Mejen Jeova Ej Melejoñ Men Otemjej
“Mejen [Jeova] ej melejoñ ro nejin armij.”—SAM 11:4.
1. Kain armij rot ro jekõnan ebake ir?
EWI wãwen am lemnok kin armij ro me emol air itoklimo kake yuk? Ñe kwoj kajitõk ibeir kin juõn men, rej kwalok mol. Ñe kwoj aikwij jibõñ, rej mõnõnõ in jibõñ yuk. Bareinwõt, ñe kwoj aikwij nan in kakabilek ko, rej lewõj ilo yokwe. (Sam 141:5; Gal. 6:1) Ejjab biruru ke am kebak armij rot in? Eokwe, Jeova im Nejin eor air itoklimo kake yuk. Ilo mol, elaplok air itoklimo kake yuk jen jabrewõt armij. Unin air itoklimo kake yuk ej kinke rekõnan jibõñ yuk ñõn “bõk mour eo emol.”—1 Tim. 6:19; Rev. 3:19.
2. Ewi joñõn an Jeova itoklimo kin ro dri korijeran?
2 Dri jeje sam eo, Devid, ear kwalok bwe elap an Jeova itoklimo kin kij ke ear ba: “Mejen [Jeova] ej lale, kilin mejen ej melejoñ ro nejin armij.” (Sam 11:4) Aet, Anij ejjab baj lale wõt, ak ej melejoñ kij. Devid ear je: “Kw’ar melejoñ buruõ. Kw’ar lotok iõ ilo boñ; Kw’ar melejoñ iõ im Kwoj lo ejelok.” (Sam 17:3) Alikar, Devid ear jela kin joñõn an Jeova itoklimo kin e. Ear bareinwõt jela bwe enaj kõmetak buruen Jeova im jab kabuñburuen elañe ej kadrek juõn buru etao im ejjab jolok lemnok ko renana. Einwõt Devid, kwoj lemnok ke bwe emol an Jeova ber?
Jeova Ej Lo Buruer
3. Ewi wãwen Jeova ej kwalok juõn lemnok ejime kin likjõp ko ar?
3 Men eo elap an Jeova itoklimo kake ej kin armij eo iloa ak buruer. (Sam 19:14; 26:2) Kin an yokwe, ejjab edrep ñõn bwir ko redrik. Ñõn wanjoñok, ke Sera lio belen Ebream ear jab kwalok mol ñõn enjel eo, enjel eo ear lo bwe ear mijõk im jook. Inem ear kowe e ilo joij. (Jen. 18:12-15) Ke Job ear “mõke kowãnik e, im jab Anij,” Jeova ear wõnmanlok wõt im kejerammõn e, kinke ear kile bwe Setan ear lap an kaiñtan Job. (Job 32:2; 42:12) Bareinwõt, Jeova ear jab illu kin nan ko rekajju kõra eo ejoko belen jen Zarepat ear ba ñõn dri kanan Ilaija. Anij ear melele bwe ear kanuij buromõj kin an kar mij ajiri eo ej mõke wõt nejin.—1 Kiñ. 17:8-24.
4, 5. Ewi wãwen Jeova ear kwalok joij ñõn Abimelek?
4 Kinke Jeova ej melejoñe buruer, ej bareinwõt kwalok joij ñõn ro dri jab tõmak. Jen etale bwebwenato eo kin Abimelek, kiñ eo an dri Pilistia ro ilo jikin kwelok in Girar. Kinke Abimelek ear jab jela bwe emwij an Ebream im Sera mare, ear bõk Sera bwe en belen. Bõtab, mokta jen an kar Abimelek uñir lio, Jeova ear ba ñõn e ilo juõn ettõnak: “I jela bwe kwar kõmõn men in ilo an wãnik buruõm, im Ña, I ar drebij yuk jen am jerwiwi nae Iõ: kin men in I ar jab likit bwe kwon uñir lio. Inem kiõ kwon bar kajeblak lio belen leo: bwe leo dri kanan, im e naj jar kin yuk, im kwo naj mour.”—Jen. 20:1-7.
