Rõlok Jen Aluk Ko An Ri Ane Eo
“[Jehovah] naj kõtlok yuk jen aluk an dri ane.”—SAM 91:3.
1. Wõn “dri ane” eo, im etke ekauwatata?
AOLEP Ri Christian ro remol rej jelmae juõn ri kakkidudu elej, eo elap an meletlet im etao jen jabdewõt armij. Ilo Sam 91:3 ej naetan “dri ane” eo. Wõn ri kijirãt in? Jen June 1, 1883, magazine in, ear kwalok kajjen e einwõt Satan Devil eo. Ri kijirãt in ekajur ear kate e bwe en mone im kalorak armij ro an Jehovah einwõt juõn ri ane ej mejlat juõn bao.
2. Etke jej keidi Satan ñan juõn ri ane?
2 Ilo ien ko etto, rar kabao kinke rar mõnõnõ in roñjake ainikeir elaj im emõn, kin kool ko raibujuij kolan enbwiniir, im bareinwõt ñan mõñã im katok kaki. Bõtab, kinke bao ko rej ekkõl wõt, im rejaje tõt, ebin aluk ir. Kin men in, ekkar ñan Bible eo, ilo ien ko etto juõn ri ane ear lukkun kalimjek aolep wãwen makitkit ko im kadkad ko kadkadin bao ko ear kõnan jibwe. Inem, ear lemnak kin kõl ko retao ñan kabo ir. Ilo an Bible eo keidi Satan ñan juõn ri ane, ej jibañ kij melele kin kõmman ko an. Devil eo ej kalimjek makitkit ko ad. Ej lale manit ko ad im kadkad ko kadkadid im ej likit aujid ko imad bwe jen lorak ie. (2 Timote 2:26) Elañe jej lorak ilo aujid eo an Satan, enaj kajorrãn mour eo ad ilo jitõb, im emaroñ tellok ñan ad mij ñan indio. Inem, ñan kejbãrok kij, jej aikwij kile ta men in aujid ko “dri ane” eo ej kajerbali.
3, 4. Ñããt eo makitkit ko an Satan rej einwõt ko an juõn lion? ak juõn adder epoison?
3 Ilo an kalikar ilo tibdikin, ri jeje sam ear keidi jerbal ko retao an Satan ñan ko an juõn lion emõn dettan ak juõn adder (serpent epoison). (Sam 91:13) Einwõt juõn lion ekajur, jet ien Satan ej jumae kij ikijen matõrtõr ak ej kamakit kien ko an lal ñan jumae ro don Jehovah. (Sam 94:20) Kain jumae rot in relej remaroñ kõmman bwe jet armij ro an Jehovah ren illok jen e. Bõtab, ekkã an walok bwe jumae rot kein rar oktak im jelet ir ilo juõn wãwen emõn im ear kaburukuk armij ro an Anij. Ak, ta kin jumae ko retao im jab alikar me Satan ej kõmmani einwõt juõn adder?
4 Einwõt juõn serpent epoison im ej tilekek ilo juõn jikin ittino, Devil eo ej kajerbal meletlet eo an ekajur ñan jumae kij. Ilo wãwen in, ear lo tõbrak in kajorrãn lemnak ko an jet armij ro an Anij, im mone ir ñan kõmanman ankil an jen air kõmanman ankil an Jehovah, im ear tellok ñan air jorrãn ilo jitõb. Ak jej mõnõnõ, bwe jejjab jajelokjen kin men in etao ko an Satan. (2 Dri Korint 2:11) Jen etale kiõ emen aujid ko rekauwatata “dri ane” eo ej kajerbali.
Mijak Armij
5. Etke aujid in “mijõk armij” ewõr tõbrak ie?
5 “Dri ane” eo ejelã bwe armij ro rekõnan bõk buñburu eo an armij. Ri Christian ro rej itoklimo kin wãwen lemnak im eñjake ko an armij ro ibelakiir. Ilo an jelã men in, Devil eo ekõnan kajerbal ilo jab jimwe itoklimo eo an Ri Christian ro kin wãwen lemnak eo an ro jet kake ir. Ñan wanjoñok, ej kajerbal aujid eo kin “mijõk armij” ñan kabwer jet ian armij ro an Anij. (Jabõn Kennan Ko 29:25) Elañe kin air mijak armij, ri karejar ro an Anij rej kobalok ibben armij ro jet im kõmman men ko Jehovah ej kamoiki ak rej bõjrak jen air kõmanman men ko Nan in Anij ej kaiñi ir bwe ren kõmmane, alikar bwe rar lorak ilo aujid eo an “dri ane” eo.—Ezekiel 33:8; Jemes 4:17.
