Kõtl̦o̦k bwe Jeova En Tõl im Kõjparok Pãd N̦e Amiro

1, 2. (1) Etke 24,000 RiIsrael rar luuji jeraam̦m̦an eo ren kar bõke? (2) Etke bwebwenato in eaorõk ñan kõj?

M̦OKTA wõt jãn an kar aelõñin Israel del̦o̦ñe Ãneen Kallim̦ur eo, elõñ to̦ujin em̦m̦aan in Israel rar “l̦õñ ippãn kõrã ro nejin Moab.” Kõn aer kar kõm̦m̦ane men in, 24,000 iaan RiIsrael ro rar mej. Elukkuun kar to an RiIsrael ro reim̦aanl̦o̦k ñan del̦o̦ñe ãneo kar kallim̦ur kake ñan er, im m̦õttan wõt jidik bwe ren kar del̦o̦ñe! Ak ekabũrom̦õjm̦õj bwe rar luuji jeraam̦m̦an in kõn aer kar po ilo aujiid eo ñan l̦õñ.​—Bõnbõn 25:1-5, 9.

² Men in ekabũrom̦õjm̦õj me ear wal̦o̦k ej juon waanjoñak ak “kein kakkõl kõj” kõnke “tõre in jej mour ie epaake jem̦l̦o̦kin.” (1 Korint 10:6-11, UBS) Jej mour ilo jem̦l̦o̦kinl̦o̦k “raan ko ãliktata” im jelukkuun epaake jukjukun pãd eo ekããl. (2 Timote 3:1; 2 Piter 3:13) Bõtab, ekabũrom̦õjm̦õj bwe jet iaan rũkarejar ro an Jeova rej po im kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon ak l̦õñ. Im kiiõ, elõñ men ko rekabũrom̦õjm̦õj rej iiooni jãn wõt kõm̦m̦an kein aer. El̦aññe rejjab ukel̦o̦k jãn bõd kein aer, remaroñ luuji jeraam̦m̦an eo ñan bõk mour indeeo ilo naaj Pedetaij eo ijin ioon lal̦.

3. Etke rippãlele ro em̦õj aer m̦are rej aikuji tõl im kõjparok eo an Jeova? (Lale pija eo itulõñ.)

³ Elukkuun l̦ap an armej ro ilo lal̦ in kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon. Eñin unin, rippãlele ro me em̦õj aer m̦are rej aikuji tõl im kõjparok eo an Jeova bwe en jab jorrããn pãd eo aer. (Riit Sam 127:1.) Ilo katak in, jenaaj katak kõn wãween an ruo rippãlele maroñ kõjparok pãd eo aerro bwe en jab jorrããn. Remaroñ kõm̦m̦ane men in ilo aer kõjparok bũrueer, epaakel̦o̦k wõt Anij, kõn̦ak armej eo ekããl ilo kõkkar, kõnnaan ippãn doon, im l̦õmn̦ak kõn kõn̦aan im aikuj ko an doon.

KÕJPAROK BŨRUOM̦

4. Ta eo ear kõm̦m̦an bwe jet Kũrjin ren po im kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon?

⁴ Ta eo emaroñ kõm̦m̦an bwe juon Kũrjin en po im kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon? Ekkã an jino ilo mejãn. Jijej ear ba: “Jabdewõt eo ej kalimjek kõrã im mejkaiie em̦õj an l̦õñ ippãn ilo bũruon.” (Matu 5:27, 28; 2 Piter 2:14) Elõñ rar po im jino kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon itok wõt jãn aer alwõj pija nana, riiti bok ko renana, im lali men ko ilo Internet me rej kwal̦o̦k kõn m̦anit kein renana. Ebar lõñ rar po ilo m̦anit kein kõn aer alwõji channel ko, pija ko, ak tieta ko me rej kwal̦o̦k kõn mour in l̦õñ ak m̦anit ko jet rekajjõjõ. Ebar wõr rar jino po jãn wõt aer etal ñan baar ko im im̦õn tũjko ko (strip shows) ak jikin m̦õjaaj ko bwe ren m̦õjaaj im kõm̦m̦an aer kõn̦aan kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon.

