Mej Ej Rũkõjdat eo Ãliktata im Enaaj Jako
“Rũkõjdat ãliktata im enaaj jako, mej.”—1 KORINT 15:26.
1, 2. (1) Kar elemen mour eo an Adam im Iv ke Anij ear kõm̦anm̦an erro? (2) Ta kajjitõk ko jenaaj uwaaki?
KE Anij ear kõm̦anm̦an Adam im Iv ekar ejjel̦o̦k aer rũkõjdat. Erro ar weeppãn im rar mour ilo juon pedetaij. Bareinwõt, rar ro nejin Anij im erro ar lukkuun epaake. (Jenesis 2:7-9; Luk 3:38) Ear wõr juon eddo Anij ear lel̦o̦k ñan erro. (Riit Jenesis 1:28.) Ewi toon aerro naaj kar aikuj mour bwe ren kadedel̦o̦k eddo in aerro? Eokwe, rejjab aikuj mour ñan indeeo bwe ren “kobrak lal̦, im kajoor jãne.” Bõtab, bwe ren lale im kõjparok “men otemjej rej mour im m̦akũtkũt ioon lal̦,” ren kar aikuj mour ñan indeeo. Renaaj kar m̦õn̦õn̦õ in kõm̦m̦ane eddo in aer ñan indeeo.
2 Ak etke ewõr oktak kiiõ? Etke elukkuun lõñ men ko rej kabũrom̦õj kõj im rej ãinwõt rũkõjdat ro ad, ãinwõt mej? Elemen an Anij naaj julo̦ki men kein? Baibõl̦ eo ej uwaake kajjitõk kein, im jenaaj kiiõ etali.
ANIJ EAR YOKWE IM KAKKÕL ER
3, 4. (1) Ta kien eo an Anij ñan Adam im Iv? (2) Ewi joñan an aorõk bwe erro en kar pokake kien in?
3 Meñe Adam im Iv ren kar mour indeeo, ak ewõr men ko rar aikuj kõm̦m̦ani bwe ren maroñ mour ñan indeeo. Ta kein? Eokwe alikkar rar aikuj menono, m̦õñã, idaak im kiki. Bõtab, el̦apl̦o̦k aerro kar aikuj kõjparok jem̦jerã eo aer ippãn Jeova, eo ej Wũnjãn mour. (Duteronomi 8:3) Bwe ren kar maroñ wõnm̦aanl̦o̦k im mour rar aikuj pokake Jeova im kõtl̦o̦k an tõl erro. Jeova ear kaalikkar men in ñan Adam m̦oktal̦o̦k jãn an kar kõm̦anm̦an Iv. Ear ba ñane im ba: “Jãn wõjke otemjej ijikin kallib eo kwõmaroñ m̦õñã wõt, A kõn wõjke in jel̦ã em̦m̦an im nana, kwõn jab m̦õñã jãne, bwe ilo raan eo kwõj m̦õñã jãne, kwõnaaj mej otem mej.”—Jenesis 2:16, 17.
4 “Wõjke in jel̦ã em̦m̦an im nana” ej kaalikkar bwe ewõr an Anij maroñ ñan peek ta eo em̦m̦an im ta eo nana. Anij ear kõm̦anm̦ane Adam ilo nemãmein wõt e, im lel̦o̦k ñane maroñ eo ñan jel̦ã oktak eo ikõtaan ta ko rem̦m̦an im ta ko renana. Wõjke in jel̦ã em̦m̦an im nana ear kein kakeememej Adam im Iv bwe rej aikuji an Jeova tõl erro. Im ñe erro m̦õñã jãn wõjke in eokwe ejjel̦o̦k oktak jãn ñe rej ba ñan Anij bwe rejjab aikuji an tõl er. Men in enaaj jelõt erro im ro nejier. Renaaj mej ãinwõt an kar Jeova jiroñ erro.
ETKE ARMEJ REJ MEJ?
