Bann Referans Kaye Renion Nou Lavi Kretien ek Nou Minister

2-8 ZILIET

BANN TREZOR DAN PAROL BONDIE | LIK 6-7

“Donn enn Gran Mezir”

nwtsty not pou letid pou Lk 6:37

Kontign pardone, ek pou pardonn zot: Ouswa “Kontign libere, ek pou liber zot.” Lexpresion Grek ki’nn tradir par “pardone” vedir literalman “les ale; ranvwaye; libere (kouma par exanp, enn prizonie).” Dan sa kontex-la, kan pe servi sa lexpresion-la ansam avek zize ek kondane, li donn lide deklar enn kikenn inosan ek pardone, mem si li paret ki pinision-la ti merite.

nwtsty not pou letid pou Lk 6:38

Pran labitid done: Ouswa “Kontign done.” Ti kapav tradir sa form verb Grek ki servi isi la par “done” ek li donn lide ki se enn aksion ki kontigne.

nwtsty not pou letid pou Lk 6:38

dan pli zot linz: Sa mo Grek-la literalman vedir “zot lestoma.” Me dan sa kontex-la, li fer referans ar pli ki enn kikenn fer lao so sintir kan li’nn met enn linz ki bien larz. ‘Met dan pli zot linz’ kitfwa fer referans ar labitid ki sertin marsan ti ena. Zot ti ranpli sa pli-la avek bann kitsoz ki bann dimounn ti aste.

Rod Bann Perl Spiritiel

nwtsty not pou letid pou Lk 7:35

seki li prodir: Ouswa “so bann zanfan.” Isi koz lor lasazes kouma enn dimounn, ek dan Grek orizinal, dekrir lasazes koumadir li ena bann zanfan. Mt 11:19 dir ki lasazes fer “bann aksion.” Bann zanfan ouswa aksion lasazes, setadir, bann prev ki Zan Batis ek Zezi ti done, montre ki bann akizasion ki ti fer kont zot, zot fos. Avredir, Zezi ti pe dir: ‘Get bann prev, setadir bon travay ek bon kondwit enn dimounn ki zis, ek zot pou kone.’

9-15 ZILIET

BANN TREZOR DAN PAROL BONDIE | LIK 8-9

“Swiv Mwa: Ki sa Inplike?”

nwtsty bann not pou letid pou Lk 9:59, 60

anter mo papa: Sa bann mo-la pa vedir ki sa zom-la fek perdi so papa ek ki li pe zis demann pou al fer bann laranzman pou lanterman. Si li ti dan sa ka-la, li pa ti pou la pe koz avek Zezi. Lontan dan Izrael, kan ena enn lamor dan enn fami ti fer lanterman vit, ek souvan ti fer sa mem zour. Alor kitfwa papa sa zom-la ti malad ouswa aze, me pa mor. Ek Zezi pa ti pou demann sa zom-la pou abandonn enn paran malad ek ki bizin led, alor sirman ti ena bann lezot manb lafami ki ti kapav okip li pou donn li seki li bizin. (Mk 7:9-13) An realite, sa zom-la ti pe dir, ‘Mo pou swiv twa, me pa tanki mo papa vivan. Atann ki mo papa mor ek ki mo anter li.’ Me selman, dapre Zezi, sa zom-la ti pe perdi lokazion pou met Rwayom Bondie an premie dan so lavi.​—Lk 9:60, 62.

Les bann mor anter zot bann mor: Kouma nou’nn trouve dan not pou letid pou Lk 9:59, papa sa zom avek ki Zezi ti pe koze la ti sirman malad ouswa aze, me pa mor. Alor, Zezi ti pe dir: ‘Les bann ki mor lor plan spiritiel anter zot bann mor,’ setadir sa zom-la ti bizin les so bann fami okip so papa ziska li mor ek ki bizin anter li. Si sa zom-la ti swiv Zezi, li ti pou koumans mars lor semin lavi eternel ek li pa ti pou form parti bann dimounn ki mor lor plan spiritiel devan Bondie. Dan so repons, Zezi ti montre ki kan enn dimounn met Rwayom Bondie an premie dan so lavi ek anons Rwayom Bondie partou, se bann kitsoz ki inportan pou res vivan lor plan spiritiel.

