Ekkar ñan Baibõl̦ eo, Enana Ke Iukkure kõn Jããn?
EKKÃ an pija ko kwal̦o̦k an ri m̦weiie ro iukkure kõn jããn. Ri m̦weiie rein rej lukkuun m̦õn̦õn̦õ, rej kõn̦ak nuknuk ko reaiboojoj, im ãinwõt ñe aolep men rej em̦m̦an. Bõtab ilo m̦ool, pija wõt men kein. Armej ro rej iukkure kõn jããn ilo raan kein, rejjab iion wãween kein.
Raan kein elõñ armej ro rej iukkure kõn jããn ko aer ilo elõñ wãween ko. Jet rej bingo, jõkdi, rami im bar jet rej pet ilo aer keid bao. Ilo elõñ jikin ko ekoba M̦ajel̦ in, elõñ armej ro rej lale an ro jet kõm̦m̦ane men kein, im jet iien rej bõk kun̦aaer. Elõñl̦o̦k armej ro ilo raan kein rej reel kõn men kein. Etke?
Elõñ armej rej l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k jorrããn ilo iukkure kõn jããn kõnke aer make jããn ko. Rej ba bwe remaroñ bõjrak jabdewõt iien im reban jorrããn. Juon bok an Katlik ej ba bwe armej ro remaroñ iukkure kõn jããn toun wõt aer maroñ kabwe aikuj ko an baam̦le ko aer. Bõtab, ejjel̦o̦k eoon ko ilo Baibõl̦ eo ej kam̦oole l̦õmn̦ak in. Ta eo armej ro doon Anij rej aikuj kõm̦m̦ane? Ekkar ñan Baibõl̦ eo, enana ke iukkure kõn jããn?
Meñe ejjel̦o̦k kien ko ilo Baibõl̦ eo n̦ae iukkure kõn jããn, ak ewõr eoon ko im remaroñ jipañ kõj. Baibõl̦ eo ej rõjañ kõj bwe jen ‘bukõt men ko Iroij ekõnan bwe jen kõmmõni.’ (Epesõs 5:17, UBS) Ewi wãween ad maroñ kõm̦m̦ane men in? Jemaroñ kõm̦m̦ane men in ilo ad kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn naan in kaiñi ko jãn Baibõl̦ eo. Ilo am̦ riiti eoon kein ilo katak in, jouj im l̦õmn̦ak kõn kajjitõk kein: ‘Ta eo eoon in ej rõjañ eõ bwe in kõm̦m̦ane? Ta eo Anij ekõn̦aan bwe in kõm̦m̦ane?’
Kwõlukkuun Lucky
Elõñ armej rej kajerbale naan in “lucky” bõtab rejjab lukkuun jel̦ã mel̦el̦ein. Naan in “kwõlukkuun lucky” ejjab mel̦el̦ein bwe armej eo elukkuun jel̦ã iukkure im elukkuun jeraam̦m̦an. Naan in “lucky” ej jitõñl̦o̦k ñan juon jetõb im armej ro rej l̦õmn̦ak bwe ej jipañ er ñan aer wiin. Ilo elõñ aelõñ ko, elõñ armej rej tõmak bwe unin aer wiin ej kõnke jetõb in ej jipañ er. Rejjab wiin kõnke rejel̦ã iukkure kõn jããn. Eñin unin ilo elõñ aelõñ ko, ro im rej iukkure kõn jããn rej kate er ñan kam̦õn̦õn̦õik jetõb rein bwe ren jipañ er.
Ewõr ke jorrããn el̦aññe jej tõmak bwe ewõr jet jetõb ro im remaroñ jipañ kõj bwe jen wiin ilo ad iukkure kõn jããn? Ilo iien ko etto, ri Israel ro rar l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k jorrããn ilo men in. Rar l̦õmn̦ak bwe jetõb rein renaaj kajeraam̦m̦an er. Men in ear ke kam̦õn̦õn̦õik Jeova? Jeova ear jiroñ Aiseia bwe en kõnnaan ñan armej ro im ba: “Enaj einjuõn ñõn kom ro komij ellok jen iõ im kejekdron Zion, tol eo aõ ekkwojarjar, ak komij kabuñ ñõn Gad, anij in jidre, im ñõn Meni, anij in karõke men ko renaj walok.” (Aiseia 65:11, UBS) Ilo kajin Hibru, anij in jide ej anij in lucky. Im̦aan mejen Jeova, ro rej kautiej anij kein, rejjab maroñ kabuñ ñan E. Etke? Kõnke rej kwal̦o̦k bwe el̦apl̦o̦k aer tõmak anij kein jen aer tõmak Anij eo em̦ool, Jeova. Jeova ejjab oktak. Ear jab kõn̦aan bwe ri Israel ro ren lõke anij kein, im ejjab kõn̦aan bwe jen bareinwõt kautiej anij kein.
