Wãwen Jeova Ej Kajerbal Jitõb Kwojarjar ñõn Kajejit Karõk eo An
“Nan eo ej waloklok jen loñiõ . . . e naj jerammõn ilo men eo Ij jilkinlok e kake.”—AIS. 55:11.
1. Kwalok wanjoñok eo kin bebe eo an eman im kõra eo.
LEMNOK kin wanjoñok in: Juõn eman im juõn kõra remaroñ lukkun kõnan kalek juõn imweir im ejaake juõn airro baamle elemõnõnõ. Men in ej kitibuj airro aikwij lukkun kate irro im bebe lok iman. Inem ilo air bebe lok iman rej kejatrikrik bwe kõnan eo air enaj jejit. Bõtab, kin men ko ejelok air maroñ ioir einwõt lañ ko relap, ñe rej luji jerbal eo air, nañinmij ak mij, remaroñ kokkure bebe ak karõk kein air im eban tõbrõk kõnan ko air.
2, 3. (a) Karõk eo an Jeova ej kitibuj ta, im ewi wãwen ear emakõt ke Adam im Iv rar jerawiwi? (b) Etke jej aikwij ekil wõt im jerbal ekkar ñõn wãwen Jeova ej kajejit karõk eo an?
2 Ilo an einjuõn jen armij ro, Jeova ejjab aikwij bebe lok iman ñõn kajejit ankilan. Jabrewõt men Jeova ekõnan kõmõne ejamin likjõp. Ejjab aikwij bebe lok iman ñõn lale elañe eor meletlet ak kajur iben ñõn kajejit karõk eo an. Karõk in ej kitibuj men eo ear kõnan jen jinoin ñõn armij ro im lõl in. Eñin bwe lõl in en erom juõn paredais me armij ro rewãppen ren mour ie ilo ainemõn im mõnõnõ ñõn indrio. (Jen. 1:28) Ke Adam im Iv rar jerawiwi, Jeova ear emakõt ilo ien eo im kõmõni lajrõk ko jet ñõn kajejit karõk eo an. (Riit Jenesis 3:15.) Jeova ear bebe bwe kõra eo belen ilo kõkkar enaj kar keutak juõn “ine,” ak Nejin man, eo me tokelik enaj kar kokkure dri tel eo enana, Setan, im jolok aolep men ko renana ear kõmõni.—Hib. 2:14; 1 Jon 3:8.
3 Ejelok jabrewõt men emaroñ bõprae Anij jen an kajejit karõk eo an. (Ais. 46:9-11) Etke jemaroñ ba men in? Kinke Jeova ej kajerbal jitõb kwojarjar eo an. Kajur in ekanuij lap enaj kõmõn bwe karõk eo an Anij en tõbrõk. (Ais. 55:10, 11) Jej aikwij ekil wõt im jerbal ekkar ñõn wãwen Anij ej kajejit karõk eo an. Mour eo ar ilju im jeklaj ej wawa ion an jejit kitien karõk in. Bareinwõt, ej kakajur tõmak eo ar ñõn lo wãwen Jeova ej kajerbal jitõb kwojarjar. Inem, jen etale wãwen Jeova ej kajerbal jitõb kwojarjar eo an ñõn kajejit karõk eo an ilo ran ko etto, ilo ran kein, im ilo ran ko rej ber iman.