5. Ta eo ear tõll̦o̦k Adam im Iv ñan aerro jab pokake Jeova?
5 Iv ear jel̦ã kõn kakien eo an Jeova kõnke Adam ear ba ñane. Joñan an kar lukkuun jel̦ã kõn kakien in, ke ear kwal̦o̦k kake, ear bar kõjerbal ejja naan ko wõt me Jeova ear ba. (Jenesis 3:1-3) Kar Setan eo Iv ear kwal̦o̦k kõn kakien eo ñane, im ilo iien in Setan Tepil̦ eo ear kõjerbale juon jedpãnit ñan kõnono ippãn Iv. Setan ear kõn̦aan bwe en utiej im make tõl e make, im tokãlik ear l̦apl̦o̦k kõn̦aan in an. (Lale Jemes 1:14, 15.) Kõn men in, ear kariab Anij ñan Iv. Ear ba ñan Iv bwe eban mej ñe ejjab pokake Anij, ak enaaj oktak im ãinwõt Anij. (Jenesis 3:4, 5) Iv ear tõmake Setan im kañ leen wõjke eo, im ear rõjañ l̦eo pãleen ñan bar kañ leen wõjke eo. Ilo an kar Iv kõm̦m̦ane men in, ear kaalikkar an jab kõn̦aan bwe juon en tõl e. (Jenesis 3:6, 17) Setan ear riab ñan Iv. (Riit 1 Timote 2:14.) Meñe Adam ear jel̦ã bwe ebõd men in, ak ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im roñjake lio pãleen. Remaroñ kar l̦õmn̦ak bwe jedpãnit eo ej m̦õttaerro kõnke ear kilen jouj ñan erro. Bõtab, ilo m̦ool Setan Tepil̦ eo ej rũkõjdat eo me ejjel̦o̦k an tũriam̦o ñan jidik. Im ear jel̦ã bwe renaaj mej ñe erro po ippãn.
6, 7. Ta ko Jeova ear kõm̦m̦ani ãlikin an kar Adam im Iv jerawiwi?
6 Meñe Jeova ear lel̦o̦k mour im aolep men ko rem̦m̦an ñan Adam im Iv, ak erro ar jum̦aiki. Jeova ear lo ta ko Setan, Iv im Adam rar kõm̦m̦ani. (1 Kronikel 28:9; riit Jabõn Kõnnaan 15:3, UBS.) Ak ear kõtl̦o̦k wõt aerjel kõm̦m̦ani men kein bwe ren maroñ kwal̦o̦k ñe rej yokwe e ak jaab. Jeova ear juon jemãn ñan er im emaroñ kar lukkuun bũrom̦õj kõn aer jum̦aiki. (Lale Jenesis 6:6.) Bõtab, kõnke ej juon Riekajet, ear aikuj kaje er.
7 M̦oktal̦o̦k, Anij ear ba ñan Adam: “Ilo raan eo kwõj m̦õñã jãne, kwõnaaj mej otem mej.” Bõlen Adam ear l̦õmn̦ak bwe enaaj mej ilo raan eo wõt me erro ar kañe leen wõjke eo. Bõtab, tokãlik ilo ejja raan eo wõt, Jeova ear kõnnaan ñan Adam im Iv. (Jenesis 3:8) Kõnke Jeova ej juon Riekajet em̦m̦an, ear m̦okta kõtl̦o̦k aerro kõmel̦el̦e kõn ta ko rar kõm̦m̦ani. (Jenesis 3:9-13) Ãlikin ej kab lel̦o̦k kaje ñan erro bwe erro naaj mej. (Jenesis 3:14-19) El̦aññe Jeova ear kajju m̦ane erro, innem eban kar tõprak kõn̦aan eo an ñan armej. (Aiseia 55:11, UBS) Ear kajju jako an Adam im Iv weeppãn, ak Jeova ear kõtl̦o̦k aerro mour bwe ren neji. Ilo wãween in, ro nejier renaaj maroñ bõk tokjãn jãn jeraam̦m̦an ko me Jeova enaaj kõm̦m̦ani ñan er. Meñe ãindein ak jãn kar iien eo Adam im Iv rar jerawiwi, ippãn Jeova ear ãinwõt ñe em̦õj aerro mej kadede. Bareinwõt, jemaroñ ba bwe rar mej m̦okta jãn an jem̦l̦o̦k juon raan. Etke? Kõnke rar mej m̦okta jãn aerro kar tõpar 1,000 iiõ, im ippãn Jeova 1,000 iiõ ej ãinwõt “juon raan.”—2 Piter 3:8.
