Tõmak Ej Kõmmõn Bwe Jen Meãnwõd Im Jar
“Komin bareinwõt mijmijlolõmi; komin kabin buruemi; bwe an Iroij itok ej ebak.”—JAMES 5:8.
1. Etke jej aikwij kalmenlokjen kin James 5:7, 8?
“BED” EO an Jesus Christ eo etto ad kõttar kake ej juõn men emol kiõ. (Matthew 24:3-14) Elaplok kiõ jen mokta, aolep ro rej tõmak ilo Anij im Christ ewor unin air kalmenlokjen kin nan kein an ri kalor eo James: “Ro jatiõ, komin mijmijlolõmi mae ien an Iroij itok. Lo, dri kallip ej kõtar leen lõl e aurõk im ej mijmijlolin ñõn ter eo emwij an bõk wut mokta im wut eliktata. Komin bareinwõt mijmijlolõmi; komin kabin buruemi; bwe an Iroij itok ej ebak.”—James 5:7, 8.
2. Ta kar jet ian abañ ko ro James ear jeje ñõn ir rar jelmae?
2 Ro me James ear jei letter in kakõrmol eo an ñõn ir rar aikwij mijmijlolõid im kamadmõde elõñ kain abañ ko. Elõñ iair rar jerbal ilo wãwen eo einjuõn jen ro rej tõmak ilo Anij. Ñõn wanjoñok, rar aikwij in kajimwe jet mõm ko rar ejaak ilo buruen jet armij. Rar aikwij kajeblak ainemõn ñõn ri Christian ro mokta. Bareinwõt rar aikwij bõk nan in kakabilek ko ikijen mijmijlolõir ak meãnwor im jar. Ñe jej etale ta eo James ear jiroñ ir kake, jen lale ewi wãwen jemaroñ jerbale nan ko an ilo mour eo ad.
Mõm ko Renana Rej Kokkure
3. Ta kar unjen akwelel ko ilo congregation eo, im ta eo jemaroñ katak jen men in?
3 Kar ejelok ainemõn ibwiljin jet ian ro rar ba rej ri Christian, im mõm ko renana kar okran abañ ko air. (James 4:1-3) Akwelel ear kõmmõn bwoktak ko, im jet iair ilo jab yokwe rar ekajete ro jeir im jatiir. Men in ear walok kinke rar añũr mour etton im men in kar juõn tarinae ilo ra ko rair. Kij make jemaroñ aikwij jar ñõn bõk jibañ ñõn jumae kõnan in kanniek ko kin buñbuñ, kajur, im mweiuk ko bwe jen jab kokkure ainemõn eo an congregation. (Rome 7:21-25; 1 Peter 2:11) Ibben jet ian ri Christian ro ilo ebeben eo kein kajuõn, ankwonak ear ejaak ñõn joñan eo ear walok juõn jitõbõn uror, im kijirat. Kin an kar Anij jab uak jar ko air ñõn kajejjet kitien mõm ko air, rar etal wõt im tarinaek don ñõn kõtõbrak mejenkajjik ko air. Elañe ewor mõm ko rebwid einlok wõt in ibbed, jemaroñ kajitõk ak jejamin bõki, ke Anij eo ad ekwojarjar ejjab uak kain jar rot kein.—Liejlõl 3:44; 3 John 9, 10.