5. Etke jej aikuj kõjparok bũruod?

⁵ Jet rar bar po itok wõt jãn aer kwal̦o̦k bũrueer im inepata ko aer ñan ro me ejjab pãleer. Jej mour ilo juon jukjukun pãd me armej ro ie rejaje dãpij kõn̦aan ko aer, im m̦anit ko rettoon rej ãinwõt menin kam̦õn̦õn̦õ ñan er. Bareinwõt, kõnke bũruod ejel̦ã m̦on̦ im etao, emaroñ pidodo ad jino ejaake l̦õmn̦ak im eñjake ko rejekkar ñan ro jet me ejjab pãleed. (Riit Jeremaia 17:9, 10.) Jijej ear ba: “Bwe jãn bũruon ej itok l̦õmn̦ak ko rettoon im rej tõle ñan uror im lejãn im ko̦o̦t im riab im kõnono n̦ae ro jet.”​—Matu 15:19, UBS.

6, 7. (1) Ta eo emaroñ wal̦o̦k ñe kõn̦aan ko renana rejino wal̦o̦k ilo bũruod? (2) Ta eo emaroñ jipañ kõj bwe jen jab jerawiwi n̦ae Jeova?

⁶ Ñe ejino wal̦o̦k eñjake im kõn̦aan ko renana ilo bũruon ruo armej, erro naaj jino kõn̦aan doon im jino bwebwenato kõn men ko me ren kar bwebwenato wõt kaki ippãn ro pãleer. Jidik kõn jidik, enaaj l̦apl̦o̦k aerro kõn̦aan lo mejãn doon. Bareinwõt, enaaj jino ikkutkutl̦o̦k aerro kõm̦m̦an karõk bwe erro en iioon doon, im riab ãinwõt ñe rar jide im iioon doon. Kiiõ el̦ak kajoorl̦o̦k eñjake ko aerro ñan doon, ekõm̦m̦an bwe en penl̦o̦k aerro kõm̦m̦ani men ko rejim̦we. Im erro l̦ak epaakel̦o̦k wõt doon, epen aerro bõjrak, jekdo̦o̦n ñe rejel̦ã bwe ebõd men in rej kõm̦m̦ane.​—Jabõn Kõnnaan 7:21, 22.

⁷ Ilo an kajoorl̦o̦k kõn̦aan im eñjake ko aerro ñan doon, erro jino mel̦o̦kl̦o̦k kien ko an Jeova kõn mour erreo. Im kiiõ erro ej jino jibwe pein doon, mejenmaik doon, atbo̦kwõj doon, im kõm̦m̦ani men ko me rej kõm̦m̦an aerro kõn̦aan pãd ippãn doon. Ekabũrom̦õjm̦õj bwe men kein rej kõm̦m̦ani ren kar aikuj kõm̦m̦ani wõt ippãn ro pãleer. Em̦õj an kõn̦aan ko aer make ‘kaal bũrueer im kareel er.’ El̦ak lukkuun kajoor kõn̦aan ko aerro ñan doon, men in enaaj kõm̦m̦an bwe erro en l̦õñ. (Jemes 1:14, 15) El̦ap an kabũrom̦õjm̦õj men in. Armej rein ruo remaroñ kar bõbrae aerro jerawiwi n̦ae Jeova ñe erro en kar kõtl̦o̦k an Jeova jipañ er ñan kal̦apl̦o̦k aer kaorõk pãd ko aer ippãn ro pãleer. Ta ko remaroñ jipañ juon bwe en kaorõk pãd eo aerro eo pãleen?

