Kallimur Ko Kwomaroñ Liki
MICAH ri kanan eo an Anij ear jelã bwe ekkã ad jab maroñ liki kallimur ko. Ilo ran ko an, meñe ro rar bed ebake don rar jab liki ro mõttair ñan kajejjet kitien nan ko air. Inem Micah ear kakkõl: “Kwon jab liki eo mõttam. Kwon jab liki jeram. Kejbãrok loñim jen jitenburu eo am.”—Micah 7:5, New World Translation.
Micah ear kõtlok ke bwe ennan in en kõmman an bere kin kallimur ko otemjej? Jaab! Ear liki kin aolepen buruen ilo kallimur ko an Anij eo an, Jehovah. “Ak ñan ña,” Micah ear jei, “Inaj mimij wõt im bukõt Jehovah. Inaj kõttar kin Anij in lomor eo aõ.”—Micah 7:7, NW.
Etke liki rot in ear bed ibben Micah? Kinke ear jelã bwe Jehovah ear kajejjet kitien nan eo an ien otemjej. Nan otemjej Anij ear kallimur ñan ro jimman Micah rar jejjet kitieir. (Micah 7:20, NW) Tiljek eo an Jehovah ilo ien ko mokta ear kamakit Micah bwe en tõmak bwe Anij enaj kajejjet kitien nan eo An ilo ran ko tokelik.
“Ejelok Juõn Nan . . . Ear Likjap Kake”
Ñan wanjoñok, Micah ear jelã bwe Jehovah ear kanemkwoj Ri Israel ro jen kamakoko ilo Egypt. (Micah 7:15, NW) Joshua, eo ear bed ilo ien eo, ear rejañ Ri Israel ro mõttan bwe ren tõmak ilo aolep kallimur ko an Anij. Tõmak in en kar bedbed ion ta? “Im lo, rainin ña ij ilo ial an ro dri lõl otemjej, im kom jela ilo buruemi otemjej, im ilo ami otemjej,” Joshua ear kakememej ir, “bwe ear jab likjõp juõn men ian men ko remõn Jeova ami Anij e ar ba kin kom, men otemjej re jejit ñõn kom, ejelok juõn iair e ir.”—Joshua 23:14.
Ri Israel ro rar lukkun jelã bwe Jehovah ear kõmanman men ko remõn ñan ir. Ear kajejjet kitien kallimur eo an ñan jimmair Abraham eo ear mijak Anij bwe en korlok ro nejin einwõt iju ko ilañ im bwe renaj kar jolet enen Canaan. Bareinwõt Jehovah ear jiroñ Abraham bwe ro nejin im jibwin renaj kar eñtan iumin 400 yiõ ko ak renaj kar jeblaklok ñan Canaan “ilo ebeben eo ken kemen.” Men kein aolep rar walok.—Jenesis 15:5-16; Exodus 3:6-8.
Ri Egypt ro rar karuwaineneik Ri Israel ro ilo ran ko an Joseph nejin Jacob. Tokelik Ri Egypt ro rar kamakokoik ir im iun ir bwe ren karejar ñan ir, ak ñan kajejjet kitien kallimur eo an Anij, elikin ebeben ko emen jen ien eo rar deloñ ilo Egypt, ro nejin im jibwin Abraham rar illok jen Egypt.a
Iumin 40 yiõ ko elikin, Ri Israel ro rar bõk men in kamol ko jet kin wãwen an kar Jehovah kajejjet kitien kallimur ko an. Ke Ri Amalek ro rar tarinaik Ri Israel ro, Anij ear tarinae kin armij ro an im ear kejbãrok ir. Ear kabwe aolep aikwij ko air iumin 40 yiõ ko ke rar itoitak ilo ene jemaden eo mae ien eo rar tõbraklok ilo Enen Kallimur eo. Ke Joshua ear elij bwebwenato ko ikijen wãwen an kar Jehovah jibañ ro nejin im jibwin Abraham, ear maroñ ba ilo tõmak: “E ar jab ir jirik mõtõn jabrewõt men eo emõn Jeova e ar konono kake ñõn imõn Israel; e aolep im jejit.”—Joshua 21:45.