4. Etke James ear naetan jet Christian ro “dri lũñ,” im ewi wãwen nan ko an ren jelet kij?
4 Jitõbõn lõl, ankwonak, im utiej buru rar bed ibben jet ian ri Christian ro mokta. (James 4:4-6) James ear naetan jet iair “dri lũñ” kinke rar erom ro jeran lõl im lũñ ilo jitõb. (Ezekiel 16:15-19, 25-45) Emol, jejjab kõnan erom einwõt ri lõl in ilo lemnak, konono, im jerbal, kinke wãwen kein renaj kõmmõn bwe jen ri kijirat an Anij. Nan eo An ej kwalok ñõn kij bwe “juõn kõnan ñõn ankwonak” ej mõttan lemnak eo enana, ak “jitõb” ilo armij ro rejerawiwi. (Genesis 8:21; Bwinbwin 16:1-3; Psalm 106:16, 17; Ecclesiastes 4:4) Inem elañe jej kile bwe jej aikwij tarinaek ankwonak, utiej buru, ak bar juõn lemnak enana, jen bukõt jibañ jen Anij ikijen jitõb kwojarjar. Jitõb in, me Anij ej letoke ilo joij eo an, ej laplok jen “juõn kõnan ñõn ankwonak.” Im ke Jehovah ej jumae ro reutiej burueir, ej joij ñõn ro rej tarinaek lemnak ko renana.
5. Ñõn lõñliñ kin joij eo an Anij, ta men in aikwij ko jej aikwij tõbare?
5 Ewi wãwen jemaroñ bõk joij eo an Anij? (James 4:7-10) Ñõn lõñliñ kin joij jen Jehovah, jej aikwij bokake e, bõk men in letok ko an, im kõtaik kij ñõn ankil an. (Rome 8:28) Jej aikwij bareinwõt “jumae,” ak ‘jutak nae’ Devil eo. Enaj ‘ko jen kij’ elañe jej jutak bin einwõt ro rej jurake iroij bõtata an Jehovah. Ewor jibañ eo an Jesus ibbed, eo ej dãpdepiji dolul ko renana an lõl in bwe ejelok jabdrewõt men en maroñ kokkure kij indio. Im jab meloklok men in: Kin jar, bokake, im tõmak, jemaroñ ruaklok ñõn Anij, im enaj bed ebak ñõn kij.—2 Chronicles 15:2.
6. Etke James ej naetan jet Christian ro “dri jerawiwi ro”?
6 Etke James ej jerbale nan eo “dri jerawiwi” ñõn jet ian ro rej ba ewor air tõmak ilo Anij? Kinke kar wor rueir kin “tõrinae ko” im kijirat eo elej—kadkad ko rejakkar an ri Christian ro. (Titus 3:3) “Peier,” eobrak kin jerbal ko renana, rar aikwij karreoiki. Bareinwõt rar aikwij karreoik “burueir,” men eo ej kamakit kij. (Matthew 15:18, 19) Ro “dri buru jibil” rar buñto-buñtak ikõtan jimjera ibben Anij im jimjera ibben lõl in. Ilo bõk kakkil jen joñok eo air enana, jen jerbale tiljek bwe men rot kein ren jab kokkure ad tõmak.—Rome 7:18-20.
7. Etke James ej jiroñ jet ñõn “liajlol im jõñ”?
7 James ej jiroñ ro rej konono book eo an bwe ren “buromõj im liajlol im jõñ.” Elañe rej kwalok buromõj ekkar ñõn Anij, enaj kamol air ukwelok. (2 Korint 7:10, 11) Rainin, jet ro rej ba bwe ewor air tõmak rej bukõt jimjera ibben lõl in. Elañe jabdewõt iad jej jibadõk juõn ial einwõt in, jejjab aikwij ke buromõj kin wãwen mour in jitõb eo ad emõjno im mõkaj in bõk buñten ne ko ñõn kajimwe men ko? Ad kõmmõn kajimwe ko rej menin aikwij im bõk jolok bwid an Anij naj walok ilo juõn eñjake in lõñliñ kin wõt juõn bõklikit erreo im kejatdikdik eo ekalõñliñ kin mour indio.—Psalm 51:10-17; 1 John 2:15-17.
Jab Ekajete Don
8, 9. Etke jen jab konono nae ak ekajete don?
