Кој треба да одлучи за големината на семејството?

ОД ДОПИСНИКОТ НА РАЗБУДЕТЕ СЕ! ВО БРАЗИЛ

САМО три дена старо, детето беше оставено во пластична вреќа на станица во едно метро. Сепак, еден бразилски весник забележал дека неколку фамилии се понудиле да го присвојат бебето.

Иако ваквите случаи се ретки, бројот на несакани и напуштени деца низ светот расте. Одговорното родителство многу често фали. Дали решението е во контрацепција? Дали би било погрешно да се планира големината на нечие семејство?

Според WHO (Светската здравствена организација), околу 50 проценти од бременостите ширум светот се непланирани. Бременоста честопати не само што е непланирана туку е и несакана.

Многумина бараат да ја избегнат бременоста, можеби поради проблеми со здравјето, со станот или со работата. Затоа, вообичаени се контрацептивните методи, како што се таблети за контрола на раѓањето или кондоми. Абортусот и стерилизацијата, исто така, се користат како методи за контрола на раѓањето. Во врска со абортусот во Бразил, весникот O Estado de S. Paulo известува: „Светската здравствена организација пресметува дека 5 милиони од 13 милиони жени кои годишно забременуваат во Бразил, тајно ја прекинуваат бременоста“. Исто така, списанието Time известило дека 71 процент од жените во Бразил на возраст за раѓање деца и кои живеат со сопруг практикуваат контрола на раѓањето. Од нив, 41 процент користат таблети за контрацепција, а 44 проценти се стерилизирани.

Една анкета покажува дека 75 проценти од Бразилците мислат дека е неопходно да се планира бројот на децата. Другите го отфрлаат семејното планирање поради верувањето во судбина или поради тоа што мислат дека Божја волја е семејството да има ‚онолку деца колку што Бог ќе испрати‘. Кој треба да одлучи за големината на семејството — двојката, националните или, пак, религиозните интереси?

Контрола на раѓањето — Зошто е контраверзна?

Иако ја дозволува ритмичната метода, Римокатоличката црква, најголемата религија во Бразил, приговара на контрацептивните методи, без разлика дали се поврзани со абортус или не. Папата Павле VI навел: „Секој брачен чин [мора] да биде отворен за пренесување на живот“. Папата Јован Павле II рекол: „Ако се просуди објективно, контрацепцијата толку многу е незаконита што никогаш, од која и да е причина, не може да се оправда“. Како резултат на тоа, многу католици се колебаат да ја регулираат големината на својата фамилија, сметајќи дека контрацепцијата е грев.

Од друга страна, медицинскиот журнал Lancet изјавува: „Милиони ќе го поминат својот живот необразовани, невработени, со лоши станбени услови и без пристап кон најелементарните здравствени, социјални и санитарни услуги, а неконтролираниот пораст на населението е главен фактор кој го предизвикува тоа“. Според тоа, поради страв од пренаселеност и сиромаштво, одредени влади охрабруваат на планирање на семејството и покрај приговорите на црквата. На пример, „Костарика го намалила просечниот број деца [на секое семејство] од 7 на 3“, вели биологот Пол Ерлих.

Публикацијата на ОН, Facts for Life—A Communication Challenge (Факти за животот — предизвик за комуникацијата), наведува: „Кога жената има веќе четири деца, натамошните бремености донесуваат поголем ризик за животот и здравјето како на мајката, така и на детето. Особено ако помеѓу претходните породувања нема растојание поголемо од две години, телото на жената лесно може да се исцрпи од повторливите бремености, породувања, доења и грижа за малите деца“.

Големите семејства сепак се вообичаени онаму каде што морталитетот кај бебињата е висок, особено во руралните подрачја на Африка, Азија и Латинска Америка. Зошто? Многумина не се запознаени со контрацептивните методи. Во некои подрачја, еден од факторите може да биде тоа дека, како што рекла една законодавка, „мажот сѐ уште се смета себеси за вистински маж само ако неговата сопруга забременува секоја година“. Jornal da Tarde споменува уште еден можен фактор, особено од гледна точка на жената: „Децата им се еден од ретките извори на задоволство и им донесуваат чувство на лично исполнување“. Исто така, поранешен секретар за околината на Бразил, Пауло Ногуејра Нето, навел: „Детето е социјалното осигурување на сиромашното население“.

Што вели Библијата

Дали сте знаеле дека Божјата Реч, Библијата, им препушта на сопругот и на сопругата да одлучат за големината на семејството? Таа исто така покажува дека бракот е погоден за обновување на родот или за покажување наклоност преку чесна сексуална интимност (1. Коринтјаните 7:3—5; Евреите 13:4).

