“Pa Bizin Zot Per, Uswa Zot Kapitile”
“Pa bizin zot per, uswa zot kapitile. . . . Zeova pu avek zot.”—2 KRONIK 20:17.
1. Ki lefe eski teroris ena lor bann dimunn ek pu ki rezon nu konpran ki zot per?
TERORIS! Zis sa mo la ase pu fer dimunn per. Sa donn zot enn santiman ki zot pena okenn sekirite ek okenn puvwar pu fer kitsoz. Sa fer dimunn an mem tan per, sagrin ek ankoler. Se enn mo ki dekrir seki buku dimunn resanti, zot per ki teroris pu afekte lemond pandan buku lane ankor dan lavenir. Avredir, bann dimunn per parski pandan plizir lane sertin peyi finn esey konbat bann diferan aksyon teroris, me zot pa’nn tro reysi.
2. Ki reaksyon bann Temwin Zeova devan problem teroris ek ki bann kestyon sa fer nu poze?
2 Me purtan, ena enn bon rezon kifer nu kapav ena enn lespwar. Bann Temwin Zeova ki pe pres dan 234 peyi ek teritwar lor later, zot pozitif ek zot ena enn konfyans extraordiner dan lavenir. Olye ki zot per ki zame pu kapav eliminn teroris, zot ena konfyans ki teroris pu disparet ek sa pu arive byinto. Eski li rezonab pu ena mem konfyans ki zot dan lavenir? Kisannla ki pu reysi debaras lemond ar sa gran problem la ek kuma sa pu kapav arive? Sirman nu tu, nu’nn tuse par vyolans dan enn sertenn fason. Li ti pu bon alor, ki nu egzamine kifer nu kapav ena enn rezon pu ena konfyans dan lavenir.
3. Pu ki rezon dimunn per ek ki finn predir pu nu lepok?
3 Zordi, bann dimunn zot byin per akoz buku kitsoz. Mazinn sa kantite dimunn ki nepli kapav pran zotmem swin akoz zot laz, uswa parski zot pe deperi avek enn maladi ki pa kapav swayne. Ena usi bann fami ki bizin travay dir ek bizin debat pu kapav gayn seki zot bizin pu viv. An verite, mazine kuma nu lavi limem pa sir! Enn kut nu kapav perdi lavi, swa par enn aksidan swa par enn lot maler ek sa met fin ar tu seki nu kontan. Laper, traka, plis bann problem personel ek bann desepsyon ki nu gayne, tusala inn fer nu lepok vinn egzakteman seki lapot Pol ti dekrir: “Me mazinn sa byin, ki dan dernye zur pu ena bann letan kritik ek difisil pu siporte. Parski bann dimunn pu kontan zotmem, . . . zot pa pu ena lafeksyon, zot pa pu tom dakor ant zot, zot pu met bann fos akizasyon lor zot kamarad, zot pa pu metriz zot, zot pa pu ena pitye, zot pa pu kontan seki bon.”—2 Timote 3:1-3.
4. Mem si 2 Timote 3:1-3 dekrir enn sityasyon byin tris, ki kote pozitif li ena usi?
4 Mem si sa pasaz la dekrir enn sityasyon byin tris, li kan mem montre nu ki ena enn lespwar. Remarke ki sa bann letan kritik la pu arive dan “dernye zur” move lemond Satan, ki egziste zordi. Sa vedir ki nu pre pu gayn enn sulazman ek ki byinto sa lemond move la pu ranplase par dominasyon parfe Rwayom Bondye. Se pu sa Rwayom la ki Zezi ti anseyn so bann disip pu priye. (Matye 6:9, 10) Sa Rwayom la se guvernman Bondye ki truv dan lesyel. Danyel ti dir ki sa guvernman la zame “pa pu ranverse” me, li “pu kraz tu bann lezot rwayom [imin] ek li pu detrir zot net. Lerla, limem pu res la pu enn letan indefini.”—Danyel 2:44.