nwtsty miltimedia

Fouy Bann Transe

Pandan bann mwa lete, soley ti fer later vinn bien dir. Alor, bien souvan se dan lotonn ki ti travay later parski lapli ti fer later vinn mou. (Get sgd-CE seksion 19.) Sertin lasari, zouti ki ti servi pou fouy bann transe, ti fer avek enn sinp bout dibwa ki ti pwint, kitfwa pwint-la ti an metal. Ek li ti atase ar enn gro bout dibwa. Lerla, enn ouswa plizir zanimo ti ris sa lasari-la. Kan ti fini fouy bann transe, lerla ti sem bann lagrin. Dan Bann Lekritir Ebraik, souvan ti fer referans ar travay fouy bann transe dan bann lexanp. (Zi 14:18; Iz 2:4; Zr 4:3; Mi 4:3) Souvan Zezi ti servi bann laktivite ki ena enn lien ar lagrikiltir pou explik bann leson inportan. Par exanp, li ti fer referans ar travay ki inplike kan fouy bann transe, pou met laksan lor linportans pou vinn enn disip ki ena enn leker konple. (Lk 9:62) Si enn planter ti les li distrer kan li ti pe fer so travay, li ti pou fouy bann transe ki traver. Li parey osi pou enn disip Kris, si li les li distrer ouswa li nepli asim so bann responsabilite, li pa dign pou Rwayom Bondie.

Rod Bann Perl Spiritiel

nwtsty not pou letid pou Lk 8:3

ti pe servi zot: Ouswa “ti pe soutenir (ti pe donn) zot.” Mo Grek diakonéô kapav fer referans ar pran kont seki lezot bizin lor plan fizik, kouma par exanp kwi ek servi manze, ek bann lezot kitsoz koumsa. Nou retrouv mem lide dan Lk 10:40 (NW) (“fer tou sa travay-la”), Lk 12:37 (“servi”), ek Zis 6:2 (NW) (“distribie manze”), me li ti kapav fer referans ar ninport ki servis ki ti parey. Isi, li dekrir kouma bann fam ki mansione dan verse 2 ek 3 ti soutenir Zezi ek so bann disip, kan zot ti pe ed bannla pou fer travay ki Bondie ti donn zot. Kan sa bann fam-la ti fer sa, zot ti donn laglwar Bondie. Ek Bondie ti montre ki Li ti apresie seki zot ti fer, kan Li’nn fer ekrir dan Labib kouma zot finn montre enn gran zenerozite, koumsa bann zenerasion ki pou leve apre kapav lir sa. (Pr 19:17; Eb 6:10) Servi mem lexpresion Grek konsernan bann fam dan Mt 27:55; Mk 15:41.

16-22 ZILIET

BANN TREZOR DAN PAROL BONDIE | LIK 10-11

“Parabol Bon Samaritin”

nwtsty miltimedia

Semin Depi Zerizalem Ziska Zeriko

Semin (1) ki nou trouve lor sa ti video-la kitfwa swiv mem parkour ki ansien semin ki ti fer ant Zerizalem ek Zeriko. Sa semin-la ti plis ki 20 km longer ek ti ena enn ladesant 1 km depi Zerizalem ziska Zeriko. Telman ti ena bann voler lor sa semin dezer ek trankil la, ki enn group solda ti bizin res la pou protez bann vwayazer. Lavil Zeriko ki bann Romin ti konstrir (2) ti trouv kot larout ki sorti dan dezer Zide. Vie lavil Zeriko (3) ti apepre 2 km ar sa lavil Romin la.

nwtsty bann not pou letid pou Lk 10:33, 34

enn sertin Samaritin: An zeneral, bann Zwif ti mepriz bann Samaritin ek ti refiz pou gagn zafer ar zot. (Zn 4:9) Sertin Zwif ti mem servi lexpresion “Samaritin” pou montre mepri ouswa degou. (Zn 8:48) Dan Mishna sit enn rabin ki ti dir: “Enn kikenn ki manz dipin bann Samaritin li parey kouma enn kikenn ki manz laviann koson.” (Cheviit 8:10) Boukou Zwif pa ti pou krwar temwaniaz enn Samaritin ouswa aksepte zot led. Zezi ti konn sa move latitid ki bann Zwif ti ena la, li’nn met laksan lor enn lide bien inportan kan li’nn servi sa lexanp-la, ki souvan bann dimounn apel parabol bon Samaritin.