6. Ta wanjoñok eo ej kalikar kin ewi wãwen “dri ane” eo emaroñ kabo juõn armij emõn dettan?
6 Ñan wanjoñok, juõn armij emõn dettan emaroñ bo ñe ri school ro mõttan rej iuni bwe en kõbatat. Bõlen kõbatat kar juõn men ear jab lemnak kake ñan jidik ke ear etal ñan school eo ilo jinoin ran eo. Bõtab, ejjabto tokelik ej kõmmane juõn men me emaroñ jimor kajorrãn ejmour eo an im kaburomõj Anij. (2 Dri Korint 7:1) Ewi wãwen kar kabo e? Bõlen ear kobalok ibben ri kamao ro renana im rar kajirere kake e. Kom jodikdik ro, komin jab kõtlok bwe “dri ane” eo en kabo kom! Ñan kejbãrok kom jen ami lorak ilo aujid eo, komin jab ebbururu meñe ilo men ko redik. Komin bokake nan in kakkõl eo ilo Bible ñan kejbãrok kom jen kamao ko renana.—1 Dri Korint 15:33.
7. Ewi wãwen an Satan maroñ kabo jet jemen im jinen ajiri ro bwe ren jab jokkin wõt juõn ilo mour in jitõb eo air?
7 Christian ro jemem im jinen rekajur ilo jitõb rej kaorõk eddo eo air ekkar ñan Bible eo, ñan kabwe aikwij ko ilo kanniek an family ko air. (1 Timote 5:8) Bõtab, mejenkajjik eo an Satan ej ñan kõmman bwe Ri Christian ro ren jab kwalok juõn lemnak ejokkin wõt juõn kin men in. Bõlen ewõr juõn manit ibbeir bwe ren jako jen kwelok ko kinke ri tel ro ilo jikin jerbal ko air rej jibed ir bwe ren kalaplok air awa ñan jerbal. Bõlen remijak in kajitõk ñan kakije jen jerbal eo air bwe ren maroñ bed ilo aolep kwelok ko ilo ran in district convention eo ñan kabuñ ñan Jehovah ibben ro jeiir im jatiir ilo jitõb. Men in kejbãrok eo jen aujid in ej eñin bwe jen “liki Jeova.” (Jabõn Kennan Ko 3:5, 6) Bareinwõt, ñe jej kememej bwe kij aolep jej ro uan family eo an Jehovah im emwij an bõk eddo eo ñan kejbãrok kij, men in enaj jibañ kij ñan debij juõn lemnak ejokkin wõt juõn. Kom, ro jemen im jinen, komij tõmak ke bwe Jehovah ej kejbãrok kom im family eo ami ñe komij kõmanman ankil an? Ak Devil eo enaj ke kabo kom bwe komin kõmanman ankil an kinke komij mijak armij? Kimij rejañ kom bwe komin kalmenlokjen kin kajitõk kein ilo jar.
Aujid in Arõk Mweiuk
8. Ilo wãwen et eo Satan ej kajerbal men in aujid eo kin arõk mweiuk?
8 Satan ej bareinwõt kajerbal arõk mweiuk ñan kabo kij. Ekkã an dolul in business ko ilo lal in rejañ armij ro bwe ren ejaak kain business ko me rej kallimur in korlok money ko air ilo mõkaj meñe emaroñ kitibuj air riap ak kwot ilo ittino. Jet ien, ri jerbal ro remaroñ bõk juõn nan in rejañ: “Kwon kate yuk ilo jerbal eo am. Ñe kwoj mweie im jokane, kwomaroñ kakije im lañliñ wõt ilo mour eo am. Kwomaroñ pioneer bareinwõt.” Nan rot kein rejjab jokkin wõt juõn remaroñ itok jen jet ian ro ilo congregation eo me rej kajerbal ro jeiir im jatiir ilo jitõb ñan kamweie ir make. Jej aikwij lukkun lemnak kin kain kõnan rot in. Ej ejja lemnak eo wõt an ri mweie eo e “bwebwe” ilo parable eo an Jesus ear kwaloke.—Luk 12:16-21.
