Horus ja uˈunk.
6. ¿Ti yˈandijpy Trinidad, ets tiko Jyobaa kyäjpn kyaj duˈun tmëbëktë?
6 Pënaty tyam jënandëp ko tpanëjkxtë Kristë nanduˈun tyukniˈˈixëdë Trinidad. Jyënäˈändë ko Teety, Uˈunk etsë espiritë santë yëˈë tuˈugë Dios. Ko duˈun tyukniˈˈixëdë, ta dyajjaygyukëdë ko Jyobaa kyaj tukëˈëyë mëjää tmëdäjtäˈäy, pes duˈunxyëp extëm nidëgëëk dyajwäˈkxtë. Perë Jyobaa kyäjpn të tkuwäˈäny mä tyäˈädë tukniˈˈijxën diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty, të nnijäˈäwëm ko “Jyobaa diˈib nDiosˈäjtëm, yëˈë jeˈeyë tuˈugë Jyobaa” (Deut. 6:4). Jesus ojts jatëgok tnigajpxyë tyäˈädë ää ayuk, pääty, pënaty jantsy panëjkxëdëp, myëbëjktëp extëm jyënany (Mar. 12:29).
7. ¿Ti tsojkëp tuˈugë jäˈäy tˈëxkapët mä kyanëbetynyëm extëmë Jyobaa tyestiigë?
7 Jesus ojts ttukˈaneˈemy ja yˈëxpëjkpëty: “Nëjx yaˈëxpëktë jäˈäyëty mä tëgekyë naxwinyëdë esëts ëj njäˈäyˈattët. Yajnëbattë xyëëgyëjxmë Dios Teety, es ëj, ja yˈUˈunk, es ja Espiritë Santë” (Mat. 28:19). Extëmë Jesus jyënany ets extëmë jäˈäy tyukniˈˈixëdë kyaj tyuˈugyë. Pes parë tuˈugë jäˈäy nyëbatët diˈib jyantsy pyanëjkxaambyë Kristë ets jyäˈtët Jyobaa tyestiigë, tsojkëp tˈëxkapët ko ja Teety, Jyobaa, yëˈë diˈib niˈigyë kutujkën myëdäjtypy, ets tˈëxkapët ja kutujkën diˈib myëdäjtypy ja yˈUˈunk, Jesus. Ets nan tsojkëp tmëbëkët ko espiritë santë, yëˈë Diosë myëjää, ets ko kyaj yëˈëjëty ja myëdëgëëkpë dios (Gén. 1:2). Tyäˈädë yëˈë diˈib tuk pëky të nyajtukumäˈäyëm, ko nnijäˈäwëm ko Dios kyaj tkupëkyë tyäˈädë tukniˈˈijxën diˈib mä Trinidad ets ko kyaj tyëyˈäjtënëty.
KO TYUN KYÄJPXTË MËDË KAˈOYBYË
8. ¿Ti ijty myëbëjktëbë Babilonia jäˈäyëty mä ja diosëty ets ja kaˈoybyëty?
8 Ja jäˈäyëty diˈib Babilonia kyaj nety yëˈëyë tmëbëktë ja dios diˈib myëdäjttëp, nan myëbëjktëp ja kaˈoybyëty ets mëët tyun kyäjpxtë. Tuˈugë liibrë jyënaˈany ko ja Babilonia jäˈäyëty myëbëjktëp ijty ko kaˈoybyëtëjk mbäät dyajpäˈämbetyë jäˈäy. Ets ko tsojkëbë jäˈäy tmënuˈkxtäˈäktët ja diosëty parë kyuwäˈänëdët mä ja kaˈoybyëty (The International Standard Bible Encyclopaedia).
9. 1) Ko ja judiyëtëjk yˈawäˈätspëtsëëmnëdë Babilonia, ¿wiˈix may tkupëjktë ja tukniˈˈijxën diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty? 2) ¿Wiˈixë Jyobaa xykyuwäˈänëm parë kyaj mëdë kaˈoybyë nduˈun ngäjpxëm?
9 Ko ja judiyëtëjk ojts yˈawäˈätspëtsëëmnëdë Babilonia, may ojts tkupëktë ja tukniˈˈijxën diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Ets ok, ta nanduˈun tmëbëjktë ko taaˈäjtpë kaˈoybyë diˈib oyjyaˈay extëm ja grieegë jäˈäy tmëbëktë ets ta nanduˈun tyëjkëdë tuun käjpxpë mëdë kaˈoybyëty. Perë Dios xyˈanmäˈäyëm ko kyaj yˈoyëty ets mëdë kaˈoybyë nduˈun ngäjpxëm. Tyäˈädë tëyˈäjtën yëˈë diˈib ja tuk pëkyë Dios të xytyukumäˈäyëm (Is. 47:1, 12-15). Ko nmëmëdoˈojëmë Dios extëm xyˈanmäˈäyëm parë kyaj mëdë kaˈoybyë nduˈun ngäjpxëm, ta xykyuwäˈänëm (käjpxë Deuteronomio 18:10-12, Mʉgoxpʉ ja̱ noky mʉdiˈibʉ jyaayʉn Moisés [MNM] etsë Diˈibʉ Jatanʉp 21:8).