5 Ilo mol, Jeova emaroñ kar kaje Abimelek, eo ear kabuñ ñõn anij ko rewan. Ak Anij ear lo bwe ke lein ear bõk Sera ear kõmõne men in kin juõn lemnok ejime. Jeova ear emmakit ilo joij im ear ba ñõn kiñ eo kin wãwen emaroñ bõk jolok bwir im “mour” wõt. Ejjab kain Anij rot eo in kwokõnan kabuñ ñõn e ke?
6. Ilo wãwen it eo Jisõs ear kajeoñwe Jemen?
6 Jisõs ear kajeoñwe Jemen ilo wãppen ke ear bukot wõt emõn ko an dri kalor ro an im mõnõnõ in jolok air bwir. (Mark 10:35-45; 14:66-72; Luk 22:31, 32; Jon 15:15) Lemnok eo an Jisõs ear errã iben nan ko an ilo Jon 3:17: “Bwe Anij e ar jab jilkintok Nejin ñõn lõl bwe En ekajet lõl, a bwe lõl en mour kin E.” Aet, yokwe eo an Jeova im Jisõs ñõn kij ekanuij in lap im eban oktak. Ej alikar bwe rekõnan bwe jen bõk mour. (Job 14:15) Yokwe in ej kwalok unin Jeova ej melejoñe kij, wãwen ej watõk kij, im wãwen ej emmakit ñõn men ko ej loi.—Riit 1 Jon 4:8, 19.
Melejoñ Ilo Yokwe
7. Ta unin an Jeova melejoñe kij?
7 Inem ej juõn men ebwir ñõn lemnok kin Jeova einwõt juõn bõlijmãn me ej reilaltak jen lõñ ñõn kabuk ar bwir! Setan eo ej kinaklok kij im ba jekibbon. (Rev. 12:10) Ej kabuk ruõd meñe ejelok. (Job 1:9-11; 2:4, 5) Dri jeje sam ear je kin Anij: “Elañe Kwe, O Jeova, kwo naj kakõle jerawiwi ko, O Iroij, wõn e naj jutõk?” (Sam 130:3) Uak eo ej, ejelok! (Ekk. 7:20) Jen an eindrein, Jeova ej lale kij einwõt juõn jemen eyokwe im joij me ekõnan kejbãrok ajiri ro nejin rejitenburu jen jorran. Ekkã an kakkõl kij kin likjõp im mõjino ko ar bwe jen bõprae ar kejorran kij mõke.—Sam 103:10-14; Mat. 26:41.
8. Ewi wãwen Jeova ej tel im kakabilek ro dri korijeran?
8 Yokwe eo an Anij ej alikar ilo nan in kakabilek im tel ko ilo Baibel im ekan ko ilo jitõb “dri korijer e tiljek im meletlet” ej litoki. (Mat. 24:45; Hib. 12:5, 6) Bareinwõt Jeova ej letok jibõñ ko jet ikijen congregation eo an Kristian im “menin letok” ko ak elder ro. (Ep. 4:8, UBS) Jeova ej lale ar emmakit ñõn wãwen eo ej katakin kij im ej wõnmanlok wõt im jibõñ kij. Sam 32:8 ej ba: “I naj kajelaik yuk im katakin yuk ilo ial eo kwo naj etal ie: I naj bebeik yuk ke meja ej lo yuk.” Inem, ekanuij lap an aurõk bwe jen roñjake Jeova ien otemjej! Jej aikwij kõtãik kij mõke iman mejen, im kile bwe ej ar dri Kaki im Jemer eo ej yokwe.—Riit Matu 18:4.
