Ewõr ke Ibbam Ejja Lemnak eo wõt an Jehovah kin Men ko Rekwojarjar?
“Kanuij lale . . . bwe enjelok en ekijoñ ak armij enana.”—DRI HIBRU 12:15, 16.
1. Ta lemnak eo kiõ ri karejar ro an Jehovah rejjab errã kake?
EDIKLOK an armij ro ilo lal in lemnak kin men ko rekwojarjar. Juõn armij ilo France etan Edgar Morin eo ej katak kin jukjuk im bed ko ear ba: “Aolep bedbed ko me mour emõn im nana rej wawa ion—Anij, biktokin armij, kabijuknen, bwebwenato in armij, kõmmanwa—ejako air liki kiõ. . . . Armij rej kãlet men ko rekõnan lori.” Men in ej kwalok “jitõb õn lõl,” ak “jitõb eo ej jerbal ilo ro dri kiblia.” (1 Dri Korint 2:12; Dri Epesõs 2:2) Ro me emwij air wujleplok air mour ñan Jehovah im mõnõnõ in kõttãik ir ñan e einwõt iroij bõtata eo air, rejjab errã ak kwalok jitõb in kiblia an lal in. (Dri Rom 12:1, 2) Jen men in, ri karejar ro an Anij rej kile kin aorõkin kwojarjar ilo air kabuñ ñan Jehovah. Ta men ko rej aikwij kwojarjar ilo mour eo ad? Katak in enaj etale lalem men ko me rekwojarjar ñan aolep ri karejar ro an Anij. Katak eo tok juõn enaj etale kwojarjar in kwelok ko an Christian. Ak ta lukkun melelen “kwojarjar”?
2, 3. (a) Ewi wãwen Jeje ko ilo Bible rej kwalok kin an Jehovah kwojarjar? (b) Ewi wãwen jej kokwojarjar etan Jehovah?
2 Ilo Bible eo ilo kajin Hebrew, nan eo “kwojarjar” ej kwalok lemnak eo kin jenolok. Ilo kabuñ, “kwojarjar” ej jerbal ñan men eo ejenolok jen eo ekkã ad kajerbale, ak men eo rej watõke einwõt eaorõk. Jehovah wõt ekwojarjar otem kwojarjar. Rej naetan ‘Eo e Kwojarjar Bõtata.’ (Jabõn Kennan Ko 9:10; 30:3) Ilo Israel eo etto, rar kõlaak juõn plate gold ion libo eo an priest eo elap im bukwe ion nan kein “E KWOJARJAR ÑÕN JEOVA.” (Exodus 28:36, 37) Jeje ko ilo Bible rej kwalok bwe cherub ko im seraph ko ilañ rej kabole throne eo an Jehovah im keañ: “Ekwojarjar, Ekwojarjar, Ekwojarjar, Iroij [Jehovah].” (Aiseia 6:2, 3; Reveles̃õn 4:6-8) Air ba men in elõñ alen ej kalikar bwe Jehovah elaptata an kwojarjar im erreo. Ilo mol, ej Unjen men ko otemjej rekwojarjar.
3 Etan Jehovah ekwojarjar. Ri jeje sam ear ba: “Ren nebar etõm elap im men in lelñoñ: E kwojarjar.” (Sam Ko 99:3) Jesus ear katakin kij ñan ad jar: “Jememuij i lõñ, En kwojarjar Etõm.” (Matu 6:9) Jinen Jesus, Mary, ear ba: “Aõ ej nebar Iroij, . . . Eo ekajur E ar kõmõnmõn men ko relap ñõn iõ: im Etan ekwojarjar.” (Luk 1:46, 49) Einwõt ri karejar ro an Jehovah, jej watõk etan einwõt juõn men ekwojarjar im kejbãrok bwe jen jab kõmman jabdewõt men me enaj katton ãt eo etan ekwojarjar. Bareinwõt, jej bõk ejja lemnak eo wõt an Jehovah kin kwojarjar, melelen, men ko Jehovah ej watõki rekwojarjar jej kokwojarjari bareinwõt.—Amos 5:14, 15.
