Kwomaroñ Bõk Tõmak Eo Emol

Ke Sarah Jayne kar 19 an yiõ, ear kile an bõk nañinmij in ovarian cancer. Elikin mwijmwij eo, ear emõn eñjake eo an kin mour im ran ko iman. Emol, joñan an emõn lemnak eo an ke ear 20 an yiõ, ear bojak in mare im jino karõk kake. Ilo ejja yiõ eo wõt, nañinmij in cancer eo ear jeblak, im ear jelã bwe kar wõr jejjo wõt week ibben ñan an mour. Sarah Jayne ear mij ilo June 2000, mokta jen an 21 yiõ.

MEN EO ear kamakit ri lotok ro ñan iturin jikin babu eo an Sarah Jayne ilo hospital eo kar liki eo eainemõn an kin ran in ilju eo, koba tõmak eo emũlal kin Anij im Nan eo an, Bible eo. Meñe ear jelmae jorrãn in, ear liki wõt ilo kejatdikdik in jerkakbiji eo​​—⁠bwe enaj bar lo ro jeran. (Jon 5:​28, 29) Ear ba, “Inaj lo kom aolep ilo lal eo ekãl an Anij.”

Jet armij rej watõk kain tõmak rot in einwõt juõn ettõnak bajjek. “Mour elikin mij ej baj juõn tõmak ibben ro rejjab jokane,” Ludovic Kennedy ear ba, “bwe ilo ainikien jilel eo eliktata enaj wõr mõñã im idak, mõñã ko rennotata, im ilo juõn jikin kallip einwõt Eden renaj mõnõnõ ibben ro rar mij ilo ien ko lok imair im ibben ro renaj mij ilikiir. Ñan ennan in, jej aikwij jomantak juõn kajitõk eo ej ñan kwalok ad jab errã kake. Ta iair elaplok an kõmmanwa​​—⁠ñan tõmak bwe “ejelok bar juõn mour ijellokin mour in ibbed, inem jen kajerbale ñan maat joñan,” einwõt an Kennedy ba, ak ñan tõmak ilo Anij im kallimur eo an kin juõn ien jerkakbiji? Sarah Jayne ear kãlet tõmak eo juõn. Ewi wãwen an kar kaddek tõmak rot in?

“Bukõt Anij . . . im Lo E”

Ñan tõmake im liki juõn armij, kwoj aikwij jelã kajjen im katak kin lemnak im makitkit ko an. Wãwen in ej kitibuj buruõd im lemnak eo ad. Ej eindein ñe ñe jej kaddek tõmak eo emol ilo Anij. Kwoj aikwij jelã kajjen, ñan katak kin kadkad ko kadkadin, im jelã kin ewi joñan an mol im tiljek men ko ear ba kake im kõmmani.​​—⁠Sam 9:​10; 145:​1-​21.

Jet rej eñjake bwe jeban kõmman men in. Rej ba, bwe Anij ebed etolok, ej bedwõt ilo ittino​​—⁠elañe ej mour. “Elañe elukkun mol an Anij mour einwõt an jet Ri Christian ro einwõt Sarah Jayne ba kake,” Einwõt an juõn eo ej bere ba kake, “etke ejjab kwalok e make iman mejed aolep?” Ak Anij ej bed ke ilo juõn jikin etolok im jejjab maroñ lo e? Ilo bwebwenato eo an ibben ri meletlet ro ilo Athens, ri jilek Paul ear ba bwe “Anij eo e ar kõmõnmõn lõl im men otemjej iloan” ear letok men otemjej jej aikwiji ñan “bukot [e] . . . lo E.” Emol, Paul ear ba: “E jab etolok jen kij otemjej.”​​—⁠Jerbal 17:​24-​27.

Inem, ewi wãwen am maroñ “bukot Anij . . . im loe”? Jet rar kõmman men in ilo air baj kalimjeke ijoko otemjej ilañ im ion lal ibelakiir. Ñan elõñ, ijoko otemjej wõt ebwe ñan kamol ñan ir bwe ewõr juõn Ri Kõmanmõn.a (Sam 19:1; Aiseia 40:26; Jerbal 14:​16, 17) Eñjake eo air, kar einwõt an ri jilek Paul, bwe rar ba “men ko An [Anij] im je ban loi, rej alikar jen jinoin lõl, bwe re jela kajeir kin men ko E ar kõmõni, aet, An kajur in drio im An Anij wõt; bwe ren jab maroñ in uak.”​​—⁠Dri Rom 1:​20; Sam 104:⁠24.