8, 9. Ta eo ej wal̦o̦k ñan ro nejin Adam jãn wõt jerawiwi eo ear kõm̦m̦ane? (Lale pija eo ilo jinoin katak in.)
8 Bõd eo Adam im Iv rar kõm̦m̦ane ear ke jelõt ro nejier? Aet. Rom 5:12 ej ba: “Ãinwõt kõn juon armej [Adam], jerawiwi ear del̦o̦ñ ilo lal̦, im mej kõn jerawiwi; im ãindein mej ear itok ioon armej otemjej, bwe er otemjej rar jerawiwi.” Rijjilõk Paul ear bar ba: “Kõn an juon armej kar jab pokake ear kõm̦m̦an bwe armej otemjej ren rijjerawiwi.” (Rom 5:19, UBS) Armej eo m̦oktata me ear mej ej Ebel. (Jenesis 4:8) Tokãlik, ro jet nejin Adam im jibwin rar bwijwol̦ãl̦o̦k im mej. Armej rej bõdañe Adam, eñin unin jej jerawiwi im mej. Men kein ruo rej ãinwõt rũkõjdat ro me jejjab maroñ make el̦l̦ã jãni. Meñe jejjab lukkuun jel̦ã tipdikin ad bõdañe Adam, ak jejel̦ã wõt bwe jej jerawiwi im mej.
9 Elukkuun jejjet an Baibõl̦ ba bwe jerawiwi im mej rej ãinwõt kein libobo ko me rej “kalbubu aelõñ otemjej.” (Aiseia 25:7, UBS) Aolep armej rej jerawiwi im rej mej. Eñin unin Baibõl̦ ej ba bwe “ilo Adam ro otemjej rej mej.” (1 Korint 15:22) Kõn men in, Paul ear kajjitõk im ba: “Wõn eo enaaj lo̦mo̦o̦ren eõ jãn ãnbwinnin, eo ej tõl eõ ñan mej?” Ewõr ke en̦ emaroñ lo̦mo̦o̦ren Paul?a (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.)—Rom 7:24, UBS.
JEBAN BAR JERAWIWI IM MEJ
10. (1) Eoon ta ko rej kwal̦o̦k bwe Jeova enaaj jol̦o̦k mej? (2) Ta ko eoon kein rej katakin kõj kõn Jeova im Nejin?
10 Jeova ear maroñ lo̦mo̦o̦ren Paul. Baibõl̦ ej ba: “Anij enaaj jol̦o̦k mej ñan indeeo! Enaaj kõm̦õrãik dãnnin kõmjaal̦al̦ ko jãn mejãn armej otemjej.” (Aiseia 25:8, UBS) Jeova ej ãinwõt juon jemãn me ej jol̦o̦k jabdewõt men rej kaeñtaan ro nejin, im ej kõm̦õrãik mejãer jãn dãnnin kõmjaal̦al̦. Jeova elukkuun kõn̦aan jol̦o̦k mej im ekijooror ñe enaaj jako! Jijej enaaj rejetake ñan kõm̦m̦ane men in. Ilo 1 Korint 15:22 ej ba: “Ilo Kũraij ro otemjej renaaj mour.” Bareinwõt, ãlikin an kar Paul kajjitõk im ba “wõn eo enaaj lo̦mo̦o̦ren eõ,” ear ba, “ij kam̦m̦oolol Anij kõn Jijej Kũraij ad Irooj.” (Rom 7:25) Eoon kein rej kaalikkar bwe Jeova ej yokwe wõt armej jekdo̦o̦n ñe Adam im Iv rar jerawiwi. Bareinwõt, Jijej, eo me ear jipañ Jemãn ñan kõm̦anm̦an Adam im Iv ej bar yokwe armej ro. (Jabõn Kõnnaan 8:30, 31) Ak kiiõ elemen an nãj armej maroñ rõl̦o̦k jãn jerawiwi im mej?