8 Ej juõn men in jerawiwi ñõn konono nae juõn ri tõmak eo mõttad. (James 4:11, 12) Ak jet rej kõrraat ri Christian ro mõttair, bõlen kin tokjen lemnak in utiej burueir ak kinke rekõnan kautiej ir make ilo air kananaik ro jet. (Psalm 50:20; Jabõn Kennan 3:29) Nan in Greek eo rej ukõte ‘konono nae’ ej kalikar air lej im ej kwalok air kõmmõn nan in ennotata ko rekalaplap ak rewan. Men in ej tarrin ekajete juõn jimjen jimjatin ilo lej. Ewi wãwen emmakit in ej tarrin ‘konono nae kien im ekajete kien Anij’? Eokwe, scribe im Pharisee ro rar ‘jolok kien Anij’ im ekajete armij ekkar ñõn kien ko air make. (Mark 7:1-13) Eindeinlok, elañe jej kananaik juõn brother me Jehovah ear jab kananaiki, ejjab ke bwe jej ‘ekajete kien Anij’ im ilo nana kwalok bwe kien Anij ej einwõt ejjab bwe? Im ilo ad kõrraate jeid im jatid ilo jab jimwe, jejamin kar kajejjet kien yokwe.—Rome 13:8-10.
9 Jen kememej men in: “Juõn wõt dri Kaiñe im dri Ekajet”—Jehovah. ‘Kien eo an e wãppen,’ ejelok likjap. (Psalm 19:7; Isaiah 33:22) Anij wõt ewor an jimwe ñõn kõmmõn kien ko im rule ko ñõn bõk lomor. (Luke 12:5) Inem James ej kajitõk: “A wõn kwe kwoj ekajet dri turum?” Ejjab maroñ eo ad ñõn ekajet im liakelok ro jet. (Matthew 7:1-5; Rome 14:4, 10) Ilo lemnak kin Iroij Bõtata eo an Anij im an jab kwalok kalijeklok im kin jerawiwi eo ad make en kar jibañ kij ñõn bõprae ad ekajete ro jet ilo juõn wãwen kowãnik kij make.
Bõprae Ad Liki Kij Make
10. Etke jej aikwij lemnak kin Jehovah ilo mour eo ad jen ran ñõn ran?
10 Ien otemjej jej aikwij lemnak kin Jehovah im kien eo an. (James 4:13-17) Ilo an kajekdon Anij, eo ej liki e make ej ba: ‘Ranin ak ilju kim naj etal ñõn jikin kwelok en, im ber ijo iomin juõn yiõ, im wia im jibarek mweiuk ko.’ Elañe jej ‘likit mweiuk ko mweied ñõn kij wõt im jejjab mweie ñõn Anij,’ mour eo ad emaroñ jako ilju im enaj ejelok ad ien ñõn karejar ñõn Jehovah. (Luke 12:16-21) Einwõt James ej ba, kij jej einwõt tap eo ej “walok jirik ien inem ej monlok.” (1 Chronicles 29:15) Ilo ad jerbale tõmak ilo Jehovah wõt jemaroñ kejatdikdik ñõn bõk mõnõnõ im mour indio.
11. Ta melelen ad ba, “Elañe Anij e kõnan”?
11 Jen ad kemjãje in kajekdon Anij, jej aikwij bõk jutak in: “Elañe Anij ekõnan, kim naj mour, im kõmõn men in ak men eo.” Ilo ad ba, “Elañe Anij ekõnan” ej kalikar bwe jej kajeoñ in jerbal ekkar ñõn ankil an. Emaroñ juõn men in aikwij ñõn jerbal ñõn kabwe aikwij ko an family eo, ñõn ito-itak ilo jerbal in Ailiñ eo, im men ko eierlok wõt. Ak jen jab kemjãje. “Kimjãje otemjej einwõt renana” kinke ej kajekdon ad atartar ion Anij.—Psalm 37:5; Jabõn Kennan 21:4; Jeremiah 9:23, 24.
12. Ta melelen nan ko ilo James 4:17?
12 Ñõn kajemlok nan ko an ikijen liki e make im kemjãje, James ej ba: “Inem eo e jela kin kõmõn emõn im jab kõmõne, men in jerawiwi ñõn e.” Kajjojo Christian ej aikwij ilo ettã buru kamol an atartar ion Anij. Elañe ejjab kõmmõne, “men in jerawiwi ñõn e.” Emol, ejja kakabilek eo wõt ej jerbal ñõn jabdewõt likjap in kõmmõne ta eo tõmak ilo Anij ej aikwiji ad kõmmõne.—Luke 12:47, 48.