Kwoj Aikwiji Bible eo

Bõtab, ñan kalek tõmak ilo Ri Kõmanmõn eo, kwoj aikwiji bar juõn men ear letok. Ta in? Bible eo​​—⁠Nan in Kakõrmol eo an Anij, eo ej kalikar ankil an im karõk eo an. (2 Timote 3:​16, 17) “Ak kõttar,” jet remaroñ ba, “ewi wãwen am maroñ tõmak kin jabdewõt men Bible ej ba ñe kwoj lo men ko renana armij ro rej ba rej tõmak Anij rej kõmmani?” Emol, ewõr juõn lokbook ekabwilõñlõñ ibben Christendom ilo air jelã mon, mõnmõn armij, im bed ilo mour etton. Ak jabdewõt armij ekõmmanwa emaroñ lo bwe Christendom ej riap in lor kien ko an Bible.​​—⁠Matu 15:⁠8.

Bible eo make ear kakkõl bwe elõñ armij renaj ba rej kabuñ ñan Anij, ak ilo mol, rej “karmijete Iroij eo e ar wiaik ir.” “Im kin men kein,” ri jilek Peter ear ba, “renaj konono nae mol eo.” (2 Peter 2:​1, 2, New World Translation) Jesus Christ ear ba bwe armij rein rar armij ro “rej kõmõn nana” im kõmman ko air renana rar kalikar wõn ir. (Matu 7:​15-​23) Ñan karmijeteik Nan in Anij kin men ko Christendom ear kõmmani kar einwõt ad jokobiji juõn letter jen juõn jerad elap ad liki e kinke armij eo ear letoke ear baj nana wõt.

Ñe ejelok Nan in Anij jeban kalek tõmak eo emol. Einwõt ba bwe, Jehovah emaroñ kwalok case eo an ikijen page ko an Bible wõt. Ej kalikar uak ko ñan kajitõk ko ekkã air kajitõk kaki einwõt etke ej kõtlok eñtan im ta eo enaj kõmmane ñan kamadmõdi. (Sam 119:105; Dri Rom 15:⁠4) Sarah Jayne ear tõmak bwe Bible ej nan in kakõrmol an Anij. (1 Dri Tessalonika 2:​13; 2 Piter 1:​19-​21) Ewi wãwen? Ejjab baj kinke jemen im jinen rar jiroñ e bwe en tõmak kake men in, ak kinke ear bõk ien ñan etale ilo mol aolepen men in kamol ko rej kamole Bible eo einwõt juõn nan in kamelele jen Anij. (Dri Rom 12:​2) Ñan wanjoñok, ear lo kilan Bible eo ekajur ion ro rej jerbale kien ko an. Kin jibañ eo jen book ko einwõt The Bible​​—⁠God’s Word or Man’s? (Bible eo​​—⁠Nan in Anij ke ak an Armij?),b ear bareinwõt lukkun etale elõñ men in kamol ko rej kamole bwe Anij ear kakõrmoli.

“Tõmak Ej Lor Men eo Emwij Roñjake”

Bõtab, ejjab bwe ad baj bõk wõt juõn Bible ak tõmak bwe ear kakõrmole. Ri jilek Paul ear je, “Tõmak ej lore men eo emwij roñjake.” (Romans 10:​17, NW) Roñjake Bible eo, jab baj bõk wõt juõn Bible, ej kalek tõmak. Kwoj “roñjake” ta eo Anij ej ba ilo am read im katak kin Nan eo an. Jodikdik bareinwõt remaroñ kõmman men in. Paul ej ba bwe “jen ke [ear] ajiri” Timothy ear katak kin “jeje ko rokwojarjar” ikijen jinen im jibwin. Men in ej melelen ke bwe rar iun e ñan bõk katak in? Jaab! Rar jab mone ak etaouk e ilo jabdewõt wãwen. Rar “kameletlet” e bwe en tõmak kin ta eo ear roñjake im readi.​​—⁠2 Timote 1:5; 3:​14, 15.

Sarah Jayne ear reel ilo ejja wãwen eo wõt. Einwõt Ri Beroea ro ilo ebeben eo kein ka juõn, ear “mõkõj [an] bõk nan im mõnõnõ jen jemen in jinen im ri katakin ro jet].” Einwõt ke ear ajiri, ejelok bere ear liki jen buruen kin ta eo jemen in jinen rar jiroñ e. Tokelik, ke ear rittolok, ear jab baj tõmak ak bõk wõt aolep men ko rar katakini. Ear ‘bukõt ilo Jeje ko ran otemjej, bwe [en] jelã men kein remol ke ak jab ke.’​​—⁠Jerbal 17:⁠11.