Но зарем Бог не им рекол на Адам и Ева во рајот да се ‚плодат, и множат и да ја наполнат земјата‘? (1. Мојсеева 1:28). Да, но сепак, ништо во Библијата не укажува на тоа дека ние сме под истата заповед денес. Писателот Рикардо Лезкано истакнал: „Се чини дека е донекаде контрадикторно на [милијарда] луѓе да се примени истата формула која била применета на единствените двајца жители на планетата“. Па дури и ако одлуката е да се нема деца, тоа е личен избор кој треба да се почитува.

Занимливо, New Catholic Encyclopedia забележува дека гледиштето на Јеховините сведоци се темели на Библијата. Таа наведува: „Освен контрола на раѓањето, која ја препуштаат на сопствената одлука на двојката, нивната брачна и сексуална моралност е доста строга“. Таа додава: „Ја сметаат Библијата за свој единствен извор на верување и правило на однесување“.

Дали сите методи за ограничување на големината на семејството се важечки? Не. Поради тоа што животот е свет, Божјиот закон даден на Израел одредил дека оној кој предизвикал абортус се третира како убиец (2. Мојсеева 20:13; 21:22, 23). Во случај на стерилизација, како што е по пат на вазектомија, одлуката е според личната совест затоа што тоа не е директно спомнато во Библијата. „Секој ќе го понесе своето бреме“ (Галатјаните 6:5).a И како што постојат разновидни методи за контрола на раѓањето, медицинското водство може на двојката да ѝ помогне да одлучи дали сака да употреби некоја посебна метода или не.

Донесувајте одлуки со кои можете да живеете

Не може сѐ во животот да се планира. Но дали би купиле автомобил или куќа без да размислите сериозно што е вклучено во тоа? Автомобилот или куќата можат повторно да се продадат, но децата не можат да се вратат. Затоа, кога се планира бременоста, зарем не треба да се земат предвид способноста на сопругот и на сопругата да ги обезбедат неопходните работи за живот?

Секако, не би сакале нашето семејство да биде неисхрането ниту би сакале да бидеме товар на другите (1. Тимотеј 5:8). Истовремено, освен храна и покрив, на децата им се потребни и образование, морални вредности и љубов.

Освен пресметување на она што се бара во смисла на работа, пари и стрпливост, мора да се земе предвид и здравјето на сопругата. Мудрото временско усогласување на бременостите спасува животи и унапредува подобро здравје. Публикацијата Факти за животот вели: „Еден од најделотворните начини да се намалат опасностите на бременоста и на породувањето како за мајката така и за детето е да се планира временското усогласување на породувањата. Ризиците на породувањето се најголеми кога идната мајка е под 18 или преку 35 години, или имала четири или повеќе претходни бремености, или кога од последното породување постои растојание помало од две години“.

Двојките кои размислуваат да имаат деца треба да земат во обѕир, како што прорекла Библијата, дека сме опкружени од еден свет исполнет со криминал, глад, војни и економска несигурност (Матеј 24:3—12; 2. Тимотеј 3:1—5, 13; Откровение 6:5, 6). Вистинската љубов спрема децата ќе им помогне на двојките да бидат реалистични во поглед на светот во кој живееме, увидувајќи дека подигањето деца во нашево време е голем предизвик. Затоа, наместо само да допуштат работите да се случуваат и да се има онолку деца колку што ќе дојдат со надеж дека сѐ ќе биде добро, многумина претпочитаат да одлучат колку големо ќе биде нивното семејство за да можат нивните деца да уживаат поголема мера на среќа и сигурност.

Освен што ни помага да донесуваме мудри одлуки во врска со семејните работи, Божјата Реч ни дава и солидна надеж за иднината. Библијата покажува дека намерата на Творецот е луѓето да живеат засекогаш во мир и среќа на рајска Земја. За да го постигне тоа, Бог наскоро ќе го доведе овој злобен систем на ствари до својот крај, а потоа во еден праведен нов свет ослободен од сиромаштво и пренаселеност, децата никогаш нема да бидат исфрлени поради тоа што се несакани (Исаија 45:18; 65:17, 20—25; Матеј 6:9, 10).

Јасно, обѕирноста еден спрема друг и спрема децата, како и урамнотеженото гледиште во врска со обновувањето на родот, ќе ѝ помогне на двојката да се одлучи за големината на своето семејство. Наместо само да дозволат работите да си го земат својот тек, тие треба во молитва да бараат Божје водство. „Благословот Господов — збогатува, и не донесува со себеси тага во срцето“ (Изреки 10:22).

[Фуснота]

[Слика на страница 18]

Милиони деца се напуштени

[Слика на страница 19]

На децата им е потребна грижа полна со љубов