Vino Mulinzile Ukulola Ukuluvyanya
Ya Don na ya Margareta yaipakizye wakwe cimwi lino umwana wao umukazyana nu lupwa lwakwe yayatandalile. Lyene uwanda uno yalyanga icakulya ca kusyalikizya ukuti yapita, ya Margaret, yano yaombanga incito yakweleka ku cisila, yelike ivyakulya vino aizikulu yao yaili aonsi yatemilwe, vino yakaama ukuti; Makaloni Ciizi.
Ale papo yonsi iikala lyene ya Margaret iiza iyaleta ivyakulya vino wensi walolelanga, iika na pakasi kako tebulo. Lino sile yatupula iyazunguka aeneco ukuzana ukuti umu mbale muli sile umusunyi wakwe ciizi ukaye. Ya Margaret ale iilila ukwikamo ivyalondekwanga, kuli kuti makaloni!b
Asi mulandu ni myaka ino tukweti nanti vino twamanya, swensi kwene tukaluvyanya. Tungaluvyanya mu milandile, nanti tungacita cimwi pa nsita ino tutalinzile ukucicita, nanti sile limwi ukwilila vino tulinzile ukucita. Tungacita uli nga twaluvyanya? Tungacita uli pakuti tutaluvyanya? Ndi cakuti twazumila ukuti umuntu wensi angaluvyanya, cingatwazwa ukwasuka ningo mauzyo yaa.
VINO LEZA NA SWE YANTU TUKALOLA UKULUVYANYA
Ndi cakuti twaomba ningo muli vimwi, tukauvwa ningo sana ndi yatutaizya nupya tukalola ukuti caticilinga. Nga ndi cakuti tutaluvyanyizye sile ku mufulo nanti limwi yauze yataweni, uzye citange cizipe tuzumile sile ukuti twatituluvyanya? Nomba pakuti tucite vii cikalondekwa ukuicefya.
Ndi cakuti tukaelenganya ukuti twacindama sana, cingatutalila ukuzumila ukuti twatituluvyanya nanti limwi tungatemwa ukupeela yauze umulandu, nanti sile ukukana ukuti tutaluvyanyizye. Nomba ukucita vivyo ilingi ivikafumamo iviipe. Tutange tumale zuwa umulandu nupya antu yauze yangaculilamo. Nanti cakuti tungafisilizya umulandu lino wacitika, twaiusya ukuti pakusyalikizya “wensi uwa munotuli alailongwela vyonsi kuli Leza.”—Loma 14:12.
Yeova asilola sile pali vino tukaluvyanya. Mwi buku lya Masamu, Leza walondololwa ukuti “uwa luse uwa cikuku,” nupya “wene ataya na kalandauzi (asilondelezya imilandu), icipyu cakwe cisiyelelela foo.” Wamanya ukuti swe yantu sweswe yayembu nupya twatonta, “wamanya nu kuti swemo sweswe lukungu sile.”—Masamu 103:8, 9, 14.
Fwandi wakwe viivi kwene vino Yeova uwa luse, akalonda ukuti naswe twalola ukuluvyanya wako vino wene akakulola. (Masamu 130:3) Izwi Lyakwe Leza likatwazwa nu kututungulula muli vino tungacita lino twaluvyanya nanti lino yauze yaluvyanya.
VINO MUNGACITA NGA MWALUVYANYA
Ilingi, ndi cakuti umwi waluvyanya, kukaya ukusumba sana insita ukwelenganya pali cico kwene, nanti ukulalonda ukupeela yamwi umulandu. Nomba ndi cakuti mwaluvyanya umu mivwangile, mulinzile ukulenga uwelelo, kulungika ivyativicitika nu kupanga umutende. Uzye mwatala mwaluvyanyapo icakuti cileta ni ntazi kuli mweineco nanti uku yantu yauze? Ukuluta ukuipeela imilandu nanti ukupeela yauze, cingazipa ukuombesya papezile maka inu nu kuzifya ivintu. Ukukomapo ukupeela yauze imilandu kungalenga sile ukuti umulandu utwalilile pa nsita itali nu kukana uvwana nako kutwalilile alino ni ntazi ikomeleko. Fwandi cingazipa sile ukusambililako kuli vino umuluvyanya nu kuombelapo.