9. Ta karkar ko jej aikwij bõprae, im etke?
9 Ilo ijo turãjet, jen jab kõtlok bwe utiej buru, an drik ar tõmak ak “etao an jerawiwi” ren kakijñeñeik buruer. (Hib. 3:13; Jem. 4:6) Ekkã an karkar kein jino walok ñe juõn armij ej kadrek lemnok ko im kõnan ko renana. Jirik kin jirik emaroñ kejekron nan in kakabilek ko jen Baibel. Men eo enanalok ej bwe joñõn an drebij lemnok ak kõmõn ko an renana ej kõmõn bwe en juõn dri kijirãt an Anij. Men in ej juõn wãwen ekamijak! (Ken. 1:22-31) Jen etale joñok eo an Kein, manje eo nejin Adam im Iv.
Jeova ej Emmakit Ekkar ñõn Men Otemjej ej Loi
10. Etke Jeova ear jab buñburuen kake menin jurtak eo an Kein, im ewi wãwen Kein ear emmakit?
10 Ke Kein im Ebel rar bõklok menin jurtak ko air ñõn Jeova, Ear jab baj itoklimo wõt kin menin lelok ko airro ak ear bareinwõt itoklimo kin unin rar lelok. Tokjen men in, ear kwalok an buñburuen kin menin jurtak eo an Ebel me ear lelok kin tõmak. Ak ear jab buñburuen kin menin jurtak eo an Kein me ear kalikar an drik an tõmak. (Jen. 4:4, 5; Hib. 11:4) Ijellokin an katak jen men eo ear walok im ukot lemnok eo an, Kein ear bwil an illu nae leo jãtin.—Jen. 4:6.
11. Ewi wãwen Kein ear kwalok juõn buru enana, im ta eo jej katak jen men in?
11 Jeova ear lo bwe ear kauwatata an Kein illu im ear konono ñõn Kein ilo joij. Ear ba bwe elañe ej kõmõn emõn, enaj kar or unin an mõnõnõ. Ak ekaburomõjmõj bwe Kein ear jab roñjake nan in kakabilek eo an dri Kõmõnmõn eo an im ear mõn leo jãtin. Buru eo enana buruen Kein ear alikar ilo wãwen ear uake Anij ilo ejelok koutiej. Ke Jeova ear kajitõk iben: “Ewi Ebel jãtõm?” Kein ear uak: “I jaje: ña dri lale jãtiõ ke?” (Jen. 4:7-9) Emol, bwe buruer emaroñ mone kij ñõn joñõn eo me jej kejekron nan in tel ko an Anij! (Jerm. 17:9, UBS) Kin men in, jen katak jen bwebwenato kein im mõkaj im jolok lemnok im kõnan ko renana. (Riit Jemes 1:14, 15.) Elañe jej bõk nan in kakabilek ko jen Baibel eo, jen kamolol kake im watõke einwõt juõn kein kamol yokwe eo an Anij.
Ejelok Jerawiwi Etino
12. Ewi wãwen Jeova ej emmakit ñõn kõmõn ko renana?
12 Jet armij rej lemnok bwe reban bõk kaje ñe rej kõmõni men ko renana toan wõt an ejelok armij ej lo ir. (Sam 19:12) Bõtab, ejelok jerawiwi en etino. “Men otemjej re kelwan im bellok iman mejen Eo ej bebek kij.” (Hib. 4:13) Jeova ej juõn dri Ekajet. Ej melejoñe jerbal ko ar, im wãwen an emmakit ñõn kõmõn ko renana rej kwalok bwe ej ekajet jimwe. Ej “juõn Anij ej tiriamokake, im E joij, e rumij an illu.” Ak, ikijen ro rejjab ukwelok “E jamin kowãnik” ir ñe rej “wõnmanlok wõt im kõmmõn jerawiwi” ak kwalok juõn lemnok etao im nana. (Ex. 34:6, 7; Hib. 10:26, UBS) Men in ear alikar ilo wãwen eo Jeova ear jerbal iben Ekan im Anenaiõs im Sappaira.