Wãwen Jeova Ear Kajerbal Jitõb Kwojarjar ilo Ien ko Etto
4. Ewi wãwen jidrik kin jidrik Jeova ear kalikarlok karõk eo an?
4 Ilo ien ko ilo Baibel, jidrik kin jidrik Jeova ear kalikarlok karõk eo an. Ilo jinoin, ine eo kar kalimur kake ear juõn ‘men etino.’ (1 Kor. 2:7) Mae 2,000 yiõ ko tokelik, Jeova ear bar kwalok kin ine eo. (Riit Jenesis 12:7; 22:15-18.) Kalimur eo an Jeova ñõn Ebream ear lelok ñõn e elaplok melele ko jen kar mokta kin wõn eo enaj ine eo, im jerammõn ko me renaj walok jen karõk in. Nan kein “ilo ineõm” rar lukkun kalikar bwe Ine eo enaj itok einwõt juõn armij jen menmenbwij eo an Ebream. Jejela bwe Setan ear lukkun itoklimo in aluije an Jeova kwalok kin ine eo ilo tibrikin. Ejelok berre bwe dri Jumae eo ear kõnan kokkure ak bõprae ine eo jen an waloktok jen menmenbwij eo an Ebream bwe karõk eo an Anij en jab jejit kitien. Bõtab men in eban maroñ walok kinke Anij ear kajerbal jitõb eo an armij ro rejjab maroñ loe. Ilo wãwen it ko?
5, 6. Ewi wãwen Jeova ear kajerbal jitõb eo an ñõn kejbãrok ro Ine eo enaj kar itok jen menmenbwij eo air?
5 Jeova ear kajerbal jitõb kwojarjar eo an ñõn kejbãrok ro me Ine eo enaj kar itok jen menmenbwij eo air. Jeova ear ba ñõn Ebram (Ebream): “Ña am likipijñõk.” (Jen. 15:1) Nan kein rar jab nan bajjek. Ñõn wanjoñok, lemnok kin ta eo ear walok ilo yiõ eo 1919 mokta jen an kar Jisõs lotak, ilo ien eo ke Ebream im Sera rar jokwe ilo Girar iomin jidrik ien. Kin an kar Abimelek, kiñ in Girar eo jaje bwe Sera ear lio belen Ebream, ear bõke Sera bwe en erom belen. Setan ear ke ber ilikin wãwen in ear walok ñõn kajeoñ bõprae Sera jen an keutak inen Ebream? Baibel eo ejjab ba. Ak ej jiroñ kij kin ta eo Jeova ear kõmõne. Ilo juõn ettõnak, ear kakkil Abimelek bwe en jab uñir Sera.—Jen. 20:1-18.
6 Ejjab ien wõt Jeova ear kejbãrok ir. Elõñ ien ko Jeova ear lomoren Ebream im baamle eo an. (Jen. 12:14-20; 14:13-20; 26:26-29) Kin men in, dri jeje sam ear maroñ ba kin Ebream im ro inen: “[Jeova] E ar likit ejelok armij in kokkure ir; aet E ar enoik kiñ ro kin ir. Im ba, Komin jab uñire dri kabit ro Aõ, im jab kõmõn nana ñõn dri kanan ro Aõ.”—Sam 105:14, 15.
7. Ilo wãwen it Jeova ear kejbãrok ailiñ in Israel?
7 Ikijen jitõb eo an, Jeova ear kejbãrok ailiñ in Israel eo etto me Ine eo kar kalimur kake enaj kar itok jene. Jeova ear lelok Kien eo an ñõn ailiñ in Israel ikijen jitõb eo an, im Kien in enaj kar kejbãrok kabuñ eo emol im dri Ju ro jen air etton ilo jitõb, ilo mwil, im ilo kõniek. (Ex. 31:18; 2 Kor. 3:3) Ilo ien ko an dri Ekajet ro, Jeova ear kajerbal jitõb eo an ñõn kamaroñ jet ian eman ro ñõn lomoren dri Israel ro jen dri kijirãt ro air. (Ekaj. 3:9, 10) Jen ebeben ko liktak ñõn ien eo ear lotak Jisõs, eo ej mõtõn eo elap in inen Ebream, jitõb kwojarjar emaroñ kar kejbãrok Jerusalem, Betleem, im tempel eo. Men kein aolep rekanuij aurõk ñõn kajejit kitien kanan ko kin Jisõs.