Etke Elap Ad Kautiej Jesus
4. Etke Bible eo ej kwalok kin Jesus einwõt “Juõn eo Ekwojarjar”?
4 Einwõt “an juõn wõt dri keutak” nejin Anij eo ekwojarjar, Jehovah, kar kõmanman Jesus ilo kwojarjar. (Jon 1:14; Dri Kolosse 1:15; Dri Hibru 1:1-3) Kin men in rej naetan “Juõn eo Ekwojarjar an Anij.” (Jon 6:69) Ke kar jilkintok e ñan lal mour eo an ear kwojarjar wõt, kinke kar jitõb kwojarjar eo ear kamaroñ Mary bwe en keotak Jesus. Enjel eo ear jiroñ e: “Jitõb Kwojarjar e naj itok iom . . . kin men in Eo kwojarjar e naj lotak naj likit etan Nejin Anij.” (Luk 1:35) Ilo jar eo air ñan Jehovah, ruo alen Ri Christian ro ilo Jerusalem rar konono kin Nejin Anij einwõt “Jisõs, Dri Korijerõm ekwojarjar.”—Jerbal 4:27, 30.
5. Ta jerbal eo Anij ear lelok ñan Jesus bwe en kõmmane ion lal, im etke eaorõk bõtõktõkin?
5 Ke Jesus ear bed ion lal, ear aikwij kõmman juõn jerbal Anij ear lelok ñan e bwe en kõmmane. Ilo ien baptais eo an ilo 29 C.E., kar kabit Jesus einwõt Priest eo Elap ilo temple eo elap an Jehovah ilo jitõb. (Luk 3:21, 22; Dri Hibru 7:26; 8:1, 2) Bareinwõt, ear aikwij mij einwõt juõn men in katok. Bõtõktõkin eo kar katorlok enaj kar kõllã wõnãn binmour eo bwe armij ro rejerawiwi ren maroñ bõk lomor. (Matu 20:28; Dri Hibru 9:14) Kin men in jej watõk bõtõktõkin Jesus einwõt juõn men ekwojarjar, im “e aurõk.”—1 Piter 1:19.
6. Ta lemnak eo ad kin Christ Jesus, im etke?
6 Ñan kwalok bwe elap ad kautiej King im Priest eo ad Elap, Christ Jesus, ri jilek Paul ear je: “Anij e ar kanuij koutiej E [Nejin], im lelok ñõn E Ãt eo e utiej jen ãt otemjej, bwe ilo etan Jisõs bukwe otemjej ren bukwelõlõ, an dri lõñ, im dri lõl, im dri iomin lõl, im bwe lo otemjej ren kwalok bwe Jisõs Kraist e Iroij, ñõn aibujuij an Anij Jemen.” (Dri Pilippai 2:9-11) Jej kalikar bwe jej bõk ejja lemnak eo wõt an Jehovah kin men ko rekwojarjar ilo ad mõnõnõ in kõttãik kij make ñan Ri Tel im King eo ad ej iroij, Christ Jesus, eo ej Bõran congregation eo an Christian.—Matu 23:10; Dri Kolosse 1:18.
7. Ewi wãwen jej kwalok ad kõttãik kij ñan Christ?
7 Ad kõttãik kij ñan Christ ej bareinwõt kitibuj ad kautiej lõmaro ej kajerbal ir ñan lolorjake jerbal eo ej bed iumin tel eo an. Jej aikwij watõk jerbal eo an ri kabit ro me rej ejaake Governing Body eo (Kumi eo Ej Tel) im overseer ro rar kãlet ir ñan jerbal ilo ra ko, district, circuit, im congregation ko einwõt juõn eddo jen Anij. Kin men in jej aikwij kautiej im kõttãik kij ñan karõk in.—Dri Hibru 13:7, 17.
Armij Ro Rekwojarjar
8, 9. (a) Ilo wãwen et eo Ri Israel ro rar einwõt armij ro ri kwojarjar? (b) Ewi wãwen Jehovah ear kalikar ñan Ri Israel ro kin aorõkin kien ko kin kwojarjar?
8 Jehovah ear kõmman juõn bujen ibben Israel. Kõtan in ear lelok ñan ailiñ in ekãl juõn jutak ejej uan. Kar kokwojarjar, ak kajenolok ir. Jehovah make ear jiroñ ir: “Komin kwojarjar ñõn Iõ: bwe Ña Jeova, I kwojarjar, im I ar kijbil kom jen dri ailiñ ko, bwe komin droõ.”—Livitikõs 19:2; 20:26.
