Младите прашуваат . . .

Како можам да ја победам мојата опсесија со тежината?

„Најважно прашање во мојот живот е дали да ставам мајонез на сендвичот или не. Како можам да се сконцентрирам на нешто кога сум опседната со мајонезот? Конечната одлука? Без мајонез — тој има премногу калории. Анорексијата повторно победува. Јас губам“ (Џејми).

ПОРЕМЕТУВАЊАТА во исхраната погодуваат милиони млади.a Повеќето не започнале со намера да се изгладнуваат (анорексија) или да создадат образец на неконтролирано јадење и прочистување (булимија). Напротив, многумина едноставно започнале со целта да изгубат неколку килограми. Меѓутоа, пред да го сфатат тоа, тие биле фатени во стапицата на еден бизарен круг на изгладнување или неконтролирано јадење. „Целата таа диета ја започнав за да ја контролирам мојата тежина, но сега таа ме контролира мене“, вели Џејми.

Ако заклучиш дека си опседната со храната и со нејзиното влијание врз твојата тежина, што можеш да сториш? Прво, сфати дека и многу други млади се бореле со пореметувања во исхраната и победиле! Но, како?

Поглед во огледалото

Главен чекор во добивањето на битката против некое пореметување во исхраната е да се помириш со својот изглед. „Повеќето луѓе со пореметување во исхраната имаат извртена слика за себе“, вели книгата Changing Bodies, Changing Lives (Менување на телото, менување на животот). „Тие не гледаат реално на своето тело и многу критички се настроени кон себеси, особено кон својот изглед.“

Всушност, целата слика за себеси некои тинејџери ја темелат врз физичкиот изглед; секоја маана ја сметаат за катастрофална. „Толку сум дебела што не можам да го поднесам тоа“, вели 17-годишната Вики. „Имам толку широка половина што не можам да облечам ништо тесно.“ Дури и откако ослабела 10 килограми, Вики не била задоволна. Таа или одбивала да јаде или се прејадувала и потоа го повраќала изеденото.

Сигурно дека не е погрешно до некаде да бидеш загрижена за тоа како изгледаш. Во овој поглед, интересно е да се забележи дека Библијата позитивно коментира за физичкиот изглед на повеќе жени и мажи, вклучувајќи ги Сара, Рахил, Јосиф, Давид и Авигеја.b Библијата дури вели дека Давидовата негувателка Ависага била „многу убава“ (3. Царства 1:4).

Дефинирање на вистинската убавина

Меѓутоа, Библијата не става првенствен нагласок врз нечиј физички изглед или облик на телото. Наместо тоа, таа ја воздигнува „тајната личност на срцето“ (1. Петрово 3:4, NW). Внатрешната личност е таа што прави некој да биде привлечен или, пак, одвратен во очите на Бог и на луѓето (Изреки 11:20, 22).

Размисли за синот на цар Давид, Авесалом. Библијата наведува: „Меѓу сите Израилци немаше таков убавец како Авесалом, ни толку пофалуван како него: од одот на нозете до врвот на главата негова во него немаше недостаток“ (2. Царства 14:25). Сепак, овој млад човек бил подмолен. Гордоста и амбицијата го навеле да се обиде насилно да ја присвои власта на Јеховиниот наименуван цар. Затоа Библијата не дава убава слика за Авесалом, туку го прикажува како човек со бесрамна нелојалност и убиствена омраза.

Вистинската убавина на едно лице не зависи од неговиот физички изглед. Со добра причина Библијата наведува: „Главно е мудроста: придобивај мудрост и за сиот свој имот придобивај разумност. Ќе положи на главата твоја благодатен венец, со венец на сладост ќе те закрили“ (Изреки 4:7, 9).

Но, како што е познато, пореметувањата во исхраната честопати се мотивирани и од нешто повеќе отколку самото незадоволство од сопствениот изглед. Еден прирачник вели: „Луѓето кои стануваат опседнати со храна и кои стануваат жртви на пореметувања во исхраната, како што се анорексија нервоса, булимија и прејадување, обично имаат ниска самопочит — тие немаат високо мислење за сопствената вредност и мислат дека ни другите не ги ценат“.

Постојат повеќе фактори кои можат да придонесат за чувства на ниска самопочит. Настапувањето на пубертетот, на пример, може да те преплави со чувства на несигурност — особено ако си се развила порано од твоите врснички. Освен тоа, некои млади израснале во домови каде што постојано има немир, можеби дури и физичка или сексуална злоупотреба. Без оглед на причината, закрепнувањето обично вклучува да се помириш со сѐ што ги разгорува чувствата на безвредност. Ова значи да ја сфатиш твојата вистинска вредност како личност. Сигурно дека секој има барем некои пофални особини. (Спореди 1. Коринтјаните 12:14—18.) Вистина, можеби ти самиот не ги гледаш, но некој зрел пријател сигурно ќе може да ти укаже на нив.