8. Ta eo ej kwalok bwe jitõb kwojarjar ear tel mour im jerbal in kwalok nan eo an Nejin Anij?
8 Jitõb kwojarjar ear tel mour im jerbal in kwalok nan eo an Jisõs. Ilo an kar ber lojen virjin Meri, jitõb kwojarjar ear kõtõbrõk juõn men ejañin kar walok mokta im ejamin bar walok. Im men in ej ikijen an kar kõmõn bwe kõra in ejjab wãppen en eta im keutak juõn Nejin man ewãppen, eo ejjab armij drien mij. (Luk 1:26-31, 34, 35) Tokelik jitõb kwojarjar ear kejbãrok e bwe ren jab mõn e ke ear niñniñ. (Matu 2:7, 8, 12, 13) Ke enañin 30 yiõ ridtõn Jisõs, Anij ear kabit e kin jitõb kwojarjar. Ikijen jitõb in, kar jitõñ Jisõs bwe en jolit tron eo an Devid im kakien e ñõn kwalok nan. (Luk 1:32, 33; 4:16-21) Bareinwõt ikijen jitõb kwojarjar, Jisõs ear maroñ kõmõni menin bwilõñ ko me ekoba kemour ro dri nañinmij, najirik jar in armij ro, im kejerkakbiji ro remij. Wãwen kein rekabwilõñlõñ rar annañelok jerammõn ko jej reimanlok ñõni iomin iroij eo an Jisõs.
9, 10. (a) Ewi wãwen ear alikar an jitõb kwojarjar tel dri kalor ro an Jisõs ilo ebeben eo ken kajuõn? (b) Ta wãwen eo ekãl Jeova ear kajerbale ñõn kajejit karõk eo an me ear alikar ilo ebeben eo ken kajuõn?
9 Jino jen ran in Pentekost eo ilo yiõ eo 33, Jeova ear kajerbal jitõb eo an ñõn kabit ro rej uan mõtõn eo ken karuo in inen Ebream, elõñ iair rar jab itok jen menmenbwij eo an Ebream. (Rom 8:15-17; Gal. 3:29) Ear alikar an jitõb kwojarjar tel dri kalor ro an Jisõs ilo ebeben eo ken kajuõn, kinke ear kamaroñ ir ñõn kwalok nan ilo kijejeto im kõmõni jerbal ko rekabwilõñlõñ. (Jerb. 1:8; 2:1-4; 1 Kor. 12:7-11) Kin air kar bõk menin letok kein rekabwilõñlõñ an jitõb, men in ear kalikar juõn men ekãl kin wãwen Jeova enaj kajejit karõk eo an. Jeova ear jab bar aikwiji wãwen eo rekin kar kajerbale mokta ñõn kabuñ ñõn e ilo tempel eo ilo Jerusalem. Ear jino buñburuen kin kabuñ eo ekãl ear ejaak ilo congregation eo an dri Kristian. Jen ien in, Jeova ear kajerbal congregation eo an dri kabit ro ñõn kowõnmanlok karõk eo an.
10 Kejbãrok, kamaroñ, im kabit, rej jejjo ian wãwen ko me Jeova ear kajerbal jitõb kwojarjar ilo ien ko etto ilo Baibel ñõn kowõnmanlok karõk eo an mae ien eo enaj jejit kitien. Bõtab, ta kin ran kein ar? Ewi wãwen Jeova ej kajerbal jitõb eo an kiõ ñõn kowõnmanlok karõk eo an? Jej aikwij jela kinke jekõnan bwe jitõb eo an en tel kij. Inem, jen etale emen wãwen ko Jeova ej kajerbal jitõb eo an ilo ran kein.
Wãwen Jeova Ej Kajerbal Jitõb Kwojarjar ilo Ran Kein
11. Ta eo ej kwalok bwe jitõb kwojarjar ej jibõñ armij ro an Anij ñõn air erreo, im ewi wãwen am maroñ kwalok bwe kwoj kõtlok an jitõb kwojarjar tel yuk?