9 Ke ailiñ in Israel ear jino an jutak, Jehovah ear kalikar ñan Ri Israel ro kin aorõkin kien eo kin kwojarjar. Bwe ren jab mij, rar aikwij lale bwe ren jab uñur tol eo ijo kar lelok Kien ko Joñoul ie. Tol Sinai ilo ien eo kar watõke juõn jikin ekwojarjar. (Exodus 19:12, 23) Dolul in priest ro, imõn kabbed eo, im men ko kõbwebweien iloan rar bareinwõt men ko rar kokwojarjari. (Exodus 30:26-30) Ta kin congregation eo an Christian?
10, 11. Etke jemaroñ ba bwe congregation in Christian ri kabit ro ej juõn kumi ekwojarjar, im ej jelet kumi in ‘sheep ro jet’ ilo wãwen et?
10 Congregation in Christian ri kabit ro rekwojarjar iman mejen Jehovah. (1 Dri Korint 1:2) Ilo mol, aolepen kumi in Christian ri kabit ro ion lal rej einwõt juõn temple ekwojarjar, meñe rejjab ejaake temple eo elap an Jehovah ilo jitõb. Jehovah ej bed ilo temple in ikijen jitõb kwojarjar eo an. Ri jilek Paul ear je: “Ilo E [Christ Jesus] men in kalek otemjej emõn karir ñõn dron, rej edrek ñõn juõn tempel ekwojarjar ilo Iroij; Ilo Eo bareinwõt emwij kalek kom ibeir ñõn imõn Anij ilo Jitõb.”—Dri Epesõs 2:21, 22; 1 Piter 2:5, 9.
11 Paul ear bareinwõt jeje ñan Christian ri kabit ro: “Kom jab jela ke bwe kom tempel an Anij, im Jitõb õn Anij ej jokwe ilo kom? . . . bwe tempel an Anij e kwojarjar, im kom tempel eo.” (1 Dri Korint 3:16, 17) Ikijen jitõb eo an, Jehovah ej ‘jokwe’ ibwiljin ri kabit ro im ‘etetal ibwiljiir.’ (2 Dri Korint 6:16) Ien otemjej ej tel “dri korijer” eo an etiljek. (Matu 24:45-47) Kumi in ‘sheep ro jet’ rej kaorõk jerammõn eo ñan air koba ibben class in temple in.—Jon 10:16; Matu 25:37-40.
Men ko Rekwojarjar ilo Mour in Christian eo Ad
12. Ta men ko rekwojarjar im aorõk ilo mour eo ad, im etke?
12 Ejjab juõn men in kailbõk bwe, elõñ men ko rej ekkejel ñan mour ko an ri kabit ro uan congregation in Christian im ro mõttair rekwojarjar. Kõtan eo ad ibben Jehovah ej juõn men ekwojarjar. (1 Kronikel 28:9; Sam Ko 36:7) Joñan an aorõk men in ñan kij jejjab kõtlok bwe jabdewõt men im jabdewõt armij ren itok ikõtad im Anij eo ad, Jehovah. (2 Kronikel 15:2; Jemes 4:7, 8) Jar eaorõk ñan jibañ kij kejbãrok juõn kõtan ebak ibben Jehovah. Joñan an kar aorõk jar ñan ri kanan Daniel meñe mour eo an ear bed ilo kauwatata, ear tiljek wõt in lor manit eo an ñan jar ñan Jehovah. (Daniel 6:7-11) “Jar ko an ro remõn,” ak Christian ri kabit ro, rej einwõt kaijurjur eo rej kajerbale ñan kabuñ ilo temple eo. (Reveles̃õn 5:8; 8:3, 4; Livitikõs 16:12, 13) Men in kõkkar in ej kalikar kin aorõkin jar. Ej juõn jerammõn elap ñan ad maroñ konono ibben Iroij Bõtata eo ijoko otemjej ilañ im ilal! Eñin unin jar ej juõn men elap an aorõk ilo mour ko ad!