13. Ewi wãwen lemnok ko rebwir rar tel Ekan ñõn kõmõni men ko renana?
13 Ilo an kar rupe kien eo an Anij, Ekan ear bõk mweiuk ko raurõk jen jikin kwelok eo ilo Jeriko im noji iloan em nuknuk eo imõn. Bõlen emaroñ kar or kunan baamle eo an ilo men in. Ke kar kajerwawaik jerawiwi eo an, Ekan ear kwalok bwe ear kile joñõn an lap bwir eo ear kõmõne, ilo an kar ba: “I ar jerawiwi nae Jeova.” (Josh. 7:20) Einwõt Kein, Ekan ear kadrek juõn buru enana. Bõtab, Ekan ear lap an kibbon im men in ear tellok e ñõn an etao. Kinke mweiuk ko raurõk jen Jeriko rar an Jeova, ej einwõt ñe Ekan ear kwot jen Anij, im men in ear kõmõn bwe e im baamle eo an ren luji mour ko air.—Josh. 7:25.
14, 15. Etke Anij ear jab buñburuen iben Anenaiõs im Sappaira, im ta eo jemaroñ katak jen men in?
14 Anenaiõs im lio belen, Sappaira, rar uan congregation eo an Kristian ilo Jerusalem. Elikin Pentekost 33 C.E., rar kajenolok jirik jããn ñõn kabwe aikwij ko an dri tõmak ro rekãl me rar itok jen jikin ko retolok im rar ber iomin jirik ien ilo Jerusalem. Jããn in jibõñ ko rar itok jen jabawõt ko. Anenaiõs ear wiakake juõn wãto im ear jabawõt kake jirik in jããn eo. Bõtab, ear kõmõn einwõt ñe ear lelok aolepen wõnãn wãto eo im lio belen ear jela kin men in. Ejelok berre bwe dri belele rein rar kõnan bõk nebar jen congregation eo. Ak jerbal ko air rar lukkun etao. Ilo juõn wãwen ekabwilõñlõñ, Jeova ear kwalok jerbal eo etao an Anenaiõs ñõn dri jilik Piter eo ear wõnmaiki kin bwir eo an. Ilo ien eo wõt, Anenaiõs ear buñ im mij. Ejjabto tokelik, Sappaira bareinwõt ear mij.—Jerb. 5:1-11.
15 Men eo Anenaiõs im Sappaira rar kõmõne ear jab juõn bwir bajjek. Rar etao im riap ilo air kajeoñ in mone dri jilik ro. Men eo enanalok ej bwe rar ‘riõp ñõn jitõb kwojarjar im ñõn Anij.’ Wãwen an kar Jeova emmakit ear kalikar bwe epojõk in kejbãrok congregation eo jen ro rejela mon. Emol bwe ej “men in lelñoñ, [ñõn] bo ilo pein Anij emour!”—Hib. 10:31.
Drebij Ar Tiljek Ien Otemjej
16. (a) Ewi wãwen Setan ej kajeoñ in mone ro dron Anij? (b) Ta kõl ko Setan ej kajerbali ñõn mone armij ro ilo jikin eo kwoj ber ie?
16 Setan ej kamaat an maroñ ñõn mone kij im kõmõn bwe jen luji buñburu eo an Jeova. (Rev. 12:12, 17) Kõtõbar ko renana an Setan rej alikar ilo lõl in me e tõr jen joñõn air lemnok kin mour in lũñ im koaroñ. Kiõ ebiruru ñõn lo pija in kelwan ko ilo computer ak ilo men ko jet. Ak, jen jab kõtlok bwe menin kabo ko an Setan ren anjo iod. Jen an eindrein, jen bõk lemnok eo an dri jeje sam eo Devid, eo ear je: “I naj kõmõn meletlet ilo ial e wãppen. . . . I naj etal iloan mweo imõ kin buruõ e wãppen.”—Sam 101:2.
17. (a) Etke Jeova enaj baj kalikar wõt jerawiwi ko retino? (b) Ta eo jej aikwij kate kij ñõn kõmõne?