Kaddek Liki ilo Kallimur ko an Anij
Ewi wãwen am maroñ kaddek tõmak eo am ilo kallimur ko an Jehovah, einwõt Micah im Joshua rar kõmmane? Eokwe, ewi wãwen am maroñ kaddek liki eo am ilo armij ro jet? Kwoj kamaat am maroñ ñan jelã kajjen aolep tibdik ko kin armij ro jet. Ñan wanjoñok, kwomaroñ jelã ewi joñan tiljek eo air ñe kwoj lo wãwen air kate im kajejjet kitien kallimur ko air. Ñe jelãlokjen eo am kin armij ej laplok wõt, jidik kin jidik, kwonaj kalaplok liki eo am kin ir. Kwomaroñ kõmman eindein ilo am kalek tõmak eo am ilo kallimur ko an Anij.
Juõn wãwen kwomaroñ kõmmane men in ej ilo am kalmenlokjen kin men in kõmanman ko im kien ko rej jeleti. Scientist ro rej liki kien kein, einwõt kien ko rej jelet wãwen an juõn wõt kij in enbwinin armij maroñ ajej im orlok ñan elõñ trillion kij ko ilo enbwinõm. Emol, juõn Ri Kine Kien eo etiljek ear ejaak kien ko rej jelet makitkit eo an men ko jej loi kin mejed im kajur eo iaolepen lañ im lal. Emol bwe kwomaroñ tõmak ilo kallimur ko an, einwõt am liki ilo kien ko rej jelet men in kõmanman ko an.—Sam 139:14-16; Aiseia 40:26; Dri Hibru 3:4.
Ikijen ri kanan Aiseia, eo ear mour ilo ran ko an Micah, Jehovah ear kajerbal wãwen an tõre ko walok jen yiõ ñan yiõ im wãwen eo ekabwilõñlõñ den ko rej wanliñ wanlal ñan kwalok joñan an mol nan ko an. Jen yiõ ñan yiõ ear ut. Ear wute lal im kõmman bwe armij ro ren jeor ine ko im madmõd leen ko air. Kin men in, Jehovah ear ba: “Bwe einwõt wut ej wõnlõltok im sno jen lõñ, im jab jeblak ñõn e, a ej kaimlolo brij, im kõmõn bwe en jebar im elle, im lelok ine ñõn dri jeor im ekõn ñõn eo ej mõña e naj ein drein nan eo ej walok lok jen loñiõ e jamin jeblaktok ñõn iba im ejelok tokjen a e naj kõmõn men eo I kõnan im e naj jerammõn ilo men eo Ij jilkinlok e kake.”—Aiseia 55:10, 11.
Kallimur ko Remol
Am etale men in kõmanman ko emaroñ kalek liki eo am ilo Ri Kõmanman eo, ak ebar wõr men ko kwoj aikwiji elañe kwokõnan katak kin kallimur ko rej mõttan “nan eo ej walok lok jen [loñin].” Ñan katak kin kallimur kein im liki ir, kwoj aikwij etale Jeje ko rekakõrmol kin karõk ko an Anij ñan lal in im karõk ko an ibben armij ro.—2 Timote 3:14-17.
Ri kanan eo Micah ear liki ilo kallimur ko an Jehovah. Elõñlok Jeje ko rekakõrmol an Anij rej bed ibbem jen kar ibben Micah. Ñe kwoj konono im kalmenlokjen kin Bible eo, kwe bareinwõt kwomaroñ kaddeklok tõmak ilo kallimur ko an Anij emwij kajejjet kitieir. Kallimur kein rejjab kitibuj wõt ro nejin Abraham ak ñan armij otemjej. Jehovah ear kallimuri ri patriarch eo emijak Anij: “Ilo ineõm dri ailiñ otemjej i lõl re naj jerammõn bwe kwar bokake ainikiõ.” (Jenesis 22:18) Mõttan eo elap in “[inen],” ak nejin Abraham ej Messiah eo, Jesus Christ.—Dri Galetia 3:16.
