Key ko ñõn Kamõnõnõik Juõn Baamle

Konono Iben Jodrikdrik Ro

“Ekar birurulok ñõn konono iben ladrik eo nejiõ, ak kiõ ej 16 an yiõ, ebin iba im leo beliõ jimor ñõn jela ta men ko ej lemnok kaki. Ej kamakelok ian ilo rum eo an im ejjab kennan ibemro aolep ien!”​—MIRIAM, MEXICO.

“Ekar or juõn ien ke ajiri ro nejiõ rar kijoror ñõn roñjake jabrewõt men iar bwebwenato kake. Rainin, ke rej jodikdik, rej lemnok bwe iban melele kake ir.”​—SCOTT, AUSTRALIA.

ELAÑE kwoj kakajiririk juõn jodrikdrik kiõ, ejelok bere bwe kwoj melele kin ennan ko an ro jemen im jinen rej walok itulõñ. Mokta, ke ro nejõm rar ajiri, ear biruru am bwebwenato ibeir. Ak kiõ, ke rej jodrikdrik, ebwe an bin konono ibeir. Angela, juõn jinen ilo ailiñ in Italy, ej ba, “Ke ladrik eo nejiõ ear ajiri wõt, elukkun kar emawiwi im elõñ men ko ekõnan jela kaki. A kiõ ke ej joñoul jiljino an yiõ, ña eo ij aikwij jino konono iben. Elañe ejjab ña ij kennan, kimro ban lukkun kennan iben dron.”

Bõlen kwoj iion ejja abañ in wõt an Angela bwe ajiri eo nejõm ear emõn ke ear dik ak kiõ ke ej juõn jodrikdrik ej malkaro im ejeja an kõnan kamao ibõm. Bõlen kwojjab lo tõbrõk meñe kwoj kate yuk ñõn bwebwenato iben, im ejjab joij an kennan ibõm. Ñõn wanjoñok, ñe kwoj kajitõkin ladrik eo nejõm, “Emõn ke am mour rainin?” Ejjab mõnõnõ ñe ej ba, “Emõn,” Im ñe kwoj kajitõk iben ledrik eo nejõm, “Ta eo ear walok ilo jikuul rainin?” “Ejelok” ej uak, einwõt ñe ejelok an itoklimo. Ñe kwoj kajeoñ in ejaak juõn bwebwenato iben, kwoj kajitõk, “Etke kwoj jab kennan einwõt kar mokta?” ejjab uak ñõn jidik.

Ilo mol, iben jet jodrikdrik ro rejjab ãliklik in kwalok burueir. Bõtab, men ko rej kennan kaki, rejjab men ko ro jemeir im jineir rej mõnõnõ in roñjaki. Juõn jinen etan Edna ilo ailiñ in Nigeria ej kememejtok ke ear kajeoñ kennan iben ledrik eo nejin bwe en kõmõne juõn men, ear uak im ba, “Kwon jab kennan tok.” Bareinwõt ilo ailiñ in Mexico, Ramón, ear kile juõn men iben ladrik eo nejin 16 an yiõ. “Ekkã amro akwail jen ran ñõn ran. Ñe ij iten kajitõk iben ñõn an kõmõne juõn men, ej kwalok nan in jekben bwe en jab kõmõne ta eo ij ba.”

Jibadbad ko ñõn konono iben juõn jodrikdrik me ejeja an kõnan uak emaroñ kabwer juõn jemen ak jinen. Baibel eo ej kwalok bwe “emwij kajitokjen lemnok ko mokta.” (Ken. 15:22) Anna jen ailiñ in Russia ej ba, “Ñe ijjab jela ta eo ladrik eo nejiõ ej lemnok kake, elap aõ abõnõnõ im ikõnan lamõj kin aõ illu.” Etke ilo ien eo jodrikdrik ro rej aikwij konono iben jemeir im jineir, rejjab kõnan kennan iben dron?

Kile Men ko Rej Bõprae Ar Konono Iben Dron

Konono iben dron ej kitibuj elõñlok men ko. Jisõs ear ba bwe “jen eobrõk buru, loñin ej konono.” (Luk 6:​45) Inem ilo ar konono iben dron ilo juõn wãwen emõn, jej katak jen armij ro jet im jej kwalok men ko kin kij mõke. Ikijen men in, emaroñ juõn men ebin iben jodrikdrik ro, kinke ilo ien in rej jino tõbar yiõ ko an jodrikdrik. Ro elap air kõnan konono kar mokta, jet ien rej jino jok im jab keroro ñõn jidrik. Dri meletlet ro rej ba bwe jodrikdrik ro ekkã air lemnok bwe aolep ien rej jutak iman elõñ armij ro, im aolep ien rej kalimjek ir im lale tibdikin men ko rej kõmõni. Kin men in, jodrikdrik ro rejjab kõnan bwe jemeir im jineir ren jela kin ta ko rej kõmõni.