Diferans ant Netralite Bann Kretyin ek Teroris
5. Resaman, kuma bann nasyon finn reazir kont menas teroris?
5 Pandan plizir dizenn lane, teroris finn tuy dimunn par milye. Dan lemond antye, bann dimunn inn rann zot plis kont ki kantite teroris reprezant enn danze apre latak ki ti ena le 11 Septam, 2001, dan lavil New York ek dan lavil Washington. Telman finn ena bann aksyon teroris grav inpe partu dan lemond, ki byin vit, bann nasyon dan lemond antye finn grupe ansam pu konbat sa. Par egzanp, dapre bann rapor, le 4 Desam, 2001, “bann minis 55 peyi l’Europe, l’Amerique du Nord ek l’Asie central, zot tu finn tom dakor pu swiv enn plan” pu ki zot kapav met zot bann zefor ansam. Enn gran ofisye Amerikin finn koz an byin lor sa aksyon la ek li’nn dir ki sa “pu donn enn nuvo lelan” pu konbat bann aksyon teroris. Enn sel kut, bann milyon dimunn finn inplike dan seki The New York Times Magazine ti apel “kumansman enn gran lager istorik.” Se avek letan ki nu pu kone ki kantite sa bann zefor la pu reysi. Purtan, buku dimunn per ek trakase kan zot pans lefe ki sa lager kont teroris la pu ena. Me bann ki ena konfyans an Zeova zot, zot pa per.
6. (a) Kifer sertin parfwa truv sa difisil pu aksepte ki bann Temwin Zeova pa pran par pu okenn parti? (b) Konsernan bann laktivite politik, ki legzanp Zezi inn donn so bann disip?
6 Buku dimunn kone ki bann Temwin Zeova zot pa pran par pu okenn parti politik. Alor ki dan peryod kot ena lape, laplipar dimunn aksepte pozisyon bann Temwin, li pli difisil pu zot aksepte sa kan ena problem. Suvan, lager fer dimunn per ek ena bann dut ek sa kre bann santiman nasyonalis byin for. Li posib lerla ki li difisil pu sertin konpran kifer enn kikenn pa dispoze pu sutenir bann muvman nasyonalis. Me bann vre Kretyin kone ki zot bizin obeir lord ki Zezi ti done pu “pa fer parti dan lemond.” (Zan 15:19; 17:14-16; 18:36; Zak 4:4) Sa vedir ki zot gard zot netralite, setadir zot pa pran par pu okenn parti dan bann zafer politik ek sosyal. Zezi limem, li ti donn legzanp ki bizin swiv. Kan nu get sazes ek kapasite extraordiner ki li ti ena antan ki enn dimunn parfe, li ti pu kapav fer buku pu amelyor kondisyon lavi bann dimunn dan so lepok. Purtan, li ti refiz pu pran par dan politik. Dan kumansman so minister, li ti montre li byin ferm kan li ti refiz seki Satan ti ofer li, setadir pu diriz tu bann rwayom ki ena dan lemond. Plitar, kan lepep ti deside pu fer li diriz zot san so konsantman, li ti fer tu pu evit sa fonksyon politik la.—Matye 4:8-10; Zan 6:14, 15.
7, 8. (a) Kan bann Temwin Zeova pa pran par pu okenn parti politik, ki sa pa ule dir, ek kifer? (b) Kuma eski Romin 13:1, 2 pa ankuraz okenn partisipasyon dan bann aktivite vyolan kont guvernman?
7 Fode pa krwar ki, parski bann Temwin Zeova gard zot netralite ki sa vedir ki zot sutenir uswa zot ferm lizye lor bann aksyon vyolan. Bann Temwin Zeova dir ki zot bann serviter enn “Bondye ki ena lamur ek lape.”(2 Korintyin 13:11) Me asterla, si zot sutenir bann aksyon vyolan, sa pu demanti seki zot dir zot ete. Zot finn aprann seki Zeova panse lor lavyolans. Enn ekrivin Psom ti ekrir: “Zeova Limem egzaminn sa kikenn ki drwat ek sa kikenn ki move la, ek So nam ayir enn kikenn ki kontan vyolans.” (Psom 11:5) Zot kone usi seki Zezi ti dir ar lapot Pyer: “Remet to lepe dan so plas, parski tu bann ki pran lepe pu mor par lepe.”—Matye 26:52.