Но, што ако навистина мора да ослабиш од оправдани здравствени причини? Библијата препорачува да бидеме „умерени во навиките“ (1. Тимотеј 3:11, NW). Значи, најдобро е да избегнуваш да одиш во крајности кога држиш диети или, пак, да станеш жртва на методи за брзо слабеење. Можеби најдобар начин да ги намалиш непотребните килограми е да јадеш здрава храна и да вежбаш во разумна мера. „Како што е случај и со повеќето други работи“, вели списанието FDA Consumer, „има правилен и неправилен начин на слабеење. Неправилниот начин е да прескокнувате оброци, да одлучите да не јадете ништо друго освен диетален леб и вода, да пиете апчиња за слабеење или да се присилувате на повраќање.“

Моќта на доверувањето

Социјалната работничка Ненси Колодни го споредува пореметувањето во исхраната со „влегување во лавиринт сам, без мапа или компас, несигурен за тоа каде се наоѓаат излезите и несигурен кога или дали воопшто ќе се најде излезот . . . Колку подолго си во него, толку повеќе си збунет и фрустриран додека се обидуваш да излезеш“. Значи, ако имаш симптоми на анорексија или булимија, потребна ти е помош. Не можеш сама да излезеш од „лавиринтот“. Затоа, довери се на својот родител или на некој друг возрасен во кого имаш доверба. Една библиска изрека наведува: „Пријателот сака во секое време и како брат ќе се јави во време на неволја“ (Изреки 17:17).

Многу Јеховини сведоци нашле такво доверливо пријателство меѓу старешините во христијанското собрание. Се разбира, старешините не се лекари и нивната помош нема да ја замени потребата од медицинска помош. Меѓутоа, христијанските надгледници нема да бидат глуви за „пискотот на сиромавиот“ и нивниот совет и молитви можат да помогнат да „оздрави оној што не се чувствува добро“ духовно (Изреки 21:13; Јаков 5:13—15, NW).

Ако не се чувствуваш слободен да се довериш некому лице в лице, запиши ги своите мисли во писмо и барај одговор. Важно е да ја изнесеш работата на виделина. „Признавајќи си дека повеќе не можеш да продолжиш сама“, пишува Ненси Колодни, „се обврзуваш да допуштиш од сега па натаму да ти помага некој друг“. Таа додава: „Можеби тоа се тешки чекори за да размислуваш за нив и да ги направиш, но тие се позитивни чекори кои ќе те постават во исправна насока за да излезеш од лавиринтот“.

Младите христијани имаат и еден друг силен извор — молитвата. Молитвата до Бог не е психолошка патерица. Таа е вистинска и витална комуникација со Творецот, кој те разбира подобро отколку што се разбираш самиот ти! (1. Јованово 3:19, 20). Значи, иако сега не е времето Јехова да ги отстрани сите болести, нашиот Бог кој е полн со љубов може да ги води твоите чекори за да не се тетеравиш (Псалм 54:22). Од лично искуство, псалмистот Давид напишал: „Го побарав Господа, и Он ме чу и од сите опасности мои ме избави. Кога несреќниот вика, — Господ го услишува и го спасува од сите негови беди“ (Псалм 33:4, 6).

Затоа, по секоја цена изрази му ги своите најдлабоки чувства на Јехова Бог. „Сите ваши грижи оставете ги на Него“, напишал апостол Петар, „зашто Он се грижи за вас“ (1. Петрово 5:7). Зошто не ги прочиташ внимателно псалмите 33, 76, 85, 102 и 138 за да изградиш ценење за Јеховината срдечна љубезност? Медитирањето за овие псалми ќе ја зајакне твојата увереност дека Јехова е лојален и дека сака да бидеш успешен. Читајќи ја неговата реч, ќе се чувствуваш исто како Давид, кој напишал: „Секогаш кога сум вознемирен и загрижен, ти ме тешиш и ме правиш радосен“ (Псалм 94:19, Today’s English Version).

Биди стрплив — закрепнувањето е постепено

Повеќето од оние кои добиваат помош поради некое пореметување во исхраната не се опоравуваат преку ноќ. Размисли за Џејми, цитирана на почетокот. Дури и откако почнала да добива помош, ѝ било тешко да изеде нешто толку едноставно како што е чинија житарици. „Постојано морам да си велам дека тоа е добро за мене и дека ми е потребна храна за да живеам“, вели таа. „Секоја лажица храна што ќе ја изедам ми се чини како да тежи илјадници килограми.“

Иако едно време Џејми била на работ на смртта, таа решила да ја победи својата опсесија со храна. „Нема да умрам“, рекла таа. „Ќе се борам и ќе победам. Ќе ја совладам анорексијата. Ќе биде тешко, но ќе го сторам тоа.“ И ти го можеш истото!

[Фусноти]

[Слика на страница 29]

Урамнотежената диета и вежбање во разумна мера можат да ти помогнат да ја контролираш својата тежина