Bar juõn men ej bõprae konono iben dron ej kinke jodrikdrik ro rekõnan kõmõni kõnan ko air mõke. Elukkun mol men in bwe ajiri eo nejõm ej rittolok, im ej kitibuj kõnan eo ñõn kwalok bwe eoktak jen baamle eo an. Bõtab, men in ejjab melelen bwe ajiri eo nejõm ebojak in ilok jen mweo imõm im mour mõkelok ian. Ilo mol ej lukkun aikwiji kwe kiõ jen kar mokta. Ak ien eo ekõnan kamõkelok ian ej jino mokta jen an ridto. Ñe rej jino ridto, jodrikdrik ro rekõnan lemnok kin men ko ibeir mõke mokta jen air kwalok ñõn ro jet.

Emol, jodrikdrik ro ekkã air kwalok lemnok ko air ñõn ro mõttair, juõn jinen ilo ailiñ in Mexico etan Jessica ej ba. “Ke ledrik eo nejiõ ear diklok jen 14 yiõ, ekkã an kar kebak iõ im kwalok abañ ko ear jelmae,” lio ej ba. “Kiõ ej kebak dri jikuul ro mõtõn.” Elañe men in ekkã an walok iben jodrikdrik ro nejõm, kwon jab lemnok bwe ej “kejekron” yuk einwõt juõn jemen ak jinen. Meñe report ko rej kwalok bwe jodrikdrik ro rekin jab kwalok air aikwiji jemeir im jineir, ilo mol, rej kaurõk nan in kakabilek ko jen ro jemeir im jineir elaplok jen ennan ko an ro mõttair. Bõtab, ewi wãwen am maroñ kõmõn bwe en biruru konono iben dron?

Ñõn Lo Tõbrõk Kwon Jela Kilen Pojõk

Kajeoñ in pijaiki am ettõr kin juõn wa ilo juõn ial eaitok. Iomin elõñ mile ko, kwar aikwij kajimwe wa eo waam jidik kin jidik. Inem, ilo jidimkij, ial eo eoktak. Ñõn kõmõn bwe wa eo waam en berwõt ilo ial eo, kwonaj aikwij kõjaale. Ej einlok wõt ñe ajiri eo nejõm ej tõbar yiõ ko an jodrikdrik. Iomin jet yiõ ko, eor jidrik oktõk ilo wãwen am kakajiririk ajiri eo nejõm. Bõtab, ñe ajiri eo nejõm ej oktõk ñõn juõn jodrikdrik, kiõ kwoj aikwij ukot wãwen am kakajiririk e. Kwon kajitõkin kwe mõke kajitõk kein itulõl.

▪ ‘Ñe ladrik ak ledrik eo nejiõ ej pojõk ñõn konono, ij bar bojak ke im konono iben?’ Baibel eo ej ba: “Juõn nan, ñe ekar air kwalok e, ej einwõt apel gold ko re bol kin ok silver.” (Jabõn Kennan Ko 25:11) Eon in ej kalikar bwe ñe ej walok ilo ien ekar kwoj aikwij kõmõne ilo ien in. Ñõn wanjoñok: Juõn dri kallip eban kamõkajlok ak karumijlok ien marmir. Enaj aikwij in jerbal ekkar ñõn ien marmir ñe ej walok. Jodrikdrik eo nejõm emaroñ or juõn ien emõn iben ñõn mõnõnõ in kennan. Bõk ien in im konono iben dron. “Elõñ alen ledrik eo nejiõ ekkã an kar itok iba ilo jota bwe en kennan, jet ien juõn awa aitokin,” Frances ej ba, juõn jinen emake ian ilo Australia. “Ña ij juõn armij emõkaj an kiki im ejjab biruru iba ñõn emmij im bwebwenato, jekron ak ilo ien kein iar konono kin elõñ men ko iben.”

KAJEOÑ MEN IN: Elañe jodrikdrik eo nejõm e makoko in kennan, kõmõne juõn men iben don​—bõk ien ñõn etetal iben dron inabõj, jambo bajjek ilo wa eo waam, ikkure iben don, ak kõmõne juõn jerbal iben dron ilo mweo. Ien kein ekkã air jibõñ jodrikdrik ro ñõn kwalok men ko rej lemnok kaki.

▪ ‘Ij kile ke ta melele eo ilikin ennan ko ej kennan kaki?’ Job 12:11 ej ba: “Lojiliñin e jab melejoñ nan ko ke, einwõt bri ej erjoñwe kijen?” Kiõ ej ien eo emõn ñõn ‘melejoñ’ nan ko an ladrik eo ak ledrik eo nejõm ej kennan kaki. Jodrikdrik ro ekkã air kwalok lemnok ko air einwõt remol aolep ien. Ñõn wanjoñok, ladrik ak ledrik eo nejõm remaroñ ba, “Aolep ien kwoj lemnok bwe ij juõn ajiri!” ak rej ba “Aolep ien kwoj jab roñjake iõ!” Ijellokin am inebata kin nan ko ajiri eo nejõm ear kajerbali ke ear ba “aolep ien,” kememej bwe nejõm ej baj kalaplap wõt. Ñõn wanjoñok, “Aolep ien kwoj lemnok bwe ij juõn ajiri jidrikdrik wõt” emaroñ melele eo an bwe “Ij lemnok bwe kwoj jab liki iõ,” im “Aolep ien kwoj jab roñjake ña” emaroñ melele eo an bwe “I kõnan kwalok ta eo ij lukkun lemnok kake.” Kajeoñ in lukkun melele nan ko ej kwaloki.