met enn bandaz lor so bann dimal, vers delwil ek divin lor la: Dokter Lik rakont parabol Zezi an detay, li dekrir kouma ti tret bann dimal ek sa li an-akor avek metod ki ti pe servi sa lepok-la. Bann dimounn ti abitie servi delwil ek divin toulede pou tret bann dimal. Souvan ti servi delwil pou kalme bann dimal (konpar ar Iz 1:6), ek divin ena sertin bienfe lor plan medikal. Li azir kouma enn antiseptik ek enn ti dezinfektan. Lik dekrir osi kouma ti met bandaz lor bann dimal pou anpes zot plis infekte.

ti lotel: Sa mo Grek-la literalman vedir “enn plas kot resevwar ouswa akeyir tou dimounn.” Bann vwayazer, ansam avek zot bann zanimo, ti kapav res dan sa bann plas-la. Responsab ti lotel-la ti donn bann vwayazer bann kitsoz debaz ek, pou enn lot som larzan, li ti kapav pran kont bann dimounn ki ti les la pou ki li okip zot.

Rod Bann Perl Spiritiel

nwtsty not pou letid pou Lk 10:18

Mo finn trouv Satan tonbe kouma zekler depi lesiel: Li kler ki Zezi pe koz dan enn fason profetik, li trouv Satan pe gagn pouse depi lesiel koumadir sa finn fini arive. Rev 12:7-9 dekrir lager ki ena dan lesiel ek asosie Satan ki pe tonbe ar nesans Rwayom Mesianik. Isi Zezi ti pe montre kouma defet ki Satan ek so bann demon pou kone dan sa fitir lager-la, se enn kitsoz ki sir. Kifer? Parski Bondie finn fek donn pouvwar 70 disip, bann sinp imin inparfe, pou expilse bann demon.​—Lk 10:17.

nwtsty bann not pou letid pou Lk 11:5-9

Kamarad, pret mwa trwa dipin: Dan kiltir Izrael ek bann pei alantour, lospitalite se enn kitsoz inportan ki bann dimounn konsider kouma enn responsabilite. Ek zot kontan manifeste li dan pli bon fason ki kapav, parey kouma nou trouve dan sa lexanp-la. Mem si enn dimounn ti debarke minwi, enn detay ki montre ki sa lepok-la bann problem ki ti gagne lor larout pa ti permet pou kone kan exakteman ti pou ariv enn destinasion. Me kanmem sa, dimounn ki akeyir invite-la ti santi li oblize donn so invite kitsoz pou manze. Li ti mem santi li oblize al deranz so vwazin sa ler-la pou demann manze prete.

Aret fatig mwa: Vwazin dan sa lexanp-la pa ti anvi ede, pa parski li pa ti amikal, me parski li ti deza dan so lili. Sa lepok-la bann lakaz, sirtou lakaz bann dimounn pov, ti ena enn sel gran pies. Si misie ki ti dan sa lakaz-la ti bizin leve, li ti pou bizin deranz tou so fami, mem bann zanfan ki ti pe dormi.

ena toupe pou insiste: Ti kapav tradir mo Grek ki servi isi literalman par “pena modesti” ouswa “san okenn laont.” Me selman, dan sa kontex-la, li dekrir enn kikenn ki pe insiste ouswa persiste. Misie dan lexanp ki Zezi ti done, pa ti gagn onte ouswa retenir li pou persiste pou demann seki li bizin, ek Zezi ti dir so bann disip ki zot osi zot bizin persevere dan lapriyer.​—Lk 11:9, 10.

23-29 ZILIET

BANN TREZOR DAN PAROL BONDIE | LIK 12-13

“Zot Vo Plis ki Boukou Mwano”

nwtsty not pou letid pou Lk 12:6

mwano: Mo Grek strouthion se enn mo ki’nn abreze ki vedir ninport ki ti zwazo, me souvan li fer referans ar bann mwano, limem zwazo mwin ser ki vande pou manze.

nwtsty not pou letid pou Lk 12:7

Li finn mem kont tou bann brin seve lor zot latet: An prinsip, enn imin ena anviron plis ki 100,000 brin seve lor so latet. Parski Zeova konn bien bann ti detay koumsa, sa garanti nou ki Li bien interese ar sak disip Zezi Kris.

