Jerosalema sy ny Tempoly Tamin’ny Andron’i Jesosy
RAHA vao teraka kelikely i Jesosy, dia nentin’i Josefa sy Maria tany Jerosalema, tanàna nametrahan’ny Rainy any an-danitra ny anarany. (Lk 2:22-39) Nanatrika ny Paska tany koa i Jesosy, tamin’izy 12 taona. Talanjona ny mpampianatra, tao amin’ny tempoly, noho ny fahiratan-tsainy. (Lk 2:41-51) Tafiditra tao amin’ny tetik’asa fanorenana nataon’i Heroda Lehibe ny fanamboarana ny tempoly, ary naharitra “enina amby efapolo taona” mahery izany fanorenana izany.—Jn 2:20.
Nanatrika ireo andro firavoravoana tany Jerosalema i Jesosy, nandritra ny fanompoany, ary nampianatra vahoaka betsaka tany koa izy matetika. Indroa izy no nandroaka ireo mpanakalo vola sy mpivarotra teo an-kianjan’ny tempoly.—Mt 21:12; Jn 2:13-16.
Nanasitrana lehilahy narary nandritra ny 38 taona i Jesosy, tany amin’ny dobon’i Betesda, tany avaratry ny tempoly. Nampahiratra jamba iray koa ilay Zanak’Andriamanitra, rehefa naniraka azy hisasa tany amin’ny dobon’i Siloama, tany atsimon’ilay tanàna.—Jn 5:1-15; 9:1, 7, 11.
Matetika i Jesosy no nitsidika ireo namany, dia i Lazarosy sy Maria ary Marta, tany Betania, izay “telo kilaometatra eo ho eo” tany atsinanan’i Jerosalema. (Jn 11:1, 18; Lk 10:38-42; 19:29; Jereo “Faritr’i Jerosalema”, pejy 18) Nizotra nankany Jerosalema i Jesosy, andro vitsivitsy talohan’ny nahafatesany, ary nandalo ny Tendrombohitra Oliva. Alao sary an-tsaina izy nijanona sy nitodika niankandrefana tany amin’ilay tanàna sady nitomany azy io. (Lk 19:37-44) Mety ho toy ilay hitanao eo amin’ny farany ambony ao amin’ny pejy manaraka, angamba, ny zavatra hitany tamin’izany. Niditra tao Jerosalema nitaingina zana-boriky izy avy eo, ary nety ho niditra tamin’ny vavahady iray tany atsinanana. Vahoaka maro no nitsena azy, sady niantsoantso hoe izy no Ilay Mpanjaka ho tonga amin’ny Israely.—Mt 21:9-12.
Tany Jerosalema, na tao akaikiny, no nitranga ireo fisehoan-javatra lehibe nialoha ny fahafatesan’i Jesosy: zaridainan’i Getsemane, toerana nivavahan’i Jesosy; tranon’ny Fitsarana Avo Jiosy; tranon’i Kaiafa; lapan’ny Governora, ary tamin’ny farany, tany Golgota.—Mr 14:32, 53–15:1, 16, 22; Jn 18:1, 13, 24, 28.
Niseho tany Jerosalema sy ny manodidina i Jesosy, taorian’ny nitsanganany tamin’ny maty. (Lk 24:1-49) Niakatra tany an-danitra avy teo amin’ny Tendrombohitra Oliva izy, taorian’izay.—As 1:6-12.
[Kisary, pejy 31]
(Jereo ny bokikely)
Jerosalema/Tempolin’i Heroda
Firafitry ny Tempoly
1. Masina Indrindra
2. Masina
3. Alitara Fandoroana Fanatitra Dorana
4. Tavin-drano
5. Kianjan’ny Mpisorona
6. Kianjan’ny Isiraely
7. Kianjan’ny Vehivavy
8. Kianjan’ny Jentilisa
9. Rindrina Nampisaraka (Sorega)
10. Lala-mitafon’ny Mpanjaka
11. Lala-mitafon’i Solomona
TEMPOLY
Vavahady
Kianjan’ny Mpisorona
Vavahady
Masina Indrindra
Alitara Fandoroana Fanatitra Dorana
Masina
Kianjan’ny Isiraely
Kianjan’ny Vehivavy
Tavin-drano
Vavahady
Lala-mitafon’i Solomona
Rindrina Nampisaraka (Sorega)
Kianjan’ny Jentilisa
Vavahady
Lala-mitafon’ny Mpanjaka
Vavahady
Rovan’i Antonia
Tetezana
Tranon’ny Fitsarana Avo Jiosy?
LOHASAHAN’I TYROPOEONA
Dobon’i Siloama
Lakan-drano
Tranon’i Kaiafa?
Lapan’ny Governora
Golgota?
Golgota?
Dobon’i Betesda
Zaridainan’i Getsemane?
TENDROMBOHITRA OLIVA
LOHASAHAN’I KIDRONA
Loharanon’i Gihona
En-rogela
LOHASAHAN’I HINOMA (GEHENA)
[Sary, pejy 30]
Tazana avy any atsinanana, ampitan’i Jerosalema ankehitriny: A) faritry ny tempoly, B) zaridainan’i Getsemane, D) Tendrombohitra Oliva, E) efitr’i Joda, F) Ranomasina Maty
[Sary, pejy 31]
Tazana avy any andrefana, avy teny amin’ny Tendrombohitra Oliva, tamin’ny andron’i Jesosy