Ndi cakuti umuntu muze a wino waluvyanya, cikaanguka sana ukulola ukuti wataluvyanya. Fwandi cingazipa sana ukukonka ukusunda kwakwe Yesu Klistu kuno watiile; “Acino vintu vyonsi vino mukasi kuti antu yamucitile namwe kwene avino mwayacitila.” (Mateo 7:12) Ndi mwaluvyanya, nanti sile panono, munguvwa ningo sana ndi cakuti antu yalanga icikuuku nu kukanaika mano kuli vino umuluvyanya. Uzye fwandi citange cizipe ndi cakuti mukulanga icikuuku kwene cico kuli yauze?—Efeso 4:32.
VISINTE IVINGATWAZWA KUTI TUTALUVYANYA SANA
U mulandu ci uno tukaluvyanyizizya? Dikisyonale umwi watiile, kuluvyanya kukaiza pa mulandu wa kukanapingulapo ningo, kukanamanya ningo vino ivintu vili nanti ukukanaikako amano. Fwandi tulinzile ukumanya ukuti pa nsita imwi vintu vii vingacitikila ali wensi. Nomba nanti ciye vivyo, tungacefyako ukuluvyanya nga twamanya visinte vimwi ivicindame ivyaya muli Baibo.
Cisinte conga acino tukazana pa Mapinda 18:13, apakati: “Umuntu wino akatolelela zuwa lino atatala uvwa, akalangizya sile uwelewele wakwe nu kuiletela insonyi.” Fwandi, tulinzile ukutekela mpaka sile ituvwa ilyasi lyonsi nu kwelenganya pali vino tulinzile ukulanda, na cii cilalenga ukuti tutapingulapo zuwa pa vintu vino tutamanyile nanti ukulanda sile pali cino twalola papo kwene. Ndi tukwikako mano uku malyasi nu kuyamanya ningo cilalenga ukuti tutaaluvyanya sana.
Cisinte na cuze cikati: “Citini vyonsi vingacitwa pakuti mwikale mu mutende na antu onsi.” (Loma 12:18) Mwaombesya pakuti mwalemana nu kuomba umu mutende. Ndi cakuti mukuomba na yauze, mwayalangulukila, mwaya nu mucinzi nupya mwaezya na maka ukuyataizya nu kuyakomelezya. Ndi cakuti mukucita vivyo cilalenga ukuti mwaelelana ndi umwi waluvyanya nu kwililako zuwa kumwi ni milandu sile ikulu.
Ndi cakuti mwaluvyanya, mwasambililako vimwi ivisuma pakuti wanda uze citakacitike. Ukuluta ukulonda umwakusombekezya, ali nsita yakuzifya imiyele inu. Uzye ale mulinzile ukuombela pa kutekela, ukuya ni cikuuku nanti ukuikanya? Uzye limwi ale apakuya nu mutende nu kutemwa? (Galatiya 5:22, 23) Nupya mungasambilila na pali vino mutalinzile ukucita umuku uze. Mutaika sana mano pa uyi uno mukuvwa. Ukuya nu mwenzo wa nsansa kungamwazwa.
KUMANYA UKULUVYANYA KUNGATWAZWA
Ndi cakuti tukulolamo visuma lino umwi waluvyanya, cingatwazwa ukuomba ningo nu wavya uli onsi uwacitika. Tulaya nu mutende sweineco na yauze kwene. Ndi cakuti tukusambililako kuli vino tukaluvyanya, tulaya na mano nupya antu yalatutemwa. Tutalaaya ni cikonko nanti ukulaelenganya ivipe pali sweineco. Ukwiusya ukuti anji nayo yakuombela pali vino yakaluvyanya cilalenga ukuti tuyatemwe. Ni cacindama sana, nga tukukolanya ukutemwa kwakwe Leza na vino akaitemelwa ukwelela, umi witu ulazipa.—Kolose 3:13.
Uzye vino vyacitikile ya Margaret yano utwalandapo pa kutandika, vyavulunginye ukutandala kuuku? Awe foo. Ivyacitike vyasekisye yonsi sile, sana sana ya Margaret kwene, yalile vino vyalipo nu kuipakizya wakwe cimwi. Lino papisile imyaka, aizikulu yao yoili yalanzilepo pi lyasi lii uku yana yao nu kuti ivyakulya vino yalile uwanda uwa yatilila, nupya iusyanga utusita utusuma tuno yayanga na nyinakulu na isikulu. Pano viivi ivyacitike kwali ukuluvyanya sile.
a Asi mazina yao.
b Makaloni ciizi, i vya kulya ivikapangwa na makaloni umweleke alino iitilapo nu musunyi wakwe ciizi.