KATAK 06
Ewi Wãween an kar Mour Jino Ejaak?
Anij ej wũnjãn “mour an men otemjej.” (Sam 36:9, UBS) Kwõj ke tõmak men in? Jet armej rej l̦õmn̦ak bwe mour ear make jide im wal̦o̦k. El̦aññe em̦ool men in, innem mel̦el̦ein bwe ejjel̦o̦k unin ad pãd im mour. Bõtab el̦aññe Jeova Anij ear kõm̦anm̦an mour, innem en kar ke wõr unin mour?a L̦õmn̦ak kõn ta eo Baibõl̦ ej ba kõn wãween an kar mour jino ejaak im etke ewõr un ko rem̦m̦an unin am̦ maroñ tõmake men in.
1. Ewi wãween an kar jino ejaak men otemjej ilañ im ilal̦?
Baibõl̦ eo ej ba: “Ilo jinoin Anij ear kõm̦anm̦an lañ im lal̦.” (Jenesis 1:1) Enañin aolep jaintiij ro rej errã im ba bwe ewõr jinoin men otemjej ilañ im ilal̦. Ewi wãween an kar Anij kõm̦anm̦ani? Ear kõjerbal jetõb kwõjarjar eo an ñan kõm̦anm̦an men otemjej ilañ im ilal̦, ekoba galaxy ko, iju ko, im bũl̦ãnet ko.—Jenesis 1:2.
2. Etke Anij ear kõm̦anm̦ane lal̦ in?
Jeova ear jab kõm̦anm̦ane lal̦ in “bwe en juon ãneo ejjel̦o̦k tokjãn. Ak ear kõm̦m̦ane bwe armej ren jokwe ie.” (Aiseia 45:18, UBS) Ear kõm̦anm̦an bũl̦ãnet in ad bwe en juon jikin em̦m̦an ñan an armej jokwe ie im bwe ren pãd ie ñan indeeo. (Riit Aiseia 40:28; 42:5.) Ekkatak ko an science rej kwal̦o̦k bwe lal̦ in ej juon bũl̦ãnet ejejuwaan. Lal̦ in ej bũl̦ãnet eo wõt rej ba bwe ewõr an maroñ ñan kowõnm̦aanl̦o̦k mour an armej.
3. Ewi wãween an armej oktak jãn menninmour ko?
Ãlikin an kar Jeova kõm̦anm̦an lal̦ in, ear kõm̦anm̦an mour ie. M̦okta, ear koobrak lal̦ in kõn menin eddek ko im menninmour ko. Tokãlik, “Anij ear kõm̦anm̦an armej ilo wãween wõt E.” (Riit Jenesis 1:27.) Ta eo ej kõm̦m̦an an armej jejuwaer jãn menin kõm̦anm̦an ko jet? Kõnke kar kõm̦anm̦an kõj ilo nemãmeen wõt Anij, ewõr ad maroñ ñan kwal̦o̦k kadkad ko an ãinwõt yokwe im ekajet jim̦we. Ear bar kõm̦anm̦an kõj bwe en wõr ad maroñ ñan katak kajin ko, m̦õn̦õn̦õ kõn men ko raiboojoj, ekoba kõjañjañ im al ko. Im jejjab ãinwõt menninmour ko kõnke jemaroñ kabuñ ñan ri-Kõm̦anm̦an eo ad.
KAM̦WILAL̦L̦O̦K AM̦ MEL̦EL̦E
Etale kein kam̦ool ko me rej kaalikkar bwe Anij ear design i ak lukkuun jol̦o̦k el̦ap iien im l̦õmn̦akel̦o̦k im̦aan kõn wãween an nãj kar kõm̦anm̦an mour, im bwe kõmel̦el̦e ko ilo Baibõl̦ kõn an kar Anij kõm̦anm̦an men otemjej ej juon men jemaroñ tõmake. Lale ta ko jemaroñ katak kõn Anij ikijjeen ad etale kadkad ko rem̦m̦an kadkadin armej.
4. Kar design i im kõm̦anm̦an mour
Armej ro rej bõk nõbar kõn men ko rar kõm̦m̦ani jãn aer kar anõke menin kõm̦anm̦an ko. Innem wõn eo en kar bõk nõbar kõn menin kõm̦anm̦an kein? Kõjo̦e PIJAIN ALWÕJ eo, innem bwebwenato kake kajjitõk in:
Ta ko armej ro rar anõke jãn menin kõm̦anm̦an ko?
Kajjojo em̦ ewõr juon eo ear design i im kalõke. Innem wõn eo ear design i im kalõke menin kõm̦anm̦an ko otemjej? Riit Hibru 3:4, innem bwebwenato kake kajjitõk kein:
Ta menin kõm̦anm̦an ko kwõj bwilõñ kaki im rem̦m̦an ippam̦?
Kwõl̦ak lale, ekkar ke ñan tõmak bwe ewõr juon eo ear kõm̦anm̦an men ko otemjej ilañ im ilal̦, im etke kwõj ba men in?
