Kwoj Tiljek Ke Ilo Men Ko Otemjej?

“Eo ej tiljek ilo men eo eriktata, ej tiljek bareinwõt ilo men eo elap.”​—LUK 16:10.

1. Ta juõn ian wãwen ko Jehovah ej tiljek?

ÑE RAN eo ej wõnmanlok wõt, kwonañin ke lo ta eo ej walok ñan annañ in juõn wijki? Eokwe, annañ eo ej oktak! Jibadbad im kallimur ko an armij ro ekkã air oktak einwõt juõn annañ. Ak, Jehovah Anij, ejjab oktak jabdewõt ien. Ilo an konono kin e einwõt, “Jemen maram ko,” ri kalor eo Jemes ej ba: “Iben ejelok makõtkit ak wãwen ukwelok.” (Jemes 1:17) Jehovah ej “Anij in tiljek” ilo men otemjej, ekoba men ko redik.—Duteronomi 32:4.

2. (a) Etke jej aikwij etale kij make im lale elañe jej tiljek ke ak jab? (b) Ta kajitõk ko kin tiljek jenaj etali?

² Ewi wãwen an Anij lemnak kin tiljek eo an ro rej kabuñ ñan e? Ilo ejja wãwen eo wõt David ear konono kin ir: “Meja re naj lale ro re tiljek ilo enin, bwe ren jokwe iba. Eo ej etal ilo ial e wãppen e naj korijer ñõn iõ.” (Sam Ko 101:6) Aet, Jehovah ej mõnõnõ ñe ro ri karejaran rej tiljek. Eñin unin, ri jilek Paul ear je: “A ijin rej kajitõkin dri kõmñe, bwe ren lo an armij tiljek.” (1 Dri Korint 4:2) Jerbal ilo tiljek ej kitibuj ta? Ilo wãwen et ko jej aikwij jerbal ilo tiljek? Ta tokjen ko jenaj bõki ñe jej “etal ilo ial e wãppen”?

Ta Melelen Tiljek Wõt

3. Ta eo ej kamol bwe jej tiljek?

³  “Moses e ar tiljek ilo aolepen mweo imõn einwõt dri korijer,” Dri Hibru 3:5 ej ba. Etke kar watõk Moses bwe etiljek? Ke ear kalek imõn kabbed eo, Moses ear “kõmõn: ekar ñõn men otemjej Jeova e ar kaiñi, ein drein an kõmõne.” (Exodus 40:16) Einwõt ri kabuñ ro an Jehovah, jej kamole tiljek eo ad ilo ad bokake e. Ekoba ad tiljek ñan Jehovah ñe jej jelmae abañ ko rebin ak melejoñ ko relap. Bõtab, meñe jemaroñ tiljek iumin melejoñ ko relap ejjab menin wõt ej kamol tiljek eo ad. “Eo ej tiljek ilo men eo eriktata, ej tiljek bareinwõt ilo men eo elap,” Jesus ear ba, “im eo e jab wãnik ilo men eo eriktata, bareinwõt e jab wãnik ilo men eo elap.” (Luk 16:10) Jej aikwij tiljek ilo men ko redik bareinwõt.

4, 5. Tiljek ilo “men eo eriktata” ta eo ej kalikar kin kij?

⁴ Ewõr ruo un ko raorõk unin ad aikwij bokake “ilo men eo eriktata.” Mokta, ej kalikar ta lemnak eo ad kin iroij bõtata eo an Jehovah. Baj lemnak mõk kin melejoñ eo Adam im Eve rar iione ke rar aikwij kamol tiljek eo air. Ear jab juõn melejoñ ebin. Remaroñ kar mõñã jen enañin aolep wijki ko ilo jikin kallip in Eden, ak jen juõn wõt wijki rar jab maroñ mõñã jene—“wijki in jela emõn im nana.” (Jenesis 2:16, 17) Elañe rar tiljek ilo air bokake kien in, menin enaj kar kamol bwe armij rein ruo rar jurake iroij bõtata eo an Jehovah. Ñe jej bokake nan in kaiñi ko an Jehovah ran otemjej ej kamol bwe jej jurake iroij bõtata eo an Jehovah.

