Liki Jehovah Kin Aolepen Buruõm Ilo Ien Ko Renana

“Anij amuij likepijñõk im kajur, dri jibõñ e kanuij ebak ilo iñtan ko.”​—SAM 46:1.

1, 2. (a) Ta eo ej kwalok bwe ejabwe ñan baj ba wõt jej liki Anij? (b) Etke jej aikwij kõmman elõñlok men ko jen ad baj ba wõt jej liki Jehovah?

EBIDODO ad ba bwe jej liki Anij. Ejjab eindein ñan kamole men in ilo makitkit ko ad. Ñan wanjoñok, ennan eo “Ilo Anij Jej Liki” ear bed ilo money ko an U.S. jen etto.a Ilo 1956, U.S. Congress ear kowãppen juõn kien bwe ennan in ej unin tel eo ilo aolepen United States. Bõtab, elõñ armij​—jab ilo ene eo wõt ak iaolepen lal bareinwõt​—ear laplok air liki ak kaorõk money im mweie ilo kanniek jen air liki Anij.​—Luk 12:16-​21.

² Einwõt Ri Christian ro remol, jej aikwij kõmman men ko relaplok jen ad baj ba bwe jej liki Jehovah. Einwõt ñe “tõmak ejelok an jerbal e mij,” eindein ñe jabdewõt armij ej ba bwe ej liki Anij ejelok tokjen elañe ejelok jerbal ko ibben. (Jemes 2:​26) Ilo katak eo lok, jar katak bwe liki Jehovah ej alikar ñe jej jar ñan e, ñe jej bukõt juõn ial ejimwe ilo Nan eo an, im ñe jej reilok ñan dolul eo an ñan tel kij. Kiõ jen lale kin ewi wãwen ad maroñ jerbali buñten ne ko jilu ilo ien ko renana.

Ñe juõn Ej Luji Jerbal eo an ak Edik Money ko an

3. Ta abañ ko kin wõnãn mour ri karejar ro an Jehovah rej jelmae ilo ‘ien kein renana,” im ewi wãwen ad jelã bwe Anij ej mõnõnõ in jibañ kij?

³ Ilo “ien kein renana,” kij einwõt Ri Christian ro jej jelmae ejja abañ ko wõt ibben armij ro jet kin money. (2 Timote 3:1) Kin men in, ilo idiñ jemaroñ luji jerbal ko ad ilo jikin jerbal ko. Ak jej aikwij kaetoklok awa in jerbal ko ad kin an jabwe wõnãn kõllã. Iumin kain abañ rot kein, emaroñ bin ad ‘kabwe aikwij ko an family eo.’ (1 Timote 5:8) Anij eo Eutiejtata emõnõnõ ke in jibañ kij ilo ien kein? Aet ej elukkun kõnan! Emol, Jehovah ejjab noje kij jen aolep abañ ko an mour ilo jukjuk im bed in. Bõtab, elañe jej liki e, nan ko ilo Sam 46:1 renaj jerbal ñan kij: “Anij amuij likepijñõk im kajur, dri jibõñ e kanuij ebak ilo iñtan ko.” Inem, ewi wãwen ad maroñ kwalok liki ilo Jehovah kin aolepen buruõd ñe jej abañ kin money?

4. Ñe jej wõnmae abañ ko ñan kabwe aikwij ko ad, ta eo jemaroñ jar kaki, im ewi wãwen an Jehovah uaki jar kein?

⁴ Juõn wãwen ñan kwalok liki eo ad ilo Jehovah ej ilo ad jar ñan e. Ak ta eo jej aikwij jar kake? Eokwe, ñe ewõr abañ ko kin money, jemaroñ aikwij elaplok jelãlokjen eo ekeie kiõ jen mokta. Inem, emol, jej aikwij jar kake! Nan eo an Jehovah ej kallimuri kij: “A elañe jabrewõt iami ej aikwij meletlet, en kajitõk kin e iben Anij. Eo Ej wujlep ñõn armij otemjej, im jab enoik kake, im naj lelok ñõn e.” (Jemes 1:5) Aet, kajitõk ibben Jehovah kin meletlet​—maroñ eo ñan jerbale ilo jimwe jelãlokjen, melele, im lolokjen​—​ñan kõmman bebe im jokãlet ko rejimwe. Jemed ilañ eo ej yokwe kij ej kallimur bwe enaj roñjake jar ko ad. Emõnõnõ in kajimwe ial ko an ro rej liki e kin aolepen burueir.​—Sam 65:2; Jabõn Kennan Ko 3:​5, 6.