Kwaar jel̦ã ke?
Kwõmaroñ lo katak im pijain alwõj ko me rej kõnono kõn menin kõm̦anm̦an ko ilo jw.org ium̦win katak eo elõñ m̦õttan etan “Was It Designed?” im “Viewpoints on the Origin of Life.”
“Em̦ool bwe kajjojo em̦ ewõr juon eo ear kalõke, bõtab eo ear kalõk men otemjej ej Anij”
5. Ewõr un ko rem̦m̦an ñan tõmak bwe em̦ool kõmel̦el̦e ko ilo Baibõl̦ kõn an kar Anij kõm̦anm̦an men otemjej
Ilo Jenesis jebta 1, Baibõl̦ eo ej kõmel̦el̦e kõn jinoin kar kõm̦anm̦ane lal̦ in im wãween an kar mour ejaak. Kwõmaroñ ke lõke ta eo Baibõl̦ ej ba kõn men in, ak ej ke juon ino̦ñ bajjek? Kõjo̦e PIJAIN ALWÕJ eo, innem bwebwenato kake kajjitõk kein:
Baibõl̦ eo ej ke katakin bwe kar kõm̦anm̦an lal̦ in im men ko otemjej ie ium̦win jiljino wõt raan?
Kwõl̦ak lale ewõr ke un ko rem̦m̦an unin ad maroñ tõmak ta eo Baibõl̦ ej ba kõn an kar Anij kõm̦anm̦an men otemjej? Im etke kwõj ba men in?
Riit Jenesis 1:1, innem bwebwenato kake kajjitõk in:
Jaintiij ro rej ba bwe ewõr jinoin men otemjej ilañ im ilal̦. Ewõr ke oktak ikõtaan men in jaintiij rein rej ba im men ko ej kab m̦õj am̦ riiti ilo Baibõl̦ eo?
Jet armej rej l̦õmn̦ak bwe Anij ear kõjerbal evolution ñan kõm̦anm̦an men otemjej. Mel̦el̦ein rej l̦õmn̦ak bwe Anij ear kõm̦anm̦ane juon kij jidikdik (ak cell) innem jãn kij in ear make ejaak im wal̦o̦ktok menin kõm̦anm̦an ko jet. Riit Jenesis 1:21, 25, 27, innem bwebwenato kake kajjitõk kein:
Baibõl̦ eo ej ke katakin bwe Anij ear kõjerbal evolution ñan ejaak ek ko, menninmour ko, im armej? Ak ear ke kõm̦anm̦an aolep menin kõm̦anm̦an ko?b
6. Armej rej menin kõm̦anm̦an ko an Anij me ejejuwaan
Jeoktak jãn menninmour ko Jeova ear kõm̦anm̦ani. Riit Jenesis 1:26, innem bwebwenato kake kajjitõk in:
Kõnke kar kõm̦anm̦an kõj ilo nemãmeen wõt Anij, ad maroñ kwal̦o̦k yokwe im tũriam̦o ej kaalikkar ta kõn E?
JET ARMEJ REJ BA: “Bwebwenato eo ilo Baibõl̦ kõn an kar Anij kõm̦anm̦an men otemjej ej juon ino̦ñ bajjek.”
Ta am̦ l̦õmn̦ak, im etke kwõj ba men in?
TARLEP IN KATAK EO ILO TUKADU
Jeova ear kõm̦anm̦an men otemjej ilañ im ilal̦.
Ãlij
Ta eo Baibõl̦ ej katakin kõn jinoin an kar ejaak men otemjej ilañ im ilal̦?
Anij ear ke kõtl̦o̦k bwe aolep men ko rej mour ren make ejaak im wal̦o̦ktok jãn juon kij jidikdik ak ear ke kõm̦anm̦ani?
Ta eo ej kõm̦m̦an an armej ro jejuwaan im oktak jãn menin kõm̦anm̦an ko jet?
KAL̦APL̦O̦K AM̦ MEL̦EL̦E
Lale wãween an design ko an menin kõm̦anm̦an ko kaalikkar bwe ewõr juon ri-Kõm̦anm̦an.
Lale ewi wãween juon jemãn emaroñ kõmel̦el̦eik l̦adik eo nejin kõn ta eo Baibõl̦ ej ba kõn wãween an kar Anij kõm̦anm̦an men otemjej.
Lale el̦aññe katak eo kõn evolution ej errã ippãn ta eo Baibõl̦ ej ba.
“Did God Use Evolution to Create the Different Types of Life?” (Katak eo ilo online)
Etale el̦aññe di ko diin menninmour ko jãn etto (fossils) ak ekkatak ko an jaintiij ro rej kaalikkar el̦aññe ewõr juon ri-Kõm̦anm̦an ak mour ear ke make jide im wal̦o̦k.
b “Em̦ool bwe kajjojo em̦ ewõr juon eo ear kalõke, bõtab eo ear kalõk men otemjej ej Anij”