⁵ Kein karuo, mwilid ilo “men eo eriktata” enaj jelet wãwen ad kõmmane “men eo elap,” ak emmakit ñe jej jelmae melejoñ ko relaplok ilo mour. Ikijen men in, jen lale kin ta eo ear walok ñan Daniel im Ri Hibru ro jilu mõttan—Hananiah, Mishael, im Azariah. Ri Babylon ro rar kajibokweik ir im bõklok ir ñan Babylon ilo 617 B.C.E. Ke rar jodikdik wõt, likao rein emen rar bed ilo mweo imõn King Nebuchadnezzar. Inem, rar “mõñã im idrak wine einwõt ro rej bed iloan worwor eo an. Elikin jilu yiõ in air bõk katak kein ren waloklok iman mejen king eo.”—Daniel 1:3-5.

6. Ta melejoñ eo Daniel im ri Hibru ro mõttan rar jelmae ilo mweo imõn king in Babylon?

⁶ Bõtab, juõn melejoñ ear walok ñan jodikdik rein emen kin mõñã ko king in Babylon eo ear lelok ñan ir. Mõñã kein kar koba mõñã ko me Kien eo an Anij ear kamoik an armij ro an mõñã. (Duteronomi 14:3-20) Bõlen rar jab katorlok bõtõktõkin men in mour ko ilo jimwe, im elañe rar mõñã renaj kar kokkure Kien eo an Anij. (Duteronomi 12:23-25) Bareinwõt, remaroñ kar katok kin mõñã kein ñan ekjap ko, ekkar ñan mantin ri kabuñ ro ilo Babylon mokta jen air mõñã ibben don.

7. Ta eo bokake eo an Daniel im lõmaro jilu jeran ear kalikar?

⁷ Alikar bwe, kejbãrok ir jen mõñã ko rejõkkar ear jab men eo eaorõk ibben armij ro ilo mweo imõn king eo. Bõtab, Daniel im ro jeran rar beek ilo burueir bwe ren jab kokkure kõtan eo air ibben Anij ilo air mõñã men ko me Kien Anij ear kamoik Ri Israel ro jen air mõñã. Melejoñ in ear jelet tiljek eo air ñan Anij. Inem rar kajitõk elañe remaroñ mõñã leen wijki ko im idak aebõj wõt, im rar kamelim air kõmmane eindein. (Daniel 1:9-14) Jet armij rainin remaroñ watõk bwe men ko likao rein emen rar kõmmane rar jab lukkun aorõk. Bõtab, kin air bokake Anij, men in ear kamol bwe rar rejetak iroij bõtata eo an Jehovah.

8. (a) Ri Hibru ro jilu rar jelmae melejoñ et eo ikijen tiljek? (b)  Kar ta jemlokin melejoñ in, im ta eo jemaroñ katak jen wanjoñok in?

⁸ Ilo air kar tiljek wõt ilo men ko redik, men in ear jibañ lõmaro jilu jeran Daniel bwe ren kijenmij wõt ilo juõn melejoñ elaplok. Joij im kabellok Bible eo ñan chapter 3 ilo book in Daniel, im lale ewi wãwen Ri Hibru rein jilu rar bed ilo kauwatata kin air kar jab kabuñ ñan ekjap gold eo me King Nebuchadnezzar ear kajutake. Ke rar ãñinlok ir bwe ren jutak iman mejen king eo, rar ba: “Bwe elañe Anij eo kimij jerbal ñõne emaroñ lomoren kim jen kijeek eo im jen kajur eo am, innem enaj lomoren kim. Bõtab, meñe ejamin, O King, kwon jelã bwe kim jamin kabuñ ñõn anij eo am, im kim jamin badrikdrik ñõn ekjab gold eo kwar kõmmane.” (Daniel 3:17, 18) Jehovah ear lomoren ke ir? Ri tarinae ro me rar jolok likao rein jilu ilo kijeek eo, ir rar jako, ak Ri Hibru rein retiljek rar mour wõt—rar jab bwil ñan jidik! Kinke rar debij wõt air tiljek ilo men otemjej, men in ear keboj ir bwe ren tiljek ilo melejoñ eo elaplok. Men in ej kalikar aikwij eo bwe jen tiljek ilo men ko redik bareinwõt.