11. Ta eo Jeova ear kõm̦m̦ane ñan jipañ armej?
11 Ke Adam ear jerawiwi, Jeova ear kaje bwe enaaj mej. Eñin unin aolep armej rejjab weeppãn im rej mej. (Rom 5:12, 16) Bokin Rom 5:18 (UBS) ej ba: “Ãinwõt ke juon jerawiwi ear liaakel̦o̦k armej otemjej.” Ak elemen an kar Jeova karõl̦o̦k armej jãn jerawiwi im mej ilo juon wãween ejim̦we? Eokwe, jej lo uwaak eo ilo naan ko an Jijej ke ear ba bwe ear itok ñan “lel̦o̦k mour eo an bwe en lo̦mo̦o̦ren elõñ armej.” (Matu 20:28, UBS) Jijej wõt emaroñ “lel̦o̦k e make bwe en lo̦mo̦o̦ren armej otemjej” kõnke eweeppãn. Ewi wãween an Jeova maroñ karõl̦o̦k kõj jãn jerawiwi im mej ikijjeen Jijej?—1 Timote 2:5, 6, UBS.
12. Ta eo ear karõl̦o̦k ro nejin Adam jãn jerawiwi im mej?
12 Keememej bwe ilo kar jinoin, Jeova ear kõn̦aan bwe Adam en kobrak lal̦ in kõn ro nejin reweeppãn. Ak, kõn wõt an kar Adam jerawiwi ear jako an weeppãn im men in ear jelõt aolep ro nejin. Jijej en kar maroñ mour ñan indeeo kõnke ear juon armej eweeppãn ãinwõt kar Adam. Bõtab, kõnke Jijej ear yokwe Jemãn im ro nejin Adam, ear m̦õn̦õn̦õ in mej ñan kõl̦l̦ã on̦ãn jerawiwi eo an Adam bwe en lo̦mo̦o̦ren ro nejin jãn jerawiwi im mej. Tokãlik Jeova ear kajerkakpeje Jijej bwe en mour ãinwõt juon jetõb ilañ. (1 Piter 3:18) Jeova ear maroñ karõl̦o̦k ro nejin Adam jãn jerawiwi im mej kõnke Jijej, juon eo eweeppãn ear mej bwe en bõk jikin Adam, eo juon me ear weeppãn. Innem, aolep ro nejin Adam remaroñ mour indeeo. Eñin unin Paul ear ba bwe Jijej ej “Adam eo ãlik,” im ej jetõb in kõmour.—1 Korint 15:45.
13. Ta eo “Adam eo ãlik” enaaj kõm̦m̦ane ñan ro remej?
13 M̦õttan wõt jidik im “Adam eo ãlik” ak Jijej Kũraij enaaj lel̦o̦k mour indeeo ñan aolep ro nejin Adam. Ekitibuj enañin aolep ro me rar mej. Ro remej renaaj bar mour ijin ioon lal̦.—Jon 5:28, 29, UBS.
14. Ewi wãween an armej ro nãj oktak im weeppãn?
14 Ewi wãween an armej ro nãj oktak im weeppãn? Jeova ear kajutak juon an kien ilañ im enaaj katõprak men in. Rũtõl in kien in ej Jijej im 144,000 ro me kar kããlõt er jãn ibwiljin armej ro. (Riit Revelesõn 5:9, 10, UBS.) Rein uwaan 144,000 rar jab weeppãn m̦okta ke rar mour ijin ilal̦. Kõn men in, ñe renaaj tõl armej ro renaaj mel̦el̦e kõn er. Jijej im rein me renaaj tõl ippãn renaaj jipañ armej ro ium̦win 1,000 iiõ bwe ren jidik kõn jidik weeppãn.—Revelesõn 20:6.
15, 16. (1) Ta mel̦el̦ein an Baibõl̦ ba “rũkõjdat ãliktata” im ñããt enaaj jako? (2) Ta eo 1 Korint 15:28 ej ba bwe Jijej enaaj kõm̦m̦ane?
