Les Bann Prinsip Bondye Gid U Bann Pa

“[Zeova pe] anseyn twa pu to profi.”—IZAI 48:17.

1. Kuma eski Kreater gid bann imin?

AMEZIR ki bann syantis travay dir pu dekuver bann sekre liniver, zot etone par kantite lenerzi extraordiner ki ranpli partu dan lemond otur nu. Nu soley—enn zetwal ki pa tro gran—prodir otan lenerzi ki “plizir santenn milyar bom idrozenn ki pe eklate sak segonn.” Nu Kreater kapav kontrol ek diriz sa kantite kitsoz ki ena dan lesyel la par so lafors ki pena limit. (Zob 38:32; Izai 40:26) Ki nu kapav dir lor nu, bann imin, ki finn gayn liberte pu azir, kapasite moral, kapasite pu rezone, ek posibilite pu konpran bann kitsoz spirityel? Ki bann mwayin nu Kreater finn swazire pu gid nu? Avek lamur Li gid nu par so bann lalwa parfe ek so bann prinsip elve, ansam avek nu konsyans ki byin forme.—2 Samyel 22:31; Romin 2:14, 15.

2, 3. Dan ki kalite lobeisans Bondye pran plezir?

² Bondye pran plezir dan bann kreatir intelizan ki swazir pu obeir Li. (Proverb 27:11) Olye ki Li program nu pu sumet san reflesi kuma bann robo ki pena lespri, Zeova finn donn nu liberte pu swazir pu ki nu kapav pran bann desizyon saz pu fer seki drwat.—Ebre 5:14.

³ Zezi, ki ti fer egzakteman kuma so Papa, ti dir so bann disip: “Zot mo bann kamarad si zot fer seki mo pe komann zot. Mo nepli apel zot esklav.” (Zan 15:14, 15) Dan lepok lontan, enn esklav ti oblize obeir bann lord so met. Me parkont, kan manifeste bann kalite ki tus leker, sa kre lamitye. Nu kapav vinn kamarad Zeova. (Zak 2:23) Sa lamitye la vinn solid par lamur ki nu ena pu Li ek Li, Li ena pu nu. Zezi ti fer relasyon ant lobeisans ek lamur Bondye kan li ti dir: “Si kikenn kontan mwa, li pu swiv mo parol, ek mo Papa pu kontan li.” (Zan 14:23) Parski Li kontan nu ek Li anvi gid nu an sekirite, Zeova invit nu pu viv an akor avek so bann prinsip.

Bann Prinsip Bondye

4. Kuma eski u pu dekrir bann prinsip?

⁴ Ki ete bann prinsip? Enn prinsip vedir “enn laverite zeneral uswa debaz: enn lalwa, enn doktrinn uswa enn sipozisyon debaz lor ki lezot lalwa uswa doktrinn sorti.” (Webster’s Third New International Dictionary) Enn letid profon lor Labib montre ki nu Papa dan lesyel donn nu bann prinsip debaz ki kuver enn varyete sityasyon ek laspe dan lavi. Li fer sa parski Li pans nu byinfe eternel. An akor avek sa, saz Lerwa Salomon ti ekrir: “Ekute, mo garson, ek aksepte mo bann parol. Lerla bann lane ki to viv pu vinn buku. Mo pu mem instrir twa dan semin sazes; mo pu fer twa mars lor bann santye lazistis.” (Proverb 4:10, 11) Bann prinsip debaz ki Zeova finn done ena enn lefe lor nu relasyon avek Li ek avek nu bann konpaynon, lor nu ladorasyon, ek lor nu lavi tulezur. (Psom 1:1) Anu egzaminn sertin sa bann prinsip debaz la.