Tiljek Ikijen “Mweien Lõl In”

9. Ta eo Jesus ear konono kake ilo jeje ko lok iman in Luk 16:10?

⁹ Mokta jen an kwalok bwe juõn armij eo ej tiljek ilo men ko redik ej bareinwõt tiljek ilo men ko relap, Jesus ear kakabilek ro rar roñjake: “Komin kõmõn ro jerami ñõn kom kin mweien lõl in; bwe ñe komij mij ren bõk kom ilo mo ko re jamin joko.” Ear wõnmanlok im konono kin aikwij eo ñan tiljek wõt ilo men eo edik. Inem Jesus ear ba: “Inem elañe kom ar jab tiljek ilo mweiuk ko an lõl in, wõn e naj liki kom kin mweiuk emol? . . . Ejelok dri korijer e maroñ dri korijeran ruo iroij: bwe e naj kitõtõkake juõn im yokwe eo juõn; ak e naj drebij juõn im kejekron eo juõn. Kom jab maroñ dri korijeran Anij im mweiuk.”—Luk 16:9-13.

10. Ewi wãwen ad maroñ kwalok tiljek ñe jej kajerbal “mweiuk ko an lõl”?

¹⁰ Ekkar ñan eon ko lok iman, nan ko an Jesus ilo Luk 16:10 ear jerbal ñan wãwen ad kajerbal “mweiuk ko an lõl,” ak mweiuk ko ad. Ear ba bwe mweiuk ko an lõl—elaptata money—rejjab wãnik kinke rej bed iumin kajur eo an armij ro rej jerawiwi. Bareinwõt, arõk mweiuk emaroñ tellok kij ñan ad kõmmane jerbal ko renana. Jej kwalok ad tiljek ñe jej kajerbal men ko mweied ilo meletlet. Jekõnan kajerbali ñan korlok men ko an Ailiñ eo im ñan jibañ ro rej bed ilo aikwij, im jab kajerbali ñan jibadõk kõnan ko ad rekibbon. Ilo ad debij ad tiljek ilo wãwen in, jenaj jeraik Jehovah Anij im Jesus Christ, ro me “mo ko re jamin joko” rej bed ibbeir. Renaj kadeloñ kij ilo jikin kein, bwe jen mour indio elañe ejjab ilañ inem ilo Paradise eo ijin ion lal.

11. Etke jejjab aikwij ãliklik in kameleleik ri mweo bwe Ri Kennan ro an Jehovah rej bõk jabawõt ko jen armij ro ñan jerbal in kwalok nan eo air ibelakin lal?

¹¹ Bareinwõt, lemnak kin ta eo jej lelok ñan armij ro me rej bõk book ko ad me rej bedbed ion Bible ilo ad kameleleik ir kin jabawõt eo remaroñ letok ñan jibañ armij ro an Jehovah ilo jerbal in kwalok nan eo air ibelakin lal. Ilo wãwen in jej lelok ñan ir juõn ien emõn ñan air kajerbal men ko mweieir ilo jimwe. Meñe Luk 16:10 ej kamelele kin wãwen ad maroñ kajerbal men ko mweied ilo jimwe, jemaroñ jerbale eon in ilo wãwen ko jet ilo mour.

Elukkun Aorõk Mol

12, 13. Ilo wãwen et ko jemaroñ kwalok ad mol?

