Jen Karejar Wõt ñan Jeova kõn Aolepen Bũruod
“Nejũ, kwõn jel̦ã Anij eo an jemam̦, im karejar ñan E kõn bõro e weeppãn.”—1 KRONIKEL 28:9.
PUKOT UWAAK IN KAJJITÕK KEIN:
Ta mel̦el̦ein bõro eo ilo kõkkar?
Ta juon iaan wãween ko jemaroñ etale bũruod?
Ewi wãween jemaroñ karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruod?
1, 2. (1) Ta m̦õttan eo ilo ãnbwinnin armej im ekkã wõt an Baibõl̦ eo kwal̦o̦k kake ilo kõkkar? (2) Etke eaorõk bwe jen mel̦el̦e kõn ta mel̦el̦ein bõro eo ilo kõkkar?
EKKÃ an Baibõl̦ eo kõkkar kake m̦õttan ko ilo ãnbwinnin armej ñan kwal̦o̦k kõn juon men. Ñan waanjoñak, Job ear ba: “Ejjel̦o̦k ko̦kkure ilo peiõ.” Kiiñ Solomon ear ba: “Naan ko rem̦m̦an, rej kãjmour di ko.” Jeova ear jiroñ Ezekiel: “Iar kõm̦m̦an bwe dem̦am̦ en pen jãn dekã flint.” Im jet armej rar ba ñan Paul bwe jet iaan men ko ear ba ‘re oktak ñan lo̦jilñier.’—Job 16:17; Jabõn Kõnnaan 15:30; Ezekiel 3:9; Jerbal 17:20.
2 Juon iaan m̦õttan ko ilo ãnbwinnin armej me ekkã wõt an Baibõl̦ eo kwal̦o̦k kake ilo kõkkar ej bũruod. Kõrã eo etiljek Hanna ear kwal̦o̦k kõn men in ilo jar eo an. Ear ba: “Bũruõ ej lañlõñ ilo Jeova.” (1 Samuel 2:1) Ro rar je Baibõl̦ eo rar kwal̦o̦k kõn bũruon armej enañin juon to̦ujin alen. Enañin aolep iien rar kwal̦o̦k kake men in ilo kõkkar. Ekanooj aorõk bwe jen mel̦el̦e kõn bõro eo ilo kõkkar kõnke Baibõl̦ eo ej ba bwe jej aikuj kõjparoke. (Riit Jabõn Kõnnaan 4:23.) Innem, ta mel̦el̦ein bõro eo ilo kõkkar?
TA MEL̦EL̦EIN BÕRO EO ILO KÕKKAR?
3. Ewi wãween bwe jen maroñ jel̦ã ta mel̦el̦ein bõro eo ilo kõkkar ilo Baibõl̦ eo?
3 Meñe Baibõl̦ eo ejjab kwal̦o̦k ñan kõj ta mel̦el̦ein “bõro” eo ilo kõkkar ak ej jipañ kõj ñan kile mel̦el̦ein naan in. Ewi wãween? Jej aikuj lale ijoko me Baibõl̦ ej kõjerbale im kwal̦o̦k kõn naan in ie bwe jen maroñ jel̦ã ta mel̦el̦ein. Innem, ta mel̦el̦ein bõro eo ilo kõkkar?
4. (1) Ñe Baibõl̦ eo ej kõjerbal naan in bõro, men in ej jitõñl̦o̦k ñan ta? (2) Ta mel̦el̦ein naan ko an Jijej ilo Matu 22:37?