5. Donn bann legzanp detrwa prinsip debaz.

⁵ Konsernan nu relasyon avek Zeova, Zezi ti dir: “To bizin kontan Zeova to Bondye avek tu to leker, avek tu to nam ek avek tu to lespri.” (Matye 22:37) Anplis, Bondye donn nu bann prinsip ki ena enn rapor avek nu relasyon avek lezot dimunn. Enn sa bann prinsip la li Lareg-Dor: “Alor, tu kitsoz ki zot anvi ki bann dimunn fer pu zot, zot bizin fer parey pu bannla.” (Matye 7:12; Galat 6:10; Tit 3:2) Konsernan ladorasyon, nu gayn sa konsey la: “Anu montre konsiderasyon pu sakenn ant nu pu pus nu pu ena lamur ek pu fer bann bon travay, pa abandonn nu rasanbleman.” (Ebre 10:24, 25) Konsernan bann laspe nu lavi tulezur, lapot Pol dir: “Donk, ki zot manze uswa zot bwar uswa ninport ki lot kitsoz ki zot fer, fer tu pu laglwar Bondye.” (1 Korintyin 10:31) Ena enn kantite lezot prinsip dan Parol Bondye.

6. Kuma eski bann prinsip zot diferan avek bann lalwa?

⁶ Bann prinsip zot bann laverite debaz ki vivan ek ki inportan, ek bann Kretyin ki saz aprann kontan zot. Salomon ti inspire par Zeova pu ekrir: “Pran kont mo bann parol. Bes to zorey pu ekut seki mo dir. Pa les zot al lwin ar to lizye. Gard zot omilye to leker. Parski zot sinifi lavi pu tu bann ki truv zot ek lasante pu tu zot laser.” (Proverb 4:20-22) Ki diferans ena ant bann lalwa ek bann prinsip? Bann lalwa sorti dan bann prinsip. Bann lalwa zot zeneralman presi ek zot aplik selman dan enn lokazyon uswa enn sityasyon partikilye, me bann prinsip zot, zot aplike tultan. (Psom 119:111) Bann prinsip Bondye zame pa demode uswa fini. Akoz sa, sa bann parol inspire profet Izai la, zot vre: “Lerb ver finn sek, fler finn sek; me parol nu Bondye, pu kontiyne pu tultan.”—Izai 40:8.

Panse ek Azir Dapre Bann Prinsip

7. Kuma eski Parol Bondye ankuraz nu pu panse ek pu azir dapre bann prinsip?

⁷ Plizir fwa, “parol nu Bondye” ankuraz nu pu panse ek pu azir dapre bann prinsip. Kan ti demann Zezi fer enn rezime Lalwa, li ti fer de deklarasyon byin kurt—enn la ti met laksan lor lamur pu Zeova, ek lot la ti atir latansyon lor lamur pu nu prosin. (Matye 22:37-40) Kan li ti fer sa, Zezi ti sit an parti enn rezime byin kurt bann prinsip debaz Lalwa Moiz, ki truv dan Deteronom 6:4, 5: “Zeova nu Bondye Li enn sel Zeova. Ek to bizin kontan Zeova to Bondye avek tu to leker, tu to nam ek tu to lafors.” Sirman, Zezi ti ena usi dan so lespri linstriksyon Bondye ki truv dan Levitik 19:18. Dan so konklizyon kler, kurt ek pwisan liv Eklezyast, Lerwa Salomon rezim enn kantite lalwa Bondye: “Konklizyon sa kitsoz la, apre ki finn tann tu: Ena lakrint pu vre Bondye ek gard so bann komannman. Samem ki tu seki enn dimunn oblize fer. Parski vre Bondye Limem pu amenn zizman lor tu sort kalite aksyon, konsernan tu kitsoz ki finn kasyet, pu kone si li bon uswa move.”—Eklezyast 12:13, 14; Mika 6:8.

8. Kifer eski li enn proteksyon kan nu sezi byin bann prinsip debaz ki ena dan Labib?

⁸ Si nu sezi byin sa bann prinsip debaz la, sa kapav ed nu pu konpran ek aplik plis bann linstriksyon presi. Me, si nu pa byin konpran ek aksepte bann prinsip debaz, kitfwa nu pa pu kapav pran bann desizyon saz ek nu lafwa kapav fasilman sakuye. (Efezyin 4:14) Si nu grav sa bann prinsip la byin dan nu lespri ek dan nu leker, nu pu pre pu servi zot kan nu ena bann desizyon pu pran. Kan nu aplik zot avek lintelizans, zot fer nu reysi.—Zozye 1:8; Proverb 4:1-9.