11 Ken kajuõn, jitõb kwojarjar ej jibõñ armij ro an Anij ñõn air erreo. Ro rej mour ekkar ñõn ankilan Anij im renaj bõk tokjen jen karõk eo an, rej aikwij drebij air mour erreo. (Riit 1 Dri Korint 6:9-11.) Eor jet dri Kristian ro rekin kar kõmõni mõnit kein renana mokta, einwõt lũñ, lejen, im kõra ñõn kõra, man ñõn man. Emaroñ bin ñõn julok kõnan ko me rej keutak ñõn jerawiwi. (Jem. 1:14, 15) Bõtab, “emwij kwoli” rein jen jerawiwi ko air, men in ej kalikar bwe emwij air kõmõn oktõk ilo mour ko air bwe ren kabuñburuen Anij. Ta eo ej kamaroñ ro rej yokwe Anij ñõn jumae kõnan eo ñõn kõmõni men ko renana? 1 Dri Korint 6:11 ej ba: “Jitõbõn ar Anij.” Am drebij wõt am mour erreo, kwoj kwalok bwe kwoj kõtlok an jitõb kwojarjar tel mour eo am.
12. (a) Ekkar ñõn vis̃õn eo an Ezekiel, ewi wãwen Jeova ej tel rolul eo an? (b) Ewi wãwen kwoj kwalok bwe kwoj kõtlok bwe jitõb kwojarjar en tel yuk?
12 Ken karuo, Jeova ej kajerbal jitõb kwojarjar ñõn tel rolul eo an ilo ial eo ekõnan bwe en etal ielok. Ilo vis̃õn eo an Ezekiel, rolul eo an Jeova ilõñ ej kõkkar kin jariot eo an Anij me ej emakõt ñõn an kajejit karõk eo an Jeova. Ta eo ej kõmõn bwe jariot eo en emakõt manlok? Jitõb kwojarjar. (Ezek. 1:20, 21, NW) Jen kememej bwe eor ruo mõtõn ko ilo rolul eo an Jeova, juõn ej ber ilõñ im eo juõn ej ber ion lõl. Elañe jitõb kwojarjar ej tel mõtõn eo ilõñ enaj bar tel mõtõn eo ion lõl. Ilo am bokake im tiljek ñõn nan in tel ko kwoj bõki jen mõtõn rolul eo an Anij ion lõl, kwoj kwalok bwe kwoj lore jariot eo an Jeova ilõñ im kwoj kõtlok bwe jitõb kwojarjar en tel yuk.—Hib. 13:17.
13, 14. (a) Wõn ro rej ejaakin “ebeben in” me Jisõs ear kwalok kake? (b) Kwalok juõn wanjoñok ej kalikar bwe jitõb kwojarjar eo ej jibõñ kij ñõn melele katak ko remol ilo Baibel. (Lale box eo “Kwoj ke Wõnmanlok ilo Am Bõk Melele ko Rekãl?”)
13 Ken kajilu, Jeova ej kajerbal jitõb kwojarjar ñõn jibõñ kij melele katak ko remol ilo Baibel. (Ken. 4:18) Eto an “dri korijer e tiljek im meletlet” kajerbal magazine in einwõt wãwen eo elaptata, bwe jidrik kin jidrik en alikarlok katak ko remol ilo Baibel. (Matu 24:45) Ñõn wanjoñok, lemnok kin melele eo kin ro me rej ejaakin “ebeben in” me Jisõs ear kwalok kake. (Riit Matu 24:32-34.) Ta ebeben eo Jisõs ear jitõñlok ñõne? Katak eo “Bed eo an Christ—Ta melelen Ñan Kwe?” ear kemelele bwe Jisõs ear jab jitõñlok ñõn armij ro renana ak ear jitõñlok ñõn dri kalor ro an me ejjabto jitõb kwojarjar enaj kar kabit ir.a Dri kabit ro dri kaloran Jisõs ilo ebeben eo ken kajuõn im ilo ran kein, renaj ro me reban kar lo wõt kakõle eo ak renaj kar bareinwõt jela ta melelen, eñin bwe Jisõs ‘ej ebak ilo kejem ko.’