Nan in Kakkil Ikijen Ro Remweie
13. Ta eo James ej ba ikijen ro rej kajerbal mweiuk ko mweier ilo jab jimwe?
13 Kinke jet Christian ro rar jino arok mweiuk ak rar kautiej ro remweie, James ear kwalok jet nan ko rekajur ikijen jet ro remweie. (James 5:1-6) Armij ro an lõl in me rar kajerbal air mweie ilo juõn wãwen ebwid renaj ‘jõñ im limõ kin air men in kaiñtan ko re naj itok ioir’ ke Anij ear nawõnair ekkar ñõn jerbal ko air. Ilo ran ko, mweiuk ko an elõñ armij elaptata kar men ko einwõt nuknuk ko, ine ko (einwõt wheat ak corn), im wine. (Joel 2:19; Matthew 11:8) Jet ian men kein rar maroñ kõt ak “drili rar kõñi,” ak James ej kalikar kin an ejelok tokjen mweiuk ko, jab kin an maroñ jorrãn. Meñe gold im silver rejjab maroñ lejo, elañe jaar kokkonkoni, renaj kar einwõt tokjeir einwõt men ko rar lejo. “Jo” ej kalikar bwe rar jab kortokjen mweiuk ko mweieir ilo emõn. Kin men in, kij aolep jej aikwij kememej bwe men eo “einwõt kijeek” ej men eo ro rej liki mweiuk ko mweieir rar “koorlok ilo ran ko eliktata” ñe illu eo an Anij enaj itok ioir. Ke jej mour ilo “ien eo ien jemlokin,” nan rot kein ewor juõn melele ejej uan ñõn kij.—Daniel 12:4; Rome 2:5.
14. Ekkã an ri mweie ro emmakit ilo wãwen et, im ta eo jej aikwij kõmmõne kin men in?
14 Ro remweie emakijkij air ãlikinjepjepe ri jerbal in marmir ro air, ro me wõnãn ri jerbal ko rar debiji rej ‘lamij’ kin irenwõne. (Keiri Genesis 4:9, 10.) Ri mweie ro an lõl in “rar kabbenono im mõnõnõ kake.” Ilo air le jen joñan air bukõt men in kamõnõnõ ko an kanniek, rej kalek buru ko remãttõk im jab bokake im renaj etal wõt im kõmmõne men in ilo “ran” in mij eo air. Rej ‘liakelok im urõte dru wãnik.’ James ej kajitõk: “E jab jumae kom ke?” Ak bar juõn ukok ej, “ri wãnik eo; ejjab jumae yuk.” Ilo jabdewõt wãwen, jej aikwij jab kwalok kalijeklok ñõn ro ri mweie. Jej aikwij likit bwe men ko lor jitõb en men eo moktata ilo ad mour..—Matthew 6:25-33.
Tõmak Ej Jibañ Kij ñõn Kwalok Meanwõd
15, 16. Etke eorõk ñõn kwalok meanwõd?
15 Elikin an konono kin ri mweie ro an lõl in, jeltokin James ej rejañ Christian ro rej bed iumin ijjibed ñõn jerbale meanwõd. (James 5:7, 8) Elañe ri tõmak ro rar kijenmij kin abañ ko air ilo meanwõd, renaj kar bõk jinekjej kin tiljek eo air ilo ien bed eo an Christ, ñe enaj ekajete ro rej jibede armij. (Matthew 24:37-41) Ri Christian rein ilo jinoin rar aikwij einwõt ri kallip ro me ilo meanwõd rar kõttar wõt mokta ilo ien añaneañ, ñe emaroñ kallip, im wõt eliktata ilo ien iman rak me ej kõmmõn bwe en elle men in eddek ko. (Joel 2:23) Kij bareinwõt jej aikwij jerbale meanwõd im kabin burued, elaptata ke “bed eo an Iroij” Jesus Christ emottok!