17 Ranin, Jeova ejjab kajju kwalok jerawiwi ko rekajõjõ im mwil ko renana einwõt ear kõmõne ilo ien ko etto. Bõtab, ej lo men ko otemjej im ilo ien im wãwen eo an enaj baj kalikar wõt men ko retino. Paul ear ba: “Jet armij jerawiwi ko air rej alikar mokta, im ilok imairlok ñõn ekajet; a kin bar jet rej ilok ilokairlok.” (1 Tim. 5:24) Un eo elaptata unin an Jeova kalikar kõmõn ko renana me retino ej kin an yokwe. Ej yokwe congregation eo im ekõnan kejbãrok an erreo. Bareinwõt ej kwalok tiriamo ñõn ro rar kõmõn jerawiwi ak emol air ukwelok. (Ken. 28:13) Inem, jen kate kij bwe jen kejbãrok wõt juõn buru eyu ñõn Anij im karmijete aolep menin kareelel ko renana.
Kejbãrok juõn Buru Eyu
18. Ilo wãwen it Kiñ Devid ear kõnan bwe leo nejin ej lemnok kin Anij?
18 Kiñ Devid ear ba ñõn Solomon, leo nejin: “Kwon jela Anij eo an jemõm, im korijer ñõn E kin buru e wãppen; im lolãtãt e mõnõnõ; bwe Jeova ej tur buru otemjej, im E jela kin lõkõm im lemnok otemjej: elañe kwoj bukot E.” (1 Kron. 28:9) Devid ear kõnan bwe leo nejin en kõmõni men ko relaplok jen an baj tõmak wõt ilo Anij. Ear kõnan bwe Solomon en kamolol kin joñõn an lap an Jeova itoklimo kin ro dri korijeran. Kwoj ke kamolol Jeova ilo wãwen in?
19, 20. Ekkar ñõn Sam 19:7-11, ta eo ear jibõñ Devid ñõn ruaklok ñõn Anij, im ewi wãwen jemaroñ kajeoñwe Devid?
19 Jeova ej jela bwe ro emõn burueir renaj kõmõn juõn kõtan emõn iben im ilo air jela kin karkar ko karkarin raibujuij renaj ruaklok ñõn e. Inem, Jeova ekõnan bwe jen jela kajen im karkar ko karkarin raibujuij. Ewi wãwen jemaroñ jela kajen? Ilo ar katak Nan eo an im jen ar lo wãwen an kejerammõn mour eo ar.—Ken. 10:22; Jon 14:9.
20 Kwoj ke riiti Baibel eo kajjojo ran im kile bwe ej jen Anij, im jar bwe en jibõñ yuk ñõn jerbale ilo mour eo am? Kwoj lo ke tokjen ñõn mour ekkar ñõn Baibel eo? (Riit Sam 19:7-11.) Elañe eindrein, tõmak im yokwe eo am ñõn Jeova enaj edreklok. Inem, e bareinwõt enaj ruakwõj ñõn yuk, einwõt ñe ej jibwe peim im etetal ibam. (Ais. 42:6; Jem. 4:8) Aet, Jeova enaj kamol an yokwe yuk ikijen an kejerammõn im kejbãrok yuk ilo jitõb ke kwoj etetal ilo ial eo eairik im ej tellok ñõn mour.—Sam 91:1, 2; Mat. 7:13, 14.
Ewi Wãwen Kwonaj Uak?
• Etke Jeova ej melejoñe kij?
• Ta eo ear kõmõn bwe ro jet ren erom dri kijirãt ro an Anij?
• Ewi wãwen jej kwalok bwe emol an Jeova ber?
• Ewi wãwen jemaroñ drebij juõn buru eyu ñõn Anij?
[Pija eo ilo peij 4]
Ewi wãwen Jeova ej lale kij einwõt juõn jemen eyokwe?
[Pija eo ilo peij 5]
Ta katak eo jej bõke jen joñok eo an Anenaiõs?
[Pija eo ilo peij 6]
Ta eo enaj jibõñ kij bwe jen korijer wõt ñõn Anij kin juõn buru eyu?