EPAAKEL̦O̦K WÕT ANIJ

8. Ewi wãween an jem̦jerã eo ad ippãn Jeova maroñ kõjparok kõj jãn m̦anit ko rettoon?

⁸ Riit Sam 97:10. Jem̦jerã eo ad ippãn Jeova emaroñ kõjparok kõj jãn m̦anit ko rettoon. Ilo ad katak kõn men ko rem̦m̦an kõn Jeova, men in ej kõm̦akũt kõj ñan ‘kajjioñe E, ãinwõt ajri rejitõnbõro, im etetal ilo yokwe.’ Im ilo ad kõm̦m̦ane men in enaaj jipañ kõj bwe jen jel̦ã kõjparok kõj jãn “l̦õñ, im ettoon otemjej.” (Epesõs 5:1-4) Rippãlele ro me rejel̦ã bwe “Anij enaaj ekajet ro rũl̦õñ otemjel̦o̦k” rej lukkuun kate er bwe ren tiljek im m̦ool wõt ñan doon.​—Hibru 13:4.

9. (1) Etke Josep ear maroñ tiljek wõt im jab po ke lio ippãn bo̦o̦j eo an ear kapo e? (2) Ta ko jemaroñ katak jãn waanjoñak eo an Josep?

⁹ Jet iaan rũkarejar ro retiljek an Anij rar jino po im kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon itok wõt jãn aer jol̦o̦k iien ko aer ippãn ro rej jerbal ippãer me rejjab karejar ñan Jeova. Rej jol̦o̦k iien ko aer im kobal̦o̦k ippãn rein ãlikin iien jerbal. Meñe ilo iien jerbal ko, ak emaroñ bar wal̦o̦k menin kapo ko. Ear wal̦o̦k men in ñan juon likao etan Josep. Ilo iien ko me Josep ear jerbal, ear kile bwe lio pãleen bo̦o̦j eo an ear kõn̦aan e. Aolep raan liin ekõn kapo Josep bwe en pãd ippãn. Ejjabto tokãlik, liin ear “jibwe nuknuk eo an [Josep] im ba, ‘Kwõn babu ippa.’” Bõtab, Josep ear m̦akoko im ear ko. Etke Josep ear maroñ tiljek wõt im jab po ilo menin kapo eo? Unin ej kõnke em̦õj an kadede peek ilo bũruon bwe enaaj kõjparok wõt jem̦jerã eo an ippãn Anij. Meñe Josep ear luuji jerbal eo an im kar kalbuuji, ak Jeova ear kajeraam̦m̦ane. (Jenesis 39:1-12; 41:38-43) Ñe jej pãd ilo jikin jerbal ak ijoko jet, jej aikuj kõjparok kõj jãn menin kapo ko rej wal̦o̦k.

KÕN̦AK ARMEJ EO EKÃÃL ILO KÕKKAR

10. Ñe rippãlele ro rej kõn̦ak armej eo ekããl ilo kõkkar, ewi wãween an men in maroñ kõjparok pãd eo aer?

¹⁰ Ñe rippãlele ro rej kõn̦ak armej eo ekããl me Anij ear ‘kõm̦m̦ane ilo wãnõk im kwõjarjar in m̦ool,’ men in enaaj kõjparok erro jãn l̦õñ ak m̦anit ko rettoon. (Epesõs 4:24) Ñe jej kõn̦ak armej eo ekããl ilo kõkkar, jej “julo̦ki” kõn̦aan ko ippãd ãinwõt ‘kijoñ, nana m̦wil, l̦õñ, m̦õm̦ an kanniõk, im an̦okn̦ak.’ (Riit Kolosse 3:5, 6, UBS.) Mel̦el̦ein men in bwe jej aikuj in kate kõj joñan wõt ad maroñ ñan jum̦ae ak tarin̦aeik kõn̦aan ko rejjab jim̦we ippãd. Jej aikuj bareinwõt lukkuun kõjparok kõj jãn jabdewõt men ko remaroñ kõm̦m̦an an wal̦o̦k kõn̦aan ko renana ippãd. (Job 31:1) Ñe jej l̦oori kien ko an Anij kõn mour erreo, men in enaaj jipañ kõj bwe jen lukkuun diki “men ko renana” im yokwi “men ko rem̦m̦an.”​—Rom 12:2, 9, UBS.