4 Ri jeje Baibõl̦ ro rar kõjerbale naan in “bõro” ñan kwal̦o̦k kõn kain armej rot kõj. Men in ej kitibuj kõn̦aan im l̦õmn̦ak ko ad, kain armej rot kõj im kapeel ko ippãd, bareinwõt jibadbad im kõttõpar ko ad. (Riit Duteronomi 15:7; Jabõn Kõnnaan 16:9; Jerbal 2:26.) Bõtab, ewõr jet iien Baibõl̦ ej kõjerbale naan in bõro im ej jitõñl̦o̦k ñan jet wõt iaan men kein. Ñan waanjoñak, Jijej ear ba: “Kwõn yokwe Irooj am̦ Anij kõn aolepen bũruom̦ im kõn aolepen am̦, im kõn am̦ l̦õmn̦ak otemjej.” (Matu 22:37) Ilo ijin, naan in bõro ej jitõñl̦o̦k ñan eñjake im kõn̦aan ko an juon armej. Ke Jijej ear kõnono kõn bũruod, ad, im ad l̦õmn̦ak, ear kajenolo̦k men kein jãn doon. Etke? Kõnke ear kõn̦aan kalikkar bwe jej aikuj kwal̦o̦k ad yokwe Anij jãn aolepen bũruod im bareinwõt ilo wãween ad mour im ilo wãween ad l̦õmn̦ak. (Jon 17:3; Epesõs 6:6) Ak ñe Baibõl̦ eo ej kwal̦o̦k wõt kõn bõro, ej jitõñl̦o̦k ñan aolepen armej eo ak bũruon armej.
UNIN JEJ AIKUJ KÕJPAROK BŨRUOD
5. Etke jekõn̦aan kamaat ad maroñ ñan karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruod?
5 Kiiñ Devid ear kakeememej Solomon im ba: “Nejũ, kwõn jel̦ã Anij eo an jemam̦, im karejar ñan E kõn bõro e weeppãn im l̦ol̦ãtãt e m̦õn̦õn̦õ, bwe Jeova ej tuur bõro otemjej, im E jel̦ã kõn pepe im l̦õmn̦ak otemjej.” (1 Kronikel 28:9) Jeova ej lale im etale bõro otemjej, ekoba bũruod. (Jabõn Kõnnaan 17:3; 21:2) Jemaroñ erom wõt ro jeran Jeova im bõk juon kõjatdikdik em̦m̦an kõn ilju im jekl̦aj el̦aññe Jeova ej m̦õn̦õn̦õ kõn men ko ej loi ilo bũruod. Innem jekõn̦aan l̦oore naan in kakapilõk eo an Devid ilo ad kamaat ad maroñ ñan karejar ñan Jeova kõn juon “bõro e weeppãn” ak kõn aolepen bũruod.
6. Ta eo jej aikuj kile kõn pepe eo ad ñan karejar ñan Jeova?
6 Ilo ad kijejeto kõn jerbal eo ad ãinwõt Ri Kõnnaan ro an Jeova, men in ej kwal̦o̦k bwe jekõn̦aan karejar ñan Anij kõn aolepen bũruod. Ak jej kile bwe lal̦ in enana an Setan im jab weeppãn eo ad emaroñ l̦ap aer jelõt kõj im kadikl̦o̦k ad kate kõj kõn pepe eo ad ñan karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruod. (Jeremaia 17:9; Epesõs 2:2) Bwe men in en jab wal̦o̦k ñan kõj, jej aikuj etale bũruod aolep iien. Ewi wãween jemaroñ kõm̦m̦ane men in?
7. Ta eo ej kalikkar ta kobban bũruod?
7 Ejjel̦o̦k armej emaroñ lo bũruod ãinwõt ad jab maroñ reil̦o̦k im loe lowaan juon wõjke. Bõtab, Jijej ear ba ilo Katak eo an ioon Tol̦ eo bwe leen juon wõjke ej kalikkar el̦aññe ej juon wõjke em̦m̦an ak jab. Ãindein, kõm̦m̦an ko ad rej kalikkar ta kobban bũruod ak lukkuun kain armej rot kõj. (Matu 7:17-20) Jen etale juon iaan kõm̦m̦an kein.
JUON WÃWEEN JEMAROÑ ETALE BŨRUOD
8. Ekkar ñan naan ko an Jijej ilo Matu 6:33, ewi wãween jej kalikkar ta eo ej pãd ilo bũruod?
8 Ilo Katak eo an ioon Tol̦ eo, Jijej ear bar jiroñ armej ro kõn ta eo rej aikuj kõm̦m̦ane ñan kalikkar aer kõn̦aan karejar ñan Jeova kõn aolepen bũrueer. Ear ba: “Kom̦win pukot m̦okta aelõñ in Anij, im kwõjarjar eo An; im naaj koorl̦o̦k men kein otemjej ñan kom̦.” (Matu 6:33) Ealikkar men ko jej kõn̦aan im jej l̦õmn̦ak im pepe kaki ilo bũruod ikijjeen ta eo jej kaorõke im likũti m̦oktata ilo mour ko ad. Innem juon wãween jemaroñ jel̦ã el̦aññe jej karejar ñan Anij kõn aolepen bũruod ej ilo ad kanooj etale ta eo eaorõktata ilo mour ko ad.