Kwomaroñ Kalek Tõmak eo Emol

Kwe bareinwõt kwomaroñ kalek tõmak eo emol​​—⁠kain tõmak rot eo ri jilek Paul ear kamelele kake ilo letter eo an ñan Ri Christian Ri Hebrew ro. Ear ba bwe, kain tõmak rot in, ej “einwõt liki kin men ko jej kejatrikrik kij kaki, im rel buruer kin men ko je jab loi.” (Dri Hibru 11:⁠1) Am bõk kain tõmak rot in, enaj lukkun mol bwe aolep kejatdikdik im men ko kwoj kõtmene kaki renaj jejjet kitieir. Kwonaj lo mol eo bwe kejatdikdik kein rej bedbed ion kallimur ko remol, jab ion ettõnak ko jejjab maroñ kajejjet kitieir. Kwonaj jelã bwe Jehovah ejañin kar likjap in kajejjet kitien kallimur ko an. (Joshua 21:45; 23:14; Aiseia 55:​10, 11; Dri Hibru 6:​18) Kallimur eo an Anij kin lal eo ekãl enaj mol ñan kwe einwõt juõn men ear mottok kadede. (2 Piter 3:​13) Im kwonaj lo ilo alikar kin mej in tõmak ko bwe Jehovah Anij, Jesus Christ, im Ailiñ eo an Anij aolep rej mol, jab men in ettõnak ko.

Kwojjab make lok iam ñan kalek tõmak eo emol. Ijellokin an mõnõnõ in lelok Nan eo an, Jehovah ear bareinwõt letok congregation eo an Christian eo ej bed ibelakin lal im ej bõk eddo eo nan mãt joñan ñan jibañ armij ro emol burueir ñan kalek tõmak ilo Anij. (Jon 17:20; Dri Rom 10:​14, 15) Bõk aolep men in jibañ ko Jehovah ej litoki ikijen dolul eo. (Jerbal 8:​30, 31) Im kinke tõmak ej juõn ian leen jitõb kwojarjar eo an Anij, kwon jar ien otemjej ñan jibañ yuk ñan kalek tõmak eo emol.​​—⁠Dri Galetia 5:⁠22.

Kwon jab ebwer kin ro rejjab tõmak im rej kajirere kake jabdewõt eo ej tõmak ilo Anij im Nan eo an. (1 Dri Korint 1:​18-​21; 2 Piter 3:​3, 4) Ilo mol, tõmak eo emol elap an wõr tokjen ñan kakajurlok jutak eo ad nae kain jumae rot kein. (Dri Epesõs 6:​16) Sarah Jayne ear lo mol in, im aolep ien ear rejañ ro rar loloke ilo hospital eo ñan kalek tõmak eo air. “Kõmman bwe mol eo en am make,” ear ba. “Katak Nan in Anij. Kwon bed ebak ñan dolul eo an Anij. Kwon jar ien otemjej. Kijejeto wõt ilo jerbal eo an Jehovah.”​​—⁠Jemes 2:​17, 26.

Elikin an lo tõmak eo an ilo Anij im jerkakbiji eo, juõn ian nurse ro an ear ba: “kwo lukkun tõmak kin men in, kwojjab ke.” Ke ear kajitõkin e kin ta eo ear kamakit e bwe en bõk lemnak in meñe ear bed ilo melejoñ ko, ear uak im ba: “Ej kinke wõr aõ tõmak ilo Jehovah. Ej lukkun jera, im elap aõ yokwe e.”

[Kamelele ko itulal]

[Pija eo ilo peij 6]

“Jen ke [ear] ajiri” jinen im jibwin Timote rar katakin e kin “jeje ko rokwojarjar”

[Pija eo ilo peij 6]

Rar nebar Ri Beroea ro kin air lukkun etale Jeje ko ran otemjej

[Etan eo ej kõmman]

Jen “Photo-Drama of Creation,” 1914

[Pija eo ilo peij 7]

Ñan kalek tõmak, jej aikwij roñjake im bokake Bible eo, im jab baj bõk wõt juõn ibbed

[Pija eo ilo peij 7]

“Inaj lo kom aolep ilo lal eo ekãl an Anij.”