5, 6. (a) Etke jemaroñ reilok ñan Nan in Anij ñan kijenmij iumin abañ kein kin wõnãn mour? (b) Ta eo jemaroñ kõmman ñan kadiklok inebata eo ad ñe jej luji jerbal eo ad ilo juõn jikin jerbal?

⁵ Reilok ñan Nan in Anij ej bar juõn wãwen ad kwalok bwe jej liki Jehovah. Nan in kakememej ko an remeletlet ilo Bible eo rar “kanuij mol.” (Sam 93:5) Meñe emwij air ukõti iumin 1,900 yiõ ko remotlok, book in ekakõrmol an Anij ej obrak kin nan in kakabilek ko remõn im ewõr lolokjen ie jibañ kij ñan kijenmij iumin abañ eo kin money. Lale jet wanjoñok ko kin meletlet eo jen Bible.

⁶ King Solomon eo emeletlet im etto ear lale im ba: “Kiki an juõn dri jerbal emõn wõt, elañe ej kõñi elõñ ak erik; a kin an obrõk dri mweie e jab itok an kiki.” (Ekklisiastis 5:​12) Ej aikwiji ien im money ñan kõmmane, karreo, kõkãl, im kejbãrok men ko mweied ilo kanniek. Inem ñe jej luji jerbal ko ad, jemaroñ bõk ien ñan bar etale wãwen mour eo ad, im kile men ko jej aikwiji jen men ko jekõnan meñe rejjab aorõk. Ñan kadiklok inebata ko ad, ej juõn men in meletlet ñan ukõt jet wãwen ko. Ñan wanjoñok, jemaroñ ke kõmman bwe wãwen mour eo ad en lamwan, bõlen emmakit ñan bar juõn em ediklok ak kaeitlok men ko mweied?​—Matu 6:​22.

7, 8. (a) Ewi wãwen an kar Jesus kwalok an jelã bwe armij ro rejjab wãppen rekin inebata le jen joñan kin aikwij ko ilo kanniek? (Lale footnote bareinwõt.) (b) Ta nan in kakabilek ko remeletlet Jesus ear litoki ñan bõprae kij jen ad inebata le jen joñan?

⁷ Ilo Katak eo ion Tol eo, Jesus ear kakabilek: “Komin jab inebata buruemi kin ami mour, ta eo kom naj mõña, ak ta eo kom naj irak; im bareinwõt kin enbwinemi, ta komnaj balle. Mour e jab lap jen ekõn ke, im enbwin e jab aurõk jen balle ke?”b (Matu 6:​25) Jesus ear jelã bwe armij ro rejjab wãppen rej inebata wõt kin aikwij ko air. Bõtab, ewi wãwen jemaroñ “jab inebata” kin men kein? “Bukõt mokta ailiñ in Anij,” Jesus ear ba. Jekdon ta abañ ko jej jelmaiki, jej aikwij wõnmanlok wõt im kabuñ ñan Jehovah mokta ilo mour eo ad. Elañe jej kõmman eindein, inem Jemed ilañ enaj “koorlok” men kein otemjej ñan kij. Ilo juõn wãwen, enaj kabwe aikwij ko ad bwe jen wõnmanlok wõt.​—Matu 6:​33.

⁸ Jesus ear letok bar juõn nan in kakabilek: “Komin jab inebata buruemi kin ilju; bwe ilju e naj inebata kin men ko an.” (Matu 6:​34) Ejjab juõn men in meletlet ñan inebata kin ta eo emaroñ walok ilju. Juõn ri meletlet ear kalikar: “Mijak ko ad kin ran eo ilju ejeja an joñan wõt men ko renaj lukkun walok ilo ran ko tokelik.” Ad bokake nan in kakabilek ko an Bible ilo ettã buru im jibadõk men ko raorõktata im mour jen ran ñan ran emaroñ bõpraek kij jen inebata ko jejjab aikwij ioni.​—1 Piter 5:​6, 7.