16 Etke jej aikwij kwalok meanwõd? (James 5:9-12) Meanwõd ej jibañ kij bwe jen jab liejlol ak iññũr ñe ri tõmak ro mõttad rej kabõnõnõ kij. Elañe jej “lotan dron” kin juõn jitõb enana, Ri Ekajet eo Jesus Christ enaj ekajete kij. (John 5:22) Kiõ ke “bed” eo an ear ijjino im ej “jutõk iman kejem ko,” jen kõmmõn ainemõn ilo ad kwalok meanwõd ibben ro jeid im jatid, ro rej jelmae elõñ melejoñ ko kin tõmak. Tõmak eo ad make ej kajurlok ñe jej kememej bwe Anij ear kajerammõn Job kinke ear kijenmij iumin melejoñ ko an ilo meanwõd. (Job 42:10-17) Elañe jej jerbale tõmak im meanwõd, jenaj lo bwe “Jehovah ej yokwe im tiriamokake.”—Micah 7:18, 19.
17. Etke James ej ba, “Komin jab kanõjnij”?
17 Elañe jejjab kwalok meanwõd, jemaroñ kajerbal loed ilo jab jimwe, ñe jej bed iumin ijjibed ko. Ñõn wanjoñok, jemaorñ kõmmõn kanejnej ko ilo mõkaj. “Komij jab kanõjnij,” James ej ba, im kakkil nae kanejnej ko rejettokjen. Elañe ien otemjej jej kabin nan ko ad kin kanejnej ko ej einwõt jej ri jela mon. Kin men in, jej aikwij konono wõt mol eo, im kõmmõn bwe ad aet en aet, im ad jab, jab. (Matthew 5:33-37) Bwebota, James ejjab ba ijin bwe ej juõn men ebwid ñõn kanejnej ñõn konono mol ilo mõn ekajet eo.
Tõmak im Jar ko Ad
18. Iumin wãwen et ko jej aikwij “jar” im “al im nebar”?
18 Jar ej aikwij aorõk ilo mour eo ad elañe jekõnan dãpdepiji nan ko ad, jerbale meanwõd, im kejbarok juõn tõmak ebin ilo Anij. (James 5:13-20) Elaptata jej aikwij “jar” ñe jej bed iumin melejoñ ko. Elañe jej mõnõnõ, jej aikwij “al im nebar,” einwõt Jesus im ri jilek ro an rar kõmmõne ke ear kajutak Kwojkwoj in kememej mij eo an. (Mark 14:26, footnote) Jet ien, jemaroñ obrak kin kamolol Anij im men in ej kamakit kij bwe jen al al in nebar ilo burued. (1 Korint 14:15; Epesõs 5:19) Im ej juõn men in kalõñliñ elap ñõn nebar Jehovah ilo al ilo kwelok ko an Christian!
19. Ta eo jej aikwij kõmmõne elañe jej nañinmij ilo jitõb, im etke jej aikwij bõk buñten ne rot in?
19 Jemaroñ jab kõnan al elañe jej nañinmij ilo jitõb, bõlen kin juõn bwid jaar kõmmõne ak jejjab keini ad mõñã ilo table eo an Jehovah. Elañe jej bed ilo wãwen eo, jej aikwij ilo ettã buru añiñintok elder ro bwe ren maroñ ‘jar ion kij.’ (Jabõn Kennan 15:29) Renaj bareinwõt ‘kabit kij kin oil ilo etan Iroij.’ Einwõt oil eo ekainemõn ion juõn kinej, nan in kainemõn im nan in kakabilek ko air jen Bible eo renaj jibañ ñõn jolok inebata, bere, im mijak. ‘Im jar in tõmak e naj kemour dri nañinmij eo’ elañe tõmak eo ad make ej jurake. Elañe elder ro rej lo bwe juõn jerawiwi elap ej naunin nañinmij ilo jitõb eo ad, renaj kalikar ilo joij bwid eo ad im kajeoñ in jibañ kij (Psalm 141:5) Im elañe jej ukwelok, jemaroñ tõmak bwe Anij enaj roñjake jar ko air im jeorlok bwid ko ad.