10. ¿Wiˈix mbäät nimaytyakëm tijaty tyuundëp ets myëbëjktëbë Mëj Babilonia?
10 Pënaty tyam tyukˈijtëdëbë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty, nan tuun käjpxtëp mëdë kaˈoybyë extëm ja jäˈäyëty diˈib Babilonia. Päätyë Biiblyë ttijy Mëj Babilonia, tukëˈëyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty (Diˈibʉ Jat. 18:21-24). Tyäˈädë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty, duˈun extëm ja Babilonia diˈib tëëyëp, mët ko jam tsyondaky ja tukniˈˈijxën ets ja tuˈunën diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Pääty, tim tsojk kyutëgoyaˈanyë Mëj Babilonia mët ko tyun kyäjpxtë mëdë kaˈoybyë, tˈawdattë wiink dios ets ttundë axëkˈäjtën (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 18:1-5).
11. ¿Wiˈixë ëxpëjkpajn të pyëtsëmy ko kyaj yˈoyëty nduˈun ngäjpxëm mëdë kaˈoybyë?
11 Tëgokë Jyobaa jyënany: “Kyajëts nekymyëmadäˈägäˈäny ko ttundë magia” (Is. 1:13). Mä siiglë 19, ojts jyantsy myëjwindëkë mä jäˈäy mëdë kaˈoybyë tyun kyäjpxtë. Pääty pyëtsëëmy tuˈugë rebistë mayë poˈo mä jëmëjt 1885, diˈib xyëˈäjtypy Zionˈs Watch Tower (Ja Potsy diˈib Kuentˈäjtp jam Sión). Tyäˈädë rebistë tmaytyaky ko ja relijyonk diˈib tëëyëp, tukniˈˈijxë ko oˈkpë jukyˈäjtˈadëtsp ets ko oy mä pën tsyoony ak duˈun tmëbëktë ko oˈkpë jyukyˈäjtˈadëˈëtsy wiinktsoo. Nan nyimaytyak ko ja kaˈoybyë nyayajnaxëdë extëmë jäˈäy diˈib të yˈoˈknëdë parë tmëtmaytyäˈäktë diˈib jukyˈäjttëp. Ets duˈun ja kaˈoybyë ttuktundë tijatyë jäˈäy ets ttukmëbëktë. Ok, ta nanduˈun pyëtsëëmy tuˈugë foyetë diˈib xyëˈäjt What Say the Scriptures About Spiritism? (¿Wiˈix jyënaˈanyë Biiblyë ko jäˈäy tyuny kyajpxy mëdë kaˈoybyë?) diˈib nanduˈun nyigäjpx wiˈix mbäät nnaygyuentˈäjtëm mëdë kaˈoybyëty. Tyam, nan pëtsëëmbë duˈumbë ëxpëjkpajn.
¿JAPËDAA MUUM YˈAYOYË JÄˈÄY DIˈIB TË YˈOˈKNË?
12. Extëmë Dios twinmäˈänymyooyë Salomón, ¿wiˈix tnimaytyaky yajpäättë oˈkpë?
12 “Nidëgekyë diˈibë të tnijawëdë ja tëyˈäjtën” nyijäˈäwëdëp wiˈix yajpäättë oˈkpë (2 Fwank 1). Salomón ojts tnimaytyaˈaky wiˈix yajpäättë oˈkpë ko jyënany: “Tuˈugë uk diˈib juuky mas oy yajpääty ets kyaj dyuˈunëtyë kää diˈib të yˈooky. Yëˈko diˈib jukyˈäjttëp nyijäˈäwëdëp ko oogandëp; perë oˈkpë, nitii tkanijawëdë [...]. Tukëˈëyë diˈibë mgëˈë mbäät ttuny, tun mëdë mgëˈëm mëjää, yëˈko kyaj jyapëtyë tuunk ni diˈib yajniwinmäˈäyëp ni wijyˈäjtënë ni jäˈäwënë mä seol [oˈkpë jut], ja lugäär mä mnëjkxy” (Ecl. 9:4, 5, 10).
13. ¿Wiˈixë judiyëtëjk nyinäjxëdë ja grieegë jäˈäyë kyostumbrë etsë ryelijyonk?