9. Ñe jej wõnmae abañ ko ñan kabwe aikwij ko ad, ta eo jemaroñ loe ilo book ko an “ri korijer eo e tiljek im meletlet” ñan jibañ kij?

⁹ Ñe jej jelmae abañ ko ikijen money, jemaroñ bareinwõt kwalok ad liki Jehovah ilo ad etale book ko jen “ri korijer eo e tiljek im meletlet” ñan jibañ kij. (Matu 24:45) Jen ien ñan ien, magazine in Awake! ej kwalok elõñ katak ko rej letok wãwen ko ñan anjo ion aitwerõk kein ikijen wõnãn mour. Katak eo “Ejelok Jerbal ilo Jikin Jerbal eo​—Ta Mejelan ko?” ilo August 8, 1991, magazine in ear kalikar ralitõk wãwen ko rar jibañ elõñ armij ñan kejbãrok wãwen air kajerbal money ko air im jokkin wõt juõn ilo eñjake ñe rej jelmae ien ko rej luji jerbal ko air.c Emol, bwe kain nan in tel rot kein rej aikwij joñair wõt juõn ibben lemnak eo ejimwe kin joñan aorõkin money. Katak in ear bed ilo ejja magazine eo wõt ilo katak eo “Juõn Men Elaplok an Aorõk jen Money.”​—Ekklisiastis 7:​12.

Ñe Jej Inebata kin Nañinmij ko

10. Ewi wãwen joñok eo an King David ej kwalok bwe jemaroñ liki Jehovah ñe jej nañinmij?

¹⁰ Ewõr ke tokjen ñan liki Jehovah ñe jej nañinmij? Aet elap tokjen! Jehovah ej kea kin armij ro an renañinmij. Elaplok jen men in, emõnõnõ in jibañ ir. Ñan wanjoñok lemnak kin King David. Ear lukkun nañinmij ke ear jeje kin men ko Anij ej kõmmani ñan ri wãnik eo enañinmij. Ear ba: “Jehovah enaj kejbãrok e ilo kinien nañinmij eo; Kwonaj ukõt bed eo an ilo ien an nañinmij.” (Sam 41:​1, 3, 7, 8, NW) Liki eo an David ilo Anij ear bin wõt im kajur, im tokelik king eo ear bar ejmour. Bõtab, ewi wãwen ad maroñ in liki Anij ñe jej inebata kin nañinmij ko ad?

11. Ñe jej nañinmij, ta eo jemaroñ kajitõk ibben Jemed ilañ?

¹¹ Ñe jej nañinmij, juõn wãwen ñan kwalok liki eo ad ilo Jehovah ej ilo ad akwelap ñan e ilo jar bwe en jibañ kij ñan kijenmij. Jemaroñ kajitõk ibben bwe en jibañ kij kajerbal “meletlet eo ekeie” bwe jen bukõt juõn joñan ejmour eo ej ekkar nan kajur im wãwen ko ad. (Jabõn Kennan Ko 3:​21) Bareinwõt jemaroñ kajitõk ibben bwe en jibañ kij ñan kwalok meanwõd im kijenmij ilo ien ad nañinmij. Ilõñin men otemjej, jekõnan kajitõk bwe Jehovah en kejbãrok kij, kakajur kij ñan debij ad tiljek ilo e im jab luji ad jokkin wõt juõn, jekdon ta eo emaroñ walok ñan kij. (Dri Pilippai 4:​13) Debij ad tiljek ñan Anij elaplok an aorõk jen ad kejbãrok mour eo ad ilo jukjuk im bed in. Elañe jej tiljek wõt, Ri Letok Ãjinkij eo Elap enaj letok ñan kij mour eo ewãppen im ejmour ñan indio.​—Dri Hibru 11:6.