Ikijen Jesus Christ, Jehovah ej kallimur bwe jerammõn ko renaj tortok ion armij ro rekiblie. Im ta eo Anij ear kallimur bwe enaj kõmmane ilo ran kein ad? Micah 4:1, 2 (NW) ej uak ilo nan in kanan kein: “Im ilo ran ko eliktata mweo imõn Jehovah enaj jutak bin ilañin tol ko, im enaj wanliñlok ilañin tol ko redik; im armij ro renaj wanliñlok ñan e. Im elõñ ailiñ ko renaj ba: “Komin itok, kom armij ro, im jen wanliñlok ñan tol eo an Jehovah im ñan mweo imõn Anij in Jacob; im enaj katakin kij kin wãwen ko an.”
Ro rej katak kin wãwen ko an Jehovah rej “wure jãje ko air ñan kein kabidodo bũdej ko im made ko air ñan kein jekjek ujoj ko.” Jabdewõt mantin tarinae rejako. Mõttan jidik lal in enaj obrak kin armij ro rewãnik, im ejelok jabdewõt armij enaj kalelñoñ ir. (Micah 4:3, 4, NW) Aet, Nan in Anij ej kallimur bwe iumin iroij eo an Ailiñ eo ilo pein Jesus Christ, Jehovah enaj jolok ri nana ro otemjej jen lal in.—Aiseia 11:6-9; Daniel 2:44, NW; Reveles̃õn 11:18.
Elaptata ro rar eñtan im mij kin an armij ro jumae Anij renaj jerkakbiji im bojak wõt ñan mour indio ion lal. (Jon 5:28, 29) Ikijen binmour eo an Jesus, Satan im dimon ro an, ro rej kadeloñ nana otemjej, renaj jako, im jerata ko jen jerawiwi eo an Adam renaj jako. (Matu 20:28; Dri Rom 3:23, 24; 5:12; 6:23; Reveles̃õn 20:1-3) Im ta eo enaj walok ñan armij ro rekiblie? Eokwe, renaj mour indio im wãppen ilo juõn paradise ion lal!—Sam 37:10, 11; Luk 23:43; Reveles̃õn 21:3-5.
Emol bwe kallimur kein rej men ko raibujuij! Ak kwomaroñ tõmak ke ilo men in? Aet kwomaroñ. Kallimur kein rejjab itok jen armij ro rej baj kõnan in kajejjeti ak ejelok air maroñ. Rej kallimur ko an Anij eo ekajur bõtata, eo ejjab riap im eo “e jab kemmer kin kallimur eo an.” (2 Piter 3:9; Dri Hibru 6:13-18) Kwomaroñ liki kin aolep kallimur ko ilo Bible eo, kinke Unjen eo air ej “Jeova Anij in mol.”—Sam 31:5.
[Kamelele eo itulal]
a Lale Insight on the Scriptures, volume 1, peij 911-12, Ri Kennan ro an Jehovah rar kõmmane.
[Naan ko ilo peij 6]
“E ar jab likjõp juõn men ian men ko remõn Jeova ami Anij e ar ba kin kom.”—JOSHUA 23:14
[Pija ko ilo peij 4, 5]
Jehovah ear kajejjet kitien kallimur ko an ñan Israel iturin Lomalo Ekilimir im ilo ene jemaden eo
[Pija ko ilo peij 7]
Jehovah ear kajejjet kitien kallimur eo an ñan Abraham. Inen, eo ej Jesus Christ, enaj bõktok jerammõn ñan armij ro