9. Ta kar naan in kũr eo an Jijej ñan jet em̦m̦aan ro me ear iioon er? Im wãween aer kar uwaak ear kalikkar ta?
9 Jen lale juon men ear wal̦o̦k ãlikin an kar Jijej jiroñ rũkal̦oor ro an ñan pukot m̦okta Aelõñ in Anij. Men in me ear wal̦o̦k ej kalikkar bwe jemaroñ jel̦ã kobban bũruon juon armej ikijjeen men eo ej likũti m̦oktata ilo mour eo an. Luk ej ba bwe Jijej ear peek ilo bũruon ñan ilo̦k ñan Jerusalem meñe ear jel̦ã bwe tokãlik enaaj lo eñtaan ilo jikin in. Ke Jijej im rijjelõk ro an rar etal ilo ial̦ eo aer l̦o̦k ñan Jerusalem, Jijej ear iioon jet em̦m̦aan im ear kũr er bwe ren l̦oore. Em̦m̦aan rein rar m̦õn̦õn̦õ in l̦oore, bõtab rar kõn̦aan kõm̦m̦ane jet men m̦okta. Juon em̦m̦aan ear uwaak: “Kwõn kõtl̦o̦k eõ m̦okta bwe in ilo̦k im kalibwin jema.” Bar juon ear ba: “Irooj Inaaj l̦oor Eok; a kõtl̦o̦k eõ m̦okta bwe in ilen yokyokwe ro rej pãd ilowaan m̦weo im̦õ.” (Luk 9:51, 57-61) Jemaroñ lo an lukkuun oktak pepe eo an Jijej ñan kõm̦anm̦an ankilaan Anij jãn wãween an kar em̦m̦aan rein uwaake naan in kũr eo an Jijej. Em̦m̦aan rein rar likũt kõn̦aan ko aer m̦oktata, im men in ej kalikkar bwe rar jab m̦õn̦õn̦õ in karejar ñan Anij kõn aolepen bũrueer.
10. (1) Ewi wãween ad kar uwaak ñan naan in kũr eo an Jijej ñan erom rũkal̦oor ro an? (2) Ta waanjoñak eo Jijej ear kwal̦o̦ke?
10 Wãween ad kar uwaak ñan naan in kũr eo an Jijej eoktak jãn em̦m̦aan rein. Jaar m̦õn̦õn̦õ in erom rũkal̦oor ro an Jijej im kiiõ jej karejar ñan Jeova aolep raan. Ilo wãween in, jej kwal̦o̦k ewi wãween ad eñjake kõn Jeova. Ak meñe jej poub ilo ad karejar ñan Jeova, jej aikuj ekkõl im kõjparok wõt kõnke bũruod emaroñ pãd ilo kauwõtata. Etke? Jemaroñ lo uwaak eo ilo naan ko an Jijej ñan ro ear kũr er bwe ren l̦oore. Ear kakkõl er im ba: “Eo ej jino an kapidodo bwidej kõn plau im ekõn̦aan wõt reilikl̦o̦k, ejakkar ñan Aelõñ in Anij.” (Luk 9:62, UBS) Ta eo jej katak jãn waanjoñak in?
JEJ KE “EDDÃP ÑAN MEN EO EM̦M̦AN”?