Juon Ejeraam̦m̦an ak Elõñ Rejerata
Ñe armej ro rej iukkure kõn jããn ilo aer bingo, rami, jõkdi, ak keid bao ekkã aer l̦õmn̦ak wõt kõn jããn ko renaaj wiini. Remel̦o̦kl̦o̦k bwe el̦aññe rej wiin, armej ro jet rej jerata. Rekõn̦aan bõke jããn ko an armej ro jet. Juon emaroñ wiini aolepen jããn ko, ak armej ro jet renaaj luuji jããn ko aer. Ta l̦õmn̦ak eo an Anij kõn men in? Ekõn̦aan ke bwe armej ro doon ren an̦okn̦ake men ko m̦weien ak jããn ko an ro jet?
Kien eo ãliktata iaan Kien ko Joñoul ej ba: “Kwõn jab an̦okn̦ak m̦õn ri turum̦, kwõn jab an̦okn̦ak lio pãleen ri turum̦, jab karijeran m̦aan, jab karijeran kõrã, jab an kau, jab an donkey, jab men eo jabdewõt an ri turum̦.” (Exodus 20:17) El̦aññe juon ej an̦okn̦ake men ko m̦weien ak jããn ko an bar juon armej, men in ej juon jerawiwi elap. Joñan an lap jerawiwi in, ej ãinwõt ñe juon ej an̦okn̦ake lio pãleen bar juon. Elõñ buki yiõ ko tokãlik, rijjelõk Paul ear kwal̦o̦k ñan ri tõmak ro m̦õttan: ‘Kom̦win jab ankon̦ak.’ (Rom 7:7) Juon armej emaroñ lukkuun kõn̦aan wiini jããn ko an armej eo m̦õttan. Kiiõ kwõn l̦õmn̦ak ippam̦ make, ‘Men in ej ke juon wãween an̦okn̦ak?’
Juon ri jeje etan J. Phillip Vogel ear ba: “Rekõn̦aan wiin. Rej l̦õmn̦ak kake m̦okta jãn aer iukkure. Im rej kate er bwe en m̦õkaj an lapl̦o̦k joñan jããn ko aer jãn m̦okta.” Armej rein relukkuun kõn̦aan wiin. Rekõn̦aan bõk jããn kein ilo m̦õkaj. Men in eoktak jãn men eo Anij ekõn̦aan bwe juon ri Kũrjin en kõm̦m̦ane. Baibõl̦ eo ej ba: ‘Jen jino jerbal, bwe jen jerbal ñõn ad mour ilo jimwe im mol, im bwe jen maroñ jibañ ro rejeramõl.’ (Epesõs 4:28, UBS) Rijjelõk Paul ear ba: “Jabdrewõt eo ejjab kõnan jerbal, en jab mõñã.’’ Ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im ba: ‘Ren jerbal bwe ren lo air menin mour.’ (2 Tessalonika 3:10, 12, UBS) Jet armej rej l̦õmn̦ak bwe remaroñ kabwe aikuj ko an baam̦le ko aer ikijjeen aer iukkure kõn jããn. Anij ekõn̦aan ke bwe jen iukkure kõn jããn ñan kabwe aikuj ko ad?
Iukkure kõn jããn ejjab juon jerbal. Aolep jããn ko armej ro rej wiini, rejjab itok jãn leen jerbal ko aer. Armej ro rekõn̦aan bwe en lõñ aer jããn meñe ejjel̦o̦k men en rar kõm̦m̦ane. Armej ro doon Anij rej jim̦we im m̦ool ilo aer jerbal bwe en lõñ aer jããn ñan kabwe aikuj ko aer im an baam̦le ko aer. Rej l̦oore naan in kaiñi ko an Kiiñ Solomon ke ear ba: “Eñin men eo emmõntata bwe juõn armij en kõmmõne: mõñã im idrak, im mõnõnõ kin leen jerbal ko an. Bõtab ij kile ke men kein rej bareinwõt itok jen Anij.” (Ekklisiastis 2:24, UBS) Armej ro doon Anij rejjab pãd bajjek innem l̦o̦k m̦õj elõñ aer jããn. Rej kate er jerbal kõnke rejel̦ã bwe eñin men eo Anij ekõn̦aan bwe ren kõm̦m̦ane.