9. Kifer eski li pa tuzur fasil pu disern bann prinsip Labib ek pu aplik zot?

⁹ Disern ek aplik bann prinsip Labib, li pa osi fasil ki swiv enn kod lalwa. Pwiski nu bann imin inparfe nu kapav evit fer zefor ki bizin pu rezonn lor bann prinsip. Kitfwa nu prefer lavantaz enn kod lalwa presi pu nu kan nu devan enn desizyon uswa kan nu devan enn swa difisil. Defwa nu kapav rod direksyon ar enn Kretyin mir—li kapav enn ansyin dan kongregasyon—parski nu atann pu gayn enn lalwa presi ki aplik ar nu sityasyon. Purtan, defwa Labib uswa bann piblikasyon ki baze lor Labib pa donn enn lalwa presi, ek mem si li donn nu enn, petet li pa pu aplik dan tu domenn uswa tu sityasyon. U devet rapel ki ti ena enn misye ki ti demann Zezi: “Anseynan, dir mo frer partaz leritaz ar mwa.” Olye ki Zezi finn rod enn lalwa pu regle vit-vit diskisyon ki ti ena ant sa de frer la, Zezi finn donn li enn prinsip pli zeneral: “Gard zot lizye uver ek mefye zot kont lanvi pu gayn seki lezot posede.” Kumsa Zezi finn donn enn prinsip ki ti itil sa ler la ek ki tuzur itil zordi.—Lik 12:13-15.

10. Kan nu ena enn kondwit an akor avek bann prinsip, kuma eski sa revel bann lintansyon nu leker?

¹⁰ Kitfwa, u finn truv dimunn ki ena tandans pu obeir bann lalwa akontreker, parski zot per enn pinisyon. Respekte bann prinsip anpes nu ena sa latitid la. Vre natir bann prinsip pus bann ki dirize par sa bann prinsip la pu reazir dapre zot leker. Avredir, laplipar prinsip pa inplik enn pinisyon deswit-deswit pu bann ki pa swiv zot. Sa donn nu lokazyon pu montre kifer nu obeir Zeova, ek donk seki ena dan nu leker. Nu ena legzanp Zozef ki ti refiz bann propozisyon imoral madam Potifar. Mem si Zeova pa ti ankor fer ekrir okenn lalwa kont ladilter ek pa ti ena okenn pinisyon kan gayn relasyon avek madam enn lot misye, Zozef ti konn bann prinsip etabli par Bondye lor fidelite dan maryaz. (Zenez 2:24; 12:18-20) Par so reaksyon, nu kapav truve ki sa bann prinsip la ti ena enn gran lefe lor li: “Kuma eski mo kapav komet sa move kitsoz la ek vremem fer pese kont Bondye?”—Zenez 39:9.

11. Dan ki bann domenn bann Kretyin anvi les bann prinsip Zeova gid zot?

¹¹ Zordi, bann Kretyin anvi les zot gide par bann prinsip Zeova lor bann size personel, kuma par egzanp lor swa bann kamarad, divertisman, lamizik, ek lektir. (1 Korintyin 15:33; Filipyin 4:8) Amezir nu konesans, lintelizans ek lapresyasyon pu Zeova ek so bann kod kondwit ogmante, nu konsyans, nu sans moral, pu ed nu aplik bann prinsip Bondye dan ninport ki sityasyon ki nu kapav fer fas, mem kan li konsern bann kitsoz byin personel. Si nu les nu gide par bann prinsip Bondye, nu pa pu rod bann defo dan lalwa Bondye ek servi sa kuma pretex pu pa swiv sa bann lalwa la; ni nu pu imit bann ki sey gete ziska ki pwin zot kapav ale san dezobeir enn sertenn lalwa. Nu realize ki sa kalite letadespri la li pa servi nanyin ek li kapav fer ditor.—Zak 1:22-25.

12. Ki kitsoz ki byin inportan pu les nu gide par bann prinsip Bondye?

¹² Bann Kretyin mir rekonet ki pu swiv bann prinsip Bondye, enn kitsoz byin inportan se ena dezir pu kone seki Zeova resanti konsernan enn kitsoz. Enn ekrivin Psom donn sa konsey la: “Zot ki kontan Zeova, ayir seki move.” (Psom 97:10) Proverb 6:16-19 dres enn lalis bann kitsoz ki Bondye klas parmi bann kitsoz move. Li dir: “Ena sis kitsoz ki Zeova pa kontan; wi, ena set kitsoz ki detestab pu so nam: bann lizye vantar, enn lalang ki koz manti ek bann lamin ki pe vers disan inosan, enn leker ki organiz bann proze move, bann lipye ki prese pu al fer ditor, enn fos temwin ki nek koz manti ek ninport kisannla ki provok lager ant frer.” Si dan lavi tuletan nu ena dezir pu reflesi lor seki Zeova panse lor sa bann kitsoz debaz la, abe lerla, viv an akor avek bann prinsip vinn enn pratik ki nu fer regilyerman.—Zeremi 22:16.