¹² Ri jilek Paul ear je: “Kimij rel bwe emõn bõklikõt eo am, im kim kõnan bwe am kõmõn en jime ilo men ko otemjej.” (Dri Hibru 13:18) “Men ko otemjej” ej kitibuj wãwen ad kajerbal money ko ad. Jej kõllã owõj im jolok muri ko ad ilo mõkaj im jimwe. Etke? Kinke ej ekkar ñan bõklikit eo ad im kin ad yokwe Anij im kin ad kõnan bokake nan in kaiñi ko an. (Dri Rom 13:5, 6) Ta eo jej kõmmane ñe jej lo juõn men ejjab ad? Jen karole ñan armij eo an. Juõn kennan emõn enaj walok ñe jej kamelele kin unin ad karole men eo mweien armij eo!

¹³ Tiljek im mol ilo men ko otemjej ej koba ad kwalok mol ilo jikin jerbal eo ad. Ñe jej mol ilo jerbal ko ad ej kalikar kin kain Anij rot eo jej kabuñ ñan e. Jejjab “kwot” awa ko ilo ad jowan. Ak, jej niknik ilo jerbal, einwõt ñe jej jerbal ñan Jehovah. (Dri Epesõs 4:28; Dri Kolosse 3:23) Ilo juõn ailiñ ilo Europe, rar watõk bwe juõn mõttan jilu in ri jerbal ro rar kwot awa ilo air kajitõk ibben doctor ro air bwe ren je juõn letter ñan kamelim ir ñan kakije jen jerbal ko air meñe rar jab nañinmij. Ri karejar ro remol an Anij rejjab riap elañe rej kõnan kakije jen jerbal eo air. Jet ien, Ri Kennan ro an Jehovah rej bõk juõn jerbal elap wõnãn kin air mol im niknik ilo jerbal ko air.—Jabõn Kennan Ko 10:4.

Tiljek Wõt ilo Jerbal in Kwalok Nan eo Ad

14, 15. Ta jet ian wãwen ko jej kwalok ad tiljek ilo jerbal in kwalok nan?

¹⁴ Ewi wãwen jej kwalok tiljek ilo jerbal in kwalok nan eo ad? “Inem kin E, jen katok ñõn Anij kin wijtak ien otemjej,” Bible ej ba, “eñin leen tier ko rej kwalok ñõn etan.” (Dri Hibru 13:15) Wãwen eo elaptata ñan ad kwalok tiljek ilo jerbal in kwalok nan ej ilo ad ekkeini in kwalok nan. Jekõnan konono kin Jehovah im karõk ko an jen alliñ ñan alliñ. Bareinwõt ñe jej ekkeini ad kwalok nan ej kakõmanmanlok kabel ko ad bwe jen bolemed.

¹⁵ Bar juõn wãwen jej kwalok ad tiljek ilo jerbal in kwalok nan, ej ñe jej jerbale nan in rejañ ko jej loi ilo magazine in Imõniaroñroñ im Ad Jerbal Ñan Ailiñ Eo. Ñe jej keboje ennan ko jekõnan kwaloki, jejjab lo ke bwe jerbal in kwalok nan eo ad ej emõnlok? Ñe jej iion juõn armij ej itoklimo kin ennan eo an Ailiñ eo, emõkaj ke ad jeblak ibben armij eo im kalaplok an itoklimo? Im ta kin armij ro me jej kab jino katak Bible ibbeir? Jej tiljek ke in jeblak ibbeir? Ad tiljek ilo jerbal in kwalok nan emaroñ tellok kij im ro rej roñjake kij ñan mour indio.—1 Timote 4:15, 16.

Jen Jab Mõttan Lal

16, 17. Ilo wãwen et ko jemaroñ kwalok bwe jej jenolok jen lal in?