14 Ta melelen men in ñõn kij? Meñe jejjab maroñ lukkun jela kin ewi aitokõn “ebeben in,” jej aikwij lemnok kin men ko jet kin nan in “ebeben.” Ekkã an jitõñlok ñõn armij ro ekajjo yiõ ko air jen dron me rar mour iben dron ilo juõn wõt ien, einwõt ñõn wanjoñok jemen im nejin ak jiman im ajiri eo jibwin. Ejjab lukkun aitok ien in im eor jemlokõn. (Ex. 1:6) Inem, en kar ewi ar melele kin nan ko an Jisõs kin “ebeben in”? Melele eo ar ej bwe Jisõs ear ba bwe dri kabit ro me rar ber ilo ien eo kakõle eo ear jino alikar ilo 1914 renaj kar mour iomin jidrik ien iben dri kabit ro jet me renaj kar lo jinoin iñtan eo elap. Ebeben in ear or jinoin im emol enaj bar or jemlokõn. An jejit kitien jet ian wãwen ko kin kakõlen ran ko eliktata, ej kalikar bwe ebak iñtan elap. Am drebij wõt am ekil, kwoj kwalok bwe kwoj wõnmanlok ilo am bõk melele ko rekãl kin katak ko remol ilo Baibel eo im lor tel eo jen jitõb kwojarjar.—Mark 13:37.
15. Ta eo ej kalikar bwe jitõb kwojarjar ej kamaroñ kij ñõn kwalok kin nuuj eo emõn?
15 Ken kemen, jitõb kwojarjar ej kamaroñ kij ñõn keañ kin nuuj eo emõn. (Jerb. 1:8) Ealikar eñin unin nuuj eo emõn ej beddejake aolepen lõl in. Lemnok mõk kin men in. Bwelen kwar juõn ian ro me kin air kar lukkun ejokok im immijõkjõk rar lemnok im ba, ‘Ijamin kwalok nan jen im ñõn im!’ Bõtab, kiõ kwoj kijejeto im bõk kwonam ilo jerbal in.b Elõñ Dri Kennan ro an Jeova retiljek rar wõnmanlok wõt im kwalok nan meñe rej iion jumae ak matõrtõr. Jitõb kwojarjar eo wõt an Anij emaroñ kamaroñ kij ñõn anjo ion abañ ko im ñõn kõmõni men ko me rej elã jen joñõn maroñ eo ar. (Maik. 3:8; Matu 17:20) Ikijen am niknik in bõk kwonam ilo jerbal in kwalok nan, kwoj kwalok bwe kwoj lor tel eo an jitõb kwojarjar in.
Wãwen Jeova Enaj Kajerbal Jitõb Kwojarjar ilo Ran ko Rej Ber Iman
16. Etke jej aikwij liki bwe Jeova enaj kejbãrok armij ro an ilo ien iñtan eo elap?
16 Ilo ran ko rej ber iman, Jeova enaj kajerbal jitõb kwojarjar ilo wãwen ko rekabwilõñlõñ ñõn kajejit karõk eo an. Jen etale mokta kin kejbãrok. Einwõt ar kar etale, Jeova ear kajerbal jitõb eo an ilo ien ko etto ñõn kejbãrok armij ro kajjojo, ekoba aolepen ailiñ in Israel. Kin men in, elõñ un ko iber ñõn ar tõmak bwe Jeova enaj kajerbal ejja jitõb in wõt ñõn kejbãrok armij ro an ilo ien eo ej itok iñtan eo elap. Jejjab aikwij kajidede kin ewi wãwen an naj Jeova kejbãrok kij ilo ien in. Jen men in, jej liki wõt im reimanlok ñõn ran ko rej ber iman, ilo ar jela bwe Jeova ejamin likjõp jen an lale ro rej yokwe e ak enaj lelok jitõb kwojarjar eo an ñõn jibõñ ir.—2 Kron. 16:9; Sam 139:7-12.