11. Ilo waanjoñak eo an Jijej, ta eo ej wal̦o̦k ñan jerbal eo an armej eo ej kapidodo bwidej, im etke?
11 Jen etale im l̦õmn̦ak kõn men ko jet ilo waanjoñak eo an Jijej bwe jen maroñ mel̦el̦e ta eo jemaroñ katak jãne. Juon ri jerbal ej kapidodoik bwidej eo ñan kallib. Ke ej kapidodo bwidej eo, ejjab maroñ bõjrak jãn an l̦õmn̦ak kõn m̦weo im̦õn. Emaroñ l̦õmn̦ake an pãd ippãn baam̦le eo an im ro m̦õttan, aer m̦õñã, roñjake kõjañjañ, im leea ippãn doon, im pãd ilo juon jikin ellor. Ej lukkuun kõn̦aan men kein. Ãlikin ium̦win jidik iien, kõn̦aan eo an ri jerbal in kõn men ko rekamõnõnõ ilo mour in ej jino kajoorl̦o̦k. Kõn men in ej “reilikl̦o̦k.” Meñe ej lõñ wõt men ko ej aikuj kõm̦m̦ani m̦okta jãn an pojak atake eo ñan kallib, ak ri jerbal eo ej m̦ad im ejjab em̦m̦an an kõm̦m̦ane jerbal eo an. Alikkar, irooj eo an ejjab m̦õn̦õn̦õ kõnke ri jerbal in an ejjab kijenmej.
12. Ewi wãween juon Kũrjin rainin emaroñ ãinwõt ri jerbal eo ilo waanjoñak eo an Jijej?
12 Kiiõ jen etale ewi wãween men in emaroñ wal̦o̦k ilo raan kein. Ri jerbal eo ilo waanjoñak eo an Jijej emaroñ jitõñl̦o̦k ñan jabdewõt Kũrjin me emaroñ em̦m̦an an kate bõtab bũruon epãd ilo kauwõtata. Ñan waanjoñak, jen l̦õmn̦ak kõn juon jeid im jatid me ej kweilo̦k im kwal̦o̦k naan. Ak ilo ejja iien eo wõt, ejjab maroñ bõjrak jãn an l̦õmn̦ak kõn m̦weiuk ko an lal̦ in me ekõn̦aan. Ilo bũruon, elukkuun kõn̦aan men kein. Ãlikin elõñ iiõ in an karejar ñan Anij, kõn̦aan eo an kõn men kein ekajoorl̦o̦k im kiiõ ej “reilikl̦o̦k.” Meñe ej lõñ wõt men ko ej aikuj kõm̦m̦ani ilo jerbal in kwal̦o̦k naan, ak ej m̦ad im ejjab em̦m̦an an karejar ñan Anij ãinwõt kar m̦okta. (Pilippai 2:16) Jeova, “Irooj an jonikõn,” ej bũrom̦õj ñe ej loe an juon iaan ri jerbal ro an bõjrak jãn an kijenmej.—Luk 10:2.
13. Ad karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruod ej kitibuj ta?
13 Elukkuun alikkar men eo jemaroñ katak jãn waanjoñak in. Jej katak bwe ñan ad karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruod ej kitibuj el̦apl̦o̦k jãn ad baj keini ad kweilo̦k im kwal̦o̦k naan. (2 Kronikel 25:1, 2, 27) El̦aññe bũruon juon Kũrjin ej wõnm̦aanl̦o̦k im yokwe men ko an lal̦ in ak “reilikl̦o̦k,” kõtaan eo an ippãn Jeova enaaj pãd ilo kauwõtata. (Luk 17:32) Innem bwe jen karejar ñan Anij kõn aolepen bũruod, jej aikuj “jõjõik men eo e nana” im “eddãp ñan men eo em̦m̦an.” (Rom 12:9; Luk 9:62) Meñe jej lo bwe jet men ko ilo lal̦ in an Setan remaroñ jipañ im kam̦õn̦õn̦õik kõj, ak jej aikuj kõjparok bwe ejjel̦o̦k juon men en kabõjrak kõj jãn ad karejar ñan Anij kõn aolepen bũruod.—2 Korint 11:14; riit Pilippai 3:13, 14.
EKKÕL WÕT!
14, 15. (1) Ewi wãween an Setan kajjioñ kadikl̦o̦k ad kijejeto ilo jerbal eo an Jeova? (2) Kwal̦o̦k juon waanjoñak kõn wãween an Setan kajjioñ m̦on̦e kõj.