11. Ñe rippãlele ro rej kõn̦ak armej eo ekããl, ewi wãween an men in maroñ kõm̦m̦an bwe en em̦m̦anl̦o̦k wõt pãd eo aerro?

¹¹ Ñe jej kõn̦ak armej eo ekããl, mel̦el̦ein bwe jej anõki men ko rem̦m̦an kõn Jeova. (Kolosse 3:10) Ñe lio im l̦eo rej kwal̦o̦k aerro ‘tũriam̦o, jouj, ettã bõro, ineem̦m̦an, im kijenmej,’ enaaj lukkuun em̦m̦an pãd eo aerro im Jeova enaaj kajeraam̦m̦an erro. (Kolosse 3:12) Bareinwõt, enaaj l̦apl̦o̦k aerro bõro wõt juon ñe erro ej kõtl̦o̦k bwe ‘aenõm̦m̦an jãn Kũraij en irooj ilo bũrueerro.’ (Kolosse 3:15) Ñe rippãlele ro rej kwal̦o̦k aer “yokwe doon,” erro naaj kate erro ñan kwal̦o̦k aerro kautiej doon im kea kõn doon.​—Rom 12:10, UBS.

12. Ta ko kwõj kile bwe raorõk ñan an rippãlele ro kwal̦o̦ki ñan doon bwe en em̦m̦an im lem̦õn̦õn̦õ pãd eo aer?

¹² Kar kajjitõk ippãn ruo rippãlele ñan kwal̦o̦k ta ko rar jipañ erro bwe en em̦m̦an im lem̦õn̦õn̦õ pãd eo aerro. Etan em̦m̦aan eo in Sid, im ear ba: “Yokwe ej men eo el̦aptata am̦ro kate kõmro ñan kwal̦o̦ke aolep iien. Kõmro ej bar kile bwe ineem̦m̦an el̦ap an bar aorõk.” Sonja ear errã ilo naan kein an l̦ein ippãn. Sonja ej ba: “Jouj ej juon men el̦ap an aorõk. Im kõmro ej bar kate kõmro ñan kwal̦o̦k ettã bõro, meñe ejjab aolep iien epidodo ñan kwal̦o̦ke.”

KÕNNAAN IPPÃN DOON

13. Ta eo emaroñ jipañ rippãlele ro bwe en em̦m̦an wõt pãd eo aer, im etke?

¹³ Juon iaan wãween ko rem̦m̦antata ñan kõm̦m̦an bwe en em̦m̦an wõt pãd eo ad ippãn eo pãleed ej ilo ad kõnnaan ippãn doon ilo jouj. Ekabũrom̦õjm̦õj bwe jet rippãlele ro rejjab kwal̦o̦k kautiej ñe rej kõnnaan ippãn doon. Bõtab, ñe rej kõnnaan ippãn ro jet, rej kwal̦o̦k kautiej! Ñe “meo̦ otemjej, im kwi, im illu, im airuwaro, im kõnono n̦ae,” rej wal̦o̦k ippãn ruo rippãlele, jidik kõn jidik enaaj jorrããnl̦o̦k pãd eo aerro. (Epesõs 4:31) Ñe aolep iien rippãlele ro rej kõmetak doon ilo aer kananaik doon im kõm̦m̦an kõjak kõn doon, men in enaaj ko̦kkure pãd eo aerro. Eñin unin an rippãlele ro aikuj kakõm̦anm̦anl̦o̦k wõt pãd eo aerro ilo aerro kõnnaan ñan doon ilo mera, jouj, im yokwe.​—Epesõs 4:32.