8 Seki’nn pase dan listwar finn montre ki bann fos Kretyin suvan finn pran “lepe.” Me pa kapav dir sa pu bann Temwin Zeova. Zot pa pran par dan okenn sa bann kalite aktivite la. Se avek fidelite ki bann Temwin, zot obeir lord ki done dan Romin 13:1, 2: “Tu dimunn bizin sumet ar bann lotorite siperyer [guvernman], parski se Bondye ki permet bann lotorite egziste. Sakenn okip so pozisyon kot Bondye finn met li. Alor, enn kikenn ki kont sa lotorite la pe kont laranzman Bondye. Bann ki kont sa pu gayn enn zizman pu zotmem.”
9. Dan ki de fason eski bann Temwin Zeova konbat teroris?
9 Pwiski teroris se enn zafer telman move, eski bann Temwin Zeova pa ti bizin pe fer kitsoz pu konbat sa? Wi zot ti bizin ek zot pe fer li. Premyerman, zot pa partisip dan sa kalite aktivite la zotmem. Dezyeman, zot anseyn bann dimunn bann prinsip ki ed zot pu pa partisip dan okenn aksyon vyolan.a Lane dernyer bann Temwin Zeova ti pas 1,202,381,302 ertan pu ed bann dimunn pu aprann sa kalite fason viv la kuma bann bon Kretyin. Sa letan la, zot pa’nn gaspiy sa pu nanyin. Kifer? Parski rezilta ki zot finn gayne dan sa laktivite la, se 265,469 dimunn ki fi’nn pran batem pu vinn bann Temwin Zeova. Kan zot finn fer sa, zot finn montre an piblik ki zot rezet konpletman lavyolans.
10. Ki sans ena pu retir lavyolans dan lemond zordi?
10 Anplis, bann Temwin Zeova rekonet ki par zotmem, zame zot pa pu kapav retir tu seki move lor later. Se akoz sa ki zot ena enn konfyans total dan sa kikenn ki pu kapav fer sa la, setadir Bondye Zeova. (Psom 83:18) Malgre zot bann zefor sinser, bann dimunn pa kapav aret lavyolans. Enn ekrivin Labib ki ti inflyanse par lespri sin, donn nu enn lavertisman konsernan lepok “dernye zur” ki nu pe viv. Li dir: “Bann dimunn move ek bann foser pu vinn pli pir, se bann dimunn ki anbet lezot ek ki anbet zotmem.” (2 Timote 3:1, 13) Kan nu get sa dan sa fason la, bann dimunn ena byin tigit sans pu gayn lager kont seki move. De lot kote, nu kapav kont lor Zeova pu retir lavyolans net ek pu tuletan.—Psom 37:1, 2, 9-11; Proverb 24:19, 20; Izai 60:18.
Zot Pa Per Malgre enn Latak Ki Pre pu Arive
11. Ki Zeova finn deza fini fer pu retir lavyolans?
11 Zeova, Li enn Bondye ki kontan lape ek ki deteste lavyolans. Alor, nu kapav konpran kifer Li finn fer kitsoz pu detrir rasinn lavyolans, setadir Satan. Anrealite, Bondye finn deza fer ki Satan konn enn gran defet kont larkanz Mikael, setadir Zezi Kris ki Bondye ti’nn fek fer vinn Lerwa. Labib rakont sa kumsa: “Finn ena enn lager dan lesyel: Mikael ek so bann anz ti lager kont dragon, ek dragon la ek so bann anz usi ti lager, me, li pa ti pli for, ek ti nepli ena plas pu zot dan lesyel. Donk, finn zet sa gran dragon la deor, serpan orizinel, ki apel Dyab ek Satan, ki pe anbet lemond antye. Finn zet li lor later, ek so bann anz usi, avek li.”—Revelasyon 12:7-9.
12, 13. (a) Kifer 1914 enn lane inportan? (b) Ki profesi Ezekyel anonse pu bann ki sutenir Rwayom Bondye?