13. Kajur et eo ekwojarjar, im ewi wãwen jej kõtlok bwe en jerbal ilo mour ko ad?
13 Ewõr juõn kajur ilo mour ko an Christian ri kabit ro im ro mõttair me rej kaorõke—jitõb kwojarjar eo. Jitõb in ej kajur eo ej jerbal an Jehovah, im kin an jerbal ilo burukuk ibben ankil an Anij eo ekwojarjar, ekkar ad naetan “jitõb kwojarjar,” eo ak “Jitõb õn kwojarjar.” (Jon 14:26; Dri Rom 1:4) Ikijen jitõb kwojarjar eo, Jehovah ej lelok ñan ri karejar ro an kajur eo ñan kwalok kin news eo emõn. (Jerbal 1:8; 4:31) Jehovah ej lelok jitõb eo an ñan “ro rej bokake E,” ñan ro rej “etetal kin Jitõb,” im jab mõm ko an kanniek. (Jerbal 5:32; Dri Galetia 5:16, 25; Dri Rom 8:5-8) Kajur in ej kamaroñ Ri Christian ro ñan air kwalok “leen Jitõb”—kadkad ko remõn—im “kõmõn wãnik im kabuñ rokwojarjar.” (Dri Galetia 5:22, 23; 2 Piter 3:11) Elañe jitõb kwojarjar eaorõk ñan kij, jenaj bõprae ad kõmman jabdewõt men me enaj kaburomõj jitõb in, ak kautameik an jerbal ilo mour ko ad.—Dri Epesõs 4:30.
14. Ta jerammõn eo ri kabit ro rej kaorõke, im ewi wãwen sheep ro jet rej bõk kunair ilo jerammõn in?
14 Jerammõn eo ewõr ibbed ñan kwalok kin ãt eo etan Anij ekwojarjar, Jehovah, im bwe jej Ri Kennan ro an ej bar juõn men jej kaorõke. (Aiseia 43:10-12, 15) Jehovah ear kamaroñ Christian ri kabit ro ñan air “dri jerbal in kalimur ekal.” (2 Dri Korint 3:5, 6) Kin men in, kar lelok ñan ir jerbal eo ñan kwalok nan kin “gospel in an ailiñ in lõñ” im ñan ‘kõmõn dri ailiñ ko otemjej bwe ren dri kalor ro.’ (Matu 24:14; 28:19, 20) Rej tiljek in kajejjet jerbal in, im elõñ million armij ro emõn burueir rej uak, im ba ilo nan in kõkkar ñan ri kabit ro: “Kim kõnan iwõj ibbemi kinke kimar roñ ke Anij ej bed ibbemi.” (Zechariah 8:23) Rein rej mõnõnõ in jerbal ilo juõn wãwen kõkkar einwõt “dri tõblõl” im “dri lale bwil in grep” an ri kabit ro “dri korijeran aruij Anij.” Ilo wãwen in, sheep ro jet elap air jibañ ri kabit ro ñan kõtõbrak jerbal in kwalok nan eo air ibelakin lal.—Aiseia 61:5, 6.
15. Jerbal et eo ri jilek Paul ear kaorõke, im etke jej bõk ejja lemnak eo wõt?
15 Einwõt juõn wanjoñok, ri jilek Paul ear watõk jerbal in kwalok nan eo an einwõt juõn men elap an aorõk, ak kwojarjar. Ear konono kin e make einwõt “dri jerbal an Kraist Jisõs ñõn dri ailiñ ko, ke ij jerbal ilo gospel an Anij.” (Dri Rom 15:16) Ke ear jeje lok ñan Ri Christian ro ilo Corinth, Paul ear konono kin jerbal in kwalok nan eo an einwõt juõn “men in aurõk.” (2 Dri Korint 4:1, 7) Ñe jej kõmman jerbal in kwalok nan eo ad, jej kwalok kin “nan ko an Anij.” (1 Piter 4:11) Kin men in, meñe jej mõttan ri kabit ro ak kumi in sheep ro jet, ñe jej bõk kunad ilo jerbal in kwalok nan jej watõke einwõt juõn jerammõn eaorõk im kwojarjar.
“Kowãppen Kwojarjar ilo Mijõk Anij”
16. Ta eo enaj jibañ kij bõprae ad erom armij “enana” ak ro rejjab kamolol kin men ko rekwojarjar?
16 Ri jilek Paul ear kakkõl Ri Christian ro mõttan bwe ren jab erom armij “enana,” ak ro rejjab kamolol kin men ko rekwojarjar. Jen air eindein, ear kakabilek ir ñan air ‘lorlok kwojarjar,’ “im kanuij lale . . . bwe enjelok okran emeo walok im kejorran kom im elõñ re naj etton kake.” (Dri Hibru 12:14-16) Nan kein “okran emeo” rej jitõñlok ñan jejjo ian ro ilo congregation in Christian me rej notaik wãwen eo rej kõmmane men ko. Ñan wanjoñok, remaroñ jab errã ibben lemnak eo an Jehovah kin kwojarjar in mour in belele ak aikwij eo ñan air kejbãrok air mour erreo. (1 Dri Tessalonika 4:3-7; Dri Hibru 13:4) Ak remaroñ kowõnmanlok lemnak ko an ro rar illok im jumae Anij, “konono wan ko,” me ro “r’ar bwir kake mol” rej kwaloki.—2 Timote 2:16-18.