12. Ta kien ko ilo Bible remaroñ jibañ kij ñan kõmman bebe ko remeletlet kin kilen kamadmõde nañinmij?

¹² Ad liki Jehovah ej lujur kij ñan kalimjek Nan eo an, Bible eo, im bõk nan in tel ko rekeie jen e. Kien ko ilo Jeje ko rej jibañ kij ñan kõmman bebe ko remeletlet ikijen kilen kejmour ko jen doctor. Ñan wanjoñok, meñe jej jelã bwe Bible eo ej jõjõik “anijnij,” jenaj kejbãrok kij jen jabdewõt wãwen anijnij juõn doctor ej kajerbale ñan kamadmõde nañinmij. (Dri Galetia 5:​19-​21; Duteronomi 18:10-​12) Eñin bar juõn wanjoñok kin meletlet eo an Bible ej tellokin ad liki: “Dri bwebwe eo, ej tõmak nan otemjej; a armij dri jelalokjen, ej kanuij lale an etetal.” (Jabõn Kennan Ko 14:15) Eindein, ñe jej kãlet juõn wãwen kamadmõde nañinmij, emenin meletlet bwe jen bukõt wãwen ko remol jen ad baj “tõmak [wõt ilo] nan otemjej.” Kain “lemnak ejimwe” emaroñ jibañ kij ñan lukkun etale jokãlet ko ad im kõmman bebe ko rejimwe rej bedbed ion jelãlokjen.​—Taitõs 2:​12.

13, 14. (a) Ta katak ko elap tokjeir kin ejmour rej bed ilo magazine in Imõniaroñroñ im Awake! (b) Ta nan in kakabilek eo kin nañinmij ko reban jako jej loe ilo magazine in Awake! ilo January 22, 2001?

¹³ Bareinwõt jemaroñ kalikar liki eo ad ilo Jehovah ilo ad etale book ko an ri karejar eo etiljek. Ilo magazine ko Imõniaroñroñ im Awake! emakijkij air jeje katak ko kin elõñ kain abañ ko kin ejmour im nañinmij ko rekabobo.d Jet ien, magazine kein rar kwalok bwebwenato ko jen armij ro rar kijenmij iumin melejoñ ko, im nañinmij ko. Koba ibben men in, jet katak ko rar letok nan in jibañ im kakabilek ko kin ewi wãwen ad maroñ mour im kijenmij iumin nañinmij kein reban jako.

¹⁴ Ñan wanjoñok, magazine in Awake! ilo January 22, 2001, ear kwalok jejjo katak ko iumin unin tel in katak eo “Comfort for the Sick” ak “Kainemõn ñan Ro Rej Nañinmij.” Katak kein rej kwalok kien ko jen Bible eo im armij ro remeletlet rar kijenmij ilo nañinmij kein iumin elõñ yiõ ko. Katak eo “Living Successfully With Your Ailment​—How?” ak “Mour Ilo Nañinmij eo Am im Lo Tõbrak Ie” ear letok nan in kakabilek eo: Katak joñan wõt am maroñ kin nañinmij eo am. (Jabõn Kennan Ko 24:5) Likit mejenkajjik ko kwomaroñ kõtõbraki, ekoba mejenkajjik ko ñan jibañ ro jet, ak kememej bwe kwojjab maroñ kõtõbrak ejja mejenkajjik ko wõt armij ro jet rej kõtõbraki. (Jerbal 20:35; Dri Galetia 6:4) Jab kamakelok iam jen armij ro jet. (Jabõn Kennan Ko 18:1) Kõmman bwe ro rej lowõj ren mõnõnõ ilo ien eo. (Jabõn Kennan Ko 17:22) Elaptata, debij juõn kõtan ebak ñan ibben Jehovah im congregation eo. (Nahum 1:​7, NW; Dri Rom 1:​11, 12) Ewõr ke ad kamolol kin tel eo an Jehovah eo ej itok jen dolul eo an?