12 Dapre kalkil bann dat ki ena dan Labib ansam avek bann levennman ki pe pase dan lemond, sa ed nu pu konpran ki sa lager la finn pase dan lesyel an 1914. Depi sa, kondisyon dan lemond finn kontiyne vinn pli pir. Revelasyon 12:12 explike kifer, li dir: “Ala kifer, zot bizin kontan, zot ki res dan lesyel! Me, maler pu later ek pu lamer, parski Dyab finn desann ver zot; li ena enn gran koler parski li kone ki li ena enn tigit letan mem.”
13 Byinsir, Satan ankoler sirtu kont bann serviter ki Bondye inn swazire pu al viv dan lesyel ek kont zot bann konpaynon bann “lezot muton.” (Zan 10:16; Revelasyon 12:17) Byinto sa lopozisyon la pu ariv so moman pli for. Sa pu arive kan Satan pu lans enn gran latak kont tu seki sutenir ek ki met zot konfyans dan Rwayom Bondye ki’nn etabli dan lesyel. Ezekyel sapit 38 koz lor sa latak kot Satan pu servi tu sort mwayin posib, kuma enn latak par “Gog ki dan peyi Magog.”
14. Ki proteksyon bann Temwin Zeova finn gayne dan lepase, me eski sa pu kontiyne tuletan?
14 Depi ki’nn met Satan deor dan lesyel, pep Bondye finn parfwa gayn proteksyon kont bann latak Satan par zefor ki sertin dimunn dan politik inn fer. Revelasyon 12:15, 16 koz lor sa proteksyon la dan enn fason sinbolik. Me, sityasyon pa pu parey kan Satan pu atak pep Bondye enn dernye fwa. Labib dir ki pandan sa latak la, okenn dimunn ni okenn lorganizasyon pa pu defann, ni pu protez bann ki met zot konfyans an Zeova. Eski sa bizin fer bann Kretyin per? Non, paditu!
15, 16. (a) Zeova ti dir bann parol ki ti rasir so pep dan lepok Yeosafat. Kuma sa ed bann Kretyin zordi pu res pozitif ek ena konfyans dan lavenir? (b) Ki model eski Yeosafat ek lepep Izrael inn lese pu bann serviter Bondye zordi?
15 Nu sir ki Bondye pu sutenir so pep parey kuma Li ti fer dan lepok Lerwa Yeosafat. Nu kapav lir: “Pran byin kont, zot tu ki dan Zida ek zot bann abitan Zerizalem, ek twa, Lerwa Yeosafat! Ala seki Zeova finn dir zot: ‘Pa bizin zot per uswa zot kapitile akoz sa gran laful la; parski sa batay la se pa zot batay sa, me se batay Bondye. . . . Zot pa pu bizin lager dan sa ka la. Pran zot pozisyon, pa buze ek gete kuma Zeova pu sov zot. A Zida ek Zerizalem, pa bizin zot per uswa zot kapitile. Demin, al lager kont bannla, ek Zeova pu avek zot.’ ”—2 Kronik 20:15-17.
16 Pep Zida ti gayn lasirans ki zot pa ti pu bizin lager. Li pu parey kan Gog ki dan peyi Magog pu atak pep Bondye. Bann serviter Bondye pa pu pran zarm pu defann zotmem. Okontrer, zot ‘pa pu buze’ ek zot pu truve “kuma Zeova pu sov zot.” Byinsir, kan dir pa buze, sa pale dir ki zot pa pu fer nanyin ditu. Zot pu parey kuma pep Bondye dan lepok Yeosafat, bannla pa ti res nanyin fer. Nu lir sa bann parol la: “Deswit Yeosafat finn prostern devan Zeova, ek tu bann ki dan Zida ek tu bann abitan Zerizalem finn prosterne zot usi pu donn Zeova loner. . . . Anplis, [Yeosafat] finn koz avek lepep ek li finn plas bann santer ki ti sant pu Zeova ek bann ki abiye dan bann linz sakre, ti ofer bann luanz. Bannla ti mars zis devan bann solda ek zot ti dir: ‘Donn Zeova luanz, parski so lamur fidel li pu enn letan indefini.’ ” (2 Kronik 20:18-21) Wi, mem kan zot ti pe fer fas ar latak bann lennmi, lepep ti kontiyne donn laglwar Zeova enn fason byin aktif. Sa les enn model pu bann Temwin Zeova swiv kan Gog pu lans so latak lor zot.