20. Etke jej aikwij kwalok jerawiwi ko ad im jar kin don?
20 ‘Komin kwalok jerawiwi ko ami ñõn dron’ en jerbal einwõt juõn kein dãpdep nae ad wõnmanlok in jerawiwi. En kar rejañ ñõn ad tiriamo ñõn don, juõn kadkadin eo enaj kamakit kij ñõn “jar kin dron.” Jemaroñ tõmak bwe men in enaj wor tokjen kinke jar an juõn ‘armij ewãnik’—juõn eo ej jerbale tõmak im Anij ej watoke einwõt ewãnik—elap men eo ej kõtõbrake ibben Jehovah. (1 Peter 3:12) Ri kanan eo Elijah kar wor mõjno ko einlok wõt ad, ak jar ko an kar wor tõbrak. Ear jar, im ear jab wõt iumin jilu im jimettan yiõ ko. Ke ear bar jar, ear wõt.—1 King 17:1; 18:1, 42-45; Luke 4:25.
21. Ta eo jenaj maroñ kõmmõne elañe juõn ri Christian mõttad ej “jebwãbwe jen mol eo”?
21 Ta elañe juõn ian ro uan congregation eo ear “jebwãbwe jen mol eo,” illok jen katak ko rejimwe im mwil emõn? Jemaroñ ukõt e jen ial eo an ebwid ikijen nan in kakabilek ko ilo Bible, jar, im jibañ ko jet. Elañe ewor tõbrak, men in ej kejbarok e iumin binmour eo an Christ im lomor e jen mij ilo jitõb im liakelok ñõn mij. Ilo ad jibañ eo ear bwid, jej kalibubu elõñ jerawiwi ko an. Ñe ri jerawiwi eo ear bõk kaje ej oktak jen ial eo an ebwid, ukwelok, im bukõt an jolok bwid, jenaj lõñliñ bwe jaar jerbal ñõn kalibubu elõñ jerawiwi ko an.—Psalm 32:1, 2; Jude 22, 23.
Juõn Men ñõn Kij Aolep
22, 23. Ewi wãwen nan ko an James en jelet kij?
22 Alikar, letter eo an James ewor juõn men me ewor tokjen ñõn kij aolep. Ej kwalok ñõn kij ewi wãwen jemaroñ jelmae melejoñ ko, ej kakabileklek kij nae kwalok kalijeklok, im ej rejañ kij ñõn kõmmõn jerbal ko rejimwe. James ej rejañ kij ñõn debiji loed, ñõn jumae ijjibed ko an lõl in, im ñõn kõmmõn ainemõn. Nan ko an rej aikwij bareinwõt kõmmõn bwe jen meanwõd im jar.
23 Emol, ilo jinoin letter eo an James kar jilkinloke ñõn Christian ri kabit ro. Ak, kij aolep jej aikwij kõtlok bwe nan in kakabilek eo an en jibañ kij ñõn debij ad tõmak. Nan ko an James remaroñ kakajurlok tõmak me ej kamakit kij ñõn jerbal ilo jerbal eo an Anij. Im letter in ekarkõrmol in Anij ej kalek juõn tõmak ebin me ej kõmmõn bwe jen Ri Kennan ro an Jehovah rej meanwõd kiõ, ilo ien “bed eo an Iroij” Jesus Christ.
Ewi Wãwen Kwonaj Kar Uak?
◻ Etke jet ri Christian ro mokta rar aikwij ukõt lemnak ko air im mwiliir?
◻ Ta nan in kakkil eo James ej lelok ñõn ri mweie ro?
◻ Etke jej aikwij kwalok meanwõd?
◻ Etke ej aikwij keini ad jar?
[Etan eo ear kõmman pija ilo peij 16]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Pija eo ilo peij 19]
Jet ri Christian ro mokta rar aikwij kalaplok air kwalok meanwõd ñõn ri tõmak ro mõttair
[Pija eo ilo peij 20]
Christian ro rar aikwij kwalok meanwõd, yokwe, im jar