Kallimur ko An Wõn Kwomaroñ Liki?
“KALLIMUR ko an mokta, rar kajur; ak kõmman ko an kiõ, ejelok tokjeir.”—King Henry eo kein karalitõk, William Shakespeare ear kine.
Kallimur ko rekajur Shakespeare ear konono kaki kar kallimur ko an Ri England ri tel in kabuñ Thomas Wolsey, eo ear kajur ilo kien ilo England ilo yiõ ko 1500. Jet armij rar ba bwe wãwen an Shakespeare kamelele kin kallimur ko an ej jerbale ñan enañin aolep kallimur ko jej roñjake ilo ran kein. Elõñ alen, rar kallimuri armij kin elap jerammõn ak jidik wõt air bõki. Ijoke, ejjab bin ad melele kin unin air bere kin jabdewõt kallimur ko.
Buromõj Ej Jededlok Wõt
Ñan wanjoñok, ilo juõn tarinae elap ilo ailiñ ko ilo Balkan ilo yiõ ko 1990, dolul eo United Nations Security Council ear kejelã bwe juõn bukwon ilo Bosnia etan Srebrenica ri tarinae ro an United Nations rar kejbãrok ainemõn ilo jikin eo.” Men in ear einwõt juõn kallimur emol me ro uan ailiñ ko an United Nations rar kõmmane. Kar eindein lemnak eo an elõñ Ri Muslim ro rar ko ilo Srebrenica. Bõtab, ilo jemlokin, kallimur eo kin juõn jikin kone eo emõn ear jab mol. (Sam 146:3) Ilo July 1995, ri tarinae ro rej nitbwili armij rar anjo ion ri tarinae ro an UN im nitbwili bukwon eo. Elõñlok jen 6,000 Ri Muslim ro rar jako, im rar urõt elõñlok jen 1,200 Ri Muslim ro rejjab bõk kunair ilo tarinae.
Ilo enañin aolep wãwen mour eobrak kin kallimur ko rar jab kajejjeti. Armij ro rej eñjake bwe jen ran ñan ran armij ro rej kwot jen ir “elõñ alen ilo air mone ir kin nan in kareelel ko rejjab mol.” Rej ebwer kin “kallimur ko rejjab mol elõñ thousand ri kien ro rej kallimur kaki.” (The New Encyclopædia Britannica, Volume 15, page 37) Ri tel in kabuñ ro elõñ armij rej liki im rej kallimur in kejbãrok bwij ko air rar kokkure ir ilo juõn wãwen elukkun nana. Elaptata ilo jerbal ko relap einwõt school in katak im doctor—ijo ekkã air kar aikwij tiriamo im yokwe ñan ro jet—rar mone im kwot jen ir im elaptata mõn armij ro rar kallimur in kejbãroki. Ejelok bwilõñ bwe Bible eo ej kakkõl kij bwe jen jab tõmak ilo nan ko otemjej!—Jabõn Kennan Ko 14:15.
Kallimur ko Rar Jejjet Kitieir
Emol, elõñ armij rej kajejjet kitien kallimur ko air, im jet ien rar make kõllã elap wõnãn ñan kõmman men in. (Sam 15:4) Nan ko air rej kallimur eo air, im rej kautieje. Ro jet relukkun kõnan kajejjet kitien kallimur ko air. Rej bojak im mõnõnõ ñan kõmmane men in ak emaat air maroñ ñan kõmmane. Utame ko remaroñ kokkure karõk ko meñe remol.—Ekklisiastis 9:11.
Jekdon ta un eo, ilo mol elõñ armij rej lo bwe ebin air liki ilo kallimur ko an jabdewõt armij. Inem kajitõk eo ej walok ej: Elõñ ke kallimur ko jemaroñ likit? Aet. Jemaroñ liki ilo kallimur ko jej loi ilo Nan in Anij, Bible eo. Etke kwojjab etale katak in tok ilal im lale ta eo ej ba ilo katak in? Kwomaroñ bõk juõn jemlok, einwõt elõñ million armij ro rar kõmmane, bwe jemaroñ liki kallimur ko an Anij.
[Etan eo ear kõmman pija ilo peij 3]
AP Photo/Amel Emric