17, 18. (a) Ki latitid pozitif bann Temwin Zeova ena zordi konsernan latak Gog? (b) Ki rapel bann zenn Kretyin finn fek gayne?
17 Bann Temwin Zeova pu kontiyne sutenir Rwayom Bondye ziska Gog atake, ek mem apre sa latak la. Dan lemond ena plis ki 94,600 kongregasyon, kan zot frekant sa bann kongregasyon la, zot pu kontiyne gayn lafors ek proteksyon. (Izai 26:20) Zordi, se vremem enn bon lepok pu donn Zeova laglwar avek kuraz! Alor ki zot pe atann latak Gog, ki pre pu arive, sa pa fer zot rekile par per. Okontrer, sa pus zot pu ogmant zot sakrifis luanz otan ki zot kapav fer li.—Psom 146:2.
18 Bann milye zenn atraver lemond finn montre sa latitid pozitif la kan zot finn kumans servis aplintan. Pu montre ki se sa mem pli bon swa ki enn zenn kapav fer dan so lavi, ti pibliye trak Zenn—Ki U Pu Fer ar U Lavi? Sa trak la ti paret pu lasanble distrik ki ti ena an 2002. Bann Kretyin, ki zot zenn uswa aze, zot rekonesan pu sa kalite rapel ki vinn dan bon moman la.—Psom 119:14, 24, 99, 119, 129, 146.
19, 20. (a) Kifer bann Kretyin pena okenn rezon pu per? (b) Ki prosin lartik pu fer?
19 Malgre bann kondisyon ki ena dan lemond, bann Kretyin bizin pa per. Zot kone ki byinto Rwayom Zeova pu tir tut sort kalite vyolans enn fwa pu tu. Seki konsol zot usi, seki zot kone ki pu ena enn rezireksyon. Lerla, buku dimunn ki finn mor akoz vyolans pu regayn lavi. Sa rezireksyon la pu donn sertin lokazyon pu aprann lor Zeova premye fwa dan zot lavi. Me, li pu usi permet lezot ki ti devwe dan servis Zeova avan, pu kontiyne servi Li.—Akt 24:15.
20 Antan ki vre Kretyin, nu konpran ki nu bizin kontiyn gard nu netralite. Nu byin deside pu gard sa pozisyon la. Nu anvi gard sa lespwar extraordiner pu kapav ‘pa buze ek gete kuma Zeova pu sov nu.’ Prosin lartik pu fer nu rann nu kont ki bann levennman ki pe arive zordi, sa pe donn tigit par tigit plis eklersisman lor realizasyon profesi Labib. Sa lartik la pu fer nu lafwa vinn pli for.
[Notes]
a Ena bann legzanp ki montre ki sertin finn aret amenn enn lavi vyolan pu zot kapav vinn bann Temwin Zeova, get sa bann legzanp la dan Réveillez-vous ! 22 Mars, 1990, paz 21; 8 Ut, 1991, paz 18; ek La Tour de Garde 1 Zanvye, 1996, paz 5; 1 Ut, 1998, paz 5.
Eski U Kapav Explike?
• Kifer zordi, buku dimunn pena gran lespwar pu lavenir?
• Kifer bann Temwin Zeova zot pozitif ek zot ena konfyans dan lavenir?
• Ki Zeova finn deza fini fer konsernan sa kikenn ki responsab tu vyolans ki egziste la?
• Kifer pena okenn rezon pu nu per latak Gog?
[Zimage page 23]
Zezi ti donn bann Kretyin enn bon legzanp pu pa pran par pu okenn parti dan lemond
[Zimage page 26]
Bann zenn Temwin, par milye finn kumans servis aplintan avek plezir
[Credit line page 22]
FOTO ONU 186226/M. Grafman