9. Etke jet Ri Christian ro remaroñ lorak kin arõk mweiuk?
9 Satan ej kõmman bwe jukjuk im bed eo an enana en jerbal ilo juõn wãwen me ej kareel armij ro bwe ren kõnan korlok mweiuk ko. Inem jidik kin jidik kõnan in emaroñ jelet mour in Christian eo ad im kautameik nan eo im kõmman bwe en “jab jebar leen.” (Mark 4:19) Bible eo ej rejañ kij bwe jen jokane wõt kin mõñã ko kijed im ballid. (1 Timote 6:8) Bõtab, “dri ane” eo ej kabo elõñ armij kinke rejjab jerbale nan in kakabilek in ñan ir make. Emaroñ ke bwe utiej buru ej kamakit ir bwe ren mour einwõt juõn ri mweie? Ta kin kij make? Kõnan eo ad ñan korlok mweiuk emaroñ ke kamakit kij bwe jen likit kabuñ eo emol bwe en bed ilalin ad korlok mweiuk ko? (Haggai 1:2-8) Ekaburomõjmõj, bwe ilo ien kein renana, jet rar kajettokjen mour in jitõb eo air bwe ren mour wõt ilo wãwen eo rej iminene kake. Lemnak rot in kin arõk mweiuk ej kamõnõnõik “dri ane” eo!
Aujid in Men in Kamõnõnõ ko Rekauwatata
10. Ta eo Ri Christian ro kajjojo rej aikwij etale ir make kake?
10 Bar juõn aujid an “dri ane” eo ej ñan bwokwoje lemnak eo an armij kin ta eo emõn im ta eo enana. Lemnak eo einlok wõt eo ear bed ilo Sodom im Gomorrah ej jelet elõñ kain men in kamõnõnõ ko ilo ran kein. Elõñ news im bwebwenato ko ilo television im magazine ko rej kalaplok air bwebwenato kin kowadoñ im men in kabwilõñlõñ ko kin mour etton. Elõñ men in kamõnõnõ ko rej walok ilo television, radio, newspaper, im men ko eierlok wõt, rej bwokwoje lemnak eo an armij ñan “jela kajen emõn im nana.” (Dri Hibru 5:14) Bõtab, kememej nan ko an Jehovah ikijen ri kanan Isaiah: “Wo ñõn ro rej naetan nana emõn, im emõn ñõn nana.” (Aiseia 5:20) “Dri ane” eo ear katton ke lemnak eo am make kin men in kamõnõnõ ko rekauwatata? Jej aikwij etale kij make kin men in.—2 Dri Korint 13:5.
11. Ta nan in kakkõl eo magazine in ear letoke kin bwebwenato ko ilo television ak soap opera ko?
11 Enañin 25 yiõ ko remotlok, magazine in Imõniaroñroñ eo ear kakkõl family ko rej bed ilo kabuñ eo emol kin kauwatata in bwebwenato ko ilo television ak soap opera.a Rar kwalok ennan in kin wãwen eo bwebwenato ko ilo television eo ak soap opera ko rebuñbuñ rar jelet buruen armij ro ilo ittino: “Jabdewõt kain mwil kar emõn wõt ilo jibadbad eo air ñan bukõt yokwe. Ñan wanjoñok, juõn jiroñ ebõroro im ejañin mare ear ba ñan jeran: ‘Ak ij yokwe Victor. Jekdon ta eo enaj walok. . . . Elañe ij keotake ajiri eo nejin men in wõt eaorõktata ibba!’ Ñe kwoj roñ jidik ainikien kajañjañ emõn ñe jiroñ eo ej konono, enaj bin am watõk bwe ial in mour eo an ear lukkun nana. Kwe bareinwõt kwoj mõnõnõ kin Victor. Kwoj eñjake am tiriamokake jiroñ eo. Kwoj ‘errã ibbeir.’ ‘Ej juõn men ekabwilõñlõñ kin ewi wãwen buruõd emaroñ mone kij ñan watõk jabdewõt men einwõt emõn,’ juõn ri aluij TV ear ba elikin an kar kajimwe lemnak eo an. ‘Jejelã bwe enana lũñ. . . . Ak iar kile bwe ilo lemnak eo aõ make iar tiriamokake armij ro rar lũñ.’”
12. Ta mol ko rej kalikar bwe nan in kakkõl eo kin jet kain pija ko rej walok ilo TV ej ekkar wõt ilo ran kein?
12 Jen ien eo rar je katak kein ñan kiõ, men in kamõnõnõ rot kein me rej kokkure manit ko remõn rej laplok wõt. Ilo elõñ jikin ko, rej kaluij kain pija rot kein ilo television iumin 24 awa ko ran otemjej. Maan ro, kõrã ro, im elõñ jodikdik ro ekkã air kobrak lemnak ko air im burueir kin kain men in kamõnõnõ rot kein. Bõtab, jejjab kõnan mone kij make kin lemnak rot kein rebwid. Ej juõn lemnak ebwid ñan ad ba bwe men ko jej aluiji ilo television rej ejja men ko wõt rej walok ibelakin lal. Elañe juõn Ri Christian ejjab kadeloñ kain armij ro me rej kõmmani manit ko renana, emaroñ ke ba bwe ej emõn wõt ñan aluije pija ko air?