Rod Bann Perl Spiritiel

nwtsty not pou letid pou Lk 13:24

Fer bann gran zefor: Ouswa “Kontign lite.” Konsey ki Zezi done, met laksan lor linportans pou azir avek tou nou nam pou rant par laport ki sere. Par rapor ar sa kontex-la, boukou liv ti sigzere ki tradir li par “Fer maximum zefor; Fer tou zefor posib.” Verb Grek agônizomaï ena enn lien avek nom Grek agôn, ki finn souvan servi pou fer referans ar konpetision bann atlet. Dan Eb 12:1, servi sa nom-la dan enn sans sinbolik pou “lekours” Kretien pou gagn lavi. Servi li osi dan enn sans pli zeneral pou “lite” (Fil 1:30) ouswa “konba” (Kol 2:1; 1Tim 6:12; 2Tim 4:7). Dan lezot verse, finn tradir bann form sa verb Grek ki servi dan Lk 13:24 la par “konpetision” (1Ko 9:25, NW.), “fer zefor” (Kol 1:29, NW; 1Tim 4:10, NW.), ek “konbat.” (1Tim 6:12, NW.) Parski lorizinn sa lexpresion-la ena enn lien avek konpetision bann atlet, sertin finn sigzere ki zefor ki Zezi ti pe ankouraze pou fer, li parey kouma bann gran zefor ki enn atlet fer avek tou so lafors pou gagn enn pri, servi tou so bann miks avek sa lobzektif-la.

nwtsty not pou letid pou Lk 13:33

li pa kapav: Ouswa “li pa posib.” Mem si okenn profesi Labib pa dir dan enn fason presi ki Lemesi ti pou mor dan Zerizalem, nou kapav konpran sa lide-la dan Dn 9:24-26. Anplis, ti kapav atann ki si bann Zwif ti pou touy enn profet, ek sirtou Lemesi, zot ti pou fer li dan sa lavil-la. Toule 71 manb Sanedrin, lakour siprem, ti zwenn dan Zerizalem, alor kan ti akiz bann dimounn ki zot ti bann fos profet ti pou ziz zot dan sa lavil-la. Kitfwa Zezi ti pe panse ki se dan Zerizalem ki ti abite ofer Bondie bann sakrifis ek kot ti touy agno pou Pak. Bann levennman ki’nn swiv montre ki, bann parol Zezi ti realize. Ti amenn li devan Sanedrin dan Zerizalem ek ti kondann li. Ek se dan Zerizalem, pa lwin ar bann miray lavil, ki li ti mor antan ki “agno Paskal.”​—1Ko 5:7, NW.

30 ZILIET–5 OUT

BANN TREZOR DAN PAROL BONDIE | LIK 14-16

“Parabol Garson Prodig”

nwtsty bann not pou letid pou Lk 15:11-16

Enn misie ti ena de garson: Sertin detay dan lexanp garson prodig (ki sertin kone osi kouma “garson perdi”) inik. Se enn parmi bann pli long lexanp ki Zezi ti done. Enn detay extraordiner se deskripsion lor relasion ki ena dan lafami. Dan lezot lexanp, Zezi souvan servi bann kitsoz ki pena lavi, kouma par exanp diferan lagrin ouswa later, ouswa relasion zis met-esklav. (Mt 13:18-30; 25:14-30; Lk 19:12-27) Me selman, dan sa lexanp-la, Zezi montre relasion bien pros ki ena ant enn papa ek so bann garson. Boukou parmi bann ki ekout sa lexanp Zezi la, kitfwa zame finn ena enn papa ki bon ek ena lamour koumsa. Sa lexanp-la montre gran konpasion ek lamour ki nou Papa ki dan lesiel ena pou so bann zanfan lor later. Sa konsern so bann zanfan ki’nn res ar Li ek so bann zanfan ki’nn elwagne ar Li me ki’nn retourne apre.

seki pli zenn: Dapre Lalwa Mozaik, premie-ne ti gagn enn doub par. (Dt 21:17) Alor, si dan sa lexanp-la pli gran frer ti premie-ne, savedir ki leritaz pli zenn garson-la ti lamwatie seki ti pou gran frer-la.

gaspiy: Mo Grek ki servi isi vedir literalman “fane (dan diferan direksion).” (Lk 1:51; Zis 5:37) Dan Mt 25:24, 26 (NW), tradir li par “vane.” Isi servi li dan sans ki fer gaspiyaz, depanse san reflesi.

enn move lavi: Ouswa “enn lavi gaspiyaz (pa kas latet).” Dan Ef 5:18; Tit 1:6; 1Pi 4:4, servi enn lot mo Grek ki ena enn lien ar sa lexpresion-la ek ki ena mem sinifikasion. Parski sa mo Grek-la kapav inplik osi lide depans kas bonavini, ouswa gaspiye, sertin tradiksion Labib servi lexpresion “viv dan enn fason kot depanse san konte.”