15 Ilo naaj jem̦l̦o̦kin 1,000 iiõ, armej ro me rej pokake Anij renaaj rõl̦o̦k jãn jerawiwi im mej. Paul ear kõmel̦el̦e im ba: ‘Ãinwõt ilo Adam ro otemjej rej mej, ãindein bareinwõt ilo Kũraij ro otemjej renaaj mour. A armej otemjej ilo laajrak: Kũraij leen m̦oktata, tokãlik ro doon Kũraij, [ro rej tõl ippãn] ñe Ej itok. Innem jem̦l̦o̦kin, ñe Ej lel̦o̦k aelõñ ñan Anij, aet, Jemãn, ñe enaaj m̦õj An kal̦õtl̦o̦k kajoor otemjej an Irooj ran̦ kab kien ko im aer maroñ otemjej. Bwe em̦m̦an En Irooj ñan tõr eo em̦õj An likũt ro otemjej rej kõjdat E ium̦win neen. Rũkõjdat ãliktata im enaaj jako, mej.’ (1 Korint 15:22-26) Ta mel̦el̦ein an Baibõl̦ ba bwe rũkõjdat ãliktata im enaaj jako, mej? Ej jitõñl̦o̦k ñan mej eo me ej itok jãn Adam. Mej enaaj jako im eban bar wal̦o̦k ñan aolep armej.—Aiseia 25:7, 8, UBS.
16 Paul ear bar ba: “Ñe em̦õj kõttãik men otemjej ñan E, iien eo Nejin enaaj bareinwõt make kõttãik E ñan Eo ear kõttãik men otemjej ñan E, bwe Anij en otemjej ilo otemjej.” (1 Korint 15:28) Ilo naaj tõrein, enaaj tõprak kõn̦aan eo an Jeova jãn kar jinoin bwe armej otemjej ioon lal̦ ren weeppãn. Innem, Jijej enaaj m̦õn̦õn̦õ in kõjepl̦aak maroñ in tõl ilo Aelõñ ak kien eo ñan Jeova. Innem, armej ro reweeppãn otemjej renaaj pãd ium̦win tõl eo an Jeova.
17. Ta eo enaaj wal̦o̦k ñan Setan?
17 Ak ta eo enaaj wal̦o̦k ñan Setan, eo ear kõm̦m̦an an armej jerata im eñtaan? Ilo Revelesõn 20:7-15 ej kwal̦o̦k ta eo enaaj wal̦o̦k ñan Setan. Ilo jem̦l̦o̦kin 1,000 iiõ ko me Kũraij enaaj tõl ie, naaj bar kõtl̦o̦k Setan, im enaaj bar kapo armej. Innem, Setan kab ro me renaaj po im kobal̦o̦k ippãn renaaj mej im jako ñan indeeo. Eñin ej “mej kein karuo.” (Revelesõn 21:8) Im mej in kein karuo eban “jako.” Etke? Kõnke ro me renaaj mej ie reban bar mour. Jej aikuj ke mijak mej in kein karuo? Jejjab, kõnke ñe jenaaj tiljek im pokake Jeova jenaaj maroñ mour wõt ñan indeeo.
18. Ñããt enaaj tõprak im dedel̦o̦k eddo eo kar lel̦o̦k ñan Adam?
18 Aolep armej renaaj weeppãn im Jeova enaaj m̦õn̦õn̦õ kõn er im lel̦o̦k mour indeeo ñan er. Enaaj jako aolep men ko rej kabũrom̦õj kõj im rej ãinwõt rũkõjdat ro ad ãinwõt mej. Meñe ejako Adam, ak eddo eo Jeova ear lel̦o̦k ñane ilo kar jinoin enaaj dedel̦o̦k im tõprak. Aolep armej ro ineen renaaj kõjparok lal̦ in im menninmour ko ie. El̦ap ad m̦õn̦õn̦õ bwe m̦õttan wõt jidik Jeova enaaj jol̦o̦k rũkõjdat eo ãliktata, mej!
a Ilo bok eo kein karuo etan Insight on the Scriptures ilo peij 247, ej ba bwe jaintiij ro rej pukot kilen ñan mel̦el̦e etke jej bwijwol̦ãl̦o̦k im mej. Bõtab, rejjab kile bwe em̦õj an Rũkõm̦anm̦an eo kar kalia ak kaje armej ro ruo m̦oktata ñan mej. Eñin unin rejjab mel̦el̦e kõn unin an armej ro bwijwol̦ãl̦o̦k im mej.