17. Ewi wãwen an naj Jeova kajerbal jitõb kwojarjar eo an ilo lõl eo ekãl?
17 Ewi wãwen an naj Jeova kajerbal jitõb kwojarjar eo an ilo lõl eo ekãl me mõtõn jidrik enaj itok? Jitõb kwojarjar eo enaj tel ñõn je buk ko rekãl me renaj bellok ilo ien in. (Rev. 20:12) Ta naj kobbair? Alikar, ej tibrikin kien ko an Jeova ñõn kij iomin juõn tausan yiõ. Kwoj ke reimanlok ñõn am naj etale kobõn buk kein? Elap ar kijoruretok lõl eo ekãl. Jejjab maroñ pijaiki enaj ewi wãwen ar mour ilo ien in emõn me Jeova enaj kajerbal jitõb kwojarjar eo an ñõn kajejit karõk eo an kin lõl in im armij ro ion.
18. Ta eo kwon beek ñõn kõmõne?
18 Jen jab meloklok bwe karõk eo an Jeova enaj tõbrõk, kinke ej kajerbal jitõb kwojarjar eo an ñõn kajejite ak kajur eo me ej mõke wõt kajurtata ijoko otemjej ilõñ im ilõl. Karõk in ej kitibuji yuk. Kin men in, kwon beek ñõn jar im akwelap ñõn Jeova kin jitõb eo an im kõtlok bwe en tel yuk. (Luk 11:13) Ikijen am kõmõne men in, kwomaroñ bõk jerammõn eo ñõn mour indrio ilo Paredais eo ion lõl, einwõt an kar Jeova karõke jen jinoin.
[Footnotes]
a Lale Imõniaroñroñ eo an February 15, 2008, peij 21-25.
b Ñõn wanjoñok kin juõn eo me ear anjo jen an lukkun ejokok im erom juõn dri kwalok ekijejeto, lale Imõniaroñroñ eo an March 1, 1994, peij 31.
Kwoj Kememej Ke?
• Ilo wãwen it ko Jeova ear kajerbal jitõb kwojarjar eo an ilo ien ko ilo Baibel ñõn kowõnmanlok karõk eo an?
• Ewi wãwen Jeova ej kajerbal jitõb kwojarjar eo an ilo ran kein?
• Enaj ewi wãwen an Jeova kajerbal jitõb kwojarjar eo an ilo ran ko rej ber iman ñõn kajejit karõk eo an?
[Box ilo peij 10]
Kwoj ke Wõnmanlok ilo Am Bõk Melele ko Rekãl?
Jeova ej wõnmanlok wõt im kõmõn bwe maram eo en romak ion armij ro an. Ta jet ian melele ko rekãl emwij jei ilo Imõniaroñroñ eo?
▪ Ilo jinoin kar lemnok bwe wanjoñok eo ilo Matu 13:33 kin leven eo ear jitõñlok ñõn katak ko rewan an kabuñ ko. Ta melele eo ekãl?—Julae 15, 2009, peij 19-20.
▪ Jar tõmak bwe ear jemlok kir dri Kristian ro ñõn mour ilõñ ilo 1930 jima ko. Ta melele eo ekãl?—January 15, 2008, peij 22-23.
▪ Ilo jinoin, jar lemnok bwe ok eo ear pijaik rolul in kabuñ ko rej ba rej dri Kristian, ekoba eo emol im ewan. Ta melele eo ekãl? (Matu 13:47-50)—July 15, 2008, peij 20-21.
▪ Ta melelen ñõn kabuñ ñõn Jeova “ilo jitõb”? (Jon 4:24)—November 1, 2002, peij 21.
▪ Ñãt eo enaj walok ien kejibil s̃ip jen goat? (Matu 25:31-33)—May 1, 1996, peij 10-20.