Bizin enn Bon Motivasyon

13. Lor ki kalite panse Zezi ti atir latansyon dan so Sermon lor Montayn?

¹³ Kan nu konn bann prinsip ek nu aplik zot, sa protez nu usi kont pyez pu donn enn ladorasyon ki pena valer ek ki zis par form. Ena enn diferans ant swiv bann prinsip ek obeir bann lalwa mo pu mo. Zezi finn montre sa klerman dan so Sermon lor Montayn. (Matye 5:17-48) Rapel ki bann ki ti ekut Zezi ti bann Zwif, donk Lalwa Moiz ki ti bizin pe diriz zot kondwit. Me an realite zot ti ena enn pwindevi fose lor Lalwa. Zot ti insiste lor lobeisans Lalwa mo pu mo, olye ki zot ti pran kont lespri ki ti ena deryer Lalwa. Zot ti met laksan plis lor zot bann tradisyon, ki zot ti pas avan lanseynman Bondye. (Matye 12:9-12; 15:1-9) Rezilta: Lepep an zeneral pa finn anseyne pu reflesi lor bann prinsip.

14. Kuma eski Zezi ti ed bann ki ti ekut li pu pans dapre bann prinsip?

¹⁴ Kontrerman ar sa bann Zwif la, dan so Sermon lor Montayn, Zezi ti koz lor bann prinsip dan sink domenn moralite: koler, maryaz ek divors, bann promes, vanzans, lamur ek laenn. Dan sak ka, Zezi ti montre profi ki gayne kan swiv enn prinsip. Dan sa fason la, Zezi ti elev nivo moral so bann disip. Par egzanp, konsernan ladilter, li finn donn nu enn prinsip ki pa zis protez nu bann aksyon me usi nu bann panse ek nu bann dezir: “Tu zom ki kontiyn get enn fam ziska ki li gayn enn dezir pu li finn fini komet ladilter avek li dan so leker.”—Matye 5:28.

15. Kuma eski nu kapav evit tu tandans pu rod swiv lalwa mo pu mo?

¹⁵ Sa legzanp la montre ki fode zame nu bliye lobzektif ek lespri deryer bann prinsip Zeova. Byinsir fode pa nu rod gayn faver Bondye par laparans exteryer. Zezi ti montre erer sa kalite latitid la kan li atir latansyon lor lamur ek mizerikord Bondye. (Matye 12:7; Lik 6:1-11) Kan nu swiv bann prinsip Labib, nu pu evit rod viv (uswa demann lezot viv) dapre bann lalwa sever ‘fode fer sesi, fode pa fer sela’ ki al pli lwin ki bann lanseynman Labib. Nu pu plis konserne par bann prinsip lamur ek lobeisans anver Bondye plito ki enn ladorasyon zis pu lizye dimunn.—Lik 11:42.

Bann Rezilta Ki Fer Kontan

16. Donn bann legzanp bann prinsip ki deryer bann lalwa Labib.

¹⁶ Amezir nu fer zefor pu obeir Zeova, li inportan pu realize ki so bann lalwa baze lor bann prinsip debaz. Par egzanp, bann Kretyin bizin evit lidolatri, limoralite sexyel, ek move litilizasyon disan. (Akt 15:28, 29) Ki bann prinsip ki inflyans pozisyon bann Kretyin lor sa bann size la? Bondye merit ki nu donn Li enn latasman zis pu Li tusel; nu bizin res fidel ar nu konzwin; ek Zeova Limem, sa Kikenn ki donn lavi la. (Zenez 2:24; Egzod 20:5; Psom 36:9) Kan nu konpran bann prinsip ki ena deryer bann lalwa, li pli fasil pu nu aksepte ek swiv bann lalwa la.