gardien koson: Dapre Lalwa sa bann zanimo-la ti inpir. Alor, pou enn Zwif sa ti enn travay degradan, ki ti meprize.​—Lv 11:7, 8.

manz gous caroubier : Frwi ouswa gous caroubier ena enn lakok ki briye, ki kouler mov ek maron melanze, ek an-akor ar so nom literal an Grek (kération, “ti korn”), li ena form enn korn ki kourbe. Ziska azordi, boukou dimounn servi sa bann gous-la kouma manze pou bann seval, bef, ek koson. Move sitiasion sa zenn zom-la ti bien dan pins, ek trouv sa bien parski li ti dispoze pou mem manz manze koson.​—Get not pou letid pou Lk 15:15.

nwtsty bann not pou letid pou Lk 15:17-24

kont twa: Ouswa “devan twa.” Prepozision Grek énôpion vedir literalman “devan; devan lizie”; dan la Septante servi sa lexpresion-la dan mem fason dan 1Sa 20:1. Dan sa verse-la, David demann Zonatan: “Ki pese mo finn fer kont to papa?”

anplwaye: Kan li ti retourn kot li, pli zenn garson-la ti prevwar pou demann so papa pou aksepte li, pa kouma enn garson, me kouma enn anplwaye. Enn anplwaye pa ti form parti lapropriete, parey kouma enn esklav, me li ti enn etranze ki ti gagn enn travay, ek souvan sa ti zis par zourne.​—Mt 20:1, 2, 8.

ti anbras li avek tandres: Lexpresion Grek ki servi isi sorti dan verb philéô, ki ena fwa tradir par “anbrase” (Mt 26:48; Mk 14:44; Lk 22:47) me pli souvan li vedir “ena lafeksion pou” (Zn 5:20; 11:3; 16:27). Me selman, lexpresion Grek ki servi pou sa verb-la inplik enn sertin linportans ouswa lemosion. Se pou sa rezon-la ki sertin tradiksion Labib dir “anbras li avek lafeksion.” Dan sa lexanp-la, kan papa-la akeyir so garson dan enn fason amikal ek avek lafeksion, sa montre ki li dispoze pou akeyir so garson ki’nn repanti.

apel mwa to garson: Sertin maniskri azout “Fer mwa vinn kouma enn to bann anplwaye,” me fason ki ena li dan text prinsipal baze lor sertin vie maniskri ki fer lotorite. Sertin spesialis lor Labib panse ki finn azout sa fraz-la pou ki li koresponn ar Lk 15:19.

rob . . . bag . . . sandalet: Sa rob-la pa ti enn sinp linz me seki ti pli bon, kitfwa enn linz ki ti ranpli ar bann brode parey kouma ti pou donn enn invite ki ti pou donn loner. Kan papa-la ti pe met enn bag dan ledwa so garson, sa montre ki li ena so faver ek so lafeksion, ek osi ki li donn so garson dignite, loner, ek enn pozision. An zeneral, bann esklav pa ti met bag ek sandalet. Alor, dan enn fason bien kler papa-la ti pe montre ki li ti pe akeyir so garson kouma enn vre manb lafami.

Rod Bann Perl Spiritiel

nwtsty not pou letid pou Lk 14:26

laenn: Dan Labib, lexpresion “laenn” ena diferan sinifikasion. Li kapav fer referans ar enn santiman agresif ki motive par mesanste, ki ankouraz kikenn pou bles lezot. Ouswa li kapav fer referans ar enn santiman bien for kot enn dimounn ena degou ouswa ena laenn pou kikenn ouswa enn kitsoz. Lerla sa dimounn-la pa pou gagn zafer ditou ar sa lot dimounn-la ouswa sa kitsoz-la. Ouswa sa lexpresion-la kapav zis vedir mwins kontan enn kitsoz ouswa kikenn. Par exanp, kan ekrir ki Zakob ti ena “laenn” pou Lea ek ti kontan Rasel, sa ti vedir ki li ti mwins kontan Lea ki Rasel (Ze 29:31, not; Dt 21:15, not), ek dan bann lezot vie liv Zwif, servi sa lexpresion-la dan mem sans. Alor, Zezi pa ti pe rod dir ki so bann disip ti bizin agresif ouswa ena laenn pou zot fami ouswa zotmem, parski sa ti pou al kont seki leres bann Lekritir dir. (Konpar ar Mk 12:29-31; Ef 5:28, 29, 33.) Dan sa kontex-la, sa lexpresion-la ti kapav tradir par “pa kontan mwins.”