13, 14. Ewi wãwen jet armij rar kwalok kin tokjen ko rar bõki jen air lor nan in kakkõl ko kin television?
13 Elõñ rar bõk tokjen ke rar bokake nan in kakkõl eo me “dri korijer e tiljek im meletlet” ear letoke. (Matu 24:45-47) Elikin air readi nan in kakabilek ko ralikar ilo Bible eo, jet iair rar jejelok im ba kin ewi wãwen katak ko rar jelet ir.b Juõn iair ear ba: “Iumin 13 yiõ ko iar lukkun itoklimo in aluij soap opera ko. Iar lemnak bwe ejamin kamõjnoik mour in jitõb eo aõ elañe iar bed ilo kwelok ko an Christian im kwalok nan jet ien. Ak iar bõk lemnak eo an lal ekkar ñan pija in soap opera ko iar aluiji bwe elañe leo beleõm ej lej ñan yuk ak kwoj lemnak bwe ejjab yokwe yuk, inem kwomaroñ kõmman lũñ—bwid eo ej ibben leo make. Inem ke iar eñjake bwe ej ‘tellokin’ aõ bõk ial in ebwid, iar lũñ im jerawiwi nae Jehovah im eo beleiõ.” Kõrã in ear bukwelok. Tokelik, ear ukwelok im rar bar kajeblak e ñan dolul eo an Jehovah. Katak ko rej kakkõl kij nae pija in soap opera ko ilo television rar kakajur e bwe en jab mõnõnõ in aluij pija ko me Jehovah ej dike.—Amos 5:14, 15.
14 Bar juõn eo ej readi magazine in im katak ko rar jelet mour eo an ear ba: “Iar jañ ke iar reade katak kein, kinke iar kile bwe iar jab yokwe Jehovah kin aolepen buruõ. Iar kallimur ñan aõ Anij bwe ijamin kõtlok bwe pija kein rej walok ilo television eo ren kamakokoik iõ.” Elikin an kwalok an kamolol kin katak ko ilo magazine kein, juõn Christian kõrã ear ba bwe ekijoñ aluij pija rot kein. Ear ba: “Iar lemnak elañe . . . rar maroñ jelet kõtan eo aõ ibben Jehovah. Ewi wãwen imaroñ jeraik ‘ir’ im Jehovah jimor?” Elañe kain pija rot kein ilo television rar kokkure buruen armij 25 yiõ ko remotlok, ewi joñan air naj jelet kij rainin? (2 Timote 3:13) Jej aikwij kile aujid in an Satan kin men in kamõnõnõ ko rekauwatata rej walok ilo elõñ wãwen ko, einwõt soap opera ko ilo television, video game ko relej, ak video in al ko retton.
Aujid in Inebata ko Ikõtan Don
15. Ewi wãwen Devil eo ej kabo jet armij?
15 Satan ej kajerbal lemnak ko reinjuõn jen don einwõt juõn aujid ñan kejebel armij ro an Jehovah. Jemaroñ lorak ilo aujid in jekdon ta jerbal ko jej kõmmane ilo jerbal eo an Jehovah. Devil eo ej kabo jet kin aujid in kinke rej kõtlok bwe lemnak ko air reinjuõn jen ro jet ren kokkure ainemõn im burukuk im mour in jitõb eo Jehovah ear bõktok.—Sam 133:1-3.
16. Ewi wãwen Satan ear emmakit ilo etao ñan kokkure burukuk eo ad?
16 Ilo ien Bata eo an Lal Kein Kajuõn, Satan ear kajeoñ in kokkure mõttan in dolul eo an Jehovah eo ej bed ion lal, ak ear jab lo tõbrak. (Reveles̃õn 11:7-13) Jen ien eo im liktak, ear jerbal ilo etao ñan kokkure burukuk eo ad. Ñe jej kõtlok bwe inebata ko ikõtan don ren kokkure burukuk eo ad, jej najikin “dri ane” eo. Jemaroñ bõpraik jitõb kwojarjar eo jen an jerbal ilo mour eo ad im congregation eo. Elañe jej kõtlok bwe men in en walok, jenaj kamõnõnõik Satan kinke jabdewõt men emaroñ kokkure ainemõn im burukuk eo an congregation eo enaj jelet jerbal in kwalok nan.—Dri Epesõs 4:27, 30-32.