17. Etke ri kabit ro rej aikwij kate ir ien otemjej ñan kwalok ejja lemnak eo wõt an Jehovah kin kwojarjar?
17 Ñan ri kabit ro jein im jatin, Paul ear je: “Inem ro jitenburu, . . . jen mõke karreoik kij jen etton otemjej in kõniek kab ar, im kowãppen kwojarjar ilo mijõk Anij.” (2 Dri Korint 7:1) Nan kein rej kwalok bwe Christian ri kabit ro, me rej “dri bõk mõtõn kir jen lõñ,” rej aikwij kate ir ñan kamol bwe rej kwalok ejja lemnak eo wõt an Jehovah kin kwojarjar ilo aolep wãwen ko ilo air mour. (Dri Hibru 3:1) Eindein, ri jilek Peter ear kakabileklek ro jein im jatin emwij kabit ir kin jitõb kwojarjar: “Einwõt ro nejin jilkaie, komin jab mõke kõmõnmõn kom ekar ñõn mõm ko ami mokta, ilo ien ami jajelokjen: A einwõt Eo e ar kir kom E kwojarjar, komin bareinwõt kwojarjar ilo wãwen otemjej ami ber im kõmõn.”—1 Piter 1:14, 15.
18, 19. (a) Ewi wãwen ro uan “jar elap” rej kwalok bwe rej bõk ejja lemnak eo wõt an Jehovah kin men ko rekwojarjar? (b) Ta wãwen eo juõn kin men eo eaorõk ilo mour ko an Christian jenaj etale ilo katak in tok juõn?
18 Ta kin ro uan “jar elap,” me renaj deor jen “iñtan eo elap”? Ir bareinwõt rej aikwij kamol bwe ewõr ibbeir ejja lemnak eo wõt an Jehovah kin men ko rekwojarjar. Ilo book in Reveles̃õn, ej kwalok bwe rej “korijer” ñan Jehovah ilo melaj in temple eo an ilo jitõb ion lal. Rej kwalok air tõmak ilo katok in binmour eo an Christ, im ilo juõn wãwen kõkkar, rej “kwoli im kamouj nuknuk ko air ilo bõtõktõkin Lam.” (Reveles̃õn 7:9, 14, 15) Men in ej kõmman bwe en wõr ibbeir juõn jutak erreo iman Jehovah im rej aikwij “karreoik [ir make] jen etton otemjej in kõniek kab ar, im kowãppen kwojarjar ilo mijõk Anij.”
19 Juõn wãwen eaorõk ilo mour ko an Christian ri kabit ro im ro mõttair ej bwe ren keini air kwelok ibben don ñan air kabuñ ñan Jehovah im katak kin Nan eo an. Jehovah ej watõk kwelok ko an armij ro an einwõt juõn men eaorõk im kwojarjar. Ewi wãwen im etke jej aikwij bõk ejja lemnak eo wõt an Jehovah kin men ko rekwojarjar ikijen wãwen in eaorõk, jenaj etale men in ilo katak in tok juõn.
Ilo Elij
• Ta lemnak eo an lal in ri karejar ro an Jehovah rejjab bõke?
• Etke Jehovah ej Unjen men otemjej rekwojarjar?
• Ewi wãwen jej kwalok ad kautiej kwojarjar eo an Christ?
• Ta men ko jen kaorõki ilo mour ko ad?
[Pija eo ilo peij 5]
Ilo Israel eo etto, dolul in priest ro, imõn kabbed eo, im men ko kõbwebweien rar men ko rekwojarjar
[Pija eo ilo peij 6]
Christian ri kabit ro ion lal rej ejaakin juõn temple ekwojarjar
[Pija ko ilo peij 7]
Jar im jerbal in kwalok nan eo ad rej jerammõn ko rekwojarjar