KAJEOÑ MEN IN: Ñe jodrikdrik eo nejõm ej kwalok lemnok eo an ilo juõn wãwen erro, kwon ba men in: “Ijela bwe kwoj inebata, im ikõnan jela men ko kwo kõnan ba. Kwon kwalok etke kwoj lemnok bwe ij watõk yuk einwõt juõn ajiri.” Inem kwon roñjake im jab kabõjrak an kennan.

▪ ‘Ij kabañ ke amro konono iben dron ñe ij iun jodrikdrik eo nejiõ ñõn kennan?’ Baibel eo ej ba: “Leen wãnik emwij jeor ilo ainemõn ñõn ro rej kõmõn ainemõn.” (Jemes 3:​18) Kwon kwalok “ainemõn” ilo am kennan im ilo kõmõn ko am bwe ilo wãwen in jodrikdrik eo nejõm enaj mõnõnõ in kennan. Kememej, bwe nejõm ej aikwiji yuk. Inem, ñe kwoj kennan iben kin juõn men, jab einwõt juõn lawyer ñõn e, kinke mejenkajjik eo an juõn lawyer ej ñõn kajok juõn dri kamol ilo imõn ekajet eo. “Juõn jemen ak jinen emeletlet ejjab kwalok kajitõk kein, ‘Ñãt kwoj ridtolok?’ ak, ‘Jete alen emwij aõ kwalok ñõn kwe men in?’ ” juõn jemen ilo Korea etan Ahn ej ba. “Elikin aõ kar bwir elõñ alen kin men in, iar kile bwe ladrik ro nejiõ rar illu kin wãwen eo iar kennan ñõn ir im bareinwõt nan ko iar ba ñõn ir.”

KAJEOÑ MEN IN: Elañe jodrikdrik eo nejõm ejjab kõnan uak ak emmakit ñõn kajitõk ko kwoj bõkmantak, kajeoñ kin bar juõn kõl eoktaklok. Ñõn wanjoñok, ijellokin am kajitõk iben ledrik eo nejõm kin ta eo ear walok ñõn e rainin, kwon kwalok men ko me rar walok ibõm mokta im lale elañe enaj kwalok lemnok eo an. Ak ñõn jela lemnok eo an nejõm kin juõn men, bõkmantak kajitõk ko me rejjab kin e mõke. Kajitõk iben kin ewi wãwen eo mõtõn ej lemnok kin men eo komij konono kake. Tokelik, kajitõk ta nan in kakabilek eo enaj kwalok ñõn eo mõtõn.

Konono iben jodrikdrik ro ej juõn men jemaroñe. Kwon ukoktak ilo wãwen am kakajiriri ekkar ñõn aikwij eo air. Konono iben bar jemen im jinen ro jet me rar lo tõbrõk kin men in. (Jabõn Kennan Ko 11:14) Ñe kwoj konono iben ladrik eo ak ledrik eo nejõm, kwon lor nan in kakabilek in, ‘mõkõj in roñjake, en rumij am konono, en rumij am illu.’ (Jemes 1:​19) Elaptata, jab ebwer ilo am kate yuk ñõn kakajiririk jodrikdrik ro nejõm “ilo kaje im kowe an Iroij.”​—Dri Epesõs 6:4.

KAJITÕK IBÕM MÕKE . . .

▪ Ta oktõk ko ij kile iben ajiri eo nejiõ kiõ ke ej juõn jodrikdrik?

▪ Ilo wãwen et ko imaroñ kakõmõnmõnlok kilen aõ konono iben jodrikdrik ro nejiõ?

[Bo̦o̦k eo ilo peij 10]

Nan in Kakabilek Ko Jen Ro Jemen im Jinen

“Ladrik eo nejiõ ej itoklimoen kennan ñe kimij ber iben armij. Inem, tokelik ñe ej kimro wõt, ij wõnmanlok wõt kin bwebwenato eo kimar bwebwenato kake iben armij ro.” ​—ANGELA, ITALY.

“Kimar lo bwe ajiri ro nejim remõnõnõ in kwalok burueir elañe kimij nebar ir im kwalok ewi joñõn kimij yokwe ir.” ​—DONIZETE, BRAZIL.

“Iar kennan iben bar ridto ro me rar ridtolok ilo mol eo im iar kajitõk ibeir kin ewi eñjake eo air ke rar jodrikdrik im ewi wãwen jemeir im jineir rar jibõñ ir. Men in ear lukkun lap tokjen ñõn ña.” ​—DAWN, BRITAIN.