13 Ja judiyëtëjk nyijäˈäwëdëbë nety ja tëyˈäjtën mä wiˈix yajpäättë oˈkpë. Per ko Grecia tyëjkë anaˈambë mä ja yˈit lugäärë Judá etsë Siria, ta dyajtëjkëdë ryelijyonk etsë kyostumbrë, ta ja judiyëtëjk tmëbëjktsondaktë ko anmë kyaj yˈooky ets ko tap tuˈugë lugäär mä nyëjkxtë ayoobë. Perë tyäˈädë tukniˈˈijxënë kyaj tsyoˈony Grecia, pes tuˈugë liibrë jyënaˈany ko jam Babilonia myëbëjktëp ijty ko tap tuˈugë lugäär mä yajpäättë ja diosëty diˈib kumëjää etsë kaˈoybyëty diˈib tyëytyuundëbë jäˈäy (The Religion of Babylonia and Assyria). Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko jam Babilonia myëbëjktëp ijty ko ja anmë kyaj yˈooky.
14. ¿Ti netyë Job etsë Abrahán nyijäˈäwëp ko jäˈäy yˈooky ets ko mbäät jyukypyeky?
14 Job kyaj nety tmëdatyë Biiblyë, per nyijäˈäwëbë nety ja tëyˈäjtën mä wiˈixë jäˈäy jyaty ko yˈooky, ko Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios diˈib tsojkp ets ko yajjukypyëkanëbë nety (Job 14:13-15). Abrahán nan myëbëjk ko oˈkpë jyukypyëkäˈäny (käjpxë Ebreeʉsʉty 11:17-19). Tyäˈädë Dios mëduumbëty kyaj wyinmääytyë ko anmë kyaj yˈooky, pes kyaj mbäät jyukypyeky pën kyaj të yˈooky. Abrahán etsë Job yëˈë pudëjkëdë Diosë myëjää parë tjaygyujkëdë wiˈixë jäˈäy jyaty ko yˈooky ets parë tmëbëjktë ko oˈkpë jukypyëkäämp. Ko nnijäˈäwëmë tyäˈädë tëyˈäjtën, yëˈë ja tuk pëky diˈibë Dios të xytyukumäˈäyëm.
TË NYAJJUˈUYBYËTSËˈËMËM
15, 16. ¿Wiˈix të nˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä poky ets mä oˈkën?
15 Nmëjjäˈäwëm ko Dios të xytyukniˈˈijxëm ti të ttuny parë xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä poky ets mä oˈkën diˈibë Adán ojts xytyukmëwëˈëmëm (Rom. 5:12). Nnijäˈäwëm ko Jesus jyënany: “Kyajts nmiiny naxwiiny esëts nyajmëdunët, jaˈats ëj të nniminy esëts ëj ja jäˈäy nmëdunët esëts ngëbatët mayë jäˈäy ja pyeky kots jaˈa nguˈoogët, dëˈën may tmëdattët ja nitsokën” (Mar. 10:45). Jantsy oy ko nnijäˈäwëm ko “nyayäjkë ja Jesukristë extëmë wintsëˈkën es oy nwëˈëmëm mët ja Dios” (Rom. 3:22-24).
16 Mä primer siiglë, ja judiyëty ets ja diˈib kyaj jyudiyëty tsojkëbë nety jyodëmbittët ets tmëbëktët ko Jesus nyayäjkë extëmë wintsëˈkën parë yajpokymyaˈkxtët. Nanduˈun jyaty mä tyäˈädë tiempë (Fwank 3:16, 36). Pën tuˈugë jäˈäy myëbëjkypyë tukniˈˈijxën diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty extëmë Trinidad o ko anmë kyaj yˈooky, kyaj mbäät ttukˈoyˈaty ko Jesus jyuuybyëtsëëmë. Per ëtsäjtëm mbäät ndukˈoyˈäjtëm mët ko nnijäˈäwëm ja tëyˈäjtën mä pënën Jesukristë, pes yëˈë diˈib “oˈk mët ëtsäjtëmgyëjxm es dëˈën oj xyajnitsokëm es oj tmeˈxy ja nbojpëˈäjtëm” (Kol. 1:13, 14).
NˈOKMËDUˈUNˈADËTSËMË JYOBAA
17, 18. ¿Mä mbäät nnijäˈäwëm wiˈix tsyondaky tijaty tyuundëbë Jyobaa tyestiigëty, ets wiˈix xypyudëjkëm?
17 Ja tuk pëky diˈibë Dios të xytyukumäˈäyëm, yëˈë ko tijaty të xytyukniˈˈijxëm, të xypyudëjkëm ets të xykyunuˈkxëm mëjwiin kajaa. Mä Anuario jap nnijäˈäwëm wiˈixë Jyobaa kyäjpn myëdunëdë abëtsemy nyaxwinyëdë. Ets mä bideo Historia de fe viva (parte 1 etsë 2) ets mä ëxpëjkpajn extëmë liibrë Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios jap yajnimaytyaˈaky wiˈix tsyondaky tijaty tyam tyuundëbë Jyobaa tyestiigëty. Mä rebistë nan yajmaytyakpë nmëguˈukˈäjtëmë yˈeksperiensyë mä wiˈix Dios mëdundë.