14 Yokwe eo ad ñan Jeova ear kõm̦akũt kõj ñan ajel̦o̦k mour eo ad ñan e. Jãn iien in, elõñ iaad jaar kam̦ool ium̦win elõñ iiõ ko bwe em̦õj ad jek ilo bũruod ñan karejar ñan Jeova jãn aolepen bũruod. Ak Setan ej kate wõt im kajjioñ in kapo kõj. Men eo el̦ap wõt an jibadeke ej bũruod. (Epesõs 6:12, UBS) Ilo m̦ool, Setan ejel̦ã bwe jeban kajju bõjrak jãn ad kabuñ ñan Jeova. Innem ej kajjioñ in m̦on̦e kõj ikijjeen an kõjerbal men ko an “lal̦ in” ñan kadikl̦o̦k ad kijejeto jidik kõn jidik. (Riit Mark 4:18, 19.) Etke ekkã an lo tõprak ilo wãween in?
15 Jemaroñ lale juon waanjoñak me emaroñ jipañ kõj ñan lo uwaak in kajjitõk in. Baj pijaik m̦õk am̦ riiti juon bok iturin juon l̦aam̦ elukkuun meram. Ak ke kwõj riit, ebwil tõm̦a in l̦aam̦ eo. Kwõj kajju jel̦ã ta eo ewal̦o̦k kõnke kiiõ emarok jilõñlõñ ruum̦ eo. Kwõj kõkããle tõm̦a eo im bar kabbõle ruum̦ eo. Joten eo tok juon, kwõj bar riit iturin ejja l̦aam̦ eo wõt. Ak kwõjaje bwe juon armej ear jeniji tõm̦a eo ñan juon tõm̦a em̦õjn̦o̦ jidik. Bõlen kwõjjab kile bwe ewõr oktak. Im el̦aññe raan eo juon, armej eo ear likũt bar juon tõm̦a em̦õjn̦o̦l̦o̦k wõt jidik, bõlen kwõban kar maroñ in bar kile bwe ewõr oktak. Etke? Kõnke jidik kõn jidik edikl̦o̦k an meram l̦aam̦ eo im kwõjjab kile an ãindein. Ilo ejja wãween in wõt, menin karreelel ko ilo lal̦ in an Setan remaroñ kõm̦m̦an bwe ad kijejeto ilo jerbal eo an Jeova en jidik kõn jidik dikl̦o̦k. El̦aññe juon Kũrjin ejjab ekkõl, eban kile bwe jidik kõn jidik ej oktakl̦o̦k, im Setan enaaj lo tõprak.—Matu 24:42; 1 Piter 5:8.
JEJ AIKUJ JAR
16. Ewi wãween jemaroñ kõjparok kõj make jãn Setan?
16 Ewi wãween jemaroñ kõjparok kõj make jãn Setan im wõnm̦aanl̦o̦k wõt ilo ad karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruod? (2 Korint 2:11) Jej aikuj jar. Ãlikin an kar Paul rõjañ Kũrjin ro ñan “jutak im jum̦ae etao ko an Tepil̦,” ear jiroñ er bwe ren “jar iien otemjej” im ren akwel̦ap im “kajjitõk jipañ jãn Anij.”—Epesõs 6:11, 18, UBS; 1 Piter 4:7, UBS.
17. Ta eo jej katak jãn wãween an kar Jijej jar?
17 Bwe jen tiljek wõt, jej aikuj kajjioñe joñak eo an Jijej im kõn̦aan eo an ñan karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruon. Luk ear kwal̦o̦k kõn wãween an kar Jijej jar ilo boñõn eo m̦okta jãn an kar mej. Ear je: “Ke ear l̦apl̦o̦k an eñtaan ar l̦apl̦o̦k an jar.” (Luk 22:44, UBS) Jijej ear buul̦ kal̦apl̦o̦k an jar. Ejjab iien eo in me jinointata an Jijej buul̦ jar. Bõtab ilo iien in, ear kal̦apl̦o̦k an jar kõnke ear pojak in kijenmej ium̦win mãlejjoñ eo el̦aptata an pen ilo mour eo an ioon lal̦. Eñin unin ear “l̦apl̦o̦k an jar,” im kar uwaake jar eo an. Joñak eo an Jijej ej kalikkar bwe jet iien emaroñ l̦apl̦o̦k ad buul̦ jar jãn iien ko jet. Innem, el̦aññe el̦apl̦o̦k an pen mãlejjoñ ko jej iiooni im ekajoorl̦o̦k ijjiped ko jãn Setan, ej aikuj bar l̦apl̦o̦k ad buul̦ jar im kajjitõk bwe Jeova en kõjparok kõj.