Ñe Mõjno eo ilo Kanniek Ejjab Jako

15. Ewi wãwen ri jilek Paul ear anjo ion men in mõjno ko an ilo kanniek, im ta eo jemaroñ liki kake?

¹⁵ “Ilo kõniekiõ, emõn e jab jokwe,” Paul ear jei. (Dri Rom 7:​18) Paul ear jelã jen makitkit eo an make kin joñan an bin tarinaik mõm im mõjno ko jen mour eo ejjab wãppen. Bõtab, Paul ear tõmak bwe enaj kar anjo ioir bareinwõt. (1 Dri Korint 9:​26, 27) Ewi wãwen? Ilo ad liki Jehovah kin aolepen buruõd. Eñin unin Paul ear ba: “O ña armij iñtan! wõn e naj kõtlok iõ jen enbwinin mij in? Ij kamolol Anij kin Jisõs Kraist ar Iroij!” (Dri Rom 7:​24, 25) Ta kin kij? Kij bareinwõt jej aikwij tarinaik mõjno ko ad ilo kanniek. Ñe jej tarinaik men in kamõjno kein, ebidodo ad luji liki eo ad, im tõmak bwe jeban bõk anjo ion men kein. Ak Jehovah enaj jibañ kij elañe kij, einwõt Paul, jej atartar ion im jab kajur eo ad make.

16. Ñe juõn mõjno ilo kanniek ej bedwõt ibbed, ta eo jej aikwij jar kake, im ta eo jej aikwij kõmmane elañe jej bar kõmman bwid?

¹⁶ Ñe juõn men mõjno ilo kanniek ej wõnmanlok, jemaroñ kwalok ad liki Jehovah ilo ad jar ñan e. Jej aikwij kajitõk, aet akwelap, ñan Jehovah kin jitõb kwojarjar eo an. (Luk 11:​9-​13) Ilo alikar jemaroñ kajitõk kin jatõr, eo ej mõttan leen jitõb kwojarjar. (Dri Galetia 5:​22, 23) Ta eo jej aikwij kõmmane elañe jej bar kõmman bwid? Emol, jejjab kõnan ebwer. Jen jab mõk in jar ilo ettã buru ñan Anij eo ej tiriamokake kij, im kajitõk bwe en jeorlok bwid ko ad im bwe en jibañ kij. Jehovah ejamin kajekdon ak illok jen juõn eo buruen “erup” kin an nana bõklikit eo an. (Sam 51:17) Elañe jej eowore e ilo juõn buru emol, im ukwelok, Jehovah enaj jibañ kij ñan jumae men in kabo ko.​—Dri Pilippai 4:​6, 7.

17. (a) Etke emaroñ jibañ kij ñan kalmenlokjen kin ewi eñjake eo an Jehovah kin juõn men in kamõjno jej tarinaiki? (b) Ta jeje ko ilo Bible jemaroñ kememeji elañe jelulu? ñan kejbãrok loõd? ñan jumae men in kamõnõnõ ko rejõkkar?

¹⁷ Bareinwõt jemaroñ kwalok bwe jej liki Jehovah ilo ad etale im bõk jibañ jen Nan eo an. Ilo ad etale book ko an Society eo jemaroñ bukõt uak eo ñan kajitõk eo, ‘Ewi lemnak eo an Jehovah kin mõjno eo aõ ilo kanniek ij tarinaiki?’ Ilo ad kalmenlokjen kin ewi eñjake eo an Jehovah kin men in emaroñ kakajur kõnan eo ad ñan kabuñburuen. Ilo wãwen in, jej jino eñjake einwõt e, dike men eo ej dike. (Sam 97:10) Jet armij rar lo tokjen ñan kememeje eon ko ilo Bible rej jejjet ñan mõjno ko rej tarinaiki. Ebin ke kwalok jatõr kin ad illulu? Inem jekõnan kememeje eon ko einwõt Jabõn Kennan Ko 14:17 im Dri Epesõs 4:​31. Ebin ke debije loõd? Emaroñ emõn elañe jej kememeje eon ko einwõt Jabõn Kennan Ko 12:18 im Dri Epesõs 4:​29. Kwoj mõnõnõ wõt ke kin men in kamõnõnõ ko rejõkkar? Jemaroñ kajeoñ in kememeje eon ko einwõt Dri Epesõs 5:3 im Dri Kolosse 3:5.