14. Ta ko rippãlele ro rej aikuj kõjparok bwe ren jab kõm̦m̦ani?

¹⁴ Baibõl̦ ej ba bwe ewõr “iien ikõñ.” (Ekklisiastis 3:7) Bõtab, ejjab mel̦el̦ein men in bwe jemaroñ bõjrak jãn ad kõnnaan ippãn eo pãleed. Etke? Kõnke elukkuun aorõk ñan an ruo rippãlele kõnnaan ippãn doon bwe en em̦m̦an wõt pãd eo aerro. Juon kõrã ilo Jãmne ej ba: “Ñe jejjab kõnnaan ñan eo pãleed, men in emaroñ kõmetak bũruon.” Ear wõnm̦aanl̦o̦k im ba, “Meñe ejjab aolep iien epidodo ñan dãpij ad illu ñe jej inepata, ak ejjab jim̦we ñan kwal̦o̦k ad illu ñan kõm̦m̦an bwe en em̦m̦anl̦o̦k ad mour. Jel̦ak kõm̦m̦ane men in, jeoktak im ba ak kõm̦m̦ani jet men me rej kõmetak eo pãleed, im men in emaroñ kõm̦m̦an bwe en l̦apl̦o̦k wõt apañ eo.” Ñe rippãlele ro rej bũroñe doon ak jab kõnnaan ñan doon, men in eban jipañ erro ñan kõm̦adm̦õd apañ ko aerro. Ñe erro ej jim̦or kate erro ñan m̦õkaj im kõm̦adm̦õdi apañ ko rej wal̦o̦k ikõtaaerro im jab kõtl̦o̦k bwe ren akwããl kaki, men in enaaj jipañ erro bwe en em̦m̦anl̦o̦k wõt pãd eo aerro.

15. Ñe em̦m̦an wãween an rippãlele ro kõnnaan ippãn doon, ewi wãween an men in maroñ kakõm̦anm̦anl̦o̦k pãd eo aer?

¹⁵ Komiro eo pãleem̦ maroñ kõm̦m̦an bwe en em̦m̦anl̦o̦k pãd eo amiro ñe komiro ej kõm̦m̦an iien ñan bwebwenato ippãn doon kõn l̦õmn̦ak im eñjake ko amiro. Eaorõk ta ko kwõj ba ñan eo pãleem̦. Bõtab, ebar aorõk wãween am̦ ba ñane. Kõn men in, ñe ej wal̦o̦k apañ ko ñan komiro, kwõj aikuj kate eok ñan kõnnaan ilo jouj im kõjerbal naan ko remera. Ñe kwõnaaj kõm̦m̦ane men in, enaaj pidodo an eo pãleem̦ roñjake eok. (Riit Kolosse 4:6.) Rippãlele ro remaroñ kakõm̦anm̦anl̦o̦k pãd eo aerro ñe em̦m̦an wãween aerro kõnnaan ippãn doon im ñe rej kõjerbal naan ko me “remaroñ kalõk im jipañ” erro jim̦or.​—Epesõs 4:29, UBS.

L̦ÕMN̦AK KÕN KÕN̦AAN IM AIKUJ KO AN DOON

16, 17. Etke eaorõk bwe rippãlele ro ren jel̦ã l̦õmn̦ak kõn kõn̦aan im aikuj ko aer ñan babu ak pãd ippãn doon?

¹⁶ Bar juon men emaroñ jipañ rippãlele ro bwe en em̦m̦an pãd eo aer ej ilo aer likũt kõn̦aan im aikuj ko an doon m̦okta jãn kõn̦aan im aikuj ko aerro make. (Pilippai 2:3, 4, UBS) Erro jim̦or ej aikuj jel̦ã l̦õmn̦ak kõn eñjake ko an doon im aikuj ak kõn̦aan eo ñan pãd ippãn doon.​—Riit 1 Korint 7:3, 4, UBS.