Juon Aujiid
Elõñ armej rej lukkuun m̦õn̦õn̦õ ñe rej wiin. Bõtab rejjab aikuj l̦õmn̦ak wõt kõn joñan aer m̦õn̦õn̦õ ñe rej wiin. Rej aikuj l̦õmn̦ak kõn jorrããn ko remaroñ wal̦o̦k el̦aññe rej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im iukkure kõn jããn. Baibõl̦ ej ba: “Elañe emõkaj am lo jerammõn, innem enaj mõkaj an jako jen yuk.” (Jabõn Kõnnaan 20:21, UBS) Armej ro rej wiin rej kile bwe aer wiin ejjab bõktok m̦õn̦õn̦õ. Eñin unin an Baibõl̦ eo rõjañ armej ro bwe ren jab “kõjatdikdik er kõn m̦weiuk ko me re maroñ m̦õkaj in jako, a kõn Anij, eo Ej wũjleptok ñan kõj men ko otemjej bwe jen m̦õn̦õn̦õ kaki.”—1 Timote 6:17.
Meñe elõñ armej ro rej wiin, ewõr juon aujiid im elõñ rejjab kile me ekkã an wal̦o̦k ñan ro rej iukkure kõn jããn. Naan eo an Anij ej ba: “Ro rekõnan bwe ren mweie, rej bo ilo kabo im lorak ilo aujid in kõnan ko rebwebwe im remenin kokkure, ko rej tellok armij ñõn jorrãn.” (1 Timote 6:9, UBS) Juon aujiid ej juon men eo enojak im epen an armej ro loe. Elukkuun lõñ armej ro rej kajerbal jããn ko aer make im iukkure kake. Jidik kõn jidik rekõn̦aan wõnm̦aanl̦o̦k wõt im tokãlik epen aer bõjrak. Ej ãinwõt juon men im rej añũri im epen aer jol̦o̦k. Ejjel̦o̦k aer jããn ñan wia kijen ajri ro nejier kõnke em̦õj aer iukkure kake, im tokãlik baam̦le ko aer renaaj eñtaan.
Em̦õj ad etale jet eoon ko im rej jipañ kõj ñan kõm̦m̦an jokãlõt ko im rekkar ñan men ko Anij ekõn̦aan bwe jen kõm̦m̦ani. Ewi am̦ l̦õmn̦ak? Anij ekõn̦aan ke bwe kwõn iukkure kõn jããn? Rijjelõk Paul ear rõjañ ri tõmak ro m̦õttan: “Komin jab anõk mantin lõl in, ak komin kõtlok an Anij ukõt buruõmi, kin an lukkun kakãl lemnak ko ami. Innem kom naj maroñ in jelã ankilan Anij, men eo emmõn, im ewebben im ej kabuñburuen.” (Rom 12:2, UBS) Jen kõm̦m̦ani men ko Anij ekõn̦aan bwe jen kõm̦m̦ani, jab men ko armej ro rej kõm̦m̦ani. Jeova ej juon Anij em̦õn̦õn̦õ. Ekõn̦aan bwe armej ro doon ren m̦õn̦õn̦õ ilo mour ko aer. Ejjab kõn̦aan bwe ren iion eñtaan im jorrããn ko rej wal̦o̦ktok jãn iukkure kõn jããn.—1 Timote 1:11.
[Blurb on page 30]
Ro rej kabuñ ñan Anij rej jerbal ilo jim̦we im m̦ool
[Box on page 29]
Wãween An Iukkure kõn Jããn Jelõt Kõmãlij eo Ad
Ta eo ej wal̦o̦k ñan kõmãlij eo ad el̦aññe jej iukkure kõn jããn? Juon taktõ etan Hans Breiter ej kwal̦o̦k bwe ilo iien eo juon armej ej wiin, m̦akũtkũt ko ilo kamelij eo an armej eo ej ãinl̦o̦k wõt men ko rej wal̦o̦k ilo kamelij eo an juon eo ej kajerbal cocaine ak uno ko rekajoor. Men in ej kõm̦m̦an bwe en pen an armej eo bõjrak jen an iukkure kõn jããn.
[Picture on page 29]
Ro rej iukkure kõn jããn im wiin rej wiin jããn an ro jet