18 Mëjwiin kajaa xypyudëjkëm ko nnijäˈäwëm wiˈixë Jyobaa kyäjpn yajnimaytyaˈaky, duˈun extëmë israelitëty ojts pyudëkëdë ko tpawinmääytyë wiˈixë netyë të yˈawäˈätspëtsëmdë Egipto (Éx. 12:26, 27). Ko Moisés ojts myëjjäˈäyënë, mbäädë nety tnimaytyaˈaky tijatyë Dios tukmëduunë mëjwiin kajaa. Pääty tˈanmääy ja israelitëty: “Ëkmëmay ëkmëdäj, ets ëkjäˈäymyats ja [diˈib tëëyëp]; pënë käˈäp xyjyaˈaymyetsy, yajtëw ja mdeety mˈapëty, ets waˈan yëˈë mdukmëmëtyaˈagyë” (Deut. 32:7, MNM). Niˈamukë nmëjkumäˈäyëmë Jyobaa xondaˈakyˈää xondaˈakyjyot ets ndukmëtmaytyakëmë jäˈäy tijaty yëˈë të ttuny (Sal. 79:13). Nan oy ko nnijäˈäwëm wiˈix tsyondakyë Jyobaa kyäjpn, pes yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë xëmë nmëduˈunëm.
19. ¿Ti mbäät nduˈunëm ko tyam nyajpatëm mä ja tëˈkx jäjjën?
19 Nmëjjäˈäwëm ko kyaj ngumiˈin ngumäjtsëm agootstuuy mä ja tukniˈˈijxën diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Pes nmëdäjtëm ja tëˈkx jäjjën diˈibë Dios xymyoˈoyëm (Prov. 4:18, 19). Pääty, nˈokˈëxpëjkëm yajxonë Biiblyë ets nˈokkäjpxwäˈkxëm ja tëyˈäjtën. Duˈuntsoo nnayjäˈäwëm extëmë David diˈib jënan: “Nmaytyäˈägaambyëts ja mdëyˈäjtën, mijts jeˈeyë mjaˈa. Dios, mijts diˈib të xytyukniˈˈixë desde mäjëts nˈënäˈkˈäjty axtë tyambäät, ets axtë tyam, duˈunyëmëts nimaytyaˈaky tijaty të xytyuny mëjwiin kajaa. Ets axtë nmëjjäˈäyëdëts ets ngupoˈojëdëts, mijts Dios, këdiijëts xymyastuˈuty, axtë kojëts nimaytyäˈägëdë mgëˈë mä ja tëëm ääts; niˈamukë pënaty miin jäjtp, wiˈix xymyëdaty ja mëkˈäjtën” (Sal. 71:16-18).
20. ¿Ti nyajnigëxëˈkëm ko xëmë Jyobaa nmëduˈunëm? ¿Ets wiˈix mnayjawëty ko Jyobaa yëˈëyë patëp yˈanaˈamët, ets ko yëˈëyë mbäät nmëduˈunëm?
20 Ko xëmë Jyobaa nmëduˈunëm, ta nyajnigëxëˈkëm ko nmëbëjkëm ko yëˈëyë diˈib nitëjkëp parë yˈanaˈamët ets ko yëˈëyë mbäät nmëduˈunëm (Diˈibʉ Jat. 4:11). Jyobaa xytyukpudëjkëmë myëjää parë jäˈäy ndukmëtmaytyakëmë oybyë ayuk ets njotkujkmoˈoyëm pënaty määy täjp (Is. 61:1, 2). Satanás ninäˈä kyayajnasˈixëyaˈany parë tˈanaˈamëdë Diosë kyäjpn ets ni naxwinyëdë jäˈäy. Tijatyë të nyajtukumäˈäyëm yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nˈijtëm mëk, nmëwingoˈonëmë Jyobaa ets nmëduˈunëm, duˈun tyam ets winë xëë winë tiempë (käjpxë Salmo 26:11 etsë 86:12).
[Dibujë diˈib mä pajina 12]
[Rekuäädrë diˈib mä pajina 15]
¿Wiˈix të nyajkuwäˈänëm mä ja tukniˈˈijxën diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty?
“Jyobaa diˈib nDiosˈäjtëm yëˈë jeˈeyë tuˈugë Jyobaa.” (Deut. 6:4)
“Kyajëts nekymyëmadäˈägäˈäny ko ttundë magia.” (Is. 1:13)
“Oˈkpë, nitii tkanijawëdë.” (Ecl. 9:5, 10)
[Dibujë]
[Dibujë]
[Dibujë]