18. (1) Ta eo jej aikuj kajjitõk ippãd make kake ikijjeen jar, im etke? (2) Ta jet iaan men ko rej jelõt bũruod? Ilo wãween et? (Lale bo̦o̦k eo ilo peij 22.)
18 Ta eo enaaj wal̦o̦k el̦aññe jej buul̦ kal̦apl̦o̦k ad jar? Paul ear ba: “Ilo men otemjej kõn jar im akwel̦ap kab kam̦m̦oolol, kajjitõk ko ami ren wal̦o̦k ñan Anij. Im aenõm̦m̦an jãn Anij, eo ej el̦l̦ã jãn jel̦ã otemjej, enaaj kõjparok bũruomi.” (Pilippai 4:6, 7) El̦aññe jekõn̦aan karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruod, jej aikuj buul̦ jar im keini ad jar. (Luk 6:12) Innem kwõn kajjitõk ippam̦ make: ‘Ij ke buul̦ jar? Ewi ikutkut in aõ jar?’ (Matu 7:7; Rom 12:12) Uwaak ko am̦ ñan kajjitõk kein renaaj kalikkar ewi joñan an kajoor kõn̦aan eo am̦ ñan karejar ñan Anij.
19. Ta eo kwõnaaj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõm̦m̦ane bwe kwõn karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruom̦?
19 Ãinwõt ad kar etale, men ko jej likũt m̦oktata ilo mour ko ad rej lukkuun kalikkar ta kobban bũruod. Jej aikuj kõjparok bwe men ko an lal̦ in im men ko Setan ej kõjerbali ñan kapoik kõj ren jab kadikl̦o̦k ad kate kõj kõn pepe eo ad ñan karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruod. (Riit Luk 21:19, 34-36.) Ãinwõt Devid, jen jab bõjrak jãn ad eoware Jeova kõn naan kein: “Kwõn kõm̦m̦an bwe en juon wõt kõttõpar an bũruõ.”—Sam 86:11.
[Bo̦o̦k eo ilo peij 22]
JILU WÃWEEN KO ME REJ JELÕT BŨRUOD
Ãinwõt ad kõm̦m̦ani men ko ñan jipañ im kakajoor ãjmour eo ad, jemaroñ bar kõm̦m̦ani men ko im renaaj jipañ kõjparok bũruod. Lale wãween kein jilu im reaorõk:
1 Bõk kakajoor: Ñan ad ãjmour wõt, jej aikuj kañi m̦õñã ko reuõne. Ãindein, ñan ad kõjparok bũruod jej aikuj keini ad katak ippãd make, kõl̦mãnl̦o̦kjen̦, im kweilo̦k.—Sam 1:1, 2; Jabõn Kõnnaan 15:28; Hibru 10:24, 25.
2 Em̦m̦akũtkũt: Bwe en em̦m̦an ãjmour eo ad, jet iien jej aikuj buul̦ m̦akũtkũt. Ejjel̦o̦k oktak, ad kijejeto ilo jerbal in kwal̦o̦k naan, ad kate kõj im kal̦apl̦o̦k ijo kun̦aad ilo jerbal eo ad ñan Anij, men kein rej jipañ kõj ñan kõjparok bwe en em̦m̦an bũruod.—Luk 13:24; Pilippai 3:12.
3 Kõm̦m̦ao: Armej ro rejjab karejar ñan Anij me jej jerbal im jokwe ituruer remaroñ kainepataik bũruod im men in ej jelõt ãjmour eo ad. Bõtab, emaroñ dikl̦o̦k ad inepata el̦aññe jej ekkeini ad kobal̦o̦k im kõm̦m̦ao ippãn ri tõmak ro m̦õttad me rej lukkuun kaorõk kõj im rej karejar ñan Anij kõn aolepen bũrueer.—Sam 119:63; Jabõn Kõnnaan 13:20.