¹⁷ Ekabũrom̦õjm̦õj bwe jet rippãlele rejjab kwal̦o̦k aer yokwe doon im kwal̦o̦k eñjake ko aer ñan doon. Im jet em̦m̦aan rej l̦õmn̦ak bwe ñe ejouj wãween aer babu ak pãd ippãn kõrã ro pãleer, men in ej kaalikkar bwe er riabin em̦m̦aan. Bõtab, Baibõl̦ ej ba: “L̦õm̦aro, kom̦win jokwe ippãn pãleemi kõn jel̦ãl̦o̦kjen̦.” (1 Piter 3:7) L̦eo ej aikuj jel̦ã im mel̦el̦e bwe an l̦õmn̦ak kõn kõn̦aan im aikuj ko an lio ippãn ejjab baj kitibuj wõt aerro babu ak pãd ippãn doon, ak ebar kitibuj an kwal̦o̦k an yokwe im kea kõn lio ippãn aolep iien. Ñe enaaj kõm̦m̦ane men in, lio enaaj m̦õn̦õn̦õ ilo aerro babu ak pãd ippãn doon. Ñe erro jim̦or ej kwal̦o̦k aerro yokwe doon im kea kõn doon, enaaj pidodo aerro katõprak kõn̦aan im aikuj ko an doon.

18. Ta eo emaroñ kõm̦m̦an bwe en em̦m̦anl̦o̦k pãd eo an rippãlele ro?

¹⁸ Rippãlele ro rejjab aikuj kõm̦m̦an jekpen ñan aer ellolo jãn eo pãleer. Meñe ãindein, ak juon iaan un ko unin an juon jino ellolo jãn eo pãleen ej kõn an eo pãleen jab kwal̦o̦k an yokwe im kea kõn e. (Jabõn Kõnnaan 5:18; Ekklisiastis 9:9) Eñin unin an Baibõl̦ rõjañ rippãlele ro em̦õj aer m̦are bwe ren “jab m̦akoko in pãd ippãn doon,” m̦ae iien erro jim̦or ej pepe in jab pãd ippãn doon ium̦win jidik iien. Etke? Kõnke ren jab po ilo kapo ko an Setan kõn aer jaje irooj ioon kõn̦aan ko aer. (1 Korint 7:5, UBS) Elukkuun kabũrom̦õjm̦õj ñe rippãlele ro rej kõtl̦o̦k an Setan kapoik er bwe ren ellolo jãn ro pãleer kõn wõt aer jaje irooj ioon kõn̦aan ko aer! Ilo an rippãlele ro l̦õmn̦ak kõn kõn̦aan im aikuj ko an doon, men in ej kaalikkar aer l̦õmn̦ak kõn doon im jab l̦õmn̦ak kõn er make. Rej kõm̦m̦ane men in kõnke rej yokwe doon, ejjab kõnke ej juon eddo me rej aikuj kõm̦m̦ane. Ñe rippãlele ro rej kwal̦o̦k aerro yokwe doon im jouj ñan doon ñe erro ej pãd ippãn doon, men in enaaj jipañ kõm̦m̦an bwe en em̦m̦anl̦o̦k pãd eo aerro.​—1 Korint 10:24, UBS.

KÕM̦M̦AN BWE EN EM̦M̦ANL̦O̦K WÕT PÃD EO AMIRO

19. Ta eo jej aikuj peek ilo bũruod ñan kõm̦m̦ane, im etke?

¹⁹ Jelukkuun epaake jukjukun pãd eo ekããl! Bõtab, el̦ap an kabũrom̦õjm̦õj ñe jenaaj po ilo m̦anit ko rettoon ãinwõt kar RiIsrael ro 24,000 ilo Kom̦lal̦ in Moab. Ãlikin an Baibõl̦ kwal̦o̦k ta ko rar wal̦o̦k ilo tõre eo, ej wõnm̦aanl̦o̦k im kakkõl kõj im ba: “Eo ej l̦õmn̦ak bwe ej jutak pen, en lale bwe en jab buñ ilo kapo.” (1 Korint 10:12, UBS) Bwe en em̦m̦anl̦o̦k pãd eo ad ippãn eo pãleed, jej aikuj tiljek wõt ñan Jeova im m̦ool wõt ñan eo pãleed. (Matu 19:5, 6) Kiiõ, el̦apl̦o̦k ad aikuj lukkuun ‘kate kõj bwe jen erreo wõt, im ejjel̦o̦k n̦otaad im̦aan mejãn Anij, im jen pãd ippãn ilo aenõm̦m̦an.’​—2 Piter 3:13, 14, UBS.