18. Etke jejjab kõnan kõtlok bwe jook en kabõjrak kij jen ad bõk jibañ jen elder ro ñan anjo ion mõjno eo ad?

¹⁸ Bõk jibañ jen elder ro jitõb eo ear kãlet ir ilo congregation eo ej bar juõn wãwen ad kwalok liki eo ad ñan Jehovah. (Jerbal 20:28) Eñin unin, “men in letok in armij rein” rej juõn men in letok jen Jehovah ikijen Christ ñan kejbãrok im ierõke sheep ro an. (Dri Epesõs 4:​7, 8, 11-​14) Emol, emaroñ jab bidodo ñan kajitõk kin jibañ ñan kajimwe juõn men jej likjap kake. Jemaroñ jook, im mijak bwe elder ro renaj kadiklok air liki kij. Ak ejelok bere bwe lõmarein reritto ilo jitõb renaj kautiej kij kin ad beran im kajitõkin ir kin jibañ. Bareinwõt, elder ro rej kalikar kadkad ko kadkadin Jehovah ilo wãwen air jerbal ibben bwij eo. Nan in kakabilek im jiroñ ko rekeie jen Nan in Anij rej men ko wõt jej aikwiji ñan kabin bebe eo ad ñan anjo ion likjap ko ad.​—Jemes 5:​14-​16.

19. (a) Ilo wãwen et eo Satan ej kajerbal jerata ko an mour ilo jukjuk im bed in? (b) Liki ej kitibuj ta, im ta eo jej aikwij bebe kake ilo buruõd ñan kõmmane?

¹⁹ Jab meloklok bwe Satan ej jelã bwe ekadu ien ibben. (Reveles̃õn 12:12) Ekõnan kajerbal jerata ko an mour ilo lal in ñan kabwer kij. Jej aikwij liki kin aolepen buruõd nan ko ilo Dri Rom 8:​35-​39: “Wõn e naj kijbil kij jen yokwe an Kraist? e naj jorran ke, ak iñtan, ak matõrtõr, ak ñitta, ak kelwan, ak uõta, ak jãji? . . . Ilo men kein otemjej elap ar anjo kin Eo e ar yokwe kij. Bwe ij lemnak e jab mij ak mour, e jab enjel rõn ak jiõb ro, e jab men ko kiõ ak men ko re naj itok, e jab kajur ko, e jab utiej ak imlõl, ak jabrewõt bar juõn men in kõmõn, e naj maroñ in kijbil kij jen yokwe an Anij, eo ilo Kraist Jisõs ar Iroij.” Ej juõn ennan elap in liki Jehovah! Bõtab, kain liki rot in, ejjab juõn eñjake bajjek wõt. Jen men in, liki ej kitibuj bebe ko rej bedbed ion jelãlokjen im jej aikwij beeki jen ran-ñan-ran ilo mour eo ad. Inem, jen beek ilo buruõd ñan liki Jehovah kin aolepen buruõd ilo ien ko renana.

[Kamelele ko itulal]

Kwoj Kememej Ke?

• Ñe jej jelmae abañ ko kin kabwe aikwij ko ad, ilo wãwen et ko jemaroñ kwalok ad liki ilo Jehovah?

• Ewi wãwen ad maroñ liki wõt ilo Anij ñe jej eñtan ilo abañ ko kin ejmour?

• Ñe juõn nañinmij ejjab jako, ewi wãwen ad maroñ kwalok ad liki Jehovah kin aolepen buruõd?

[Pija eo ilo peij 27]

Ñe jej wõnmae abañ in luji jerbal eo ad, emaroñ men in meletlet ñan bar etale wãwen ad mour

[Pija eo ilo peij 28]

Bwebwenato eo an Loida ej kwalok kin ewi wãwen liki Jehovah ej jibañ juõn ñan kijenmij.

[Pija eo ilo peij 30]

Jejjab aikwij jook in bõk jibañ ñan anjo ion juõn ian mõjno ko ad