17. Ta eo emaroñ jibañ ro ewõr air inebata ibben ro jet?
17 Ta eo kwomaroñ kõmmane elañe ewõr am inebata ibben juõn Ri Christian eo mõttam? Emol, aolep wãwen ko reoktak jen don. Bõtab, meñe elõñ un ko unin an walok inebata ko ikõtan don, ejelok unin ad jab kamadmõdi. (Matu 5:23, 24; 18:15-17) Nan in kakabilek ko jen Nan in Anij, rej kakõrmol im wãppen. Ñe jej jerbale nan in kaiñi ko ilo Bible rejamin likjap. Ewõr tõbrak ien otemjej!
18. Ñe jej kajeoñe Jehovah etke emaroñ jibañ kij ñan kamadmõde inebata ko ad ibben ro jet?
18 Emol bwe Jehovah elukkun “kõnan jeõrlok” bwid. (Sam Ko 86:5; 130:4) Jej kwalok kij einwõt ro nejin Jehovah ñe jej kajeoñe. (Dri Epesõs 5:1) Kinke jej ri jerawiwi, jelukkun aikwij bwe Jehovah en jeorlok bwid ko ad. Inem, jej aikwij kejbãrok kij elañe jejjab kõnan jeorlok bwid ko an juõn armij. Jemaroñ einwõt ri karejar eo ilo parable eo an Jesus me ear makoko in jeorlok muri eo an ri karejar eo mõttan me ekar diklok jen muri eo an make ñan Iroij eo an. Ke rar kejelãik Iroij eo kin ta eo ri karejar eo ear kõmmane nae ri karejar eo mõttan, Iroij eo an ear kalbuji. Jesus ear kajemlok parable eo ilo an ba: “Im ein drein Jema i lõñ E naj kõmõnmõn ñõn kom, elañe kom otemjej jab jeorlok nana ko an ro jeõmi im ro jãtõmi jen buruemi.” (Matu 18:21-35) Kalmenlokjen kin wanjoñok in im bwini jete alen Jehovah ear mõnõnõ in jeorlok bwid ko ad enaj jibañ kij ñe ewõr inebata ko ad ibben ro jeid im jatid!—Sam 19:14.
Jokane Wõt ilo “Jikin Etino An Eo Eutiejtata”
19, 20. En ewi lemnak eo ad kin “jikin etino” eo im “lurin” Jehovah ilo ien kein rekauwatata?
19 Jej bed ilo ien ko rekauwatata. Satan enaj kar kokkure kij aolep elañe Jehovah ear jab kejbãrok kij. Kin men in, ñan kejbãrok kij jen aujid eo an “dri ane” eo, jej aikwij bedwõt ilo jikin kejbãrok eo me “jikin etino an Eo eutiejtata” ej kõkkar kake, im “berwõt iomin lurin Eo dri kajur otem kajur.”—Sam 91:1.
20 Jej kejatdikdik bwe jenaj watõk nan in kakememej im tel ko an Jehovah einwõt juõn kein kejbãrok kij im jab einwõt juõn men elap an kijñeñe. Jej jimor jelmae ri kijirãt eo me elaplok an meletlet jen armij. Elañe ejelok jibañ jen Jehovah, ejelok juõn armij emaroñ ko jen e. (Sam 124:7, 8) Inem jen jar bwe Jehovah en lomoren kij jen aujid ko an “dri ane” eo!—Matu 6:13.
[Kõmel̦el̦e eo itulal̦]
a The Watchtower (Imõniaroñroñ), December 1, 1982, page 3-7.
b The Watchtower (Imõniaroñroñ), December 1, 1983, page 23.
Kwoj Kememej Ke?
• Etke “mijak armij” ej juõn aujid ekauwatata?
• Ewi wãwen an Devil eo kajerbal aujid in arõk mweiuk?
• Ewi wãwen Satan ear kajerbal aujid in men in kamõnõnõ ko ñan kabo armij?
• Ta aujid eo Devil eo ej kajerbale ñan kokkure burukuk eo ad?
[Pija eo ilo peij 28]
Kwoj mõnõnõ ke kin men in kamõnõnõ ko Jehovah ej dike?
[Pija eo ilo peij 29]
Ta eo kwomaroñ kõmmane elañe ewõr am inebata ibben juõn Ri Christian eo mõttam?
[Pija eo ilo peij 31]
Jet armij rar lorak ilo aujid in “mijak armij”