17. Ki bann bon rezilta kapav gayne kan disern ek aplik bann prinsip Labib?

¹⁷ Amezir nu disern bann prinsip ki deryer bann lalwa ek nu aplik zot, nu realize ki zot pu nu byin. Bann benediksyon spirityel ki lepep Bondye zwir zot suvan akonpayne ar bann byinfe ki nu kapav gayne depi asterla mem. Par egzanp, bann ki pa fime, ki amenn enn lavi prop lor plan moral, ek ki ena respe pu valer sakre disan, evit vinn viktim sertenn maladi. Pareyman, viv an armoni avek laverite ki nu’nn aprann dan Labib kapav fer nu tir profi lor plan ekonomik, sosyal uswa familyal. Tu bann profi ki nu pe gayne asterla pruv valer bann prinsip Zeova, ki zot vremem pratik. Me pa zis akoz nu gayn sa kalite lavantaz pratik la ki nu aplik bann prinsip Bondye. Bann vre Kretyin obeir Zeova parski zot kontan Li, parski Li merit zot ladorasyon, ek parski samem ki bizin fer.—Revelasyon 4:11.

18. Si nu anvi reysi dan nu lavi Kretyin, ki bizin gid nu lavi?

¹⁸ Kan nu les nu lavi gide par bann prinsip Labib, sa fer nu gayn enn meyer fason viv, ki an limem kapav atir lezot ver semin Bondye. Pli inportan ankor, nu manyer viv donn loner Zeova. Nu realize ki Zeova Li vremem enn Bondye ranpli ar lamur ek ki anvi seki meyer pu nu. Kan nu pran bann desizyon an akor avek bann prinsip Labib ek kan nu truve kuma Zeova beni nu, nu santi nu ankor pli pros ar Li. Wi, nu devlop ankor plis enn relasyon ranpli ar lamur avek nu Papa ki dan lesyel.

Eski U Rapel?

• Ki ete enn prinsip?

• Kuma eski bann prinsip diferan ar bann lalwa?

• Kifer eski nu tir profi kan nu pans ek nu azir dapre bann prinsip?

[Lankadre lor paz 14]

Wilson, enn Kretyin ki res Ghana, ti’nn gayn nuvel ki ti pu met li deor dan so travay dan detrwa zur. Dernye zur so travay, finn demann li lav loto personel direkter zeneral konpayni. Kan Wilson finn truv enn som larzan dan sa loto la, so sipervayzer finn dir li ki Bondye ki finn avoy sa larzan la parski Wilson ti pe al perdi so travay sa zur la. Me, Wilson finn aplik bann prinsip lor lonete, li’nn rann direkter la so larzan. Direkter la finn etone ek inpresyone; li pa finn zis ofer Wilson enn plas travay permanan deswit-deswit, me li finn usi donn li enn promosyon. Li’nn vinn enn manb sinyor staf dan konpayni.—Efezyin 4:28.

[Lankadre lor paz 15]

Rukia, enn madam ki dan laswasantenn ek ki res Albanie. Akoz enn dezakor familyal, li pa ti koz avek so gran frer pandan plis ki 17 an. Li finn kumans etidye Labib avek bann Temwin Zeova ek li finn aprann ki bann vre Kretyin bizin anpe avek lezot, ek ki fode pa gard rankinn. Li finn priye tut lanwit, ek lerla, avek so leker ki ti pe bat for, li finn al kot so frer. So nyes finn uver laport. Li finn telman etone ki li’nn demann Rukia: “Kisannla finn mor? Ki to pe fer la?” Rukia finn demann pu zwenn so frer. Avek kalm li finn explike ki seki li finn aprann lor bann prinsip Labib ek lor Zeova finn motiv li pu fer lape avek so frer. Apre ki zot finn plore ek ki zot finn may zot kamarad, zot finn selebre sa lokazyon spesyal la!—Romin 12:17, 18.

[Zimaz lor paz 17]

Matye 5:27, 28

[Zimaz lor paz 17]

Matye 5:3

[Zimaz lor paz 17]

Matye 5:24

[Zimaz lor paz 17]

“Kan li ti truv bann laful li ti mont lor montayn ek apre ki li ti’nn asize, so bann disip ti vinn ver li; li ti uver so labus ek li ti kumans anseyn zot.”—MATYE 5:1, 2