¹⁶ Ke ear jar ñan Anij, Jesus ear konono kin ri kalor ro an im ba: “I ar lelok ñõn ir nan eo Am; im lõl e ar kijirãte ir, bwe re jab jen lõl, einwõt Ña I jab jen lõl. I jab jar bwe Kwon bõk ir jen lõl, a bwe Kwon kejbãrok ir jen eo enana. Re jab jen lõl, einwõt Ña I jab jen lõl.” (Jon 17:14-16) Jemaroñ tiljek wõt ilo ad jab lor lal in ilo men ko relap, einwõt jab bõk kunad ilo makitkit ko an kien ak ilo tarinae, ak ilo kwojkwoj im manit ko an kabuñ, im ilo mour etton. Bõtab, ta kin men ko redik? Emol wãwen ko ilo lal in remaroñ kareel kij. Ñan wanjoñok, elañe jejjab kejbãrok, baotokid im balled emaroñ oktak im nana im jõkkar ñan juõn Ri Christian! Ñan kwalok ad tiljek jej aikwij “kõkõmõnmwin im jejairunoij” ilo balled im baotokid. (1 Timote 2:9, 10) Aet, jen “jab kõmõn men in buñ ilo jabrewõt, bwe en ejelok notan jerbal eo am; A ilo men otemjej kim kwalok karkarim einwõt dri jerbal an Anij.”—2 Dri Korint 6:3, 4.

¹⁷ Kinke jej kõnan kautiej Jehovah, jej kõnak nuknuk ko rekarbõp ñe jej bed ilo kwelok ko ad im ilo kwelok ko relap bareinwõt. Jej aikwij kõnak nuknuk ko rekkar ñan juõn Christian ettã buru im inemõn, kinke ej juõn wãwen jej kwalok ñan armij ro rej kalimjek kij. Enjel ro bareinwõt rej lale jerbal eo ad, einwõt rar lale jerbal eo an Paul im Ri Christian ro mõttan. (1 Dri Korint 4:9) Ilo mol, jej aikwij kõnak nuknuk ko rekarbõp ien otemjej. Ñan jet armij, tiljek ilo kãlet nuknuk ko rekarbõp emaroñ juõn men edik tokjen, ak iman mejen Anij ej juõn men eaorõk.

Jerammõn ko ñan Ro Rej Kwalok Tiljek

18, 19. Ta jerammõn ko rej walokilo ad kwalok tiljek?

¹⁸ Rej konono kin Ri Christian ro remol einwõt “dri kõmñe remõn an joij an Anij” ilo “elõñ wãwen.” Kin men in, rej atartar ion “kajur eo Anij ej lelok.” (1 Piter 4:10, 11) Bareinwõt, einwõt “dri kõmñe” ro, jej bõk juõn men ejjab ad—men ko rej kwalok joij eo an Anij, ekoba jerbal in kwalok nan. Ñan kamol bwe jej “dri kõmñe” ro remõn, jej aikwij atartar wõt ion kajur eo Anij ej letok, “A men in aurõk in ibem ej ilo jãbi brij ko, bwe maroñ eo e kanuij lap en jen Anij, im jab jen kim.” (2 Dri Korint 4:7) Ej juõn wãwen emõn ñan katakin kij ñan jelmae ilo beran jabdewõt melejoñ ko rej bed imad!

¹⁹ Ri jeje sam ear al: “O komin yokwe Jeova, komeo dri’mõn otemjej An; Jeova ej kejbãrok ro re tiljek.” (Sam Ko 31:23) Jen jek ilo buruõd bwe jen tiljek wõt, im lukkun liki bwe Jehovah enaj “lomoren ro rej liki E.”—1 Timote 4:10.

Kwoj Kememej Ke?

• Etke jej aikwij “tiljek ilo men eo erik”?

• Ewi wãwen jemaroñ kamole tiljek eo ad

ikijen ad kwalok mol?

ilo jerbal in kwalok nan?

ilo ad kajenolok kij jen lal in?

[Pija ko ilo peij 14]

Tiljek ilo men eo edik, im tiljek ilo men eo elap bareinwõt

[Pija eo ilo peij 15]

‘Kwon jimwe im mol ilo men ko otemjej’

[Pija eo ilo peij 15]

Juõn wãwen emõn ñan kwalok tiljek ej ñe jej lukkun kebojak ñan jerbal in kwalok nan

[Pija eo ilo peij 16]

Jen kwalok ettã buru ilo balled im baotokid